Kpss Tarih’te Sınava Yönelik Önemli Notlar

Türk Tarihi
Türk Tarihi

KARIŞIK BİLGİLER

Mehmet Akif Ersoy’un Safahat isimli eserine dikkat !!! Mehmet Âkif Ersoy’un 1911-1933 yılları arasında yayımladığı yedi şiir kitabındaki şiirleri bir araya getiren eserdir. İçerisinde İstiklal Marşı yoktur.

Kazım Karabekir’in ‘’Alçıtepe Kahramanı ve Şark Fatihi’’ unvanlarına dikkat!!!(Kazım Karabekir’ bu yıl özellikle dikkat edin. Yapı Kredi Bankası günlüklerini yayınladı göz atmanızda fayda var.)

Gazi Alemdar Gemisi: İstanbul işgal altındayken boğazda düşmanın burnunun dibinden kaçıp, kurtuluş mücadelesine Karadeniz’den silah ve erzak taşıyarak destek veren geminin ismidir. Kurtuluş Savaşı’nın tek deniz çatışmasında rol almış ve savaşın tek deniz şehidi verilmiştir. Geminin o dönem yapıldığı ülke ise Danimarka’dır.

İnebolu(1924) ve Maraş(1925), Mustafa Kemal hayattayken İstiklal Madalyası almıştır. Antep ise 2008’de Urfa ise 2016’da İstiklal Madalyası almıştır.

Şehirlere unvan veriliş tarihlerine de dikkat. Gazi(1921), Kahraman(1973), Şanlı(1984). Atatürk Dönemi’nde unvan alan tek şehir ise Antep’tir.

Sakarya Meydan Muharebesi’ne dikkat!!! Örneğin: Dua Tepe Dua Tepe: 10 Eylül 1921’de başlayan Türk genel karşı taarruzunda, düşmandan geri alınan ilk tepedir. Dua Tepe, Viyana önlerinden başlayan geri çekilmenin sona erdiği bir dönemeç, düşmanın Ege Denizine dökülünceye kadar kovalandığı, sonu aydınlık bir sürecin başlangıç noktasıdır.Türk Kurtuluş savaşının dönüm noktası sayılan Sakarya Meydan Muharebesinin cereyan ettiği son savunma hattı üzerindeki bulunan Dua Tepe’dir.

Kütahya-Eskişehir Savaşı’nda alınan yenilgi sonucunda meclisin KAYSERİ’ye taşınması gündeme gelmiştir. Dikkat!!!
Lozan Antlaşması 1.Dünya Savaşı’ndan sonra imzalanan ve hala yürürlükte olan tek anlaşmadır.(TBMM adına)

Lozan’daki Savaş Tazminatı konusuna dikkat!!! Yunanistan Batı Anadolu’da yaptığı tahribat karşılığında Bosnaköy ve Karaağaç’ı Türkiye’ye vermeyi kabul etmiştir.

Atatürk’ün Karlsbad Hatıraları isimli eseri manevi kızı Afet İnan tarafından kaleme alınmıştır. Kitabın içinde: Mustafa Kemal Atatürk’ün Meslek ve Fikir Hayatı (1881-1918)-M. Kemal Atatürk’ün (1915-1916-1918) Hatıra Defterleri-M. Kemal Atatürk’ün Karlsbad’da “Geçen Günlerim” Başlığı Altındaki Yazıları-Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Meslek Hayatına Ait Tarihlemeler (1881-1918)Gazi M. Kemal Atatürk’e verilen Nişan, Madalya ve Takdirnameler yer almaktadır.

Lozan Barış Görüşmeleri’ni I.TBMM kabul etmiş, II.TBMM onaylamıştır. !Mustafa Kemal ATATÜRK, Ziya Gökalp hakkında: “Etimin ve kemiğimin babası Ali Rıza Efendi ise, fikrimin babası Ziya Gökalp’tir.” demiştir.

TÜRKÇÜLÜĞÜN ESASLARI,

Ziya Gökalp’in 1923 yılında yayımladığı, Türk milliyetçiliğinin tüm fikir ve tekliflerini bir sistem bütünlüğü içinde ortaya koyan, yazarın değişik zamanlarda yazmış olduğu denemelerden derlediği sosyolojik kitabının adıdır. ! Mustafa Kemal’in Türk milletinin beklediği ses dediği, eserlerindeki vatan sevgisi ve hürriyet fikirlerinden etkilendiği yazar Namık Kemal’dir.(Vatan Şairi)

Atatürk’ün fikirlerinden etkilendiği yerli ve yabancı kişiler: Jean-Jacques Rousseau-René Descartes-Voltaire…-Namık Kemal-Ziya Gökalp-Mehmet Emin Yurdakul-Tevfik Fikret !Atatürk’ün yaşamında etkili olan şehirler: Selanik, Manastır, Sofya, Şam, İstanbul !Mudanya Ateşkes Antlaşması ile: Doğu Trakya, İstanbul ve Boğazlar savaş yapılmadan kurtarılmıştır. Mondros Ateşkes Antlaşması resmen geçersiz bir antlaşma olmuştur. İngiltere’de Lloyd George Hükümeti istifa etmiştir. İstanbul TBMM’ye bırakıldığından Osmanlı hukuken sona ermiştir.

