Kpss Vatandaşlık Ders Notları

Cumhurbaşkanının cezai sorumluluğu
Cumhurbaşkanı hakkında, bir suç işlediği iddiasıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının salt çoğunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebilir. Türkiye Büyük Millet Meclisi, üye tamsayısının üçte ikisinin gizli oyuyla Yüce Divana sevk kararı alabilir. Yüce Divanda seçilmeye engel bir suçtan mahkûm edilen Cumhurbaşkanının görevi sona erer.
Genelkurmay Başkanının, görev ve yetkilerinden dolayı Cumhurbaşkanına karşı sorumludur
Milli Güvenlik Kurulu
-1961 Anayasasıyla kurulmuştur
-Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanır
-Cumhurbaşkanının yokluğunda yerine Cumhurbaşkanı yardımcılarından biri başkanlık eder -Kurumun gündemini Cumhurbaşkanı belirler (teklif Cumhurbaşkanı yardımcıları veya Genel Kurmay Başkanından gelir)
İki ayda bir toplanır ve tavsiye niteliğinde karar alır
Kurulun kararları, Cumhurbaşkanı tarafından değerlendirilir
Milli Güvenlik Kurulunun Üyeleri
-Cumhurbaşkanı
-Cumhurbaşkanı yardımcıları
Milli Savunma Bakanı, İç İşleri bakanı, Dış İşleri Bakanı, Adalet Bakanı -Genelkurmay Başkanı ve kuvvet komutanları
Olağanüstü hal yönetimi
-Cumhurbaşkanı; savaş, savaşı gerektirecek bir durumun baş göstermesi, seferberlik, ayaklanma, vatan veya Cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışma, ülkenin ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşüren şiddet hareketlerinin yaygınlaşması, anayasal düzeni veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerinin ortaya çıkması, şiddet olayları nedeniyle kamu düzeninin ciddî şekilde bozulması, tabiî afet veya tehlikeli salgın hastalık ya da ağır ekonomik bunalımın ortaya çıkması hallerinde yurdun tamamında veya bir bölgesinde, süresi altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilan edebilir.
-OHAL ilanı kararı, verildiği gün Resmî Gazetede yayımlanır ve aynı gün TBMM’nin onayına sunulur. -Cumhurbaşkanının talebiyle TBMM her defasında dört ayı geçmemek üzere süreyi uzatabilir. Savaş hallerinde bu dört aylık süre aranmaz.
-Olağanüstü hallerde Cumhurbaşkanı, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda, ilgili sınırlamalara tabi olmaksızın Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir

YARGI
Bağımsız ve tarafsız mahkemelere verilmiştir.
Hâkim ve savcılar azlolunamaz, kendileri istemedikçe Anayasada gösterilen yaştan önce (65 yaş) emekliye ayrılamaz; bir mahkemenin veya kadronun kaldırılması sebebiyle de olsa, aylık, ödenek ve diğer özlük haklarınsan yoksun kılınamaz. Hakimler emir, talimat veya tavsiye almaz.
Anayasaya, kanunlara ve vicdani kanaatlerine göre karar verirler.
Hürriyeti bağlayıcı bir cezayı sadece mahkemeler verebilir. Yargıya intikal etmiş konularda yasama meclisinde görüşme yapılamaz. Yargı kararları her kurum, kuruluş ve kişiyi bağlar.
Kanuni (Doğal) Hakim Güvencesi
Hiç kimse kanunen tabi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarılamaz. Kişiye veya duruma özel mahkeme kurulamaz.

