Demirci Mehmet eski kuvayi milliye üyesi
Hıyaneti vataniye kanunu I.TBMM ye karşı çıkan ayaklanmaları önlemek için çıkarıldı Firariler kanunu ile çıkarılan istiklal mahkemleri hıyaneti vataniye kanunu kapsamında yargılama yapmak için kuruldu
Mustafa Kemal I.TBMM ye Ankaradan Millet vekili olarak katıldı
İstanbul hükümeti TBMM nin siyasi varlığını ilk kez bilecik görüşmelerinde tanıdı
Kanuni Esasi 1909 değişikliği ile hükümet üyeleri(bakanlar) sadrazam(başbakan) tarafından belirlenir
Kemal 1910’da Fransada Picardie manevralarına katıldı
Dünya savaşı sonrasında Rusyanın savaştan çekilmesi üzerine Sykes-Picot Ant.sının boğazlarla ilgili maddelerinde değişiklik yapılmıştır
Dünya savaşında Osm. Açtığı ilk cephe kafkasya cephesidir
General Harbour Anadolunun kaynaklarının ABD’nin ihtiyacını karşılayacak zenginlikte olmadığını söylemiştir
Saraylar sivil mimaridir
İtilaf devletleri serv taslağını san remo konferansında hazırlamıştır (1920)
Tevfik paşa serv metnini imzalamıyor
8 Kasım 1920 de Düzenli ordu kuruluyor batı cephesine ismet paşa, güney cephesine refet bey atanıyor doğu cephesinde ise kazım karabekir var 15.kolordu
TBMM yi tanıyan ilk devlet Ermenistandır
Batum Antlaşması (23 Şubat 1921) Gürcistan : Ardahan ,Artvin,Batum Türkiyeye kaldı
Maraş 1925 yılında istiklal madalyası almıştır
Maraş 1973 yılında kahraman ünvanını almıştır
Urfa 1984 yılında şanlı ünvanını almıştır
Antep 1921 yılında gazi ünvanını almıştır
Antep 2008 yılında istiklal madalyası almıştır
İnönü sonucu : Albay istet general oluyor,TBMM Londra konferansına çağırılıyor,Afgan dostluk antlaşması,Moskova Antlaşması,İstiklal marşının kabulü,Teşkilati esasi ilanı
İstiklal marşını ilk defa mecliste okuyan maarif vekili “Hamdullah Suphi Tanrıöver”
İstiklal marşı 1930 a kadar besteleyen Ali Rıfat Çağlayan , 1930 dan sonra besteleyen Zeki Üngör
Londra Konferansına giden TBMM yetkilisi : Dışişleri bakanı Bekir Sami Bey
“Ben sözü milletin asıl temsilcisi TBMM ye bırakıyorum” – Tevfik Paşa – Londra Konferansı
İtilaf devletleri TBMM yi londra konferansında hukuken tanıdırlar
TBMM yi tanıyan ilk müslüman devlet Afganistan
Türk Afgan dostluk antlaşması : Siyasi – Kültürel – Askeri alanlarında yapıldı
Misak-ı milliyi tanıyan ilk avrupa devleti Rusya
Misak-ı milliden ilk taviz Batum’un gürcistana verilmesi – Moskova Antlaşması (16 Mart 1921)
Kapitülasyonları kaldıran illk Avrupa devleti Rusya
“Siz orada yalnız düşmanı değil milletin makus talihinide yendiniz (Atatürk)” – II.İnönü Savaşı
İtalyanlar II. İnönü savaşı sonrası işgal ettikleri yerleri boşaltmaya başlıyor
İnönü savaşı sonrası ingiltere maltada 40 esir askeri serbest bırakıyor
Başkomutanlık yasası kütahya-eskişehir yenilgisinden sonra çıkarılıyor
Kemal’in Başkomutanlık yetkisiyle ilk çıkardığı yasa Tekalif-i Milliye Emirleridir