Mudanya sonrası Doğu Trakya’yı teslim alması için Trakya Yüksek Komiseri unvanıyla görevlendirilen kişi Refet Bele’dir.
Tarihler 13 Kasım 1918’i gösterdiğinde Mustafa Kemal Paşa, Haydarpaşa Garı’ndan çıkarken boğazdaki itilaf devletlerine ait gemileri görmüş ve ”Geldikleri Gibi Giderler” demiştir. !Pembe Köşk(İsmet İnönü Evi): Türkiye Cumhuriyeti 2. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün 48 yılını geçirdiği köşktür. Atatürk’ün başkanlığını yaptığı toplantılar, devrim çalışmaları burada yaşandı. Pembe Köşk(Çankaya Köşkü): Ankara’nın Çankaya ilçesinde yer alan Türkiye Cumhuriyeti’nin Cumhurbaşkanlığı yerleşkesinin bir parçası olan bir yapıdır. Zamanında orijinal yerinde başka bir bina yer almasına ve zaman içinde genişleme çalışmaları yapılmasına rağmen yetersiz kaldığı için 1930 yılında yeni bir yapının inşa edilmesine karar verilmiştir.[1] Atatürk’ün isteği üzerine yeni yapıyı tasarlama göreve Alman kökenli bir mimar olan Clemens Holzmeister’e verilmiştir. Kasım 1930’da yapım yeri kesinleşen binanın inşaatına 1931 yılında başlanmıştır. İnşaat Haziran 1932’de tamamlanmıştır.

Cengiz Dağcı: Kırım Tatarı roman yazarıdır. Yaşamında Türkiye’ye hiç gelmemiştir. 2.Dünya Savaşı’nda Almanlara esir düşmüş. Sonrasında İskoçya’ya oradan da İngiltere’ye geçmiştir. O tarihten sonra Kırım’a hiç dönmemiştir. Cengiz Dağcı 22 Eylül 2011 Perşembe günü saat 12.30 sularında Sauthfields’teki evinde vefat etti. O dönemin Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun girişimleri ile Türkiye’den katılan kalabalık bir topluluk tarafından 2 Ekim 2011 Pazar günü 69 yıldır görmediği Yalta’ya bağlı Kızıltaş köyünde toprağa verildi. Yazar böylece ebedi uykusuna doğduğu topraklarda uyumak imkanına kavuştu. Eserlerinde Kırım Türklerinin Rusların zulmü altındaki hayatını anlatır. Önemli Eserleri: 1-Korkunç Yıllar, Kırım Tatarlarından romancı Cengiz Dağcı’nın 1956 yılında yazdığı, ilk redaksiyonunu da şair Ziya Osman Saba’nın yaptığı romanıdır. Romanda Kırım Tatarlarının yurtlarından zorla sürgüne gönderilmeleri olayı hüzünlü bir üslûpla anlatılır. 2-Onlar da İnsandı, Cengiz Dağcı’nın yazdığı bir romandır. Roman, Türk örf ve adetlerini, ırkı, dili, dini, insan sevgisini anlatır. Bir milletin nasıl başka bir milletin boyunduruğuna girerek zorla Ruslaştırılması ve zulumlere maruz bırakılması ana fikir olarak özetlenebilir.(Yazar ve eserleri güncel kısmında gelebilir)