Anayasada Belirtilen Yüksek Mahkemeler
-Anayasa Mahkemesi (Anayasa yargısı ) -Yargıtay (Adli yargı)
-Danıştay ( İdari yargı)
-Uyuşmazlık mahkemesi ( Uyuşmazlık yargısı)
Not : Yüksek mahkemeler, kendi başkanlarını kendileri seçerler.(Uyuşmazlık mahkemesi hariç). Yüksek mahkemelerin üyeleri 12 yıl için seçilirler ve tekrar seçilemezler. Başkanları ise 4 yıl için seçilirler ve tekrar seçilebilirler.
Anayasa mahkemesi
-Onbeş (15) üyeden oluşur (12′ si Cumhurbaşkanı, 3’ü TBMM tarafından seçilir)
-Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev süresi Oniki (12 yıl) ve tekrar seçilemezler
-Anayasa Mahkemesi Genel Kurulunun katılanların 2/3’ü çoğunluğu ile alabildiği kararlar
-Anayasa değişikliğinin iptali ile siyasi parti kapatma veya devlet yardımından yoksun bırakma kararı
Anayasa Mahkemesinin Görevleri
-Siyasi partilerin kapatılması davalarına bakmak ve siyasi partilerin mali denetimini yapmak -Milletvekillerinin dokunulmazlığının kaldırılmasına ve milletvekillerinin milletvekilliğinin düşürülmesine ilişkin iptal davalarına bakmak
-Uyuşmazlık mahkemesinin başkanını kendi üyeleri arasından görevlendirmek
-Bireysel başvuruları karara bağlamak (kamu gücü tarafından temel hak ihlali söz konusu ise) -Anayasa değişikliklerinin sadece sekil bakımından uygunluğunu denetlemek
-Kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ( olağanüstü hallerde çıkanlar hariç) ve TBMM içtüzüğünün anayasa şekil ve esas bakımından uygunluğunu denetlemek (soyut norm denetimi) -Yüce divan sıfatıyla yargılama yapmak
-Somut norm denetimi (itiraz yolu) yapmak
Anayasa Mahkemesi Tarafından Yüce Divan’da Görevleriyle Ilgili Suçlardan Yargılanabilecek Kişiler
-Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı yardımcıları, Bakanlar, TBMM Başkanı,
-GKB ve Kuvvet komutanları (KKK-DKK-HKK)
-AYM, Yargıtay, ve Danıştay başkanı, üyeleri ve başsavcıları ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcı vekili -Sayıştay Başkan ve üyeleri ile HSK Başkan ve üyeleri

Anayasa mahkemesine iptal davası açabilecekler
-Cumhurbaşkanı
-TBMM üye tam sayısının 1/5‘i
-En fazla üyeye sahip iki siyasi parti grubu
Somut norm denetimi (itiraz yolu)
Görülmekte olan bir davadan, Anayasa Mahkemesine gönderilen hükümlerin aykırılık iddialarının neticelendirilmesidir. Anayasa Mahkemesi beş ay içerisinde kararını vermelidir.
İdari Yargıdaki Mahkemeler
İdare mahkemesi, vergi mahkemesi, bölge idare mahkemesi ve Danıştay
Askeri Mahkemeler
Disiplin mahkemeleri dışında askerî mahkemeler kurulamaz. Ancak savaş halinde, asker kişilerin görevleriyle ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevli askerî mahkemeler kurulabilir.
Yargıtay üyeleri HSK tarafından seçilirler

Danıştay: İdari mahkemelerce verilen kararların son inceleme merciidir. Aynı zamanda en yüksek danışma ve inceleme organı olmakla beraber başkent teşkilatına yardımcı bir kuruluştur. Kamu imtiyaz ve şartlaşma sözleşmeleri hakkında görüş bildirir.

Hakimler ve Savcılar Kurulu
13 üyeden oluşur. Üyelerinin 4’ünü Cumhurbaşkanı, 7’sini ise TBMM seçer
Kurulun Adalet Bakanı ve Adalet Bakanı Müsteşarı dışındaki
-Seçilen üyeler 1. sınıf adli ve idari hakim savcılar, Danıştay üyeleri, Yargıtay üyeleri, hukukçu öğretim üyeleri ve avukatlar arasından gelmektedir
-Kurul iki (2) daire halinde çalışır
-Kurul üyeleri 4 yıl için seçilir
-Süresi biten üyelerin yeniden seçilmesi mümkündür.
-Kurul Başkanı Adalet Bakanıdır. Adalet Bakanı Müsteşarı ise doğal üyedir
-Meslekten çıkarma dışındaki kararlarına karşı yargı yolu kapalıdır.
Uyuşmazlık Mahkemesi
-Uyuşmazlık Mahkemesi adli ve idari yargı yerleri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözer. Bir davanın hangi yargıkolundaki mahkemede görülmesi gerektiğine karar verir.
-Eğer Anayasa Mahkemesi ile başka bir mahkeme arasında uyuşmazlık var ise Anayasa Mahkemesi kararı esas alınır.