“Hattı müdafa Yoktur sattı müdafa Vardır(M.Kemal)” – Sakarya Savaşı
Sakarya savaşı sonucu : M.Kemal e gazi ve mareşal , Fransa ile Ankara Ant., Kars Ant., Ukrayna Dostluk Ant.,İngiltere ile esir antlaşması
Kars Antlaşması ile Nahçivan bölgesine Muhtariyet verilmiştir (Ermenistan-Gürcistan-Azerbaycan)
TBMM yi tanıyan ilk itilaf devleti Fransa
Ankara antlaşması ile Hatay ve İskenderun suriye sınırı dışında kaldı
Kemal başkomutanlık yetkisi Başkomutanlık savaşı sırasında uzatıldı
“Ordular İlk Hedefiniz Akdeniz İleri(M.Kemal)” Büyük Taarruz
Boğazlar,Doğu Trakya ve İstanbul Mudanya Ateşkesi ile savaşmadan alındı – 1922
Osmanlı Hükümeti Mudanya Ateşkesi ile hukuken yok sayıldı çünkü İstanbul TBMM hükümetine verildi
İtilaf devletlerinin İstanbul hükümetini de lozana davet etmesi üzerine ikilik yaratmamak için saltanat kaldırıldı (Osm. Resmen sona erdi) -1922
Saltanatın kaldırılmasından sonra Abdulmecid Efendi TBMM tarafından halife olarak seçildi
Lozan da bize kalan adalar : Gökçeada,Bozcaada,Tavşan adası
Lozanda mübadele : Batı Trakyadaki türkler ile istanbul,bozcaada ve gökçeada daki rumlar hariç
Lozan konferansında yunanistan savaş tazminatı olarak bosna köy ve karaağaçı bize bırakıyor
Lozan Antlaşmasını onaylayan meclis II.TBMM
İsmet Paşa (İnönü): Dışişleri Bakanı, Delegasyon Başkanı
Rıza Nur Bey: Sağlık Bakanı
Hasan Bey (Saka): Eski Maliye Bakanı
Yahya Kemal Bey (Beyatlı): Üniversite öğretim üyesi
TBMM açılması 11 Ağustos 1923
Nutuk Cumhuriyet Halk Fırkasının 2. Kongresinde okunmuştur(1927) ve 1919 – 1927 yılları arasını kapsar
Halk Fırkası (9 Eylül 1923) , Ekonomide Devletçiliği savumuştur, genel başkanı M.Kemal dir ve Cumhuriyetin ilanından önce kurulmuştur
Terakki Perver Cumhuriyet Fırkası (1924) : Genel başkan Kazım karabekir , Adnan adıvar,Ali Fuat Paşa,Rauf Bey,Refet Bey
Terakki Perver CF serbest ekonomi,tek derece seçim,yerinden yönetim,dini hoşgörü ilkelerini benimser
Nasturi isyanı (1924): Hristiyan suryanilerin ingilterenin musul sorununu kendi lehine çözmeki istemesi üzerine kışkırtması , istiklal mahkemesinde yargılandılar
Şeyh Sait Ayaklanması (1925) Cumhuriyet rejimine karşı ilk ayaklanmadır
Şeyh Sait Ayaklanmasına karşı Tarkriri sükun yasası çıkarılıp İstiklal mahkemeleri kurulmuştur , ayaklanma sonucu Terakki Perver CF kapatılmış musul kaybedilmiştir
Şeyh Sait Ayaklanması sırasında yetersiz kalan Fethi Okyar hükümeti yerine İsmet Paşa hükümeti gelmiştir
İzmir Suikasti(1926) karışanlar : Ziya hurşit,çopur hilmi,laz ismail, ittihat ve terakki ve Terakki perver CF mensupları istiklal mahkemesinde yargılanmış, ittihatçi zihniyet ülkeden tasnif edilmiştir
“Benim naciz vücudum elbet bir gün toprak olacak (M.Kemal) ” – izmir süikasti
Serbest Cumhuriyet Fırkası (1930) M.Kemal isteği üzerine Fethi Okyar tarafından kurulmuştur, ilkeleri : liberalizm,tek derece seçimler,kadınlara siyasal haklar