Montrö Boğazlar Sözleşmesi: Türk Boğazlarından (Çanakkale ve İstanbul) geçiş rejimini ve boğazlar bölgesinin güvenliği işlerini düzenleyen sözleşmedir. 1923’te Lozan Antlaşması ile birlikte imzalanan Boğazlar Sözleşmesi’nin yerine geçmiştir.
!İbn Fadlan: Abbasi halifesi Muktedir’in 921’de İdil(İtil) Bulgarları hükümdarı Almış Han’a gönderdiği heyette yer aldı. Görevi, oradaki Müslüman bilginleri denetlemek, halifenin mektup ve armağanlarını sunmaktı. Önemli bir diplomat ve dikkatli bir gezgin olarak kabul edilen İbn Fadlan, bu yolculuğunu ‘Rihla’ (Seyahatname) ve Kitāb ilā Malik al-Saqāliba adlı ünlü yapıtında anlatmıştır. Kitāb ilā Malik al-Saqāliba isimli kitabında, Volga Bulgarlar’nın ülkesi ve halkına ilişkin gözlemleri yanı sıra, yolculuğu sırasında gördüğü yerler ve halklarla ilgili önemli bilgiler de aktarmıştır. Bunlar arasında, Oğuzlar, Başkırtlar, Bulgarlar ve Pecenekler ve Tatarlar da vardır. Maveraünnehir’de henüz devlet öncesi bir düzende yaşamakta olan Türklere (Oğuzlara) ilişkin gözlemler yapmistir. Bu saygılı ve heyecan dolu gezi yazısı, Başkir Türkolog Ahmed Zeki Velidi Togan tarafından 1923 yılında İran’nın kuzey doğusunda ki Meşhed şehrinde bir kütüphanede eksik bir çeviri yazı olarak bulunmuştur. İbn Fadlan’ın seyahatnamesinde hoşgörülü toplum anlayışının hakim olduğu yer olarak kaleme aldığı devlet Hazarlar’dır.

İbn Havkal: Nusaybin’de doğmuştur. Surat al-Ardh ismindeki kitabında detaylı olarak İber Yarımadası’ndaki Müslüman Endülüs’leri, İtalya, özellikle Sicilya’yı ve “Romalıların Ülkesini” tanımlamıştır. Bağdat’tan hareket ederek önce Arap yarımadası’nın çeşitli bölgelerini, Kuzey Afrika ve İspanya ile Büyük Sahrâ’nın güney kısımlarını, Mısır, Doğu Anadolu ve Azerbaycan’ı, İran, Horasan ve Batı Türkistan’ı, Sicilya’yı dolaştı. !Gazali: Büyük Selçuklu Devleti devrinin İslam âlimidir. İhya-u Ulumi’d-din – Gazzâlî’nin en çok bilinen ve en büyük eseridir. !Biruni: Batı dillerinde adı Alberuni veya Aliboron olarak geçer. Orta Asya’da tarihi bir bölge olan Harezm’de doğdu. Küçük yaşta babasını kaybetti. Harizmşahlar tarafından korundu. İlk eseri, “Asar-ül Bakiye”dir.

İran’ın güneyinde bulunan Kirman eyaletinde yer alan ve tarihi gelenekte Osmanlı ailesinin bilinen ilk yurdu MAHAN’dır. Anadolu’daki ilk yurtluk ise AHLAT’tır. !Epliktik ile Ekvator arasındaki açıyı gerçeğe en yakın hesaplayan, belli bir süre kuyruklu yıldızı gözlemleyen ve gözlemlerinden elde ettiği bilgileri III.Murat’a sunan Osmanlı bilim adamı Takiyüddin Mehmet Efendi’dir.
!Hz.Ömer Dönemi’nde İslam Orduları’nın İran’ı fethetmeleri sonucunda, Göktürkler ile sınır komşusu olmuşlardır.

Sivas Kongresi İstanbul Hükümeti’nin açık muhalefetine rağmen, toplanmıştır. Keza, Kongrede Rauf Orbay Bey’in belirttiği gibi, “Biz burada Müsaade-i seniye ile değil, milletin arzusu ile toplandık.”demiştir. !Saltanatın kaldırılması teklifini TBMM’ye sunan milletvekili Dr.Rıza NUR’dur. !Uygur Türkleri’nin ulusal birliğini koruyan tılsım bozulunca yurtlarını bırakarak güney batıya doğru nasıl gittiklerini anlatan ayrıca Uygur hakanlarından birinin oğlu olan Gai Tigin’in Kiyu-Liyen adlı bir Çin prensesi ile evlendirmesini ve sonrasında Uygurların ‘’Beşbalık’’ adı verilen beş şehir kurulmasını anlatan destanın adı ‘’GÖÇ’’tür.
Kaşgarlı Mahmut’un Divanı Lügatit Türk isimli eserinde yer verdiği bir bölüm ”Üçgen Dağın Türk Yazıtı” olarak nitelendirilmiştir. Bu yazıt üzerinde yer alan iki damga ise UYGURLAR ile özdeşleşmiştir.
!Mustafa Kemal ATATÜRK’ün, NAMUS CEPHESİ olarak nitelendirdiği savaş: KURTULUŞ SAVAŞI’dır. !Osmanlı donanmasında kaptan-ı deryanın kullandığı ihtişamlı gemi KAPUDANE’dir.

