EĞİTİM GÖRDÜĞÜ OKULLAR;
Mahalle Mektebi
Şemsi Efendi İlkokulu
Mülkiye Rüştiyesi
Selanik Askeri Rüştiyesi
Manastır Askeri İdadisi
İstanbul Harp Okulu
İstanbul Harp Akademisi-1905 yılında Kurmay Yüzbaşı olarak mezun oldu.
ASKERLİK HAYATI;
13 Mart 1899 Mustafa Kemal, İstanbul’da Harp Okulu’na girdi.
11 Ocak 1905 Mustafa Kemal, Harp Akademisi’nden Kurmay Yüzbaşı rütbesi ile mezun oldu. Merkezi Şam’da
bulunan 5. Ordu emrine verildi. (Burada Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurdu)
31 Mart Olayları bastırılması için Hareket Ordusunda Kurmay Başkanı
Trablusgarp Savaşı (Şerif Bey takma adıyla gazeteci gibi)
Balkan Savaşları Sofya Ateşemirliği
Tekirdağ 19. Tümen Komutanlığı
1.Dünya Savaşı 19.Tümen Komutanlığı
Diyarbakır 16.Kolordu Komutanlığı
Çanakkale Cephesi Miralay-Albay
Kafkas Cephesi General
Filistin Cephesi Suriye 7.Ordu Komutanlığı
Filistin Cephesi Yıldırım Orduları Komutanlığı
30 Nisan 1919 Tarihinde 9.Ordu Müfettişliği. (9.Ordu Müfettişliği Merkezi Erzurum)
8-9 Temmuz 1919 Erzurum’da Sineyi Millete Dönüş kararı aldı ve askerlikten istifa etti.
Sakarya Meydan Muharebesi 1921 ve Başkumandanlık Meydan Muharebesi 1922 ile Kurtuluş Savaşı sırasında
askerlik görevine, TBMM’den aldığı yetki ile Başkumandan olarak döndü.
YAZDIĞI VE TERCÜME ETTİĞİ ESERLER;
Tabiye Meselelerinin Hali ve Emirlerin Sureti Tahririne Dair Nesayih
Bölüğün Muharebe Talimi
Takımın Muharebe Talimi
Cumalı Ordugahı
Tabiye ve Tatbikat Seyahati
Zabit ve Kumandan ile Hasbihal
Geometri, Vatandaş İçin Medeni Bilgiler (Afet İnan ile birlikte)
NUTUK (1919-1927 arası olaylar)
NUTUK 1919-1927
1919 Samsun’a çıktım ile başlar.
1972 Gençliğe Hitabe ile biter.
Osmanlıca ve Arapça Harfleri kullanılarak yazılmıştır.
2.TBMM Binasında okundu. Şu anda Cumhuriyet Müzesine dönüştürülen bina.
CHP 2.Kongresinde okunmuştur.
En çok ismi geçen kişi, Kuvayı Milliye Komutanı Yahya Kaptan’ dır.
Geliri Türk Hava Yollarına bağışlanmıştır.
SİYASİ HAYATI;
23 Temmuz 1919 Mustafa Kemal Paşa, Erzurum Kongresi’nde, Temsil Heyeti Başkanlığı’na seçildi. Bu toplantıda,
“Misak-ı Millî Kararları” kabul edildi.
Osmanlı Mebusan Meclisine 7 Kasım 1919’da Erzurum’dan vekil seçildi.
24 Nisan 1920 Mustafa Kemal Paşa, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına seçildi
1.TBMM-Ankara’dan vekil seçildi.
29 Ekim 1923 Anayasa değişikliği yapılarak Cumhuriyet ilân edildi. Gazi Mustafa Kemal, meclisin gizli oylamasında,
oybirliği ile Cumhurbaşkanlığına seçildi.
2.TBMM-Ankara ve İzmir’den vekil seçildi.
