Kpss işletme Ders Notları

C) ÖNDERLİKTE DURUMSALLIK (KOŞUL BAĞIMLILIK ) TEORİSİ : Önderlik olayının oluştuğu koşulları değerlendirir.Tek ve en iyi önderlik tarzı yoktur. Belirli durumlarda ,hangi koşulların önemli olduğunu ve koşullara uygun önderlik tarzının ne olacağını belirlemeye ağırlık vermiştir.

a) Fred Friedler’in Etkin Önderlik Modeli
Önderlerin davranışlarının etkinliğini belirleyen 3 değişken vardır.Bunlar;
1. Önder ile çalışanlar arasındaki ilişkiler : Önderin, izleyiciler tarafından sevilip , sevilmediğini öndere

olan güven ve bağlılığın derecesini ifade etmektedir.
2. Başarılacak işin niteliği : İşin yapılması ile ilgili olarak önceden belirlenmiş belirli yol ve yöntemlerin

bulunup bulunmaması ile ilgilidir.
3. Önderin mevkiye dayanan otoritesinin derecesi : Önderin ödül , ceza ,işe son verme , terfi vb. konularda

sahip olduğu yetkinin derecesini ifade eder.
Bu faktörler önder için olumlu veya olumsuz bir ortam yaratarak , gösterilmesi gereken önderlik davranışını etkilemektedir.

5) DENETİM : işletmenin amaçlarına ulaşıp , ulaşmadığını gerekiyorsa düzeltici önlemlerin alınmasını sağlayan kavrama denir. NOT: Denetimin ön koşulları planlar ve organizasyon yapısıdır.
DENETİMİN AŞAMALARI

1)Standartların Belirlenmesi
Standart : Gerçek sonuçların ölçülebilmesi için ortay a konmuş kıstaslara denir.
a)Fiziksel Standartlar : Niceliksel uygulamayı ifade eden parasal olmayan ve fiziksel özelliğe sahip olunana

standartlardır. (üretilen mallarda ve işgücünde kullanılır. Örnek, kullanılan birim başına yakıt.)
b) Maliyet Standartları :Mal ve hizmetlerin üretimi için gerekli olan giderleri ifade eden standartlardır.

Örnek işgücüne ödenen ücret
c)Sermaye Standartları : Kâr- zarar hesabı ve bilanço ile ilgili standartlardır.
d)Gelir Standartları : Parasal değerlerin satışlara uygulanmasıdır.Örnek, Ürün başına gelir.
e) Maddi Olmayan Standartlar: Fiziksel ya d a parasal anlamda rakamlarla ifade edilmeyen standartlardır.

Örnek , depo görevlisinin başarı standartları .
2) Gerçekleşen Durumun Belirlenmesi : Olanı saptamak
3) Standartlarla Gerçekleşen Durumun Karşılaştırılması : standartlarla gerçekleşen sonuçları karşılaştırıldığında

sapma ortaya çıkar.
Olumlu Sapma : Gerçekleşen sonuçun belirlenen standartan daha iyi olmasını ifade eder. Olumsuz Sapma : Gerçekleşen sonuçun belirlenen standartan daha düşük olmasını ifade eder.

4) Düzeltici Önlemlerin Alınması
NOT:İleri Besleme Denetimi : insan kaynakları , materyal kaynaklar ve finansal kaynaklar üzerinde odaklaşan

denetimdir. Ön denetim olarak adlandırılır. Denetimin amacı sorunları önlemek için girdi kalitesinin yüksek olmasını sağlamaktır.
Geri Besleme Denetimi : Organizasyonun çıktıları üzerinde odaklaşan denetimdir. Yani nihai ürün ya da hizmet üzerinde odaklaşan denetimdir.

ÇOK ULUSLU İŞLETMELERİN YÖNETİMİ Birden çok ülkede faaliyette bulunma anlamına gelir.

ÇOK ULUSLU İŞLETMELERİN DIŞ ÜLKELERE GİRİŞ YOLLARI

İhracat –İthalat Faaliyeti :Bir işletmenin ürettiği malları ihraç etmesiyle gerçekleşen dış ülkeye açılmasınınen basit yoludur.
Hisse Senedi Yatırımı : Bir işletmenin başka bir ülkedeki bir işletmenin hisse senetlerini satın alarak yaptığıyatırım şeklidir.
Lisans Anlaşması : Bir işletmenin lisansını satarak mallarının ülke dışında üretilmesi ve satılması yoludur.
Şube Açma
Ortak işletme kurma

Ortak işletme kurarken mülkiyet stratejisine etki eden faktörle şunlardır;

a) Faaliyet gösterilen ülke
b) Faaliyet gösterilen ülkenin tutumu
c) Yerel işletmenin seçimi
d) Çokuluslu işletmenin üst yönetiminin düşüncesi