’’Türkün Yol Göstericisi” olarak nitelendirilen savaş aleti-canlı Kurt(Bozkurt)’tur. Bozkurt gökyüzünü temsil eder. Alageyik ise yeryüzünün simgesidir. Bozkurt Atatürk tarafından da ulusal sembol ilan edilmiş ve birçok yerde kullanılmıştır. Cumhuriyet’in ilk yıllarında Türk Parası üzerine Bozkurt resimleri basılmıştır. !Trablusgarp savaşı devam ederken Paris Askeri Ateşesi olan fakat: “Fedakar arkadaşlarım, her şeyi göze alarak oraya koşarken Paris’teki vazifeme devamı mümkün göremedim” diyerek Tunus üzerinden Dobruk’a geçen devlet adamı ‘’Ali Fethi OKYAR’’dır. Haliç Konferansı’nda Türkiye’yi Ali Fethi OKYAR temsil etmiştir.
Plevne Kahramanı:Gazi Osman(Osman Nuri Paşa)—(***)Kutul Amara Kahramanı:Halil Kut(!!!)—Medine Müdafii, Çöl Ortasında Plevne Kahramanı,Türk Kaplanı,Çöl Kaplanı,Medine Kahramanı:Fahrettin Paşa—

Edirne Müdafii:Şükrü Paşa—Edirne Kahramanı:Enver Paşa—Kudüs Fatihi:Selahattin Eyyübi—Hamidiye Kahramanı:Rauf Orbay—Rumeli Fatihi:Süleyman Paşa—Emir-i Kebir:Uluğ Bey…Cevat Çobanlı:18 Mart Kahramanı KONULARA GÖRE BEKLENTİLER ORTA ASYA TÜRK TARİHİ !Asya Hunları ile Çin arasındaki ilk yazılı antlaşma Kuzey Şansi Antlaşması’dır.

Dede Korkut Hikayeleri’nde Oğuzlarla yaptıkları mücadelelerin anlatıldığı, Rusların İgor Destanı’nda yer alan Türk Topluluğu KIPÇAKLAR’dır. (İgor Destanı’na ise özellikle dikkat ediniz) !Gökbörü, Çevgen, Cirit, Beyge İlk Türk Devlet ve Toplulukları’nda görülen atlı spor türlerindendir. !Attila ve Bleda’nın ülkelerini aynı anda birlikte yönettiklerini unutmayın.

TÜRK-İSLAM TARİHİ !Türkler ile Müslümanlar arasındaki ilk savaş Belencer Savaşı’dır. !El Cezeri, Cabir Bin Hayyan, El Kindi, Ali Şir Nevai, Harezmi’ye dikkat !Abbasiler’in yıkılış sürecinde Türkler ve diğer topluluklar tarafından kurulan şehir devletlerine Tevaf-i Mülük denilmiştir. !Moğollara ait Cengiz Yasaları’nın adı Yasaname-i Büzürg’tür.

Ahi Evran=Nasreddin Mahmud Hoca ( Yani bildiğimiz kazanı doğurtan, gölde yoğurt yapmaya çalışan, eşeğe tersten binen meşhur hoca  ) Ahiliğin kurulmasını Hacı Bektaşi Veli önermiştir. Eşi Fatma Bacı ise bacıyan-ı rumu kurmuştur.

ORTA ÇAĞ AVRUPA TARİHİ(Osmanlı KuruluşYükselmeden çok nadir soru geldiğinden dolayı o konuyu ele almadım. Gelirse de kültür-medeniyet bağlantılı gelecektir.O kısımlarda soru bankamızda mevcut zaten)
!Martin Luther, Newton, Pascal, Kopernik, Bruno, İbni Battuta, Leonardo Da Vinci’ye dikkat edin. OSMANLI KÜLTÜR-MEDENİYET

Osmanlı vergi sistemi (MEB değişikliklerini kontrol edin. Şeri ve Örfi vergiler) !Osmanlı’da saraylar ve dönemleri (Klasik Dönem vs.) (Dolmabahçe ve Yıldız’a dikkat) !Osmanlı Divan Türleri(Detaylar KPSS-Tarihin Rotası isimli soru bankamızda mevcut) !Osmanlı saray, şehir teşkilatı ve görevlileri(Kasr-ı Adıl, Şehremini, kapan emini, muhtesip, nakip vs.)

İnebahtı, Çeşme, Navarin ve Sinop’ta Osmanlı Devleti’nin donanması belli dönemlerde yakılmıştır. Karamürsel bunlardan birisi değildir.