1 Kasım 1927 Gazi Mustafa Kemal Paşa, ikinci kez Cumhurbaşkanı seçildi.
15 Nisan 1931- Gazi Mustafa Kemal, üçüncü kez Cumhurbaşkanı seçildi.
1938 CHP 1.Olaganüstü Kurultay da Atatürk-Ebedi Şef olarak seçildi.
MİLLİ UYANIŞ;
İzmir’in işgali 15 Mayıs 1919
Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkışı 19 Mayıs 1919
Samsun Raporu 22 Mayıs 1919
Havza Genelgesi 28 Mayıs 1919
Amasya Genelesi 22 Haziran 1919
Mustafa Kemal’in Askerlik görevinden istifa etmesi 8-9 Temmuz 1919
Erzurum Kongresi 23 Temmuz-7 Ağustos 1919
Balıkesir Kongresi 26-30 Temmuz 1919
Alaşehir Kongresi 16-25 Ağustos 1919
Sivas Kongresi 4-11 Eylül 1919
Damat Ferit Paşa Hükümeti İstifası ve Ali Rıza Paşa Hükümeti Kurulması 4 Ekim 1919
Amasya Görüşmeleri 20-22 Ekim 1919
Temsil Heyetinin Ankara’ya gelişi 27 Aralık 1919
Son Osmanlı Mebusan Meclisi Açılması 12 Ocak 1920
Misakı Milli Kararları 28 Ocak 1920
İstanbul’un resmen işgali 16 Mart 1920
Son Osmanlı Mebusan Meclisi Kapatılması 11 Nisan 1920
1.TBMM’nin açılması 23 Nisan 1920
MİLLİ MÜCADELE;
Gediz Muharebeleri 12 Kasım 1920 (Kuvayı Milliye yerine Düzenli Ordu gerektiği anlaşıldı.)
1.İnönü Muharebesi 6-11 Ocak 1921
2.İnönü Muharebesi 23 Mart-1 Nisan 1921
Aslıhanlar ve Dumlupınar Muharebesi 8-15 Nisan 1921 (Refet Bele görevinden alındı Batı Cephesi tek düzenli ordu
durumunda İsmet İnönü Komutasına verildi.)
Eskişehir Kütahya Muharebesi 8-25 Temmuz 1921 (Mustafa Kemal acil şekilde cepheye gitti. Meclis kararı ile
Başkomutan olarak seçildi ve Tekalifi Milliye Emirlerini çıkardı.)
Sakarya Meydan Muharebesi 23 Ağustos -1 Eylül 1921
Başkomutanlık Meydan Muharebesi 26-30 Ağustos 1922 (26 Ağustos 1922 Afyon Kocatepe)
YAŞAMINDA ÖNEMLİ ŞEHİRLER;
Selanik (Demokrat ve ileri görüşlü olması)
Manastır (Milli duygu ve devlet meseleleri)
İstanbul (Siyasi fikirlerinin oluşması)
Sofya (Batı’yı ve dış politikayı kavraması)
Şam (Devletin geri kalış nedenleri ve Ortadoğu halkını anlaması)
Nüfusa kayıtlı olduğu il Gaziantep
“Benim Kentim” dediği il Yalova
ATATÜRK’E ÖNERİLEN 13 SOYİSİM;
Etel-Etil, Etelalp, Ulaş, Korkut, Begit, Beşe, Ergin, Arız, Yarız, Emen, Çoğaş, Salır, Tokuş
ATATÜRK SOYİSİM OLARAK VERİLMESİ;
24 Kasım 1934 yılında TBMM tarafından Atatürk soy ismi verildi.
Bir bilgiye göre Konya milletvekili olan Naim Nazım Onat bu soyadı bulmuştur.
Başka bir bilgiye göre 26 Eylül 1934 yılında 2.Dil Bayramı açılış konuşmasında Türk Dil Tetkik Cemiyeti Başkanı
Safvet Arıkan konuşmasında kullandığı “Ulu Önderimiz Ata Türk Mustafa Kemal” esin kaynağı olmuştur.
ATATÜRK’Ü ANLATAN ESERLER;
Tek Adam-Şevket Süreyya Aydemir
Bozkurt-H.C. Armstrong
Babanız Atatürk-Falih Rıfkı Atay
Atatürk’ten Hatıralar-Celal Bayar
Erzurum’dan Ölene Kadar Mustafa Kemal ile Beraber-Mazhar Müfit Kansu
Sınıf Arkadaşım Atatürk-Ali Fuat Cebesoy
Hep Atatürk’ün Yanında-Salih Bozok
Atatürk’ten Anılar-Kemal Arıburnu
Bir Milletin Yeniden Doğuşu-Lord Patrick Kinross
Modern Türkiye’nin Kurucusu-Andrew Mango
Sultandan Atatürk’e Türkiye- Andrew Mango
Modern Türkiye’nin Doğuşu-Bernard Lewis
Atatürk Osmanlı-Lord Patrick Kinross
Hangi Atatürk-Atilla İlhan
Atatürk’ten Hatıralar-Hasan Rıza Soyak
Gazi Mustafa Kemal Atatürk- İlber Ortaylı
Vatandaş İçin Medeni Bilgiler-Afet İnan
Mustafa Kemal ile ilk röportaj 1918 yılında “Anafartalar Kahramanı Mustafa Kemal ile Mülakat” yazısıyla Yeni
Mecmua ’da Ruşen Eşref Ünaydın’a vermiştir.