–SAYIŞTAY: TBMM adına kamu kurum ve kuruluşlarının bütçeye uygunluk bakımından mali denetimini yapar. Üyelerini TBMM seçer.
-YÜKSEK HAKEM KURULU: İşçi ve işveren arasındaki toplu iş sözleşmesi ile ilgili uyuşmazlıklarda kesin karar verir.
–KAMU GÖREVLİLERİ HAKEM KURULU: Memurlarla yapılacak toplu sözleşmelerde çıkan uyuşmazlıklarda kesin karar verir.
Uyarı: İnkılap kanunları, üç istisna hariç parlamento kararları, uluslararası anlaşmalar ve olağanüstü hallerde çıkan Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine karşı yargı yolu kapalıdır.
Uyarı: “Cumhurbaşkanının tek başına yapacağı işlemler ile Yüksek Askerî Şuranın kararları yargı denetimi dışındadır” ifadesi anayasadan çıkartılmıştır
İdare Hukukunun özellikleri
Mehmet Akif Sarıbaş – Vatandaşlık Ders Notu

İDARE HUKUKU
Bir statü hukuku olup, genç bir hukuk dalıdır. Tedvin edilmemiştir (kanunlaştırılmamış). İçtihatlara ve özellikle yüksek mahkeme kararlarına dayalı, eşitsizlik ilkesi üzerine kurulu ve kamu yararını sağlamayı amaçlayan bir hukuk dalıdır. Ayrıca idari organların hukuka uygun faaliyette bulunmasını amaçlayan bağımsız bir hukuk dalıdır. İlgili uyuşmazlıklar idari yargı mahkemelerinde çözülür.
Merkez Teşkilatı
Başkent teşkilatı ve Taşra teşkilatından oluşur
Başkent Teşkilatı
-Cumhurbaşkanı -Cumhurbaşkanı yardımcıları -Bakanlar
-Yardımcı kuruluşlar
Türkiye Cumhuriyeti Devletinin görevleri
Milli güvenliğin korunması, kolluk faaliyetleri, kamu hizmetlerinin yürütülmesi, özendirme ve destekleme faaliyetleri, iç düzen ve öz yönetim faaliyetleri ve planlama faaliyetleri
Yetki Genişliği: Merkezden yönetimin sakıncalarına karşı öngörülmüştür. İl idaresinin başında yer alan valinin, merkezi idareye danışmadan tek başına karar alabilme yetkisidir. İllerin idaresi yetki genişliği ilkesine dayanır.
Hiyerarşi Ve Vesayet
İdarenin bütünlüğünü sağlar.
Aynı tüzel kişilik içerisinde ast-üst ilişkisi içeren emir verme yetkisidir (iç denetim).
Merkez teşkilatı içerisinde ve aynı idari kuruluş içerisinde hiyerarşi vardır ve hiyerarşi doğal ve genel bir yetkidir.
İdarenin en yüksek hiyerarşik amiri Cumhurbaşkanıdır.
İdari vesayet ise emir verme yetkisi içermeyen ancak denetim ve gözetim yetkisi içeren bir araçtır. Merkez ile yerinden kuruluşlar arasında ve farklı tüzel kişiliklere sahip idari kuruluşlar arasında vesayet denetimi söz konusudur. Kanunla düzenlenen istisnai bir yetki olan vesayet, sadece hukukilik denetimi ile sınırlı olup yerindelik denetimi yapılmasına imkan vermez.