Osmanlı toprak sistemi(metruk, mevat, ocaklık, paşmaklık, malikane gibi) !Osmanlı’da açılan yerli ve yabancı okullar (İlk yabancı okul Fransa tarafından açılmıştır-Saint Benoit) !Kadızade-i Rumi, Ali Kuşçu, Katip Çelebi, Seydi Ali Reis, Sabuncuoğlu Şerafettin, Hezarfen Ahmet Çelebi, Lagari Hasan Çelebi, Baki, Karacaoğlan, Itri, Abdulkadir Meraği, Hasan Çelebi, sorulabilir. ! Kınalızade Ali Efendi, Ahlak-ı Alai adlı eseriyle tanınmıştır. Kitabı Türkçe yazılmış ilk ahlak eseridir.

OSMANLI DURAKLAMA DÖNEMİ

Osmanlı Duraklama Devri’nde Venedik, Avusturya, Rusya, İran ve Lehistan(VARİL) ile mücadele etmiştir. Avrupa örnek alınmamıştır.
OSMANLI GERİLEME DÖNEMİ

Paris, Viyana, Varşova, Moskova Osmanlı’nın gerileme devrinde geçici elçilik açtığı ülkelerden bazılarıdır. !Lale Devri’nde Avrupa örnek alınmadan uygulanan tek yenilik çiçek aşısının uygulanmasıdır. İran’dan alınmıştır.
!Atina Harabeleri-Beethoven !Prut Savaşı’na dikkat edin.

OSMANLI DAĞILMA DÖNEMİ

Maarifperver-II.Abdulhamit !Lambalı Kadın-Florance Nigtingale !Ceride-i Havadis(yarı resmi ilk gazete)-William Churcill tarafından çıkarılmaya başlanmıştır. !Osmanlı’da ilk dış borç İngiltere’den alınmıştır.

Kırım Savaşı sırasında alınan ilk dış borç ile Dolmabahçe Sarayı yaptırılmıştır.

Osmanlı’da demiryolu (Facebookta daha önce detaylı bilgiyi paylaşmıştım) !Meşrutiyet Dönemi siyasi partileri !Fikir akımları ve temsilcileri (İslamcılık, Osmanlıcılık özellikle dikkat) !Lord Byron: 19.yy’da Rumlar’a destek olmak için Yunanistan’a gelen ancak hastalanarak hayatını kaybeden İngiliz şairdir.

Sultan Abdulaziz ve Osmanlı hanedanının Avrupa gezisine çıktığı saltanat vagonu günümüzde Rahmi Koç Müzesi’nde sergilenmektedir. !Osmanlı Devleti’nin ilk elektrik enerji istasyonu 1902 yılında Tarsus’ta açılmıştır.(O dönem Adana’ya bağlı, günümüzde Mersin’e bağlı.)

İlk telgraf hattı, ilk deniz yolu işletmesi, İzmir-Torbalı-Aydın arasında ilk demiryolu gibi çalışmalar Sultan Abdülmecit Dönemi’nde gerçekleşmiştir. !Türk Tarihi’nde Ruslarla yaşanan ya da Ruslarla ilişkili olaylara dikkat bu sene gelebilir (İgor Destanı, Prut Savaşı, Kırım Savaşı vs.)

TRABLUSGARP SAVAŞI

Reval Görüşmeleri, Rocconigi Antlaşması(İtalya-Rusya arasında imzalanan gizli antlaşma), Kuloğulları(Trablusgarp halkı tarafından İtalya’ya karşı kurulan direniş örgütü)
BALKAN SAVAŞLARI

Halepa Fermanı(Girit Rumları için Osmanlı tarafından çıkarılmıştır), Kliseler sorununun çözülmesi Balkan devletlerinin birleşerek Osmanlı’ya karşı savaş açmalarını sağlamıştır. !Babıali Baskınıyla Kamil Paşa Hükümeti kapatılmıştır. Yerine Mahmut Şevket Paşa Hükümeti kurulmuştur. İttihat ve Terakki Partisi tarafından.

1.DÜNYA SAVAŞI !Irak Cephesi(Selmanpak ve Kutül Ammare Cepheleri’nde başarılar kazanılmıştır. Selmanpak’ta Osmanlı İngilizler’i mağlup edince İngilizler Kutül Ammare’ye çekilmişlerdir. Şeyh Saad Muharebesi, Vadi Muharebesi, Felahiye Muharebesi’de buradadır.Burada da mağlup olmuşlardır.