BÖLÜMLERE AYIRMADA TEMEL İLKELER
1. Bölümlere ayırmada benzer işlerin dikkate alınması 2. Denetim ilkesi
3. Koordinasyonu kolaylaştırma ilkesi
4. Giderleri azaltma ilkesi

ORGANİZASYONDA KULLANILAN BÖLÜMLENDİRME SİSTEMLERİ
A) Fonksiyonlara Göre Bölümlere Ayırma : En çok kabul edilen uygulamadır. Az sayıda mal üreten işletmelerde kullanılır.
B) Ürün Temeline Göre Bölümlere Ayırma
C) Bölge Temeline Dayanan Bölümlere Ayırma
D) Müşteri Temeline Dayanan Organizasyon :Müşterilere ve organizasyonun sunduğu müşteri temeline göre belirlenmektedir.
E) Zaman Temeline dayanan Organizasyon: Kamu kuruluşları , hastane gibi zamana göre çalışan işletmeler faaliyetlerini zaman esasına göre bölümlendirir.
F) Süreç Temeline Dayanan Organizasyon
G) Karma Organizasyon Yapısı
H) Matriks Yapısı :Fonksiyonel ve ürün temeline dayanan organizasyonu aynı anda uygulayan sisteme matriks denir.

Matriks Sistem : Fonksiyonel ve ürün temeline dayanan organizasyonu aynı anda uygulayan sisteme denir.

Matriks Yapı : İşletmelerde organizasyonun çevresinin çok değişken olduğu durumlarda dış çevreyle uyumu sağlar.

YETKİ VE SORUMLULUK
Yetki : Karar alma ve uygulama hakkıdır. Yetkinin Dört Özelliği Vardır.Bunlar;

1. Yetki bir haktır.
2. Yetkili kişi söz sahibidir.
3. Yetkili kişi ödüllendirme ve cezalandırma gücüne sahiptir. 4. Yetki soyut bir kavramdır.

YETKİNİN KAYNAĞI
1. Biçimsel Yetki Teorisi
2. Kabul Teorisi : Yetki astların kabulüne dayanmaktadır. Astlar emirlere uyuyor ve verilen görevleri yerine

getiriyorlarsa yetkiden söz edilir.
3. Bilgisel Yetki Teorisi : Yetki kişinin teknik bilgi ve tecrübesinden kaynaklanmakta ve bilgisinden dolayı

yetki verilmektedir. YETKİ DEVRİ

Organizasyonda yetkilerin aşağı kademelerde kaydırılmasıyla organizasyon faaliyetine yetki devri denir. Yetki devri ile astların daha üst seviyede görev yapmaları ve yeni sorumluluklar almaları sağlanabilir.

YETKİ DEVRİNİN AŞAMALARI

Yetki devrinin dört aşaması vardır.
1. Görev verilmesi
2. Görevin yerine getirilme imkanın sağlanması
3. Sorumluluk taşıma
4. Denetim Sisteminin kurulması
YETKİ DEVRİNİN İLKELERİ
1. Yetki ve sorumluluk denk olmalıdır.
2. Komuta biriliği sağlanmalıdır
3. Sorumluluk devredilemez
SORUMLULUK : Astın bir başkası için bir görevi ya da belirli bir hizmeti yerine getirme mecburiyetidir. MERKEZLEŞME VE MERKEZLEŞMEME
MERKEZLEŞME :Yetkinin sistemli ve bilinçli bir şekilde organizasyonun üst basamaklarında toplanmasıdır. MERKEZLEŞMEME : Alt basamaklara serbestçe hareket etme ve karar alma yetkisinin tanınmasıdır. MERKEZLEŞME VE MERKEZLEŞMEME DERECESİNİ BELİRLEYEN FAKTÖRLER

Yönetim felsefesi
Bilgiişlemkapasitesi
Ekonomik koşullar
Yenilik ihtiyacı
İş görenlerin nitelikleri
Organizasyonun büyüklüğü
Coğrafi dağınıklık
Kararların önemi ve işletmeye maliyeti
Orta ve Alt basamak yöneticilerinin nitelikleri