Taşra teşkilatı
-İl genel idaresi -İlçe idaresi -Bölge idareleri
İl genel idaresinin başkanı ve birimleri
-Vali (başkan)
-İl idare şube başkanlıkları -İl idare kurulu
İlçe idaresinin başkanı ve birimleri
-Kaymakam
-İlçe idare şube başkanlıkları -İlçe idare kurulu
Yer bakımından yerinden yönetim kuruluşları (yerel idareler)
-İl özel idaresi (Büyükşehirlerde kaldırılmıştır) -Büyükşehir belediyesi
-Belediye
-Köy
Not: Mahalli idarelerin birlik kurması Cumhurbaşkanının izni ile olur
İl özel idaresinin organları
-Vali (doğal-tabi başkan)
-İl Genel Meclisi ( asli karar organı – seçimle gelir) -İl Encümeni
Belediyenin organları
-Belediye Başkanı (belediyenin başı ve temsilcisi- 25 yaş ve en az 6 ay ikamet şartı) -Belediye Meclisi (asli karar organı – seçimle gelir)
-Belediye Encümeni
Büyükşehir belediyesinin organları
-Büyükşehir Belediye Başkanı (belediyenin başı ve temsilcisi) -Büyükşehir Belediye Meclisi (asli karar organı – seçimle gelmez) -Büyükşehir belediye Encümeni
Köy idaresinin organları
Muhtar (köy tüzel kişiliğinin başı – işlemleri vali veya kaymakam tarafından onaylanır)
Köy ihtiyar heyeti (25 yaş şartı- köyün imamı ve öğretmeni doğal üyeler)
Köy derneği (köydeki tüm seçmenler – isteğe bağlı işlerin zorunlu hale gelmesine karar verirler)
Not: Nüfusu 2000’in altında olan yerlerde köy kurulur
Hizmet yerinden yönetim kuruluşları
Kamu kurumları
-İdari Kamu Kurumları, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Beden Terbiyesi ve Spor Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü vb.
-İktisadi Kamu Kurumları
ÇAYKUR, Eti Maden İşletmeleri, Türkiye Taşkömürü Kurumu vb.
-Sosyal Kamu Kurumları SGK, Türkiye İş Kurumu vb.
-Bilimsel Teknik ve Kültürel Kamu Kurumları
Üniversiteler, TODAİE, TÜBİTAK, TSE, TRT, Devlet Tiyatroları vb.
Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları
Odalar, birlikler, barolar, borsalar
Bağımsız idari Otoriteler
RTÜK, SPK, BTK, BDDK, EPDK, KİK, Rekabet Kurulu, TAPDK
Hiyerarşi ve vesayet ilişkisine örnekler
-Vali- Kaymakam (hiyerarşi)
-İçişleri Bakanlığı-Vali (hiyerarşi) -İçişleri Bakanlığı- Belediye (vesayet) -Belediye- Köy (vesayet) -YÖK-Üniversite (vesayet)

-Rektör –Dekan (hiyerarşi)
-Vali-Belediye Başkanı (vesayet) -Cumhurbaşkanı – Vali (hiyerarşi) -Cumhurbaşkanı – Belediye başkanı (vesayet)
Kanunsuz emir
Mevzuata aykırı bir emirde ısrar edilmesi halinde emri yazılı istemek (sorumluluk emri verende olur), konusu suç olan bir emir söz konusu bu emri ise yerine getirmemek
Yerel yönetimlerde görevden uzaklaştırma- görevden alma
Hakkında soruşturma açılan belediye başkanını geçici olarak görevden İçişleri Bakanı uzaklaştırır. Belediye Başkanını Danıştay görevden alabilir. (Muhtar veya ihtiyar heyeti üyelerinin geçici olarak görevden uzaklaştırılması veya kanunda belirtilen gerekçelerle görevine son verilmesi konusunda ise, ilgili il veya ilçenin idare kurulları yetkilidir)
Yerel yönetim seçimleri
Beş (5) yılda bir yapılır. Seçilmiş organların organlık sıfatına dönük itirazların denetimi yargı yolu ile olur.
Mahalleler
Tüzel kişiliği bulunmamaktadır. Belediye meclisi kararı, kaymakamın görüşü ve valinin onayı ile kurulurlar. Türk idari teşkilatında bir birim olarak kabul görmezler.
İl genel meclisi ve belediye meclisi kararlarının yürürlüğe girmesi: Yedi gün içerisinde valiye (mülki amir) gönderilerek yürürlüğe girerler. (Muhtarın bütün işlemleri ise vali ve kaymakam onamasına tabidir)
Belediye: Nüfusu 5.000 sayısını geçmeli

