[1]
▪ Ötükene eski Türkler TOPRAK ANA demişler.
▪ Bozkırın kuyumcuları ve Amazon kadın savaşçıları
İSKİTLER dir
▪ İslamiyet Doğduğunda Orta Asyada var olan devlet I.
Köktürk devletidir.
▪ YELME: Orta Asya Türklerinde savaş öncesi keşif
yapan kol. Osmanlıda akıncı
▪ Asya Hunlarını Tuku, Göktürkleri kuran aile AŞİNA,
Uygurları Yağlakar sülalesi kurdu.
▪ TAYANÇ ve KENİŞÇİ eski Türklerde Bilim adamıdır.
▪ STUPA: Uygurlara ait kubbeli tapınak
▪ Bögü Kağan Tengride Kut bulmuş ünvanını
kullanmıştır.
▪ Sulu Kağan Emevilerle mücadele etmiş Ebu
Müzahim zahmet veren ünvanını vermişlerdir.
▪ Veraset anlayışımız belirsizdir. Veliaht atama yoktur.
İlla taht kavgası çıkacak. Devletlerimiz kısa
ömürlüdür. Kızların başa geçme hakkı yok. Ama başa
hep güçlü olan geçmiştir.
▪ Kurultayda kağan yoksa Aygucı (başbakan) başkanlık
eder. Ayuki=Hükümet
▪ Kurultay (yasama), Hükümet (yürütme) ayrıdır.
▪ Göktengri kağanı olağanüstü güçlerle donatmıştır.
Kut: Siyasi güç
Ülüg-ülüş: ekonomik güç
Küç: Askeri güç
▪ Satir İslam öncesi kullanılan diske benzer gümüş para
▪ Asya Hunlarının yaptığı, Göktürklerin sulama amaçlı
kullandığı kanal TÖTE kanalıdır.
▪ Törenin değişmez hükümleri arasında bağımsızlık
milliyetçilik yoktur.
▪ Türkler Turkuaz rengine özel önem vermişlerdir.
▪ Dede korkut hikayeleri Oğuz ve Kıpçak kuman
mücadelesini anlatır
▪ Cumhurbaşkanlığı Forsundaki 16 Yıldızı temsil eden
Türk Devletleri:
Büyük Hun Devleti Avarlar Batı Hunlar
Avrupa Hun Devleti Hazarlar Göktürkler
Ak Hun Devleti Uygurlar Karahanlı
Büyük Selçuklu Gazneliler Babürler
Büyük Timur Devleti Harzemşahlar
Osmanlı Devleti Altınorda
Ortadaki büyük yıldız ise TÜRKİYE CUMHURİYETİ’dir
▪ KANSU-SARI UYGURLAR günümüzde Çin-SİNCAN da
yaşamaktadırlar.
▪ İslamiyeti Avrupaya ilk kez Türkler değil Endülüs
emevileri ispanyaya yaymıştır.
▪ Tolunoğlu ve Akşitler Mısırda abbasilere bağlı
kurulan tevaifül Mülk beyliklerdir
▪ Selahaddin Eyyubi 1187 Hıttin savaşıyla Kudüs’ü geri
aldı ve III. Haçlı seferi gerçekleşti.
▪ Timur sahipkıran ünvanıyla tanınır.
▪ Kuran-ı Kerimi Türkçeye çeviren ve Dede Korkut
Hikayelerini yazılı hale getiren AKKOYUNLULAR dır.
▪ Batinilik faaliyetleri, Hasan Sabbah, Haşhaşiler
,Alamut Kalesi.
▪ Anadolu’nun en eski Külliyesi Mengüceklilere ait
DİVRİĞİ KÜLLİYESdİir.
▪ Anadolu’da yapılan ilk kervansaray ALAYHAN dır.
▪ NARH Sistemi fiyatların kontrol altında tutulmasıdır.
▪ Anadolu Selçuklu’nun en eski Külliyesi HUNAT HATUN
KÜLLİYESİ
▪ Cengizin torunu HÜLAGAÜlamut kalesini yıktı Bağdadı
işgal etti.
▪ Vezir Nizamül Mülk: Siyasetname eseri, Nizamiye
medreselerini kurdu, İkta sistemini uyguladı, Ömer
Hayyama celali takvimini yaptırdı, Melikşahın
Atabeyliğini yaptı.
▪ Harezmi: Cebirin kurucusu sıfırı buldu
▪ Farabi: İkinci öğretmen, Birleşmiş Milletler fikri
▪ Türk İslam devletlerinde hükümdarın özel giysisine
TIRAZ denilir.
▪ Yunus Emre RİSALETÜN NUSHİsYaEde Türkçeyle
yazılmıştır. ‘Sevelim Sevilelim, dünya kimseye
kalmaz’ ‘Yaradılanı severim yaradandan ötürü’
▪ Hangi Savaş Cihad Gaza değildir diye sorulabilir. 1402
Ankara, 1040 Dandanakan, 1230 Yassıçimen vs
değildir.
▪ Darüşşifa: Hastahane
▪ Bedesten: İçinde eşya alınıp satılan kapalı çarşı
▪ İMARETHANE: yoksulların doyurulduğu Aşevi
▪ HAN: Genellikle uzun yollar üzerinde kentlerde
kasabalarda yolcuların hayvanlarıyla birlikte
konaklamalarına yarayan yapı. Günümüz dinlenme
tesisleri gibi. Bi sormadın şunu ösym
▪ Tabhane: Misafirhane
▪ Anadolu destanlar zincirinin ilki Battal Gazi, ikincisi
Danişmend Gazi destanıdır.
▪ Çaka beyİlk TÜRK denizcisi, haçlı seferlerine
katılamadan yıkıldı
▪ Baciyanı rum: Osmanlı kuruluş devri kadın
teşkilatlanması
▪ İSTİMALET Politikası: Osmanlının balkanlarda
uyguladığı yönetime ısındırma gönülleri fethetme
politikası
▪ Osmanlının balkanlarda kalıcı olmasında: İstimalet,
İskan siyaseti (evladı fatihan), Kolanizatör dervişler,
Ahiyanı rum ve akıncı uç beyleri etkilidir.