10. Geçmiş uygulamalar

KOMUTA , KURMAY VE FONKSİYONEL YETKİ İLİŞKİLERİ
Komuta Yetkisi : Bir yöneticinin bir işin yapılması ya da yapılmaması konusunda astlarına doğrudan emir verebilme ve karşılığında itaat bekleme hakkını ifade eder. Komuta yetkisinin kaynağı organizasyon içindeki hiyerarşik pozisyondur.
Kurmay Yetki : Kurmay yetki danışmanlık yapma , önerilerde bulunma ve görüş bildirme işlevini ifade eder. Kurmay yetkinin kaynağı uzmanlık bilgi ve deneyimdir.
Kurmay Yetki İlişkileri iki grupta incelenir. Bunlar;
1) Özel Danışmanlar : Kurmay yetkiye sahip olan kişi veya birimler , bu yetkiyi uzmanı olduğu belli bir alana yönelik olarak kullanıyorsa özel danışmanlık söz konusudur. Hukuk danışmanı , sağlık ,iletişim , inşaat konularında çalışanlar örnek verilebilir.
2) Genel Danışmanlar: Birlikte çalıştıkları yöneticiye değişik konularda destek verirler. Personel politikası , uluslararası ilişkiler ,işçi- işveren ilişkileri örnek verilebilir.
Fonksiyonel Yetki : Belirli bir grup faaliyet veya bir faaliyetin bazı yönlerine ilişkin olarak bir yöneticinin başka bölümlerdeki personel üzerinde emir verme hakkıdır.

ORGANİZASYON YAPILARI

bir işletmede faaliyetlerin yürütülmesinde uygulanan yetki ve sorumluluk ilişkilerini ifade eder .
1) Komuta Organizasyon Yapısı : Faaliyetler yürütülürken yalnızca komuta yetki ilişkilerinden yararlanılıyorsa komuta organizasyonunda faaliyetler doğrudan ast-üst ilişkileri biçiminde sürdürülür. Yetki ve sorumluluklar net olarak belirlendiği için yetki ilişkilerinden doğabilecek sorunlar en alt düzeydedir. Yeni kurulan ,faaliyetleri geniş alana yayılmamış , tek ürün ya da ürün bileşimi basit olan , faaliyetleri basit tekniklerle yürütebilen, ekip çalışmasının zorunlu olmadığı işletmelerdir.Uygulanması en basit ve maliyeti en düşük olan organizasyon yapısı, komuta organizasyondur.
2) Komuta – Kurmay Organizasyon Yapısı : Komuta organizasyonuna danışmanlar eklenirse komuta kurmay organizasyonundan söz edilir.
3) Fonksiyonel Organizasyon Yapısı (Proje Organizasyon Yapısı ) : Fonksiyonel yetki ilişkilerinin yaygın kullanıldığı yapı fonksiyonel organizasyon yapısıdır. Birden fazla karmaşık ürünleri olan, dış ve iç çevresi değişken olan ekip ve proje çalışmaları yaygın olan işletmelerde fonksiyonel organizasyon yapısı etkinlik sağlar. 4) Saf Proje Organizasyon Yapısı :Diğer komuta birimleri yanında bir proje yöneticiside görev yapar. Proje çalışmaları için gerekli olan donanım , personel finansal kaynaklar proje yetki ve sorumluluğuna verilir.
5) Matriks Organizasyon Yapısı : İşlevlere göre bölümlendirilmiş organizasyon üzerine , ürünlere göre bölümlendirilmiş organizasyonun oturtulması ile elde edilen yapıdır. Proje ve ekip çalışması için en uygun organizasyon yapısıdır.

YÖNETİM ALANI

Yönetim Alanı : Yöneticinin doğrudan denetleyebileceği ve yöneteceği ast sayısının ifadesidir. Yönetim Alanını Belirleyici Unsurlar
A) Yönetime Konu Olan İşin Nitelikleri

 İşin karmaşıklık boyutları arttıkça yönetim alanı daralır yani ast sayısı azalır.
 İşlerin birbirine benzer olması denetimi kolaylaştırır.
 Yapılan işler birbirinden bağımsız ise astların birbirine müdahalesi ve bundan doğacak sorunlar az

olacaktır.
 İşler standartlaşmış ise yani yöntem, teknik, kalite standartları mevcut ise denetim ve koordinasyon problem

yaratmaz.

B) Yöneticinin Nitelikleri
C) Astların Nitelikleri
D) Üst Yönetim Karar Alma Süreci İle İlgili Yaklaşımı :Karar süreci katılımcı , danışmancı ise yetki devri vardır.Yetki devrinde astlara serbestlik sağlandığı için yönetim alanı genişler .

GENİŞ VE DAR YÖNETİM ALANI
GENİŞ Yönetim Alanı : Yöneticiye direkt bağlı astların sayısı arttıkça yönetim alanı genişler . Geniş Tabanlı Organizasyon Özellikleri

 Yöneticiye düşen ast sayısı fazla olduğu için yönetici sayısı azdır.
 Yönetici sayısının az olması maliyetlerden tasarruf sağlar.
 İletişim ve koordinasyon etkin olarak sağlanabilir.
 Az sayıdaki yöneticiler sorumluluklarını yerine getirebilmek için yetki devrine giderler.
 Yatay düzeydeki koordinasyon ve iletişimi zorlaştırır.Dar Yönetim Alanı :Her yöneticiye düşen ast sayısı diğerlerinden azdır. Organizasyon piramidi dikey olarak uzar. Yüksek Tavanlı Organizasyonun Özellikleri

