Eğitim Bilimleri Program Geliştirme Soru Bankası

Eğitim ortamında yapılan ölçme ve değerlendirmeler öğretim süreci başında öğrencilerin mevcut durumlarını belirlemek, öğretim etkinlikleri devam ederken öğrenme eksiklerini belirlemek, öğretimin sonunda da öğrencilerin hedeflenen davranışların ne kadarını kazandığını tespit etmek için yapılır. Program geliştirme süreci açısından ise ölçme değerlendirme öğrencinin sınanması değil programın sınanmasıdır. Hazırlanan program için seçilen hedeflerin doğruluğu, bu hedefleri gerçekleştirmek için belirlenen konu alanının tutarlılığı ve hedefleri gerçekleştirmek için izlenen yol, kısacası programın bütünü ölçme değerlendirme ile sınanır. Programın yeterliliği o programın hedeflediği davranışları kazandırma oranıdır. Bu açıdan eğitim ortamında yapılan değerlendirmeler aynı zamanda yürütülen programın işlerliğinin de denetlenmesini sağlar.

Örtük program; eğitimle ilgili ders ve ders dışı tüm etkinlikleri kapsayan program türüdür. Örtük programlar aracılığıyla özeflikle ders dışı etkinlikler düzenlenerek bireylerin farklı becerileri ve yetenekleri ortaya çıkarılabilmektedir. Örtük program faaliyetleri olarak; okullarda yapılan halk oyunları etkinlikleri, sportif ve diğer sosyal etkinlikler, çevre gezileri gösterilebilir.

Eğitim progrannı öğrenene (çocuk, genç, yetişkin) belli bir hedef doğrultusunda (milli eğitim amaçları) bu hedeflere ulaşmak için sağlanan etkinlikleri içeren programlardır. Öğretim programı eğitim programı içinde yer alır ve öğretme faaliyetleri ile ilgili etkinlikleri kapsar. Ders programı da öğretim programı içinde yer alır ve dersle jlgili öğretim faaliyetlerinin sistemli bir biçimde düzenlendiği birplandır. Eğitim programı, belirlenen hedefler doğrultusunda planlanan tüm eğitim etkinliklerini kapsamaktadır. Öğretim programı ise bir eğitim basamağında çeşitli sınıf ve derslerde ele alınacak konularla ilgili tüm öğretim etkinlikierini kapsamaktadır. Ders programı da bir dersin öğretimiyle ilgili tüm etkinlikleri kapsamaktadır. (Ö. Demirel, Eğitimde Program Geliştirme, s.7)

Niçin

Yaygın eğitim

Uzak hedef: Bir ülkenin politik felsefesini yansıtan, ulaşılması kısa sürede mümkün olmayan ülkenin yetiştirmek istediği ve bireyde görmek istediği en temel toplumsal davranışlardır. (1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu) Örnek hedefler; Eğitimin her kademesinde Avrupa Birliği göstergelerini yakalamak, Araştırıcı, sorgulayıcı, bilimset düşünebilen bireyler yetiştirmek.

Öğretim programı

Özel hedef

Eğitim felsefesinden; program geliştirme sürecinde özellikle uzak hedefleri belirlemede ve bunların önem derecesini ortaya koymada yararlanılır.

Bloom'un taksonomisine göre yatay hedefler; bilişsel, duyuşsal ve devinsel (psikomotor) olmak üzere 3'e ayrılır.

Formai Eğitim

Öğrenmenin olabilmesi için; Bireyin davranışında değişiklik olması, Yaşantı sonucunda meydana gelmesi, Şiddetli bir ışık veya ses karşısında gösterilen tepkiler (refleks) ile uyku, büyüme, olgunlaşma, ilaç, yorgunluk vb. sonucunda oluşmuş davranış değişiklikleri öğrenme ürünü değildir. c) Belli bir süre kalıcı olması (geçici değil!). Davranıştaki değişme sadece büyüme ile gerçekleşmez, diğer sosyal ve çevresel faktörler ile de oluşur.

Genel hedef; Öğretim kademeleri ve okulların hedefleridir. (1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu) Örnek hedefler; Okulöncesi eğitimde okullaşma oranının gelişmiş ülkeler seviyesine çıkarılması, Birleştirilmiş sınıf uygulamasını asgariye indirmek.

Eğitim durumlarını giriş, gelişme ve sonuç etkinlikleri olarak ayırmak mümkündür. Giriş etkinlikleri öğrencilerin öğretilecek konuya hazırlanmasıdır ve hedeften haberdar etme ve güdülemeyi içine alır. Öncelikli olarak öğrenci o dersin sonunda göstermesi gereken davranışlarıbilmelidir (hedeften haberdar etme). Öğrencinin öğretme-öğrenme sürecine etkin katılımı için bu sürece güdülenmiş olması gerekmektedir. Öğrenci öğrenme sürecinde gerçekleşeceğini düşündüğü öğrenmelere karşı ilgi duymalıdır. Öğrenilecek konunun önemini açıklama ve edinecekleri bilgi ve beceriieri kullanacakları yerleri açıklama güdüleme etkinlikleri içindedir. Öğretmenin bu konu çok önemli, sınavda soracağım vb.yi kullanması öğrencilerin ilgisini ve dikkatini konuya yönlendirmelerini ve güdülenmelerini sağlayacaktır.

Örtük program

Öğretim programı, okul ya da okul dışında planlanmış etkinlikler yoluyla sağlanan öğrenme yaşantıları düzeneğidir. (Ö. Demirel, Eğitimde Program Geliştirme, s.6) Öğretim programı, eğitim programı içinde yer alan ve öğrenme-öğretme süreçleri ile ilgili tüm etkinlikleri kapsar. Öğretim programı çeşitli smıflarda ve derslerde işlenecek konularla ilgili tüm öğretim faaliyetlerini içine alır. Öğretim programı eğitim programının kapsamında yer alır ve öğrencilerde hedeflenen davranışları kazandırmak için yapılacak tüm etkinlikleri içerir. Eğitim programı öğrencilere "ne öğretelim?" sorusunun yanıtı iken öğretim programı "nasıl öğretelim?" sorusunun yanıtıdır.

Genel hedef; Öğretim kademeleri ve okulların hedefleridir. (1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu) Örnek hedefler; Okulöncesi eğitimde okullaşma oranının gelişmiş ülkeler seviyesine çıkarılması, Birleştirilmiş sınıf uygulamasını asgariye indirmek.

Program geliştirme eğitim programlarının hazırlanması, denenmesi ve değerlendirilip yeniden gözden geçirilerek yeniden uyguianması sürecidir. Yani program geliştirme devam eden bir süreçtir. Program geliştirmenin değerlendirme öğesinde programın etkiliği belirlenir ve bu sonuçlar, programın eksiklikleri hakkında bilgi verir. Tüm bu çalışmalar programın ilerisi için yapılacak iyileştirmeler içindir.

Eğitim programının özellikleri önem sırasına göre: Eğitim programı, işlevsel olmaiıdır. Esnek olmalıdır. Toplumun değer, görüş ve isteklerine uygun olmalıdır. 4. Uygulanabilir ve uygulayıcılara yardımcı olmalıdır. Bilimsel ve güncel olmalıdır. Eğitim programları hem bilimsel ilkelere uygun olmalı hem de bilimsei bilgiyi kullanmayı öğretmelidir. Aynı zamanda güncel olmalıdır. Bir amaca yönelik olmalıdır. Ekonomiye uygunluk özelliği göstermelidir.

Uzak hedefler