▪ Tımar sistemi bozulunca kapıkulu yeniçeri sayısı
azalmaz aksine devlet asker ihtiyacını bunlardan
karşılar buda maliyeye ekstra maaş yükü bindirir.
▪ Anadoludan kapıkulu ocaklarına istihdam vaadiyle
asker toplanması yeniçeri ocağının Türklere açılması
anlamına gelir.
▪ Tımar bozulursa İltizam yaygınlaşır.
▪ Akşemsettin: Fatihin hocası
[2]
▪ ‘Halk İçinde muteber bir nesne yok devlet gibi,
Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi’ Kanuni
Sultan Süleyman Muhibbi mahlası
▪ ABD kongere binasında Kanuni Sultan Süleyman ın
portresi vardır.
▪ ZİMEM DEFTERİ: Eskiden maddi durumları iyi olanlar
borç defterlerini satın alıp silerlermiş. Kim kimin
borcunu ödediğini bilmezmiş.
▪ Kutsal Emanetler: Topkapı sarayında Enderun da has
odada bulunan hırkai saadet dairesinde muhafaza
edilir.
▪ Kanunnamei İhtisab-ı Bursa: II. Bayezit devri ilk
standart belirleme kanunu
▪ Demir Şansölye: Bismarc kan ve kılıç politikasıyla
almanyanın temellerini attı
▪ Mütekabiliyet: Karşılıklılık ilkesi
▪ İshak Paşa sarayı Ağrı Doğubeyazıttadır
▪ Garp Ocakları: Tunus, Trablusgarp ve Cezayir.
▪ Memleketeyn diye bilinen yerler Eflak ve boğdandır
▪ Edirne olayı: II. Mustafanın tahttan indirilip III.
Ahmedin başa geçirildiği kapıkulu isyanı
▪ Utopia-Ütopya eserini Thomas More yazdı,
▪ Jean Jacques Rousseau: Toplum sözleşmesi
▪ Suhte İsyanları: XVI. Yy. Medreseli isyanı
▪ Halepli Mustafa Naima: İlk vakanüvis. Sonuncusu
Abdurrahman Şeref.
▪ Yanyalı Esad efendi: Lale devrinde 3. Öğretmen
▪ VEHHABİLİK: XVIII. Yy sonlarında Arabistan Necit
bölgesinde Muhammed bin Abdülvehhabın başlattığı
‘İslamın gereklerini yerine getirmeyenlerin katli ve
mallarının yağmalanmasını vacip olduğunu savunan
akım. Kavalalı Mehmed Ali Paşa bastırdı.
▪ Düvel-i Muazzama: İngiltere, Fransa, Rusya,
Avusturya, Macaristan, Almanya ve İtaya.
▪ Milleti Sadıka, Hristiyan Türkler: ermenilerdir
▪ Darülaceze: Kimsesiz çocuklar, yaşlı ve bakıma
muhtaç insanları barındırmak için II. Abdülhamidin
açtığı kurum.
▪ Himayei Etfal: çocuk esirgeme kurumu
▪ Mehterhane yerine 1834de Mızıkayı Hümayun
kuruldu ve başına guiseppe donizetti getirildi.
▪ Osmanlıda telgraf ilk 1855 de İstanbulu Avrupaya
bağladı. Abdülmecid tanzimat dönemi.
▪ Osmanlının ilk resmi gazetesi Takvimi Vekayi II.
Mahmud döneminde yayınlanmaya başlamıştır.
▪ Tekaütlük: Osmanlı emeklilik sistemidir.
▪ Osmanlıda darbeler: Sultan Abdülazizin tahttan
indirilmesi, 31 Mart Darbesi ve Babıali baskınıdır.
▪ Rüsümü Sitte: Pul, içki, tütün, ipek, balık ve tuz
vergileridir.
▪ Yeniçerilerin mensup olduğu tarikat BEKTAŞİLİK tir.
▪ Osmanlının simgesi İKİ OK BİR YAY dır.
▪ Bizans valilerine TEKFUR denilir.
▪ Venedik elçilerine BALYOS denilir.
▪ Mısır valilerine ise HİDİV denilir.
▪ Osman gazinin lakabı FAHRÜDDİN dir.
▪ Palekenon(Maltepe) Savaşı Bizans’ın Anadolu ile
olan bağı kesildi.
▪ Sazlıdere Savaşı ile Bizans’ın balkanlar ile bağı
kesildi.
▪ Osmanlı Kuruluş döneminde Gelibolu Fatihi
Süleyman Paşadır.
▪ Hac yollarının güvenliği ve hacca hediyeler
gönderilmesi Surre Alayları Çelebi Mehmed devrinde
başladı
▪ Osmanlıya Matbayı ilk kez II. Bayezid devrinde
Yahudiler getirdi.
▪ Baciyan-ı rum : Osmanlı Kuruluş Döneminde kadın
teşkilatı.
▪ İlk Osmanlı Kadısı Karamanlı Dursun Fakih’tir.
▪ Hacı İlbeyi : Sırpsındığı Zaferinin baş mimarı.
▪ TIMAR : Asker ve memurlara geçim ve hizmet
karşılığında belli bir bölgenin vergi kaynaklarının
tahsis edilmesidir. ‘Geçimlilik’ anlamına gelen tımar
‘dirlik’ ile eş anlamlı olarak kullanılmaktadır.
▪ Donanmada görevli askerlere LEVENT denir.
▪ Evlad-ı FATİHAN İnşallah çıkar
▪ GREJUVA : Suda yanan Rum ateşi.
▪ Fetih Marşını Arif Nihat Asya yazmıştır.