 Sorumluluklar dikey olarak aşağı doğru yayılmıştır.
 Basamak sayısı fazladır.
 Değişik basamaklarda yer alan yönetici sayısı fazladır.
 Daha çok yönetici daha az ast arasında paylaşılmıştır.
 Yönetici ücret ve sosyal haklarının getirdiği maliyetler geniş tabanlı organizasyona göre daha yüksektir.
 Alt ve üst basamaklar arasındaki iletişim ve koordinasyon güçleşmemektedir.
 Yöneticilere bağlı ast sayısı az olduğu için yetki devrine gidilmemektedir.
 Yatay iletişim ve koordinasyon daha etkin bir şekilde sağlanabilmektedir.BİÇİMSEL OLMAYAN ORGANİZASYON
1)BİÇİMSEL ORGANİZASYON VE İŞLETMELER İÇİN ÖNEMİ : Birden fazla bireyin ya da birimin bir araya gelerek amaçlara ulaşmak için düzenli ve bütünleşik faaliyetlerde bulunduğu yapıya organizasyon denir.İşletmenin hedeflerine ulaşması için gerekli alt yapı biçimsel yapı tarafından hazırlanır. Emir – Komuta düzeninin kurulması , iletişim kanallarının işletilmesi , yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi , yönetim kadrolarının hazırlanması , birimlerin oluşturulması biçimsel organizasyonla sağlanır.
2)BİÇİMSEL OLMAYAN ORGANİZASYONUN TANIMI VE İŞLETMELER İÇİN ANLAMI : Bir işletme ya da çalışma ortamındaki insanların birbirleriyle iletişiminden ve etkileşiminden doğan toplumsal ilişkiler ağına biçimsel olmayan organizasyon denir.3)BİÇİMSEL ORGANİZASYON VE BİÇİMSEL OLMAYAN ORGANİZASYON İLİŞKİSİ — Biçimsel Organizasyonlarda yetki, hiyerarşi , emir-komuta, politika ve planlar önemlidir
** Biçimsel olmayan organizasyonlarda ise güç , insan ilişkileri , lider , grup çıkarları, grup normları önemlidir.
— Biçimsel Organizasyonda yetki ve yöneticilik varken
** Biçimsel olmayan organizasyonda güç ve liderlik söz konusudur. BİÇİMSEL OLMAYAN GRUPLARI OLUŞTURAN ETKENLER
1) Gereksinimlerin doyurulması
2) Fiziksel yatkınlık ve etkileşim
3) Aynı amacı paylaşma
4) Benzerlik
Biçimsel Olmayan Grup Türleri
a) Dikey Gruplar : Farklı hiyerarşik basamaklardan gelen bireylerin oluşturduğu gruplardır.
b) Yatay Gruplar : Aynı hiyerarşik düzeydeki bireylerin biraraya gelmesiyle oluşur.
c) Karma Gruplar : Farklı hiyerarşik düzeylerdeki ve farklı çalışma alanlarındaki bireylerin katılımı ile olur. BİÇİMSEL OLMAYAN ORGANİZASYONUN OLUŞUM SÜRECİ
1. Biçim Kazanma : Grup üyeleri ilk kez bir araya gelir, karşılıklı düşünceler ortaya konur.
2. Kaynaşma: Uzlaşma sağlayacak olan biçimsel olmayan liderler kazanılır.

3. Norm Belirleme : Grubun fonksiyonları , normları , üyelerin rolleri konusunda görüş birliği sağlanır. 4. Grup üyeleri belirlenen amaçlar doğrultusunda faaliyete geçer.

BİÇİMSEL OLMAYAN GRUPLAR İÇİNDEKİ UNSURLAR
Normlar : Grup üyelerinin tamamının kabul ettiği davranış standartlarıdır.
Sosyogram: Biçimsel olmayan organizasyonda grup üyelerinin karşılıklı etkileşimini gösterir.

