Kpss Eğitim Bilimleri Çözümlü Deneme Sınavı

Yakından uzağa ilkesi mekansa! ve zamansa! olmak üzere iki boyuttan oluşan öğretim ilkesidir. Mekansa! boyut; öğretme^öğrenme sürecinde öğretilecek bilgilerin düzenlenmesinde, Örneklerin verilmesinde hem doğal hem de sosyal olarak öğrencinin en yakın çevresinden hareket edilmeli, aşama aşama uzak çevreye gidilmelidir. Zamansa! boyutta ise öğrenme sürecinde öğrencilere öncelikle yakın zamandan yani yaşadığı dönemden konu içerikleri sunulmalı veya örnekler verilmeli; daha sonra uzak zamana (geçmişe) ilişkin örnekler ve durumlar açıklanmalıdır. Çünkü öğrenciler bugünü ve içinde yaşadığı çağı anlamlandıramadan geçmişi anlayamaz ve geleceği öngöremez. Zaman yönünden ele alındığında bu ilke, bugünden geçmişe ilkesi olarak da adlandırılabilir

Bu test sonucuna göre yapılan öğretimini etkililiği hakkında öğretmene bilgi sunulmakta olup bu sonuçlar öğretmen içirt dönüt niteliği taşımaktadır. Dönüt; sürece ilişkin öğrenmelerin yeterince gelip gelişmediğini geribildirim mekanizması olarak sürece yön veren bir öğedir

Buluş yolu stratejisi; örneklerin ve problemlerin öğrencilere sunularak ilke ve genellemelerin öğrencilerce keşfedilmesine olanak sağlamaktadır. Bu stratejide tümevarım yöntemi benimsenerek öğrencilerin örnekler kullanarak sorunun çözülmesinde aktif olan öğedir.

Kartopu; sınıftaki tüm öğrencilerin katılımıyla gerçekleşen bu teknikte öğrencilerin probleme ilişkin çözüm önerilerinin karşılaştırılması ve aynı zamanda öğrencilerin bir problem hakkında ürettikleri fikirlerden daha nitelikli fikirler olabileceğine ilişkin inancın öğrencilerde yaratıldığı bir tekniktir. Öğretmen konuyla ilgili problem durumunu sınıfa yöneltir. Bu teknik uygulanırken öğrenciler probleme ilişkin çözüm yollarını bireysel olarak düşünürler. Ardından öğrenciler bir arkadaşıyla eşleştîrilerek (ikili gruplar) çözüm yollarını karşılıklı olarak tartışmalar ve probleme ilişkin ortak bir çözüm önerisine ulaşırlar. Daha sonra öğrenciler dörderli grup haline getirilip ikili gruplardaki çözüm önerileri karşılaştırılır. En sonunda sekizerli gruplar oluşturularak dörderli grupta ortaya çıkan çözüm önerileri bu grup içinde tartışılarak probleme ilişkin en uygun çözümler bulunmaya çalışılır. Tekniğin son aşamasında sekizerli gruplardaki görüşler sınıfça tartışılarak en uygun çözümler belirlenmeye çalışılır.

Sosyal zekâ alanı; insanlarla ilişki kurma becerisi gelişmiş, diğer bireylerin ruh hâllerini, duygularını, düşüncelerini, niyetlerini anlama, davranışlarını yorumlama ve onları güdüleme, ikna etme yeteneği oldukça gelişmiş bireylerdir. Bu zekâ aianı gelişmiş olan bireylerde liderlik özelliği ön plandadır.