▪ Eflak Beyi Vladtepeş Kazıklı Voyvoda olarak bilinir.
▪ SEYFİYE SINIFI : Vezirler – Kaptan-ı Derya – Vezir-i
Azam ( İdare – Askerlik )
▪ İLMİYE SINIFI : Şeyhülislam – Kazasker ( Din – Yargı
– Eğitim )
▪ KALEMİYE SINIFI : Nişancı – Defterdar—Reisül küttap
( Bürokrasi – Maliye )
▪ Hızır Reis Barbaros Hayrettin Paşa unvanıyla 13 yıl
Osmanlıya hizmet etti.
▪ Türkiye’de deneysel farmakolojinin öncüsü sayılan ve
mücerrebname adlı kitabın yazarı Sabuncuoğlu
Şerafettin’dir.
▪ Takiyüddin Mehmet, III. Murat döneminde 1578
İstanbul’da devlet desteğiyle Rasathane kurdu.
İstanbul’un enlem ve boylamını hesapladı.
▪ Uluğbey medresesi Özbekistan’dadır.
▪ Hive hanlarından Ebülgazi Bahadır Han “ Şecere-i
Türk “ ve “ Şecere-i Terakime “adlı Türkçe eserleriyle
TÜRK kültürünün gelişmesine katkı sağlamıştır.
▪ Büyük Kaçgun : Celali isyanlarıyla düzeni bozulan
köylünün terk-i diyar eyleyip köyden göç etmesidir.
▪ Osmanlı’nın Avrupa’da fethettiği son kale olan
Kamaniçe Kalesi Ukrayna sınırlarında.
▪ Osmanlı’nın ilk 6 minareli camisi Sultanahmet
Camisidir. ( Mavi Cami )
▪ “İngiltere’nin ezeli ve ebedi dostları ve düşmanları
yoktur, değişmez menfaatleri vardır. Dostlarımız ve
düşmanlarımız zaman içerisinde değişir, değişmeyen
[3]
menfaatlerimizdir.” sözünü İngiltere Başbakanı Lert
PALMERSTEN söyledi.
▪ 1828’de İran ve Rusya arasında yapılan Türkmençay
Antlaşması ile Azerbaycan pay edildi.
▪ Şark meselesinin ilk kez ortaya atıldığı gelişme 1815
Viyana Kongresi’dir.
▪ Boğazların uluslar arası sorun haline gelmesi
aşamaları : Mısır İsyanı, Kütahya Antlaşması, Hünkar
İskelesi Antlaşması, Balta Limanı Ticaret Sözleşmesi,
Londra Konferansı, Londra Boğazlar Sözleşmesi.
▪ Şeyh Şamil – Kafkasya Kartalı – 1835-1860 yılları
arasında Kafkasya’da Ruslar’a karşı bağımsızlık
mücadeleleri vermiştir.
▪ 1856 Paris Antlaşması – Kırım Harbi – Osmanlı Devleti
“ Galipken mağlup olmak gibi” bir muameleye tabi
tutulmuştur. Ayrıca Osmanlı ilk kez Avrupa devleti
sayıldı ve kendini koruyamayacağını kabul etti.
▪ 1869 yılında Akdeniz ile Kızıldeniz, İngilizler
tarafından Süveyş Kanalı ile birleştirildi.
▪ II. Abdülhamit Hicaz demiryolunun yapımı için Alman
imparatoru Wilhem ile sözleşme imzalamıştır.
▪ 3B Projesi : BERLİN – BOĞAZ – BAĞDAT arası
demiryolu döşeme projesi. ( Almanya ve Osmanlı
böylece İngiltere’nin sömürgeleriyle bağlantısını
keseceklerdir.
▪ Ahmet Cevdet Paşa’nın kızı Fatma Aliye, Osmanlı
toplumunda ilk kadın hakları savunucusudur.
▪ Osmanlı’da çok partili hayat II. Meşrutiyet
Dönemi’nde 1909’da başladı.
▪ TAHRİR DEFTERİ Fethedilen yerdeki her şeyin sayılıp
kayıt altına alındığı defterdir. Yazanlara muharrir
denir
▪ KAPIYA ÇIKMA Acemilerin yeniçeri ocağına
geçmeleridir.(bedergah ta denir.)
▪ İstanbul’un en yüksek mülki amiri TAHT KADISIdır
▪ Bedi Besmele Amin Alayı: Osmanlıda çocukların ilk
eğitime başlamalarına verilen isim
▪ Veladeti Hümayun: Padişah çocuklarının doğum
töreni
▪ GEDİK dükkân açma iznidir.
▪ KAPAN: tek cinsten malın satıldığı yer
▪ EHLİ HİBRE: Osmanlı devletinde malların kalite
kontrolünü yapan bilirkişi
▪ EHLİ HİREF: Osmanlıda sanat üslüplarının
belirlenmesinde ve sanat akımlarının
yönlendirilmesinde etkili olan sınıf.
▪ HİRFET: ayakkabıcılık, marangozluk gibi küçük el
sanatlarına verilen isim
▪ DARÜL ELHAN: Nağmelerin Evi: 1917 de İstanbul’da
açılan ilk resmi müzik okulu.
▪ HİMAYEYİ ETFAL: Çocuk Esirgeme Kurumu
▪ Barboros Hayrettin’e KIZILSAKAL denir.
▪ BEDİ BESMELE (Amin Alayı) Osmanlıda çocuklar 4
yaş,4ay,4 günlükken eğitime başlatılır.
▪ MERKANTALİZM altın değer kaybetmez. Devletin
gücü sahip olduğu değerli madenlerle ölçülür
anlayışı.
▪ MAKYEVELİZM amaca ulaşmak için her yol mubahtır.
▪ Habsburg hanedanı: kanuni döneminde Osmanlıya
karşı Avrupalıların oluşturduğu hanedan
▪ Bağdat Fatihi 4.MURAT tır.