Mustafa Kemal’in ilk portresi 1915 Anafartalar Savaşı sırasında Avustralyalı ressam Wilhelm Victor Krausz
tarafından yapıldı.
Mustafa Kemal’in ilk fotoğrafı ve biyografisi Conkbayırı ve Anafartalar kahramanlıklarından sonra 29 Ekim 1915
Tasviri Efkâr Gazetesinde yayınlandı. Gazete başyazarı Yusuf Nadi.
ATATÜRK’ÜN ETKİLENDİĞİ YAZAR VE DÜŞÜNÜRLER;
Bedenimin Babası-Ali Rıza Efendi
Duygularımın Babası-Namık Kemal, Namık Kemal; Vatan sevgisi oluşmasına neden olan ses. “Türk Milletinin
yüzyıllardır beklediği ses” dediği yazar. Manastır Askeri İdadisinde, Tarih Öğretmeni Topçu Kolağası Mehmet Tevfik
ve Bilge Arkadaşı Ömer Naci sayesinde Namık Kemal şiir ve kitaplarını tanır ve çok etkilenir.
Fikirlerimin Babası-Ziya Gökalp, Ziya Gökalp; Milliyetçilik yönünden etkilendiği yazar.
Tevfik Fikret; Özgürlük fikirlerinin gelişmesinde etkili olan yazar. Sis, Ferda, Rücu eserlerini okurken “Hangi Türk
şairi böyle inkılapçı şiirler yazmıştır” ve “Ben inkılap ruhunu ondan aldım” dediği şair.
Mehmet Emin Yurdakul; Cenge Giderken okurken “Ulusal benliğimin gururunu tattıran ilk anlatımı buldum” dediği
şair
Gregoryen Petrov’ un yazdığı Beyaz Zambaklar Ülkesinde romanını Türkçeye çevirtti ve okulların müfredatına dahil
edilmesini bildirdi.
Jean Jacques Rousseau “Toplumsal Sözleşme” Egemenlik üzerine etkilenmiştir.
Montesquieu “Kanunların Ruhu Üzerine” Cumhuriyet idaresi yönünden etkilenmiştir.
Voltaire “Felsefe Sözlüğü” Laik yönetim anlayışı üzerine etkilenmiştir.
Rene Descartes, Akılcılık üzerine etkilenmiştir.
ALDIĞI UNVANLAR VE MADALYALAR;
“İstanbul’u kurtaran Adam” 1915 Çanakkale Cephesi
Gümüş Liyakat Madalyası 1915 Çanakkale Cephesi
“Padişahın Onursal Yaveri” 1917 Suriye-Filistin Cephesi
Kafkas Cephesi 1916 başarılarından dolayı “Altın Kılıç Madalyası” almıştır.
Sakarya Meydan Muharebesi 1921 sonucunda TBMM tarafından 19 Eylül 1921 “Mareşal” ve “Gazi” unvanlarını
aldı.
ATATÜRK’ÜN GÖRÜŞTÜĞÜ DEVLET ADAMLARI;
Afgan Kral Abdullah Han
Yugoslavya Kralı Alexander
Ürdün Kralı Abdullah
İngiltere Kralı Edward
Yunan Başbakanı Venizelos
İran Şahı Rıza Pehlevi
HASTALIĞI VE VEFATI;
Hastalığına ilk teşhis koyan-Nihat Reşat Belger. Özel Doktoru olan Ömer İldelp teşhisi onayalar.
17 Ekim 1938 Atatürk, yakalandığı hastalıktan kurtulamayarak ilk komaya girer.
8 Kasım 1938 Atatürk’ün hastalığının ağırlaştığını bildiren bir rapor yeniden yayınlanır.
10 Kasım 1938 ‘de Dolmabahçe Sarayında vefat eder.
Vefat etmenden önce okuduğu son eser “Belleten” dir.
Naaşı önce Etnografya Müzesine getirilir. Anıtkabir tamamlanınca 10 Kasım 1953 yılında buraya defnedilir.
Vefat ettiğinde Meclis Başkanı Abdülhalik Renda 1 günlük vekaleten Cumhurbaşkanı olur, sonra İsmet İnönü
TBMM tarafından seçilir.