Büyük grup tartışma tekniğinde öğrenciler gruplara bölünemeyecek kadar az sayıda olduğunda kullanılmaktadır. Sınıftaki öğrenci sayısının küçük gruplara bölünemeyecek kadar az olduğu (7-9 kişi) durumlarda bir sorunun tartışılarak sonuca ulaşmayı sağlayan bir Öğretim tekniğidir

Gösteri tekniği; bir işin veya bir becerinin nasıl yapıldığını göstermek, bir aracın nasıl çalıştığını göster anlat İlkesiyle öğrencilere öğretmek amacıyla kullanılan bir tekniktir. Gösteri tekniği sadece öğretmenin gösterisini yaptığı öğrencilerin ise sadece izleyerek sürece dâhil oldukları bir tekniktir. Ancak bu öğretim tekniğinde öğrencinin işi yapması söz konusu değildir.

öğretmenlerin sahip olmaları gereken yeterlikleri; meslek bilgisi, alan bilgisi ve genel kültür olarak nitelendirilmektedir. Meslek bilgisi; öğretim etkinliklerini planlama, öğretim yöntem ve tekniklerinden yararlanma, etkili iletişim kurma, sınıf yönetimi, zamanı etkili kullanma, öğrenmeleri değerlendirme ve rehberlik olarak sıralanmaktadır. Buna göre öğretmenin bazı konulan yetiştirememesi zaman yönetiminden kaynaklanması nedeniyle bu sorun meslek bilgisi eksikliğinden kaynaklanmaktadır

Önleyici model; planlama düşüncesine bağlı, geleceği tahmin etme, davranış bozuklukları henüz meydana gelmeden, bozucu davranışlar» önleyici şekilde tedbirler alma, istenmeyen davranışı ve sonuçlarını daha gerçekleşmeden önleme modelidir. Amaç, sınıfta sorunların oluşmasına olanak vermeyecek düzenlemeleri oluşturarak tepkisel modele gereksinimi azaltmaktır. Bu modelde önemli oîan, sorunun tespit edilmesi değil, sorunun ortaya çıkmadan önlenmesidir.

Manyetik tahtalar, arkalarına mıknatıs ile tutturulmuş görsellerin tahtaya tutturularak sergilenmesi amacıyla kullanılmaktadır. Öğrencilerin tahtada sergilenen görseller üzerinde etkileşimde bulunmasına, bütün parça ilişkilerinin gösterilmesine, özellikle aritmetik işlemlerin, geometrik şekil ve cisimlerin gösteriminde şekillerle örüntü ve tangramlar yapılması bakımından kavramsal algıların güçlendirilmesine katkılar sağlamaktadır. Manyetik tahtalar, kumaş kaplı tahtalara göre görsellerin kullanımını kolaylaştırması ve hızlandırması bakımından oldukça yararlıdır.

Gelecekte olması istenilen bilgi ve becerilere dayalı olarak ihtiyaç belirlenmesi analitik yaklaşımla ilişkilidir. Analitik yaklaşımda geleceği kestirme, geleceği öngörme vardır. Soruda, eğitim fakültesini öğretmen adaylarının gelecekte sınıf yönetim becerilerini artırmak için, okul deneyimleri dersini artırmaları geleceğe yönelik yapılan bir çalışma olduğu için analitik yaklaşımdır.

Gün sayılabilen bir özelliktir. Gerçek sıfırı ifade eder. Sıfır gün, demek hiç gün yok anlamına gelir. Gün sayısı gerçek sıfır olduğu için cevap oranlı ölçektir.

Geçerliğin belirlemeye çalıştığımız testin sonraki bir sürecine bakılıyorsa bu bir yordama geçerliği olur.

Bütün öğrencilerin aynı puanı aldığı bir sınavda “mod” yoktur. Çünkü mod frekansı en yüksek olan puan demektir. Puanlar arasında fark olmadığı için ranjı ve standart sapması sıfırdır. Aritmetik ortalama puanların toplamının öğrenci sayısına bölümüdür. Puanlar aynı olduğu için aritmetik ortalama alınan puan kadar olur. Dağılımın mod değeri yoktur. Normal dağılım göstermemektedir.