▪ Yavuz Sultan Selimin hastalığı ŞİRPENCE dir.
▪ Duraklama Döneminde Osmanlıya karşı oluşturulan
Kutsal İttifak(Beşi biyerde)
Venedik,Avusturya,Rusya,Lehistan,Malta dır.
▪ Osmanlıda roketle uçan LAGARİ HASAN ÇELEBİ dir.
▪ Marco polo yolculuk eserinde Kubilay hanlığını
anlatır.
▪ GREG PROJESİ: Türkler avrupadan atılacak,
istanbulda Rus prensinin yönetiminde greg devleti
kurulacaktır.
▪ DOKYA- DAKYA PROJESİ: Dinyester ve Tuna nehri
arasında Rusya ve Avusturya’ya bağlı bir devlet
kurulacak.
▪ KÜÇÜK KAYNARCA yorum sorusu gelebilir.
▪ Halifelik siyasi olarak kullanıldığı yerler
Küçük kaynarca ile kırım —Uşi antlaşması ile Libya
▪ Kırımın İlhak aşamaları:
- Küçük Kaynarca bağımsız
*Aynalıkavak Tenkihnamesi (ŞAHİN GİRAY)
*Yaş Antlaşması Rusyaya bağlandı
▪ Mühendishane-i Bahri Hümayun günümüzde
İstanbul Teknik Üniversitesi dir.
▪ Mürur Tezkeresi (Dahili pasaport) 2. Mahmut
döneminde İstanbul’a girebilmek için gerekli onaydır.
▪ Yanya Aslanı mora valisi Tepedelenli Ali paşa.
▪ Kanije kahramanı Tiryaki Hasan Paşadır.
▪ KINALIZADE ALİ: Ispartalıdır. Ahlakı Alai isimli
eserinde hakkaniyet çemberini anlatır.
▪ Osmanlı Donanması tarihte 4 kez yakılmıştır.
İnebahtı Lepanto baskını (haçlılar)
Çeşme baskını(Rus)
Navarin baskını(Rus- İngiltere- Fransa )
Sinop baskını (RuS)
Haliç te çürüdü.
▪ Viyana Kongresinden sonra METERNİK KARARLARI
alındı. Avrupada RESTERASYON çalışmaları başladı
▪ Sırpların bağımsızlık aşamaları
*1812 Bükreş Antl: imtiyaz kazandılar
*1829 edirne Antl: Özerk oldular
*1878 Berlin Antl: Bağımsız oldular.
▪ Ermeni 4 T PLANI: Tanınma, Tanıtma,
Toprak,Tazminat.
▪ 2.Beyazıd Döneminde KİLİ ve AKKİRMAN Kaleleri alındı.
Kırımla kara bağlantısı sağlandı.
▪ 1856 PARİS ANTLAŞMASI BİLİNECEK ☺ bu antlaşma
Osmanlı Avrupa devleti sayıldı ve Osmanlı kendini
koruyamayacağını kabullendi. Osmanlı yenik devlet
muamelesi gördü.
▪ Çiftbozan vergisi gelirlerinin artması Osmanlının
işlerinin yolunda gitmediğini gösterir. Tımar
bozulmuştur.
▪ Osmanlının Hava kuvvetlerini 1911 de MAHMUT
ŞEVKET PAŞA kurdu.
▪ Dolmabahçe Sarayı: Osmanlının ilk meclis parlamento
binasıdır. Ayrıca Mkemal burada vefat etmiştir.
▪ İSTİMALET (ısındırma) POLİTİKASI:Osmanlıda
ısındırma,hoşgörü anlayışıdır.
▪ AVARIZ Olağanüstü dönemlerde alınan vergidir.
▪ Selim Sırrı Tarcan Osmanlı olimpiyat komite başkanı.
Osmanlı ilk olimpiyatlara1912 de STOCHOLM de
katılmıştır. TÜRKİYE Cumhuriyeti ise 1924 Paris
olimpiyatlarına katıldı.
▪ 2.Abdülhamit döneminde Japonyada batan gemi
ERTUĞRUL FIRKATEYNİ
▪ 1953 te Demokrat Parti döneminde batan denizaltı ise
DUMLUPINAR dır.
▪ Racconigi antlaşması: Rusya’nın balkanlarda
Panslavizm politikasını desteklemesi karşılığında
İtalya’nın Trablusgarp’ı işgaline göz yumması
▪ Picardie Manevraları: M. Kemal’in 1910 da
Fransa’da katıldığı tatbikat
▪ I. Dünya savaşını başlatan olay Saraybosna
Cinayeti avusturya macaristan veliahdı
ferdinandın Sırp Gavrilo princep tarafından
öldürülmesi.
▪ Skyes Picots: İngiltere ve Fransa’nın Ortadoğuyu
paylaştığı gizli antlaşma
▪ 1917 Belfaour Deklerasyonu: İngiliz ortadoğuda
israil kurma sözü verdi.
▪ M. Kemalin ‘Gençlik yıllarının en heyecanlı
günlerini yaşadım. Yaşımın küçük olmasına
rağmen bu savaşa katılmayı çok istemiştim.’
dediği savaş 1897 Dömeke Meydan
muharebesidir. Yunanla savaştık
▪ Çanakkaleden sonra Kafkas cephesine atanan
M.Kemal Muş-Bitlisi geri aldığı için Altın kılıç
verildi
▪ M.Kemal Trablusgarp savaşında gözünden
yaralanmıştır.
▪ Libya da italyana karşı yapılan sivil direnişin lideri
çöl aslanı Libya mücahidi Ömer Muhtar’dır
▪ Mkemal Balkan savaşında Bolayır birliklerinde
görev yaptı böylece Çanakkaleyi yakından tanıdı.
▪ 18 Mart Kahramanı Cevad Çobanlı Paşadır.
▪ Nusret mayın gemisinin komutanı Tophaneli
yüzbaşı hakkı dır.