HALİL KUT-Kutül Ammare Kahramanı) Sonuç: İngiliz tarihçisi James Morris, Kut’un kaybını “Britanya (İngiltere) askeri tarihindeki en aşağılık şartlı teslimi” olarak tanımlamıştır. Bu yenilgi İngiliz basınında ve kamuoyunda çok büyük bir infial uyandırdı. Bunun üzerine General Lake ve General Gorringe İngiliz ordusunda görevlerinden alınmış ve yerlerine General Maude getirilmiştir. Bu çarpışmaların askeri tarih açısından bir başka önemi de bilinen ilk havadan ikmal denemesini İngiliz ordusunun Kut’taki birliklerini ikmal için 26 gün boyunca Dicle’deki Ora Üssü’nden 3 adet Short 184 tipi 225 beygirlik deniz uçakları ile bu kuşatma sırasında gerçekleştirmiş olmalarıdır. Ancak bu çaba yeterli olmamış ve sonucu değiştirmemiştir. Halil Paşa Kut’ül Ammare zaferine istinaden Kut soyadını almıştır. Bu çarpışmalarda ölenler için kasabada Kut Türk Şehitliği yapılmıştır. !Mondros sonrasında İstanbul’un işgali Karagün olarak geçer.

KURTULUŞ SAVAŞI VE HAZIRLIK DÖNEMİ ! Büyük Taarruz ile Yunan Başkomutanı General Trikopis Uşak’ta esir alınmıştır. !Erzurum Kongresi’ne delege gönderen şehirlere dikkat. Amasya Genelgesini imzalayan komutanlara dikkat(İsmet İnönü’nün imzası yoktur.) Erzurum ve Sivas Kongresi kararlarına dikkat. !Galip Hoca=Celal Bayar=Nazilli Kongresi’nin başkanı=İş Bankası’nın ilk genel müdürü
!Misak-ı Milli’de yer alan-yer almayan konuları tekrar edin. !Hrisantos Raporu:Paris Barış Konferansı’nda Türklerin Karadeniz’de Rumlar’a kötü muamele yaptığına dair asılsız bilgilerin yer aldığı raporun adıdır. !Pariş Barış Konferansı kararlarında etkili olan büyük dörtlü devletleri: ABD, İngiltere, Japonya, Fransa

1.TBMM DÖNEMİ VE TBMM’YE KARŞI ÇIKAN AYAKLANMALAR
1.TBMM’de kurulan gruplar ve özelliklerine dikkat edin (Tenasüt, Halk Zümresi, Yeşil Ordu, İstiklal, Müdafa-i Hukuk…)

TBMM’ye karşı çıkarılan ayaklanmaları kendi grupları içerisinde tekrar edin( İst.Hük. tarafından, Kuvayi Milliyeciler tarafından vs.)

1.TBMM’nin çıkardığı kanunları ve özelliklerini kronolojik sıraya göre tekrar edin. !Bilecik Görüşmeleri’yle TBMM İstanbul Hükümeti tarafından ilk kez tanınmıştır(varlığı kabul edilmiştir). Amasya Görüşmeleriyle karıştırmayın orada temsil heyeti resmen tanınmıştır.
KURTULUŞ SAVAŞI MUHAREBELER DÖNEMİ VE SİYASİ ANTLAŞMALAR

Londra Konferansı’na katılan devletlere bakın (Rusya katılmamıştır.) !Milli Marş seçimi konusunda yarışma düzenleyen bakanlık Maarif Teşkilatı’dır. O dönemki bakan Hamdullah Suphi Tanrıöver’dir. Mehmet Akif Ersoy TBMM’ye Burdur milletvekili olarak girmiştir. İstiklal Marşı ilk kez II.İnönü Savaşı’nda okunmuştur.

Tekalif-i Milliye Emirleri=Milli Vergi Yükümlülükleri !Eskişehir-Kütahya Savaşı devam ederken Maarif Kongresi toplanmıştır. Eğitime verilen önemin göstergesi !Büyük Taarruz=Rum Sındığı=Dumlupınar=Başkomutanlık Meydan Muharebesi bu isimlerin hepsi aynı savaş için kullanılmıştır. Subaylar Savaşı=Sakarya Savaşı

Mustafa Kemal’in nüfusa kayıtlı olduğu şehir=Gaziantep’tir. !Memduh Şevket Esendal 1921’de Ankara’daki milli hükümetin ilk yurtdışı temsilciliğini açtığı Bakü’ye “orta elçi(temsilcilik, elçilikle karıştırmayın)” olarak gönderildi.

Lozan Barış Antlaşması’nın kararları Düstur Dergisi’nde yayınlanmıştır. !Lozan’daki konuları tekrar edin (Örn:Nüfus Mübadelesi yapılacak yerler, Savaş Tazminatı olarak alınan yerler)

Tetkik-i Mezalim Heyeti İçerisinde Yer Alanlar: Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Halide Edip Adıvar, Tarık Buğra, Yusuf Akçura, Falih Rıfkı Atay…Sakarya Savaşı’ndan sonra oluşturulmuştur(Anadolu’daki Yunan zulmünü araştırmak için.)