Bir kişinin hazırbulunuşluk düzeyi büyüme ve olgunlaşma süreçlerini kapsadığı kadar, bireyin bugüne kadarki tüm öğrenmelerini, ilgi, istek, tutum gibi özelliklerini ve genel sağlık durumunu da kapsamaktadır. Bireyin önceki yaşantıları* bugünkü başarı düzeyini etkileyebilir. Özellikle de benzer yaşantıların bugünkü öğrenme süreci üzerinde destekleyici etkisi olduğu bilinmektedir. Mehmet’in mühendislik üzerine bir ofiste çalıştığı göz önüne alınırsa sayısal alandaki derslerindeki artış hazırbulunuşluk kavramı ile açıklanabilir.

Freud’un geleneksel psikanalitik kuramına göre aşırı bağımlılık, sömürücülük, kötümserlik ve pasiflik oral saplantı örnekleridir. Anal dönemin saplantıları ise aşırı temiz, titiz, düzenli, kuralcı, cimri olma ya da pis, pasaklı, dağınık, düzensiz, savurgan olma şeklinde karşımıza çıkar. Başka bir deyişle savurganlık anal dönem saplantısıdır.

Biyolojik yaklaşım, Darwin’in evrim teorisinden etkilenmiştir. Davranışların oluşumunda, çevreye uyum sürecinin bir parçası olarak nörobiyolojik süreçlerle açıklama yapılır. Doğuştan gelen bazı davranış yatkınlıkları {örneğin karanlıktan korkmayı çok çabuk öğrenmemiz gibi) bu yaklaşımın bir parçasıdır

Organizma üzerinde beklendik herhangi bir tepkiyi oluşturmayan uyarıcıya “Nötr uyarıcı” denir. Bu uyarıcı, doğal olarak tepki meydana getirebilen bîr uyarıcıyla yani koşulsuz uyarıcıyla eşleşirse tepki üretme gücü kazanır ve “koşullu uyarıcı” hâline dönüşür. Örnek durumda yemeğin görüntüsü başlangıçta “nötr uyarıcı”, bozuk yemek “koşulsuz uyarıcı” olarak karşımıza çıkar. Kişi zehirlenince yemeğin görüntüsünün de mide bulantısına yol açması, yemeğin görüntüsünün “koşullu uyarıcı" hâline geldiğini göstermektedir.

Bilgi işleme kuramına göre uzun süreli belleğimiz “ifade edilebilir” ve “ifade edilemeyen" oimak üzere iki alt bölüme ayrılmaktadır, ifade edilebilir beliek ‘‘anlamsal’' ve “anısal”, ifade edilemeyen belleğimiz ise "işlemsel” olarak tanımlanır. Bu durumda üç alt bellek karşımıza çıkar. Okulda öğrendiklerimizin çoğu "anlamsa!” bellekte yer almaktadır. Bireyin özel yaşamına ait şeyler ise “anısal’' bellekte saklanır. Bu belleklerde yer alan bilgilerin ifade edilebilme olanağı vardır. Örneğin, “Ülkemizin başkenti neresidir?” diye sorduğumuzda verilecek cevap “anlamsal”, “ilkokul öğretmenin kimdi?” diye sorduğumuzda ise verilecek cevap “anısal” bellekten getirilir ve her ikisi de ifade edilebilir. “İşlemsel” beliek ise daha çok bir şeyin nasıl yapılacağına ilişkin -psikomotor beceriler- durumları saklar. Bunların ifadesi tam olarak mümkün değildir. Örneğin bir futbolcuya “O muhteşem vuruşları nasıl yapıyorsunuz?” diye sorarsanız size tam olarak cevap veremez. Benzer şekilde duyguların da ifade edilebilmesi tam olarak mümkün değildir ve bu nedenle işlemsel bellekte saklanmaktadır.