▪ İzmir’in işgalinde ilk kurşunu Hasan Tahsin
(Osman Recep Nevres) sıkmıştır.
[4]
▪
S
üleyman Fethi bey: İzmir’in işgalinde zito
Venizelos (yaşasın Venizelos) demediği için
öldürülmüştür.
▪ Damat feridin kurduğu parti Hürriyet ve İtilaf
fırkası
▪ I. TBMM açıldığının ertesi günü çıkarılan 1 nolu
karar 24 nisan önergesidir.
▪ I. TBMM nin yaptığı ilk kanun Ağnam vergisini
artırılmasıdır. 100. Yılı.
▪ I. TBMM savaş meclisidir, İnkılap yapmaya fırsat
bulamamıştır. .Yaptığı tek inkılap saltanatın
kaldırılmasıdır.
▪ TPCF nin kurucuları arasında ismet İnönü, Fethi
Okyar ve Fevzi Çakmak yoktur.
▪ Şeyh said isyanı Takriri Sükun kanunuyla
bastırıldı. 1925-29 arası yürürlükte kaldı.
▪ Türkiye ekonomi kongresi, İzmir İktisat kongresi
Lozana ara verildiğinde toplandı. İşçi, Çiftçi,
Tüccar ve sanayiciler katıldı. Misakı İktisadi kabul
edildi. Başkanı kazım Karabekir.
▪ Üç siyah: demir kömür petrol
▪ Üç beyaz: un şeker pamuk
▪ Günümüzde 11. Beş yıllık kalkınma planı
uygulanıyor. 2019-23
▪ Amasya genelgesi Mukaddes İttifak olarak
bilinir.
▪ Sivas Kongresinde Parola YA İSTİKLAL YA ÖLÜM!
▪ Rauf Orbay: Hamidiye kahramanıdır. Balkan
Savaşında
▪ Çanakkale Savaşında Alçıtepe kahramanı Kazım
Karabekir
▪ Zabit ve kumandan ile hasbihal II. Balkan
savaşını anlatır.
▪ M. Kemal ‘geldikleri gibi giderler’ sözünü 13
kasım 1918 de İstanbul’un fiilen işgalinde
söylemiştir.
▪ M. Kemal ‘cehaletle yapılan savaş en az
düşmanla yapılan savaş kadar etkilidir’ sözünü
Ankara’da I. Maarif kongresinde söylemiştir.
Kütahya Eskişehir
▪ M. Kemal “Hattı müdafaa yoktur sathı müdafaa
vardır ” sözünü Sakarya savaşında söylemiştir.
▪ M.Kemal “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir.
İleri!” sözünü Büyük Taarruzda söylemiştir.
▪ Bir sözde işgal görürseniz mondrosla, zafer
görürseniz lozanla ilişkilendirin.
▪ Sevr anlaşmasını imzalayan Saltanat Şurasında
Rıza Tevfik, Reşat Halis, Hadi Paşa lar vardır.
Padişah Vahdeddin Efendi ve Sadrazam Damat
Ferit de onaylamıştır.
▪ Kurtuluş savaşında Maraş ve Urfa kendini
kurtardı. Adana ve Antep 1921 Ankara Antl ile
kurtarılmıştır.
▪ Bilecik görüşmeleri ile İstanbul hükümeti TBMM
yi tanıdı. 100. yılı
▪ Kurtuluş savaşında üç önemli tepe:
Metristepe: I. İnönü
Duatepe: Sakarya savaşı
Kocatepe: Büyük Taarruz
[5]
▪ Refet Bele: Mudanya Ateşkes Antlaşmasında
Trakyayı teslim almakla görevli Trakya yüksek
komiseridir.
▪ Mustafa Kemal in ilk heykelini Sarayburnu’nda
Heinrich Kırippel yapmıştır.
▪ İngilizlerin Sultan Vahdettin’i götürdükleri
geminin adı MALAYA ZIRHLISIDIR. (Maltaya
götürülmüştür.)
▪ Son Osmanlı halifesi TBMM tarafından seçilen
ABDÜLMECİT EFENDİ dir.
▪ Anadolu Ajansını 6 Nisan 1920 de Yunus Nadi
Abalıoğlu ve Halide Edip Adıvar açtı. 100. yılı
▪ TTK nın çıkardığı süreli yayının adı BELLETEN dir.
▪ Devlet AHMET ADNAN SAYGUN- ULVİ CEMAL
ERKİN Paris’e müzik eğitimi için göndermiştir.
▪ CEMAL REŞİT REY(10.Yıl Marşının bestecisi.)
Behçet Kemal Çağlar ve Faruk Nafiz Çamlıbel
yazarlarıdır.
▪ Türk Beşleri (Müzisyen) : Cemil Reşit Rey,Ulvi
Cemal Erkin,Hasan Ferit Alnar,Ahmet Adnan
Saygun,Necip Fazıl Akses.
▪ Cemal Hüsnü Taray: Milletler cemiyetinde ilk
temsilcimiz.
▪ Fatin Rüştü Zorlu: NATO ilk daimi temsilcimiz
▪ SUNA KAN: Gabriel Bouillo dan ders alıp, Paris
Konservatuarını 1.likle bitiren KEMANcıdır.
▪ MKemal Atatürk ün Tarih öğretmeni Mehmet
Tevfik Bilge kendisine minnet borcum var
demiştir.
▪ Sanayi Nefise mektebi 1928 de Güzel Sanatlar
Akademisine döndürüldü. Günümüzde Mimar
Sinan ünv.
▪ İYD-i MİLLİ: II. Meşrutiyetin ilanıyla kutlanan
Osmanlının ilk tek milli bayramı.