ÖRGÜT KÜLTÜRÜ
Kültür : Bir toplumda, organizasyon ya da grupta paylaşılan davranış , alışkanlık ilke ve benzeri mantıksal ve duygusal özelliklere kültür denir.
Değer : Toplumsal davranışlardan hangisinin doğru , iyi olduğunu belirten , toplumun büyük kesimlerinde paylaşılan fikirlere değer denir.
Norm: Değerler sistemine bağlı olarak oluşan davranış standartlarına norm denir .
İnançlar : Bireylerin çevresindeki olaylara ve diğer bireylere ilişkin görüşleridir.
Alt Kültürler : Ait olduğu toplumun temel değerlerini paylaşan , bunun yanı sıra kendine ait norm ve değerleri olan topluluklardır.
Örgüt İklimi : Örgüt kültürünün organizasyon içinde yarattığı havaya veya atmosfere denir.
Örgüt Kültürü : Organizasyonda ya da işletmede insan ile ilgili olan her şeye örgüt kültürü denir.
Örgüt Kültürün Unsurları :
1) Örgütsel Değerler : Organizasyon üyeleri tarafından paylaşılan nelerin iyi veya kötü , nelerin onaylanan ve onaylanmayan olduğunu belirleyen görüşlere denir. Örneğin kalite,i iyi servis, müşteriye güleryüz , temizlik birer örgütsel değerdir.
2)Semboller :Sloganlar işletmenin kimliğini vurgulayan unsurlardır. Bunlar şirket amblemi , kuruluş yıldönümü etkinlikleri gibi birtakım şekiller, giysiler , etkinlikler ve binalar olabilir.
Örgütsel Toplumsallaşma : Organizasyon üyelerinin ve işletmede çalışanların içinde bulundukları ortamın kültürünü öğrenip başkalarına aktarması sürecine örgütsel sosyalizasyon (toplumsallaşma ) denir.
ÖRGÜT KÜLTÜRÜ TÜRLERİ
İşletme değerleri çalışanların çoğu tarafından benimseniyorsa ,etkisi işletmenin bütününde hissediliyorsa güçlü örgüt kültürü vardır. Amaçlar herkesçe bilinir, denetim kolaylaşır.
Güç Kültürü : Küçük işletmelerde görülür. Güç işletme sahibi ya da üst yönetimin elindedir.
Rol Kültürü : Klasik organizasyonlarda yaygındır.Gücün kaynağı örgütsel pozisyondur.
İş Kültürü : Karmaşık faaliyet yapısına sahip işletmelerde görülür.
Bireysel Kültür: Bireylerin sahip olduğu kültür tipidir.

ÖRGÜT KÜLTÜRÜNÜN OLUŞUMUNU ETKİLEYEN UNSURLAR
İÇ ÇEVRE UNSURLARI :Üretim konusu ve faaliyet alanı işletmenin iç çevre koşullarını belirleyen en önemli etkendir. Yöneticiler ve yönetim biçimi, işletme sahipleri , alt kültür , üretim teknolojisi ve tipi örgüt kültürünü etkileyen iç çevre unsurudur.
DIŞ ÇEVRE UNSURLARI : Toplum kültürü tüketiciler , rakip işletmeler , devlet yapısı dış çevre unsurlarındandır.

BÜYÜME

İŞLETMELERDE BÜYÜME BÜYÜME:İşletmedeki her türlü hacimsel artışa denir. İşletmelerde Büyümenin Nedenleri

a) Kâr
b) Teknolojik değişim
c) Ekonomik gelişme
Büyüme Faaliyeti
NOT: İş ve dış koşulların değişimi işletmeyi büyümeye zorlar.

 Dış çevre ile ilgili değişimler: tüketicilerin gelirindeki ve zevklerindeki değişimler ,rekabet koşulları , teknoloji , hükümetin ekonomi politikası , yasal düzenlemeler gösterilebilir.

 İşletmenin iç yapısındaki değişimler ise pazarlama ,üretim , personel , finansman ve ar-ge bölümleri ile ilgili değişimlerdir.

İşletmede Büyüme Biçimleri
a) İç Büyüme:İşletmelerin kendi kaynaklarıyla büyümeyi gerçekleştirmesidir.(Elde edilen kârları yatırıma dönüştürme) b) Dış Büyüme(Birleşme Yoluyla) :İşletme diğer bir işletmeyi satın alarak büyürse dış büyüme yolunu seçmiştir.

1. Dikey Birleşme : Malın ya da hizmetin satışına kadar faaliyette bulunan işletmeler arasında yapılır. Eğer işletme kendine üretim girdileri sağlayan işletme ile birleşirse geriye doğru dikey birleşmedir. Mal sattığı işletmeyle birleşirse buna ileriye doğru dikey birleşme denir.

2. Yatay Birleşme : Ürettikleri mallar birbirinin aynı olan işletmelerin birleşmesine yatay birleşme denir. 3. Çapraz Birleşme : İşletmelerin başka konularda işletmelerle birleşmesine çapraz birleşme denir.

