- Osmanlı Devleti’nde medreseler uzmanlık alanlarına göre bölümlere ayrılırdı. Bunlardan Darüttıp (tıp) Darülhendese (matematik) Darülhadis (ilahiyat) Darül- kurra (Kuran okuma) yerleridir.
- Osmanlı Devleti’nde hukuk sisteminde; şer’i hukuk kuralları, eski Türk gelenekle ri ve fethedilen bölgelerdeki daha önceki uygulamalar etkili olmuştur.
- Osmanlı Devleti’nde tımar sistemine göre dirlik sahibinin görevleri şunlardır: Birliğindeki vergileri toplamak, bulunduğu bölgenin güvenliğini sağlamak, bölgesin de üretimi arttırarak tedbirler almak, savaş zamanı cebelü denilen askerleriyle orduya katılmak.
- Osmanlı Devleti’nde 19. yüzyıla kadar, devlet ve ülke sorunlarının görüşülüp karara bağlandığı en üst yönetim ve en üst mahkeme organı Divan-ı Hümayun’dur.
- Osmanlı Devleti’nde 19. yüzyıla kadar resim dalında eser verilmemiştir.
- OsmanlıDevleti’nde medrese ve Enderun temel eğitim kurumlan içerisinde yer alır.
- Osmanlı Devleti’nde yabancı okullar zararlı cemiyetin kurulması ve batı eğitim sisteminin tanınmasında etkili olmuştur.
- Osmanlı Devleti’nde ilmiye sınıfına mensup olanlar arasında kadı, müderrisler, kazasker ve şeyhülislam da bu sınıfta yer alırdı.
- Osmanlı Devleti’nde Avrupa’daki gelişmelerden yararlanma düşüncesiyle ilk yenilikler askeri alanda yapılmıştır.
- Osmanlı Devleti’nin 18. yüzyıldan itibaren Avrupa ülkelerine elçiler gönderme sinin sebebi Osmanlı Devleti’nin gelişen Avrupa’yı yakından tanıma isteğidir.
- Osmanlı Devleti’nde kimin tahta geçeceği önceden belirlenemediğinden taht kavgaları yaşanmıştır.
- Yeniçeri Ocağı ve tımar sisteminin bozulması Osmanlı Devleti’nin zayıflamasında etkili olmuştur.
- Osmanlı Devleti’ne sırasıyla; Söğüt, Karacahisar, İznik, Bursa, Edirne ve İstanbul başkentlik yapmıştır.
- Osmanlı Devleti’nde tımarlı sipahilerden askerlik alanında yararlanılmıştır.
- Osmanlı Devleti’nde dirlik topraklar has, zeamet ve tımar olmak üzere üçe ayrılır.
- Osmanlı Devleti’nde esnaf teşkilatına lonca denirdi.
- Osmanlı Devleti’nde ticareti geliştirmek için menziller, derbentler, bedestenler ve kervansaraylar inşa edilmiştir.
- Fatih Sultan Mehmet’e hocalık yapmış din, tasavvuf ve tıp alanlarındaki çalışma larıyla bilinen ünlü bilgin Akşemseddin’dir.
- Osmanlı Devleti’nde 19.yüzyılda güzel sanatlar dalında eğitim ve öğretim yapmak üzere açılan ve müdürlüğüne Osman Hamdi Bey’in getirildiği okul Sanayi Nefise Mektebi’dir.
- Fatih Döneminde devlet adamı yetiştirmek amacıyla açılan okul Enderun’dur.
- Osmanlı Devleti’nde resmi tarih yazarlarına Vakanüvis denir
- Osmanlılar zamanında Kitabı-ı Bahriye adlı eseriyle ve haritacılık çalışmalarıyla ünlü bilim adamı Piri Reis’tir.
- Osmanlı Devleti’nde miras, ticaret ve boşanma davalarını karara bağlayan görevli kadıydı.
- Osmanlı Devleti’nde eski ve yeni kurumlar işlevlerini bir arada yürütmüştür. Bu döneme en iyi örnek Tanzimat Dönemidir
- Selçuklularda atabey adı verilen şehzadelerin hocasının Osmanlı Devleti’ndeki adına Lala denirdi.
- İstanbul’u feth etmek amacıyla Güzelce Hisar ve Anadolu Hisarı Yıldırım Beyazıt tarafından, Rumeli Hisarı ise Fatih Sultan Mehmet tarafından yapılmıştır.