▪ Akbaş Cephaneliği baskınını yapan KÖPRÜLÜ
HAMDİ BEY
▪ Akbaşdan gelen silahlar Alemdar isimli gemiyle
İneboluya geldi. Burdan da kağnılarla istiklal
yolunda taşındı. Kağnı ile cephane taşıyan
simgesel kadınımız ŞERİFE BACI
▪ Sevr Antlaşmasında Rusya’ya toprak
verilmemiştir.
▪ Kazım Karabekir 1946-1948’de TBMM Başkanlığı
yaptı.
▪ 1924-1944 e kadar Genelkurmay Başkanı FEVZİ
ÇAKMAK. İkinci dünya savaşı sırasında Almanlara
karşı Trakya’da çakmak hattını oluşturdu.1947’de
Millet Partisi’nin kurucuları arasındadır.
▪ Razgard olayı: bulgaristandaki Türk mezarlığının
yağmalanması
▪ Vagon li olayı: milli türk talebe birliği vatandaş
Türkçe konuş diline sahip çık kampanyası
▪ İlk Diyanet İşleri başkanı RIFAT BÖREKÇİ dir.
▪ Millet Mekteplerinden mezun olanlara okuma
yazma alışkanlıklarını sürdürmeleri için HALK
MECMUASI adıyla dergi çıkarılmıştır.
▪ Halkevlerinin yayın organı Ülkü dergisidir.
▪ Halkevlerinin tek yurtdışı temsilciliği londradadır.
▪ Güneş Dil teorisi Avusturyalı Phill H. Kvergiç’in
‘Türk Dillerinin Psikolojisidir’ eserinden
esinlenmiştir.
▪ Atatürk ün cenaze namazını ŞERAFETTİN
YALTKAYA kıldırmıştır.
▪ Osmanlı Kuzey Afrika da ilk CEZAYİRİ (1830),son
LİBYAYI (1912) de kaybetmiştir.
▪ İttihat Terakki dünya savaşından sonra kendini
fesetti. TECEDDÜT FIRKASI adını aldı.
▪ SAMİM KOCAGÖZ –KALPAKLILAR eseriyle Kuvayi
Milliye den kurtuluş savaşına kadar olan dönemi
anlatır. Devamı ise DOLUDİZGİN dir
▪ M. Kemalin Fethi Okyarla istanbulda çıkardığı
gazete MİNBER.
▪ Erzurum Kongresi Doğu Anadolu’nun sesi olan
gazete ALBAYRAK gazetesidir.
▪ Son Osmanlı Sadrazamı, Osmanlının son
hükümeti AHMET TEVFİK PAŞA dır.
▪ 1897 Dömeke Kahramanı: Gazi Ethem Paşa
▪ 93 Harbi Plevne Kahramanı: Gazi Osman Paşa
▪ Paris Mükerreratı: Sakarya savaşından sonra
itilafların barış önerisidir.
▪ Amasya Genelgesinde İSMET İNÖNÜ –FEVZİ
ÇAKMAK-FETHİ OKYAR yoktur.
▪ Temsil Heyetinin batıya atadığı ilk komutan ALİ
FUAT:
Doğuya TBMM ise KAZIM KARABEKİR i atamıştır.
▪ Gazi unvanı alanlar: M. KEMAL, GAZİANTEP
veTBMM dir.
▪ Mehmet Akif Ersoy, İstiklal Marşından kazandığı
para ödülünü HİLALİ AHMERE bağlı DARÜL
MESAİ ye bağışladı. Kahraman ordumuza ithafen
yazdı.
▪ İstiklal Marşını Cumhuriyet Hatibi Hamdullah
Suphi Tanrıöver okudu.
▪ İstiklal Marşının ilk bestecisi Ali Rıfat Çağataydır.
Günümüzdeki beste Osman Zeki Üngör’e aittir.
▪ Mustafa Kemal T.C. de hiç BAŞBAKAN lık
yapmadı.
▪ İsmet İnönü de hiç MECLİS BAŞKANLIĞI
yapmamıştır.
▪ Çok partili hayatın ilk başbakanı RECEP PEKER dir.
▪ Ata devri en uzun süre meclis başkanlığı yapan
KAZIM ÖZALP
▪ Ata öldüğünde meclis başkanı ABDÜLHALIK
RENDA. Başbakan ise Celal Bayardır.
▪ Mkemal ile ilk röportajı Ruşen Eşref yaptı.
▪ Türkiye Cumhuriyetine de ilk resmi ziyareti Afgan
Kralı Amanullah Han 1928 de yapmıştır.
[6]
▪ Yeni harflerle basılan ilk gazete MARDİN dir.
▪ İzmir İktisat Kongresinde OKUMA BAYRAMI
kabul edildi. Latin harfleri reddedildi.
▪ Atatürk Döneminde açılan tek baraj ÇUBUK
BARAJI
▪ Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının ilk şubesi
URFA
▪ Lozana Boğazlar komisyonu başkanı Vasıf Temel
Paşa
▪ Dr REFİK SAYDAM tifüs aşısını yaptı hıfsıssaha
müdürlükleri kurdu. Cumhuriyetin ilk sağlık
bakanıdır.
▪ Celal BAYAR İş bankasının genel müdürü Galip
hoca
▪ Atatürk dönemi Dışişleri Bakanı İSMET İNÖNÜ-
ŞÜKRÜ KAYA- TEVFİK RÜŞTÜ ARASTIR.
▪ Ankaranın başkent olarak şehir planını Herman
Jansenn düzenlemiştir.
▪ Kut Bayramı 1952 NATOya üye oluncaya kadar
kutlandı.
▪ Sopalı seçimler 1912
▪ Özgürlük anıtını Fransa, ABD ye;
eyfel kulesini ABD, Fransa ya hediye etti.
▪ ABD nin kurulduğunda Rusya’dan satın aldığı
toprak ALASKA dır.
▪ Mondros’ta arabuluculuk yapan İngiliz general
TOWSHEND dir.
▪ Paris Barış Konferansında İzmir i İtalya’dan alıp
yunana veren ÜÇLER KONSEYİNDE: İngiltere,
Fransa, ABD vardır.