BÜYÜMEDE ORGANİZASYON SORUNLARI A) Yönetim Alanı İle İlgili Sorunlar :

Yönetim Alanını Belirleyen Faktörler a) Üstlerle İlgili Faktörler

 Üstlerin yetenekleri
 Denetim biçim ve yönetim sistemi  Yetki devri

b) Astlarla İlgili Faktörler

 Astların eğitilmesi
 Astların yetenek ve tecrübeleri  Astların güdülenmesi

c) İşletme Organizasyonu İle İlgili Faktörler

 Denetlenecek işin özelliği
 Coğrafik dağılım
 Plan ve politikalar
 Değişim hızı
 Uygulama standartlarının kullanılması
 Koordinasyon sağlama
 Danışmalardan yararlanmaB) Yetki Devrinde Karşılaşılan Sorunlar
Yetki Devri : Belli bir yetkinin üst yönetim tarafından alt basamaklara devredilmesidir.C) İşletmenin Büyümesinde Bireylerle İlgili Sorunlar Büyümede direnmeyle karşılaşma nedenleri
 Ekonomik değişim
 Belirsizlik Personelin değişimi hakkında bilgi sahibi olunması  Üst ilişkilerin değişmesi
 İşletmenin bünyesiyle ilgili direnme
Direnmeyi En Az Seviyede Tutmak İçin Yapılması Gerekenler
Mevcut durumu bozmadan büyümeyisağlamak
 Yerleşmiş ilişkileri korumak
 Yönetim bilgi sisteminin güçlenmesini sağlamak Uygun bir geri besleme sağlamak
 Bireylerin uğrayacağı kayıpları garanti etmek
GÜDÜLEME
Güdüleme :Örgütün ve bireylerin ihtiyaçlarını tatminle sonuçlanacak bir iş ortamı yaratarak bireyin hareket etmesi
için etkilenmesi ve isteklendirilmesi sürecidir.
Güdüleme Süreci Şu şekildedir ;

Tahmin edilmemiş ihtiyaçlar İhtiyaçların uyarılması davranış ihtiyaçların tatmini MOTİVASYON TEORİLERİ
a) KAPSAM TEORİLERİ : Kişinin içinde bulunan ve kişiyi belirli yönlerde davranışa sevk eden izni içsel faktörlere ağırlık verir.

1. İhtiyaçlar Hiyerarşisi Yaklaşımı (Maslow)
Fizyolojik – güvenlik – sosyal – Kendini gösterme kendini tamamlama

2. Çift Faktör (Hijyen –Motivasyon ) Teorisi (Herzberg )
Motive Edici Faktörler : Sorumluluk ,ilerleme imkanlar , statü , tanınma vb. faktörler olup bunların olmaları kişiyi pozitif , olmamaları ise kişiyi negatif motive edici olmaktadır.
Hijyen Faktörler : Ücret, iş güvenliği , çalışma koşulları gibi faktörlerdir. Bunların olması motive edici olmaz bunlar asgari koşuldur , olmamaları negatif etkiler.

3. Başarma İhtiyacı Teorisi (Mc Clelland )

 İlişki kurma ihtiyacı (insan ilişkileri )
Güç kazanma ihtiyacı (yönetmek , kontrol etmek ) Başarma ihtiyacı (hedef belirleme , uzlaşma )

b) SÜREÇ TEORİLERİ : Kişilerin hangi araçlar tarafından ve nasıl motive edildikleriyle ilgilidir. İhtiyaçlar kişiyi davranışa sevk eden faktörlerden yalnızca biridir.

1. Davranış Şartlanması Yaklaşımı (Skinner ) : Kişi şu ya da bu şekilde bir davranışta bulunur önemli olan kişinin davranış karşısında karşılaştığı sonuçtur. Sonuç pozitif ve tatmin ediciyse kişi davranışa devam eder, aksi halde yapmaz.

2. Bekleyiş Teorileri
3. Eşitlik Teorisi (Adams ) :Personel ,iş ilişkilerinde eşit bir şekilde muamele görme arzusundadır.Kişi

sarfettiği performans sonucunda elde ettiği ödülü başkalarının gösterdiği performanslar sonucunda

aldıkları ödüllerle karşılaştırır ve algıladığı her eşitsizliği giderici davranışta bulunur.
4. Amaç Teorisi ( Locke ) :Erişilmesi zor bir amaç belirleyen kişi , kolay elde edilen amaçlara oranla daha

yüksek performans gösterir ve motive olur.

5. Bilişsel Değerlendirme Kuramı (de Charms)

Örgütlerde Güdülemeyi Sağlayacak Teknikler

 Para
 Örgütsel kurallar ve cezalandırma
 İş (görev ) Tasarımı : Verimlilik artışı amacıyla işlerin nitelik ve yapısını değiştirme sürecidir. İzlenecekYöntemler ;
a) İş değiştirme (rotasyon) :Monotonluğu önler , personele yeni bilgi ve beceriler kazandırmaktadır.
b) İş genişletme :Görevlerin yatay biçimde genişletilmesidir.
c) İş zenginleştirme : bir işin niteliğini ve sorumluluk düzeyini o işi yapan personelin güdüsel ihtiyaçlarını doğuracak biçimde değiştirmesidir.
d) Esnek Zaman Uygulamaları : Mesai saatleri içinde zorunlu çalışma saatleri dışında çalışanlara esnek zamanlar bırakılmasıdır.
e) İş Özellileri Modeli :Belirli bir işin temel özellikleri ya da boyutları çeşitlilik , kimlik, önem , bağımsızlık ve geri bildirimdir.
 Kalite Grupları Ya da Kalite Çemberleri : İşin nitelik ve sayısını arttıracak beyin fırtınası yollarını geliştirmek için iş görenlerin oluşturdukları küçük grupların toplantılarına kalite grupları denir. Kalite grupları , 8 ila 10 kişiden oluşur.
 Z tipi örgüt ve 7- S Modeli : 7S kuramı işletmeyi başarılı ya da başarısız yapan nedenleri bulmaya çalışır.— Strateji
— Yapı ( Structure ) — Sistemler
— Personel (Staft )— Beceriler (Skills )
— Stil – Tarz
— Üstün amaçlar ( Superordinate goals )BAĞLANTI SÜREÇLERİ I)KARAR VERME
Bir yöneticinin veya örgütün birkaç seçenek arasından birini seçmesidir.