- OsmanlIlarda devletin vergi gelirlerini toplama yetkisini belirli bir süre için ve açık arttırma yoluyla devretmesi yetki alanlarında vergiyi devlete ödeyerek karşılığını vergi yükümlüsü kişilerden alması usulüne iltizam sistemi denir.
- Hıristiyan çocukların aslker yetiştirmek amacıyla toplandığı sisteme devşirme denir.
- Osmanlı Devieti’nde vakıf sistemi bozul mamıştır. Ancak medrese ve kapıkulu sistemi bozulmuştur.
- Fatih Sultan Mehmet’e kadar divana padişah başkanlık ederdi.
- Osmanlı Devleli’nde kişiler arasındaki anlaşmazlıkları devlet adına çözen yetkili kadıdır.
- Tanzimat Dönemi 1839 ile 1876 tarihleri arasındaki dönemdir. Bu dönemde ilk OsmanlI tiyatrosu açıldı. Şeri davalar dışındaki davalara bakan Nizamiye Mahkemeleri kuruldu. Askerlik vatan görevi hali ne geldi. Maarif Nezareti kuruldu. Islahat Permanı ilan edildi.
- İstanbul’daki ilk medrese Fatih Sultan Mehmet Han tarafından kurulan Sahn-ı Seman Medresesi’dir.
- Osmanlı Devieti’nde divana yansıyan davalara bakan, kadı ve müderrislerin atama, tayin ve görevlerinden alınmala rından sorumlu divan üyesi kazaskerdir.
- Hat, oyma ve kakma sanat dalları mimari süslemede kullanılmıştır.
- Osmanlı Devieti’nde defterdar; kapıkulu ulufelerini dağıtmak, akçenin değerini korumak, hazine ile ilgili işlerde hüküm yazmak, hâzinenin gelir gider hesaplarını tutmak gibi görevler üstlenmiştir.
- Osmanlı Devleti döneminde İstanbul, İznik ve Kütahya çini üretim merkezleri olmuştur,
- Yeniçerilerin tutumu Osmanlı Devieti’nde yapılmak istenen yenilik hareketlerini en gellemekti.
- Osmanlı ordusunun bir kısmını oluşturan kapıkulu piyadesi ve süvarileri devletten maaş alan ve sürekli olan askerlerdir.
- Osmanlı Devieti’nde tımarlı sipahilerden askerlik ve ekonomik alanlarda yararlanılırdı.
- Enderun Mektebi için Acemioğlanlar ocağından öğrenci alınırdı.
- III. Ahmet Çeşmesi, Laleli Cami, Seli miye Kışlası ve Nur-u Osmaniye Camisi Lale Devri’nin en önemli eserleridir.
- Padişah adına yazılan tüm belgelere padişahın tuğrasını çekmekle görevli olan divan üyesi nişancıdır.
- OsmanlıDevleti’nde seyfiye sınıfı: sadrazam, kubbealtı, vezirleri, beylerbeyi, sancak beyi, kaptan-ı derya ve yeniçeri ağasından oluşur.
- Tımarlı sipahilerin görevleri şunlardır. Üretimi arttırıcı tedbirler almak, vergilerin toplanmasını sağlamak, bölgenin güvenliğinden sorumlu olmak, savaş zamanın da beslediği askerlerle orduya katılmak.
- Bursa Yeşil Cami Çelebi Mehmet tarafın dan yaptırılmıştır.
- Gaznelllerde gulam sistemiyle benzerlik gösteren Osmanlı sistemi devşirme sistemidir.
- Güzel Sanatlar Akademisi’nin kurucusu da olan Osmanlı ressam ve arkeoloğu Osman Hamdi Bey’dir.
- Şevket Ahmet Paşa ilk resim sergisini açan kişidir.
- Ayasofya Kilisesi Bizans Dönemi eserlerrindendir.
- Osmanlı Devieti’nde vergi gelirlerinin top lanmasının belirli bir süre için ve açık ar tırma yoluyla ihale usulüne iltizam denir
- Beylerbeyi, Dolmabahçe ve Yıldız Sarayı XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin yönetildiği yerler arasına girmiştir.
- Osmanlı Devleti’nde padişah çocuklarına efendi, şehzade ve çelebi gibi unvanlar kullanılmıştır
- Topkapı Sarayı; birun, enderun ve haremden oluşur.
- Osmanlıda esnaf arasındaki rekabeti engelleyerek tekelleşmeye sebep olan sistem gedik usulüdür.
- Osmanlıda malikâne arazi, üstün hizmet karşılığı bazı devlet görevlilerine verilen topraklardır.