▪ Amasya Genelgesini Mustafa Kemal in yaveri
CEVAT ABBAS kaleme almıştır.
▪ Mustafa Kemal ASIM US takma ismiyle KURUN
gazetesinde Hatayla alakalı yazılar yazdı.
▪ İstiklal Madalyası İNEBOLU ve MARAŞA ANTEP’e
verilmiştir. URFA 2016 da aldı.
▪ Halkevlerini tek yurtdışı temsili LONDRA da dır.
▪ Lozan’da boğazlar Komisyonu Başkanı olan Türk
üye VASIF TEMEL PAŞA dır.
▪ Brüksel Hattı: Miletler cemiyeti musulu Irak’a bıraktı
buna kızan TÜRKİYE 1925 de SSCB ile dostluk antl
imzaladı
▪ Dış Borçlar Hoover Moratoryumu ile çözüldü.
▪ ETABLY (Yerleşik) kanunu mübadele ile igilidir
▪ FIR Hattı havacılık terimi
▪ Bağdat Paktı, CENTO, NATO Avrupa konseyi ve
Birleşmiş milletlere Atatürk devrinde üye olunmadı
▪ Hatay (Sancak) için M. Kemal Benim şahsi
meselemdir demiştir.
▪ Finlandiyayı işgal ettiği için Milletler Cemiyetinden
çıkarılan tek devlet SSCB dir.
▪ Kafkasya Müridizmi- Gazavatı: Çarlık rusyasına karşı
Şeyh Şamilin (Kafkas kartalı) öncülük ettiği direniş
▪ Mısır bağımsızlığında rol oynayan, Mısır milliyetçisi
Saad Zaglul dur.
▪ Pablo Picasso çok resim yaptığı için Guinness rekorlar
kitabına girdi. Kübizm akımının kurucusu. 1937
Almanların İspanya GUERNICA kasabasını bombalayan
resmi ünlüdür.
▪ John Ernst Steinbeck: Gazap üzümleri 1930 işçi ve
ekonomik krizini anlatır.
▪ Albert Einstein: İzafiyet teorisi görelilik kuramı
▪ Hitlerin yazdığı kitap KAVGAM dır
▪ Kristal gece: Almanyada Yahudi karşıtı eylemler
▪ Yatıştırma (Appeasement) Politikası: İngiltere
Başbakanı CHAMBERLAİN le özdeşleşen politikadır.
▪ MAGİNOT HATTI: Fransızların Almanlara karşı
oluşturduğu Savunma Hattı.
▪ ENOLA GAY Japonyaya atom bombası atan uçaktır.
▪ NÜRNBERG Mahkeleri 2.Dünya savaşından sonra
Nazilerin yargılandığı mahkemedir.
▪ Koreye giden komutanTAHSİN YAZICI. Korede çıkan
Türkçe gazete KUTUP YILDIZI dır.
▪ SSCB tarafından uzaya gönderilen ilk uydu SPUTNİK tir.
▪ Uzaya gönderilen ilk köpeğin adı LAYKA dır.
▪ Yumuşama dönemi (detant dön.) mimarları:ABD
Başkanı KENNEDY ve NIXON ve SSCB Başkanı
KURUŞÇEV ve BREJNEV dir.
▪ MEKİK (SHUTTLE) DİPLOMASİSİ: ABD dış işleri bakanı
Kissenger, Mısır ile İsrail arası arabuluculuk yaparak
CAMP DAVID ANTL imzalattı.
▪ Hindistan ve Pakistan arasındaki sorun KEŞMİR
SORUNU Taşkent deklarasyonu
▪ İnternetin ilk adı ARPANET tir.
▪ Ermeni terör örgütünün adı ASALA dır. Gazeteleri
ARARAT
▪ Cumhuriyetin 50. Yılında açılan köprü BOĞAZİÇİ
KÖPRÜSÜ dür.
▪ STANİSLAV PETROV 3. Dünya Savaşını önlemiştir.
Dünya Vatandaşı ünvanını almıştır. temmuz 2018 de
öldü.
▪ SALT I ve SALT II: Abd ve SSCB arası nükleere hayır
▪ EISENHOWER TÜRKİYE yi ilk ziyaret eden ABD başkanı
▪ HOCALI KATLİAMI, 26 Şubat 1992 de DAĞLIK KARABAĞ
Bölgesinde Ermenilerin yaptığı katliamıdır.
▪ Tübitak ın yaptığı ilk Türk uzay mekiğinin adı THOR dur.
▪ Gap projesi kapsamındaki iller Adıyaman, Batman,
Diyarbakır, Antep, Kilis, Mardin, Siirt, Urfa, Şırnak
Not: Kilis Güneydoğu Anadolu’da yer almamasına rağmen
projeye dahil edilmiştir.
▪ 1995 Dayton antlaşması ile Yugoslavya iç savaşı sona
erdi. Bosna hersek meselesi.
▪ TÜRK Dil Kurumuna göre MANKURT: Ulusal kimlikten
uzaklaşan, içinde bulunduğu topluma yabancılaşan.
İnsanların bilinçlerinin yok edilip köle haline
getirilmesi
▪ Monreo Doktrini ABD’nin uyguladığı ‘ yalnızlık politikası’
[7]
▪ Japonya’da Meiji Restorasyonu olurken Osmanlı’da
Tanzimat Dönemi ve sonrasında II. Abdülhamit devri
yaşanmaktaydı.
▪ T.C. Milletler Cemiyetine, Briant Kellog Paktına ve
Litvinov Protokolüne üyedir fakat Locarno
Paktına üye değildir.
▪ Charlie Chaplin ‘ Şarlo ‘ tiplemesiyle ün kazandı.
1936’da “ Modern Zamanlar“ ile sanayi
toplumunu, 1940’ta “ Büyük Diktatör” ile faşizmi
eleştiren filmler yaptı.