A) Karar Tipleri

1) Kişisel ve örgütsel (mesleksel ) karar verme : Yönetsel kararlar bireysel kararlar aksine yöneticilerin örgütsel amaca ilişkin olarak verdikleri kararlardır.

2) Tek Düze ve Temel Kararlar : Tek düze kararlar , yöneticilerin daha önceden belirlenen politika , usul ve kurallar ışığında aldıkları kararlardır.
II) İLETİŞİM

A) İletişim Süreci : Göndericinin bir fikri şifreleyerek (mesaj) bir araç yoluyla alıcıya göndermesi ve alıcının bu şifreyi çözerek anlamlandırması ve geri bildirimde bulunmasıdır.

B) İletişim sürecindeki değişkenler
C) Kişilerarası İletişim ve iletişim ağları D) Örgütsel İletişim

1) Biçimsel (Resmi ) İletişim Sistemi
a) Yukarıdan aşağıya iletişim
b) Aşağıdan yukarı iletişim : Astların bilgileri üstlere verme aracıdır.
c) Yatay İletişim : Aynı örgütsel düzeydeki kişi ve birimler arasında yapılan iletişimdir. d) Çapraz İletişim : Emir – komuta zincirindeki bağlantılara uymadan yapılan iletişimdir.

2) Doğal İletişim : Kişisel ve grupsal özelliklerden kaynaklanan biçimsel olmayan iletişimdir

ÖRGÜTSEL VE ETKİLİLİK
Örgütsel Etkililik : Örgütsel arzuları gerçekleştirme derecesidir.

Etkenlik : Çıktıların üretilmesi için kullanılan girdilerin ne ölçüde kullanıldığı ile ilgilidir. Etkililik 3’e ayrılır.

a) Bireysel Etkililik : Yetenek , beceri , bilgi , tutum , güdülenme ve strese bağlıdır.
b) Grupsal Etkililik : Birlik , önderlik , yapı , saygınlık , roller ve normlara bağlıdır.
c) Örgütsel Etkililik : Çevre , teknoloji , stratejik tercihler, yapı , süreçler ve kültüre bağlıdır.
I.AMAÇ MODELİ : Belli amaçları gerçekleştirmek için bilinçli olarak yaratılmış bir yapıdır.
II.SİSTEM MODELİ : Birbirine bağımlı ve karşılıklı etkileşimde bulunan parçalardan oluşan bir bütündür.

ZAMAN VE STRES YÖNETİMİ I.ZAMAN YÖNETİMİ

A) Yöneticilerin Yaptığı İşler :
1) Kritik İşler : Bunlar ertelenemeyecek ,zamanında bitirilmesi gereken işlerdir. 2) Ajanda İşleri : Belirli bir zamana kadar bitirilmesi gereken işlerdir.
3) Planlanması Gerekli İşler : Bu tür işlerde zaman sınırlaması yoktur.
4) Günlük İşler : Yazılar, yazışmalar, imzalar vb.
5) Özel İşler : İşle ilgili olmayan işlerdir.

II.STRES YÖNETİMİ
STRES:Birey üzerinde , karşı koyma yeteneklerini ve kaynaklarını aşan istekler olduğunda ortaya çıkan, bireysel özelliklerin ya da psikolojik süreçlerin de dolaylı olarak etkilediği fizyolojik ya da psikolojik tepkiler bütünüdür.