İstiklal Yolu Güzergahı=Çankırı, Kastamonu, İnebolu, Ilgaz…

ATATÜRK DÖNEMİ İÇ POLİTİKA ! Ankara’nın başkent olması önerisini TBMM’ye İsmet İnönü sunmuştur. !Şeriye ve Evkaf Vekaleti kaldırılınca bütçesi Maarif Vekaleti’ne devredilmiştir. Şeriye ve Evkaf’ın yerine Diyanet İşleri Bakanlığı kurulmuştur. !Mustafa Kemal 10.YIL NUTKU’nu ANKARA HİPODROMU’nda okumuştur.
!Mustafa Kemal’in İzmir’e belirtilen tarihten 1 gün sonra gitmesi nedeniyle İzmir Suikasti Girişimi ekip içerisinde yer alan Giritli Şevki’nin korkarak İzmir Valisi’ne olayı anlatması sonucu açığa çıkmıştır. !Menemen Olayı’nda yargılama görevini Divan-ı Harp üstlenmiştir.(İstiklal Mahkemesi değil)

ATATÜRK İLKE-İNKİLAPLARI VE CUMHURİYET DÖNEMİ KÜLTÜR MEDENİYETİ !İdare Hukuku=Fransa, Ceza Hukuku=İtalya, Deniz Ticareti Hukuku=Almanya, Medeni KanunBorçlar Hukuku-İcra İflas Hukuku=İsviçre’den alınmıştır. !Mustafa Kemal’e ‘’başöğretmen’’ unvanı Millet Mektepleri tarafından verilmiştir. !Mustafa Kemal Dönemi’nde kurulan eğitim kurumlarına ve bankalara dikkat edin. !Misak-ı İktisadi Andı İzmir İktisat Kongresi’nde edilmiştir. !Kadro Dergisi Ekibi: Yakup Kadri(öncülük etmiştir), Şevket Süreyya, Vedat Nedim Tor, İsmail Hüsrev Tökin, Burhan Asaf Belge !Mustafa Kemal’in manevi evlatları: Rukiye Erkin, Nebile İrdelp, Afet İnan, Sabiha Gökçen… !Türk Beşleri: Cemal Reşit Rey, Ulvi Cemal Erkin, Ahmet Adnan Saygun, Hasan Ferit Alnar, Necil Kazım Akses !Musiki Muallim Mektebi’nin açılmasına katkı sağlayan kişi: Paul Hindemith !Cumhuriyet’in 10.yıl kutlamalarına gelen ve bu tarihi olayı filme alan Sergei Yurtkeviç’tir. Filmin adı: Türkiye’nin Kalbi Ankara !İş Bankası devletçilik ilkesinin etkisiyle kurulmamıştır. Sümerbank, Etibank, Denizbank, Halkbank… devletçilik etkisi var.

İlk uygulanan ilke milliyetçilik(bağımsızlık kazanmak için), en son uygulanan ilke devletçilik(1931) ATATÜRK DÖNEMİ DIŞ POLİTİKAATATÜRK’ÜN VEFATI

Haliç Konferansı’nda Türkiye’yi Ali Fethi Okyar temsil etmiştir.(Musul Sorununun çözümü için toplandı) !İlk dönem dış politikada milletler cemiyetine gitmeyen tek sorun Yabancı Okullar Sorunu’dur. !Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ni tekrar edin. (Türkiye adına Tevhik Rüştü ARAS imzalamıştır.) !Atatürk Dönemi başbakanlarına vs. dikkat edin.(Atatürk Dönemi son başbakanı Celal Bayar’dır.) !Atatürk tarafından Dilaçar soyadı verilen kişi=Agop Martayan(TDK İlk sekreteri) !Atatürk’e Kemal adı matematik öğretmeni tarafından Selanik Askeri Rüştiyesi’nde verilmiştir. !Atatürk’ün eğitim hayatının geçtiği yerlere dikkat: Selanik, Manastır, İstanbul (Selanik Mülkiye Rüştiyesi, İstanbul Harp Akademisi, Şemsi Efendi Mektebi, Manastır Askeri İdadisi, Mahalle Mektebi, Selanik Askeri Rüştiyesi…) !Atatürk Manastır Askeri İdadisi’nde Ömer Naci ve Ali Fuat Cebesoy ile sınıf arkadaşı olmuştur. !Mustafa Kemal’in yazdığı kitaplar ve hakkında yazılan kitapları sınavdan önce tekrar edin. !Atatürk’ün mirasını bağışladığı kişi ve kurumlara bakınız (Örn: TDK, Çocuk Esirgeme Kurumu, Afet İnan, İsmet İnönü’nün çocukları…) !Atatürk Dönemi’nde açılan kurumlara bakınız. !Atatürk Modern Türkiye’nin Kurucusudur=Andrew Mango’ya aittir.
XX.YY BAŞLARINDA DÜNYA