▪ Hayat Sahası – Almanya.
▪ Bizim Deniz – İtalya.
▪ Büyük Doğu Asya Ortak Refah Alanı – Japonya.
▪ Doğu Bloku : Cominform – Comecom – Varşova
Paktı.
▪ Batı Blokunda – Truman Doktrini, Marshall Planı
– NATO.
▪ Prag Baharı – Çekoslavakya’da yaşandı.
Alexander Dubçek insancıl komünizmi başlattı.
▪ Siyonizm – Tüm Yahudilerin Filistin’de devlet
kurmayı amaçlamıştır. Theodor Herlz – II.
Abdülhamit.
▪ Kırmızı Telefon Hattı – Beyaz Saray (ABD) ve
Kremlin (SSCB) arası doğrudan hat.
▪ Türkiye’de ilk televizyon yayını İstanbul Teknik
Üniversitesindedir. 1952
▪ Cengiz Aytmatov – Kırgız Yazar. Selvi boylum al
yazmalım
▪ Sadık Ahmet: Batı trakya Türklerinin lideri
▪ İsmail Metin TEMEL: Zeytin dalı harekatıyla Afrin
operasyonunu yöneten komutan
▪ Anıtkabrin mimarları EMİN ONAT ve ORHAN ARDA
▪ Kazakistanın başkenti Astanın adı Nursultan olarak
değiştirildi.
▪ Nuri Demirağ: İlk Türk sigara kağıdı, Ankaranın
doğusuna demiryolu, merinos fabrikası, izmit selüloz
fabrikası, İlk Türk uçağı, Karabük demir çelik fabrikası,
sivas çimento fabrikası, Milli Kalkınma Partisini kurdu
▪ Vecihi Hürkuş: Kayseri Tomtaş şef pilotu
▪ Türkiye’de Radyo 1927 de başladı. İlk ABD
▪ Fransanın 1945 de Cezayirde yaptığı katliam SETİF
cemile buhayra sembol isim
▪ Güney Afrikada sömürgeciliğe karşı gelen isim Nelson
Mandela
▪ 1980 Moskova olimpiyatları SSCB Afganistanı işgal
ettiği için boykot edildi. Ve ABD SALT II imzalamadı
▪ Gümüş motor: Necmettin Erbakan
▪ Türkiyenin ilk otomobili DEVRİM 1961 eskişehirde
üretildi. Cumhurbaşkanı cemal Gürselin bindiği aracı
Rıfat Serdaroğlu kullandı
▪ Orta Aasya Türk devletlerinde yüzölçümü en büyük olan
devlet Kazakistan
▪ 1993 Maastricht Sözleşmesiyle Avrupa Ekonomi
topluluğu Avrupa Birliğine dönüştü
▪ Arap Baharı: 2010 Tunus da başladı
▪ Wikileaks: Julian assange nin 2006 da radikal şeffaflık
adıyla dünya çapındaki kötülükleri ve yozlaşmaları ifşa
ettiği web sitesi
▪ Oktay Sinanoğlu: En genç profesör
▪ Aziz Sancar: Nobel ödüllü kimyacı
▪ Fuad Sezgin: İslam bilim tarihçisi
▪ Gazi Yaşargil: Yüzyılın beyin cerrahı
▪ Johnson Mektubu: ABD nin Kıbrıs harekatına engel
olduğu mektup Türk Abd ilişkilerinde dönüm noktası
▪ MAVİ VATAN: 28 şubat 2019 başlayan cumhuriyet
tarihinin en büyük deniz tatbikatı
▪ Günümüzde 11. Beş yıllık plan uygulanıyor. 2019-23
▪ 1921 Anayasasının temelini halkçılık beyannamesi
oluşturur.
▪ Çanakkale olayı: Eylül 1922 de Türk ordusunun Doğu
Trakya ve itilafların kontrolündeki İstanbul ve
çevresini kurtarmak istemesi üzerine İngilizler ile
yaşanan askeri ve siyasi krizdir.
▪ Ebru sanatı, tezhip, Vitray ve sırça bilinecek
▪ İlk basın şehidimiz serbesti gazetesi yazarı hasan
fehmidir.
▪ Hürriyet kahramanları Resneli Niyazi ve Enver
paşadır. Meşrutiyeti yeniden ilan ettirdiler.
▪ 3.Ahmed (Lale Devri) , 3.Selim (Nizamı cedid),
Abdülmecid (Tanzimat-Islahat) dönemlerinde halkın
GENEL yönetime katılımı yoktur.
▪ HALK GENEL YÖNETİME KATILMASI 1876 DA
I.MEŞRUTİYETİN İLANI KANUNİ ESASİNİN
YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ PARLAMENTONUN AÇILMASI
II.ABDÜLHAMİD DÖNEMİNDEDİR
▪ Ancak müslüman tebaa tanzimat fermanıyla yerel
yönetime katıldı. Gayrimüslümler ise yerel yönetime
Islahat fermanıyla katıldı. Genel ve yereli
kaıştırmayın…… son üç yılınnsorusu
▪ Şükrü Saraçoğlu ve Dr. refik Saydam ikinci dünya
savaşı zamanı başbakanlarımız.
▪ Soğuk savaşda ABD: Truman doktrini, Marshall
planı, NATO (kuzey Atlantik paktı) SSCBye karşı yaptı
▪ Soğuk savaşda SSCB: Cominform, Comecon, Molotof
planı ve Varşova paktını ABDye karşı yaptı
2022 yılı Büyük Taarruz, Mudanya Mütarekesi,
Saltanatın kaldırılması ve Lozan görüşmelerinin
başlamasının yüzüncü yılıdır.
YAZAR MEHMET CELAL ÖZYILDIZ
FİLİGRANSIZ PAYLAŞMAYIN ABEM
TİZ ZAMANDA ATANIRSINIZ İNŞAALLAH..
İlk yorum yapan olun