İhtiyaçlar Hiyerarşisi

Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi

Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisi temel ihtiyaçlar (eksiklik ihtiyaçları) ve üst düzey ihtiyaçlar (gelişim ihtiyaçları) olarak 2 gruba ayrılmaktadır.

* Temel İhtiyaçlar: Kpss rehberlik konusuna ait ihtiyaçlar hiyerarşisi ilk basamakları temel ihtiyaçlardan oluşmaktadır. Bireyin yaşamının her döneminde olan ve sürekli giderilmesi gereken ihtiyaçlardır. Temel ihtiyaçlar ilk 4 basamaktan oluşmaktadır.

1) Fizyolojik İhtiyaçlar: Su, yemek, ısınma, uyku gibi bedenin varlığını sürdürebilmek için gerekli olan ihtiyaçlardır. En temel ihtiyaçlarımız fizyolojik ihtiyaçlarımızdır.

2) Güvenlik İhtiyacı: Kpss eğitim bilimleri rehberlik ihtiyaçlar hiyerarşisi 2. basamağı olan güvenlik ihtiyacı, fiziksel ya da psikolojik zararlardan koruyan ihtiyaçlarla ilgilidir.

Barınma, kendini tehlikelerden koruma, kaygıdan uzak kendini güvende hissetme ihtiyaçları güvenlik ihtiyaçlarıdır.

3) Ait Olma – Sevme – Sevilme İhtiyacı: Bir gruba ait olma hissi, sosyal statü kazanma, insanlar tarafından kabul edilme, benimsenme, sevme, sevilme gibi sosyal ihtiyaçlardır.

Bu ihtiyaçlar karşılanmazsa bireyde yalnızlık, umutsuzluk, yabancılaşma, bunalıma girme gibi duygular ortaya çıkabilir.

4) Saygı – Saygınlık İhtiyacı: İhtiyaçlar hiyerarşisi 4. basamağı olan bu ihtiyaçlar, takdir edilme, tanınma, statü ve başarı kazanma, saygı görme gibi ihtiyaçlardan oluşmaktadır.

Bir yazarın eserleriyle kalıcı olmak istemesi ve devamlı hatırlanmak istenmesi saygınlık ihtiyacına yöneliktir.

Bu ihtiyacın giderilmemesi durumunda aşağılık, zayıflık, çaresizlik, değersizlik gibi kompleksler ortaya çıkabilir.

* Üst Düzey İhtiyaçlar: Kpss eğitim bilimleri Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisi 2. grubu olan üst düzey ihtiyaçlar, bireyin var olan potansiyellerini en son noktasına kadar kullanarak kendini gerçekleştirmeye kadar giden süreçlerden oluşur. 5. basamaktan itibaren olan ihtiyaç basamakları üst düzey ihtiyaçlar içerisindedir.

5) Bilme – Anlama İhtiyacı: Kendi içinde olsun, toplumda olsun, çevrede olsun, olup biten olayları daha iyi bilme ve anlama ihtiyacıdır.

Merak, keşfetme ve bilgiye ulaşma ihtiyaçları bilme ve anlama ihtiyaçları içindedir.

6) Estetik İhtiyacı: Sanatı anlama, zevke alma, bireyin kendi yaratıcılığını kullanma ihtiyacı estetik ihtiyaçlardır.

7) Kendini Gerçekleştirme İhtiyacı: Kpss rehberlik dersine ait olan Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisi son basamağı olan kendini gerçekleştirme, rehberliğin son amacıdır. Bireyin doğuştan getirdiği potansiyelleri tam olarak gerçekleştirebilmesi ve kullanabilmesidir. Bireyin kendi yeteneklerini kullanarak istediği hedefi gerçekleştirebilmesidir.

Hümanist yaklaşımın bir diğer savunucusu olan Rogers’ın ”tam verimlilik” olarak nitelediği kendini gerçekleştirme, altta yer alan temel ihtiyaçlar karşılanmadan kazanılmaz.

Kendini geçekleştiren bir bireyin özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:

Kendini kabul eder.
Kendine saygılıdır.
İçten geldiği gibi davranır.
Duygularını saklamaz, bastırmaz.
Tüm yaşantılara açıktır.
Saldırganlık eğilimlerinin insanın bir parçası olduğunu bilir.
Gerçeği olduğu gibi algılar.

İnsanın doğası hakkında olumludur.
Başkaları ile rahatlıkla ilişki kurabilir.
Topluma karşı uzlaştırıcıdır.
Demokratiktir.
Değişen ve değişmeyi seven bir bireydir.
Yaratıcıdır.
Başkalarından devamlı yardım beklemez

İhtiyaçlar hiyerarşisi içinde en üst basamak olan kendini gerçekleştirme her işi başaran, hatasız kimse demek değildir. Kendini gerçekleştiren birey eksiklerinin ve hatalarının farkında olan ve bunları düzeltmeye, değiştirmeye çalışan bireylerdir.

Fizyolojik ve güvenlik ihtiyaçları rehberlik, bunların üstünde olan ihtiyaçlar da psikolojik danışmanlık görevleri kapsamında yer almaktadır.

Kpss eğitim bilimleri rehberlik dersinin Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisi konusu tamamlanmıştır. Bir sonraki kpss rehberlik konusu Rehberliğin İlkeleri olacaktır.

[wp_ad_camp_5]