Öğrenci kişilik hizmetleri 5 başlıkta toplanmaktadır. Şimdi bu başlıkları İnceleyelim. Sağlık hizmetleri: Teşhis ve sevk, sağlıkla İlgili önlemler, sağlık eğitimi, ilaç sağlama, sağlık kontrolleri gibi faaliyetlerden oluşmaktadır. Buradaki amaç öğrencilerin sağlıklarını korumak ve olası sağlık sorunlarını önlemektir. Sosyal yardım hizmetleri: Burs, barınma, yemek, maddi yardım sağlama, ulaşım hizmetleri, ek iş bulma gibi faaliyetlerden oluşmaktadır. Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri: Psikolojik danışma, oryantasyon, müşavirlik, bireyi tanıma, bilgi toplama ve yayma, araştırma ve değerlendirme, izleme ve değerlendirme, çevre ve aile ilişkileri, sevk gibi faaliyetlerden oluşmaktadır. Özel eğitim ve yetiştirme: Başarısızlığı giderici önlemler alınması, öğrenme güçlüğü çekenlerin iyileştirilmesi, özel jlgi ve yeteneklerin geliştirilmesi gibi faaliyetlerden oluşmaktadır. Bu alana ihtiyaç duyulmasının sebebi öğrenci kapasitelerinin ve öğrenme hızlarının farklı olmasıdır. Sosyal ve kültürel hizmetler: Öğrenci kişilik hizmetlerinin sonuncusu olan bu alan da boş zamanların değerlendirilmesi, spor faaliyetleri, çeşitli etkinlikleri planlama ve yürütme, adaptasyon, sosyalleşme gibi faaliyetlerden oluşmaktadır. Yukarıdaki analizden hareketle “oryantasyon” hizmeti rehberlik hizmetleri kapsamındadır. Önemli not: Bu başlık KPSS’de üç defa alt düzey sorularla sorulmuştur.

2

Müşavirlik hizmeti (Konsültasyon): Okuldaki rehberlik uzmanının, okulda “ortak rehberlik anlayışı” oluşturmak amacıyla yönetici, öğretmen ve ailelere rehberlikle ilgili konularda bilgi vermesidir. Rehberlik uzmanı, ortak rehberlik anlayışı oluşturma adına bu kişilerin rehberlik konularında bilgi ve becerilerini artırmayı amaçlar Öğretmenler, yöneticiler ve aileler iş birliği içerisinde rehberlik hizmetlerini sunarlar. Müşavirlik hizmetinin temel amacı; ortak ve yeterli bir rehberlik anlayışının yürütülmesini temel alarak, rehberlik hizmetlerinin etkililiğini artırmaktır. Bu açıklamalardan hareketle unutulmaması gereken müşavirlik hizmetinin uzmanlık gerektirdiğidir. Bu sebeple sadece okul rehber öğretmenleri tarafından sunulabilir. Önemli not: Müşavirlik hizmetinin KPSS’de sorulma sıklığı oldukça fazladır.

. İlgi Envanterleri • İlgi bireyin, bir nesneye, eyleme, kişiye, olaya karşı gösterdiği belli süreli hoşlanma tepkisidir. • İlgiler doğuştan gelen özellikler değildir. • Çevreyle etkileşim sonucu kazanılır ve değişebilir. • İlgiler duygusal bir davranıştır. • Bireyin bir etkinliği ne kadar yapmak istediğini, ilgileri belirler. • Okullarda rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde daha çok eğitsel ve mesleki yöneltmelerde kullanılmaktadır. • ligi envanterleri bir kimsenin yetenekli olduğu alanlar hakkında bilgi vermez. • Bu nedenle bir kimsenin en yüksek ilgi alanına bakarak o kişinin o alanda yetenekli olduğunu söyleyemeyiz. • İlgi envanterleri bir okulda veya işte başarıyı değil doyumu yordamak için geliştirmiştir. Yukarıdaki analizden hareketle “Öğrencilerin hoşlanarak yaptıkları faaliyetleri belirlemek" isteyen rehberlik servisinin ilgi envanterinden faydalanma- | j sı gerekir.