Menemen Olayı(1930) : Nakşibandi tarikatına bağlı derviş mehmet çıkarmış ve divan-i harpte yargılanmıştır
Bursa Olayı(1933) – “Din değil Dil meselesidir(Atatürk)”
İstiklal mahkemelerinin görev aldığı son olay İzmir Süikastidir
Cumhuriyetçilik = Milli egemenlik,Siyasi haklar,Demokrasi tamamlayıcısı : Ulusal Egemenlik ,”En büyük eserim”,”Hükümet millet millet hükümettir”
Laiklik: Akılcılık ve Bilimsellik ,”Medeni kanun”
Atatürkün tüm siyasi tartışmaların dışında tuttuğu ilkeleri Cumhuriyetçilik ve Laiklik
Ulusal Bağımsızlık milliyetçiliğin bütünleyicisidir
Halkçılık Cumhuriyetçilik ve Milliyetçiliğin doğal sonucudur
13 Ekim 1923 Ankara Başkent oldu (Cumhuriyetin ilanından önce)
Cumhuriyet ilanı ile : İlk Cumhurbaşkanı : M.Kemal , İlk Başbakan : İsmet İnönü , İlk Meclis Başkanı : Fethi Okyar,İlk Sağlık Bakanı : Adnan Adıvar ,İlk Genel Kurmay Bşk: Fevzi Çakmak
3 Mart 1924 Halifeliğin kaldırıldı böylelikle şeyhulislamlık makamı sona erdi
3 Mart 1924 Şeriye Vekaleti yerine Diyanet işleri Başkanlığı kuruldu ilk diyanet işleri bakanı : Rıfat Börekçi
3 Mart 1924 Evkaf vekaleti yerine vakıflar genel müdürlüğü kuruldu
3 Mart 1924 Erkanı harbiye vekaleti yerine Genel Kurmay Başkanlığı kuruldu
1924 Anayasası ile seçimler 4 yılda bir yapılır seçme yaşı 18 ve Cumhurbaşkanı 4 yılda bir seçilirdi
1928 Değişikliği ile “Devletin Dini İslamdır” maddesi 24 anayasasından çıkarıldı ve Millet vekilleri yemin şekli değişti (LAİKLİK)
1934 Değişikliği ile Seçmen yaşı 18’den 22 ye çıkarıldı
1937 Değişikliği ile Atatürk ilkeleri anayasaya dahil oldu
1934 Kadınlara seçme ve seçilme hakkı verildi
1945 Değişikliği ile Anayasa dili öz Türkçe olarak belirlendi
1946 Değişikliği ile Tekderece seçim sistemine geçildi
Medeni Kanunun Kabulü : 1926 – isviçre medeni kanunu örnek alındı
Medeni kanun kabulü ile patrikhanenin dünyevi yetkileri elinden alındı
Ceza kanunu italya ve almanyadan , icra iflas kanunu isviçreden alındı
Türk Kadınına siyasal haklar : 1930 Belediye seçimlerine katılma ; 1933 Muhtarlık seçimlerine katılma ; 1934 Milletvekili seçimlerine katılma
1924 Tevhidi Tedrisat kanunu ile tüm okullar Eğitim Bakanlığına bağlandı
Maarif Teşkilatı Hakkında Kanun – 1926
Yeni Türk Harflerinin Kabulü – 1 Kasım 1928
Millet Mekteplerinin Açılması – 24 Kasım 1928 – Atatürk Başöğretmen
Türk Tarih Kurumunun Açılması – 1931 , Belleten Tarih dergisi çıkarılmaya başladı (Atatürkün isteği)
Türk Dil Kurumu – 1932
Sanayi Nefise Mektebi – Güzel Sanatlar Akademisine dönüştü(1928)
Tekke Zaviye ve Türbelerin Kapatılması (1925) , şeyhlik,dervişlik,seyitlik,çelebilik gibi ünvanlar yasaklandı
Kılık Kıyafet inkilabı (1925) – Erkeklere Şapka giyme zorunluluğu getirildi
Soyadı Kanunu 1934 – Ağa ,hoca,paşa,efendi gibi ünvanlara yasaklandı ; Atatürk soyadı verildi
Miladi Takvimin kabulü – 1925
[wp_ad_camp_5]
İlk yorum yapan olun