Umumi Türk Tarihi Kürsüsü=Zeki Velidi Togan !Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti=Kazım Özalp !Sürrealizm=Salvador Dali=Bazı eserleri: Belleğin Azmi, Sivil Savaş’ın Anlatımı… !Kübizm=Pablo Picasso=Guernica tanınan eseri !Tekrar Edin: Balfour Deklerasyonu, Duma Meclisi, Ekim Devrimi…

II:DÜNYA SAVAŞI VE SONUÇLARI !Yazılan terimleri tekrar ediniz: Hayat Sahası, Gestapo(***), Maginot Hattı, Kartal Hücumu, Barbarossa Harekatı, Normandiya Çıkarması, Moskova Konferansı(Savaş sonrası dünya düzeninin ele alındığı ilk konferans(***), Yalta Konferansı, Postdam Konferansı, Sanfransisco Konferansı, Kara Gömlekliler(***) !Adana ve Kahire Konferansları’na Türkiye bizzat temsilci ve devlet adamlarıyla katılmıştır. !2.Dünya Savaşı sırasında muhtemel Alman işgaline karşı Türkiye tarafından kurulan savunma hattı= Çakmak Hattı(Çatalca’da kurulmuştur.) !Garipçiler=OMO(Orhan Veli Kanık, Melih Cevdet Anday, Oktay Rıfat Horozcu) !Duçe=Mussolini !Milli şef=İsmet İnönü=bu ifadeyi kullanan ilk gazete Akşam’dır.

SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİ

Soğuk Savaş Dönemi Yalta Konferansı’yla başlamıştır. Soğuk Savaş tabirini ilk kez Bernard Brauch kullanmıştır.
!Demir Perde kavramını ilk kez Churcill kullanmıştır. !Tahsin Yazıcı ve Namık Argüç Kore Savaşı’nda Türk Ordusunun komutanlığını yapmışlardır. !Dörtlü Takrir= Celal Bayar, Adnan Menderes, Refik Koraltan, Fuat Köprülü !Adnan Menderes döneminde açılan eğitim kurumlarına bakınız !Yassıada(Yeni adı: Demokrasi ve Özgürlük Adası) ‘da idam edilen devlet adamları: Adnan Menderes, Hasan Polatkan, Fatin Rüştü Zorlu(NATO’daki ilk temsilcimiz) !Sputnik: İlk uydu, Eniac: İlk bilgisayar, Rock and Roll=Elvis Presley

YUMUŞAMA DÖNEMİ VE SONRASI !Terimler: Bandung Konferansı, Camp David, Susuz Yaz, Anadolu Rock, İkinci Yeni Akımı temsilcilerine bakınız. !Asala Lübnan’da kurulmuştur. !Akdeniz Oyunları ilk kez 1951 yılında Mısır’da düzenlenmiştir. UEFA Şampiyon Kulüpler Kupası’nı kazanan ilk takım REAL MADRİD’tir. UEFA KUPASI ve UEFA Süper Kupası’nı kazanan ilk TÜRK Takımı ise GALATASARAY’dır. !Francis Crick ile DNA’nın sarmal yapısını çözerek Nobel Ödülü alan bilim adamı= James Dewey Watson’dur. !Paris için kullanılan Batı’nın Başkenti unvanını alan şehir: New York’tur.

KÜRESELLEŞEN DÜNYA Terimler: Mihail Gorbaçov(Glastnost ve Perestroyka), Kadife Devrim, Aliya İzzetbegoviç(Bosna Hersek bağımsızlık önderi), Şah Deniz(Azerbaycan doğalgazının Türkiye ve Gürcistan üzerinden dünyaya dağıtılması projesi), TÜRKSOY, Oyalı(Koyunu İTÜ 2007’de kopyaladı)
!Kyoto Protokolü: Küresel ısınma ve iklim değişikliği konusunda hazırlanan protokoldür. Türkiye 2009 yılında kabul etmiştir. !Srebrenista Katliamı’nı Sırbistan yapmıştır. Bosna Hersek’e karşı. !KKTC’yi fiili olarak tanıyan ilk ülke Libya’dır. !Kıbrıs Barış Harekatı’nda THK tarihinin ilk şehit pilotu Cengiz TOPEL’dir. !Türkiye’de bilgisayar kullanan ilk kamu kurumu Karayolları Genel Müdürlüğü’dür. !Cep Herkülü=Naim Süleymanoğlu=Bulgaristan’dan göç ederek Türkiye’ye sığınmıştır.

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*


Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.