- Osmanlı’da eyaleti beylerbeyi, sancakları: sancakbeyi, kazaları kadılar, köyleri köy : kethüdası yönetir.
- Osmanlı’da ferman ve kanunnameler padişah tarafından yayımlanır.
- Osmanlı’da bulunduğu bölgenin güvenliği ve üretimde sürekliliğini sağlamak tımarlı sipahinin görevidir.
- Osmanlı Devleti’nde şeyhülislam Yükselme Döneminden itibaren divana katılma ya başlamıştır.
- Osmanlı Devleti’nde sosyal, kültürel alan da devlete yardımcı olan kuruluş vakıflar dır.
- Osmanlı Devleti’nin ilk resmi tarih yazıcısı Naima’dır
- Osmanlı’da Avrupa’da Paris’e ilk geçici Türk elçisi olarak gidip sefaretname adlı eserinde Fransa’nın içinde bulunduğu durumu, kültürü anlatan kişi Yirmi Seki zinci Mehmet Çelebi’dir.
- Devlet adamlarının padişaha bağlılık bildirmesine biat denir.
- Medrese öğrencilerine sofi denir.
- Lale Devri’nde mimari alanda etkisi görülen Barok ve Rokoko tarzının ilk eseri Nuru Osmaniye Cami’dir.
- Osmanlı Devleti’nde devşirme kökenli olmayan görevliler şunlardır: şeyhülislam, kazasker, kadı ve müderristir. Bunlar devşirme kökenli değil, medrese çıkışlıdır.
- Osmanlı Devleti’nde devlet memuru ola bilmek için Türkçe bilmek ve Müslüman olmak gerekiyordu.
- Osmanlıda fen dersleri ile ilgili çeviri yapmak ders kitaplarının seçimine karar vermek amacıyla kurulan akademik kurul Encümeni Danış’tır.
- Osmanlı Devleti’nde en büyük yönetim organı olan Divan-ı Hümayun kararlan Mühime Defterlerine kaydedilirdi.
- Osmanlı Devleti’nde İstanbul’un belediye işlerinden sorumlu olan görevliye şehremini denilirdi.
- Osmanlı Devleti’nde sarraf geleneğinden bankacılığa geçiş Bankı Dersaadat ile gerçekleşmiştir. Yani bu banka Osmanlı Devleti’nin ilk bankasıdır.
- Osmanlıda çıkarılan yasa ve tüzüklerin yayımlanması amacıyla Tanzimat Döne minde çıkarılan bugünkü resmi gazete özelliği taşıyan dergi Düstur’dur.
- Osmanlı Devleti’nde XVI. yüzyılda astronomi bilimiyle uğraşarak ilk rasathane kuran bilim adamı Takiyüddin Mehmet’tir.
- Osmanlı Devleti’nde minyatür, hat, tezhip ve çinicilik gibi güzel sanatlar yer almaktaydı.
- Osmanlı Devleti’nde vezir-i azam sefere çıktığında yerine vekâlet eden kişiye sadaret kaymakamı denir.
- Devletin ihtiyaç maddelerinin fiyatını belirlemesine narh denir.
- Cerrehiyatü’l Haniyye adlı tıp eseri ile ünlü olan bu eserinde cerrahi müdahale tekniklerini gösteren ünlü Osmanlı tıp bilgini Sabuncuoğlu Şerafeddin’dir.
- II. Mahmut Döneminde çıkarılan ilk resmi gazete Takvim-i Vekayi’dir.* OsmanlI toprak sisteminde geliri doğru dan hâzineye aktarılan arazilere mukataa denir.
- Osmanlı Devleti’nde faaliyet gösteren medrese (eğitim), imarethane (aşevi), darüşşifa (hastane), bimarhane (akıl hasta nesi) sosyal devlet anlayışı gösterir.
- Osmanlı Devleti’nde 17. yüzyılda roketle dikey uçuşu başaran Türk bilgin Lagarı Haşan Çelebi’dir.
- Orhan Bey tarafından Iznik’e açılan medreseye atanan ilk müderris Davudi Kayseri’dir.
- Matbaanın kurulmasının caiz olduğu hakkında fetva veren şeyhülislam Yenişehirli Abdullah Efendi’dir. |
- Osmanlı Devleti’nde çarşı ve pazarların denetlenmesinden sorumlu olan taşra görevlisine muhtesip denirdi.
- Osmanlı Devleti’nde küçükbaş hayvan sahiplerinden alınan vergiye resmi ağ nam denirdi.
[wp_ad_camp_4]
İlk yorum yapan olun