Vefat ettiğinde İsmet İnönü Başbakandır. İsmet İnönü Cumhurbaşkanı olunca, Celal Bayar Başbakan olmuştur.
ATATÜRK’ÜN MİRASI;
İŞ Bankası, CHP, Ankara Belediyesi, Bursa Belediyesi, Türk Tarih Kurumu, Türk Dil Kurumu, Türk Tayyare Cemiyeti,
CHP, İsmet İnönü (Milli Şef) çocukları, Makbule Hanım, Afet Hanım, Sabiha Gökçen, Ülkü, Rukiye, Nebile.
ATATÜRK İLKELERİ;
1927 yılında Cumhuriyetçilik, Halkçılık, Milliyetçilik ve Laiklik İlkeleri
1935 yılında Devletçilik ve İnkılapçılık İlkeleri
5 Şubat 1937 TBMM’nin aldığı bir kararla, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’na
“Cumhuriyetçilik, Milliyetçilik, Halkçılık, Devletçilik, Lâiklik, Devrimcilik” ilkeleri kondu.
ANITKABİR;
Anıtkabir 24 Aslan heykeli adet 24 Oğuz Boyunu temsil eder.
10 adet karşılıklı dikilmiş olan kuleler, İstiklal ve Hürriyet Kuleleridir. Mehmetçik Kulesi, Müdafai Hukuk Kulesi,
Zafer Kulesi, Barış Kulesi, 23 Nisan Kulesi, İnkılap Kulesi, Misakı Milli Kulesi, Cumhuriyet Kulesi.
Anıtkabir mimarları; Prof. Dr. Emin Onat ve Doç. Dr. Orhan Arda.
1944-1953 yılları arası İsmet İnönü Cumhurbaşkanlığında inşa edildi.
Toplam 4 bölümden oluşur. Anıt Blok (3 Bölüm), Aslanlı Yol, Tören Meydanı, Mozole.
ÖNEMLİ BAZI OLAYLAR;
1893 Selanik Askeri Okulu’na (Rüştiyeye) girdi. Sınıfta aynı adı taşıyan Matematik Öğretmeni Mustafa, sınıf
birincisi olan küçük Mustafa’nın adını “Mustafa Kemal” olarak değiştirdi.
27 Mayıs 1918- Mustafa Kemal, böbrek rahatsızlığı nedeniyle Viyana’ya gitmiş ve orada” İspanyol Nezlesi”
kapmıştır.
15 Aralık 1917- Mustafa Kemal, Veliaht Vahdettin’le Almanya’ya gönderildi.
21 Kasım 1918- Mustafa Kemal, Ali Fethi Bey’le (Okyar) İstanbul’da Minber Gazetesini çıkardı.
16 Mayıs 1919 – Mustafa Kemal, Bandırma Vapuruyla İstanbul’dan Samsun’a hareket etti.
23 Nisan 1920 – Mustafa Kemal Paşa, Ankara’da Hacı Bayram Camii’nde kılınan Cuma namazından sonra Türkiye
Büyük Millet Meclisi’ni açtı.
14 Ocak 1923- Mustafa Kemal Paşa’nın annesi Zübeyde Hanım, İzmir’de öldü.
20 Ocak 1923- Mustafa Kemal Paşa, Lâtife Hanım’la evlendi. 5 Ağustos 1925 günü boşanarak ayrıldılar.
15/6 Haziran 1926- Gazi Mustafa Kemal Paşa’ya İzmir’de suikast düzenlendi. Eylemi düzenleyenler yakalanarak
idam edildi. Bu üzücü olaydan sonra Gazi Mustafa Kemal, Türk Ulusuna yayınladığı bir duyuruda şöyle diyordu:
“Benim naçiz vücudum bir gün elbet toprak olacaktır; fakat, Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır”.
3 Ekim 1926- Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal’in ilk heykeli, İstanbul Sarayburnu’na dikildi.
15/20 Ekim 1927- Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Büyük Söylev’ini okudu.
4 Kasım 1927- Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın ikinci heykeli, Ankara Etnografya Müzesi önüne
dikildi.
29 Ekim 1933 – Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Cumhuriyetin onuncu yıl dönümü törenlerinde Onuncu Yıl
Söylevini okudu. Bu söylevinin bir yerinde şöyle diyordu: “Türklüğün unutulmuş büyük medenî vasfı ve büyük
medenî kabiliyeti bundan sonraki inkişafıyla, geleceğin yüksek medeniyet ufkundan yeni bir güneş gibi doğacaktır.
Ne mutlu Türk’üm diyene!”
İlk yorum yapan olun