A) Stres Kaynakları
1. Çevresel Etmenler : Ekonomik , teknolojik ve politik belirsizliklerden kaynaklanır. 2. Grupsal ve örgütsel etmenler

 Görev gerekleri : Isı, hava , ışıklandırma vb. insanları olumsuz etkileyebilir.  Rol gerekleri : Rol çatışmaları , aşırı rol yüklenme vb. sorunlardır.
 Kişilerarası ilişkilerden doğan gerekler
 Örgütsel yapı

 Örgütsel önderlik

 Örgütün yaşam seyri 3. Bireysel Etmenler

B) Bireysel Farklılıklar ve Bunların Strese Etkileri

 Demografik ve algısal değişkenler
 İş deneyimleri ,
 Bireylerin kontrol kaynağı hakkındaki inançları  Tip A davranışı

C) Stres Kontrol Yöntemleri 1. Bireysel Yaklaşımlar

a) Zaman Yönetimi

b) Fiziksel jimnastik
c) Cevşeme Eğitimi
d) Biyo feedback (Yaşamsal geri bildirim) e) Sosyal Destek sağlama

2) Örgütsel Yaklaşımlar
a) İşe alma ve yerleştirme
b) Amaç belirleme
c) Görevlerin yeniden düzenlenmesi d) Örgütsel iletişim
e) İyileştirme programları

ÇATIŞMA VE KRİZ YÖNETEMİ
Çatışma : Bir seçeneği tercih etmede bireyin ya da grubun güçlükle karşılaşması ve bunun sonucu olarak karar verme mekanizmalarında bozulmalıdır.
Kriz Yönetimi : Kriz, Bir örgütün üst düzey hedeflerini tehdit eden bazen de örgütün yaşamını tehlikeye sokan ve acil tepki gösterilmesi gereken örgütün kriz öngörme ve önleme mekanizmalarının yetersiz kaldığı gerilim yaratan bir durumdur.
Kariyer: Seçilen bir iş yolunda ilerlemek ve bunun sonucunda daha fazla para kazanmak , daha fazla sorumluluk üstlenmek, daha fazla saygınlık , güç ve prestij elde etmektir. ,
Kariyer Aşamaları

a) Oluşum : Güvenlik ihtiyaçları ağır basar.
b) Gelişme : İş değiştirme sürecidir.
c) Sürdürme : Burada amaç varolan maddi ve manevi kazançları korumadır.

d) Çekilme : Kariyerin tamamlandığı bölümdür.

Kariyer Geliştirme : Kariyer seçiminde , bu kariyer seçimine sağlıklı uyum ve bu yolla çalışanın yeterlilik ve kendine saygı ihtiyaçlarını tatmine katkı sağlayan bilinçli faaliyetlerdir.
Grup: Ortak norm ve davranış ilkelerini paylaşan, ortak bir amacı paylaşan ve bu amaç doğrultusunda iletişim içinde olan , karşılıklı olarak birbirlerini etkileyen iki veya daha fazla kişinin bir araya gelmesiyle ortaya çıkan sosyal bir olgudur.

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ
Bir mal ya da hizmetin kaliteli olup olmadığının belirlenmesinde tüketicilerin ve işletmelerin dikkate

aldığı boyutlar şunlardır;

 Performans : Ürünün temel faaliyet özelliklerini ifade eder.
 Güvenilirlik : Ürünün arızalanmadan belirli bir süre boyunca çalışma olasılığıdır.
 Uygunluk :Bir ürünün tasarım ve faaliyet özelliklerinin belirlenen standartlara uygunluk derecesini ifade eder.
 İkincil Özellikler : Bir ürünün temel fonksiyonel özelliklerini destekleyici unsurlardır.
 Dayanıklılık :Bir ürünün yaşam süresini ifade eder.
 Algılanan kalite :Ürünün tüketiciler tarafından algılanan kalitesini ifade eder.
 Estetik : Bir ürünün kokusu , tadı, görünümü ve yarattığı duygular ile ilgilidir.TOPLAM KALİTE KONTROL KAVRAMIKalite kontrolünün en yaygın kullanımı , ürün ve hizmetin kalitesini sağlamak için yapılan son muayene ve testleri ifade etmektedir.Toplam kalite kontrolü anlayışı , tüketici ihtiyaçlarının saptanmasından ürünün tüketicilere ulaşmasına kadar , organizasyondaki tüm fonksiyonların sorumlu olduğu , kalite kontrol faaliyetlerinin işletme çapında yürütülmesi gerektiğini öne süren bir yöntemdir.
TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ
Müşteri tarafından tanımlanan kaliteye öncelik verilerek, işletmenin ürün ve hizmetleri yanından yönetimin de kalitesini ve verimliliğini arttırmayı hedefleyen bir yönetim sitemidir.

BURADAN İNDİRİN

[wp_ad_camp_2]

1 2

Kpss Güncel Bilgiler 2025

Kpss Türkçe, Tarih, Coğrafya, Matematik, Güncel Bilgiler ve Güncel Haberler 2025

BURADAN İNDİRİN

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın Yanıtı iptal et

BURADAN İNDİRİN

Related Articles

2018 Güncel Bilgiler Deneme Sınavı – 7

2017 Kültür ve Turizm Bakanlığı Özel Ödülleri verildi

AB 19 ülkeye vizeyi kaldırdı

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın Yanıtı iptal et