Büyükşehir Belediyesi: Nüfusu 750.000 sayısını geçmeli (kanunla kurulur)
Bir beldenin adının değişmesi: Belediye meclisi kararı üzerine içişleri bakanlığının onayı ile olur. Belediye meclisinin feshi: İçişleri bakanlığının bildirimi üzerine Danıştay kararı ile olur.
Köyün gelirleri: -Salma ( ihtiyar meclisi kararıyla köy halkından alınan bedel)
-İmece: (Köyün işlerinin köylü tarafından birleşerek yardımlaşma suretiyle görülmesi)
İdarenin mal edinme yetkilerine örnekler
-Kamulaştırma (taşınmaz mal devlete geçer)
-İstimval (sadece olağanüstü dönemlerde taşınır mal devlete geçer) Devletleştirme (bir teşebbüs devlete geçer)
Kamu hizmeti
Toplumun genel gereksinimleri karşılamak amacıyla yapılan sürekli ve düzenli faaliyetlerdir. Bir hizmetin kamu hizmeti olarak belirlenmesi, kamu hizmetlerinin kurulması veya kaldırılmasında asli yetkili organ TBMM’dir.

Kamu hizmetinin özellikleri; Süreklilik, düzenlilik, değişkenlik (uyarlama), bedelsizlik, nesnellik ve eşitliktir.
İdarenin öteden beri yürüttüğü hizmetler idari, bedel karşılığı yürütülenler iktisadi, emeklilik ve iş güvencesi sağlayanlar sosyal, bazı özel faaliyetler ile yürüttükleri ise bilimsel-teknik-kültürel niteliktedir.
Ruhsat: Kamu hizmetlerinin, idarenin vereceği tek taraflı izinle gördürülmesi
İmtiyaz: İdarenin özel kişiyle yaptığı sözleşme uyarınca, kar ve zararı işletene ait olmak üzere belli bir kamu hizmetinin kurulması ve işletilmesidir.
Devlet adına imtiyaz verme yetkisi Cumhurbaşkanı, Belediye adına ise belediye meclisine aittir.
Yap-işlet-devret: Kamu hizmetine dönük tesisin, özel bir kişi tarafından kurulup, işletilip daha sonra bedelsiz olarak devlete devrini içeren sözleşme
Kolluk: Kamu düzenini sağlama ve koruma faaliyeti ile ilgili makamlara “kolluk makamları”, faaliyeti gören kuvvetlere ise “kolluk kuvveti” denir.
Kolluk türleri: Kamu düzeninin bozulmasını önleyen kolluğa idari kolluk, bozulduktan sonra harekete geçen kolluğa adli kolluk denir. Kolluk, içişleri bakanlığına bağlıdır.
Genel idari kolluk makamları: Cumhurbaşkanı, İçişleri bakanı, Vali, kaymakam
Genel idari kolluk kuvvetleri: Polis, Jandarma
Özel idari kolluk makamları: Belediye başkanı, belediye meclisi, belediye encümeni, muhtar ve ihtiyar heyeti
Özel idari kolluk kuvvetleri: Zabıta, köy korucuları, maliye ve gümrük gibi hizmet kollukları vb.
Kamu düzeni
Bozulduğunda kamu yararını olumsuz etkileyen düzendir. Toplumun menfaatlerini ve çıkarlarını koruyan, temel yapısını belirleyen kurum ve kurallar bütünüdür. Kamu düzeninin öğeleri ; Genel güvenlik, genel sağlık, genel ahlak ile dirlik ve esenliktir.
Kamu görevlileri
-Memurlar (asli ve sürekli kamu hizmetlerini görürler)
-Sözleşmeli personel (özel meslek bilgisi var – işçi değil- sözleşme ile çalıştırılır)
-İşçi (belirsiz veya belirli süreli (geçici) iş sözleşmesi ile çalışırlar)
Devlet memurluğu ile ilgili ilkeler
Devlet memurluğuna ilişkin anayasal ilkeler; Serbestlik (girmek veya çıkmak serbest) ve eşitlik (görevin gerektirdiği niteliklerden başka nitelik aranmaması)
Devlet memurluğuna ilişkin kanundaki ilkeler; Liyakat (yetenek) kariyer ( yüksek derecelere ilerleme) ve sınıflandırma (toplam oniki sınıf vardır )
Kariyer
Devlet memurlarının kademe ilerlemesi yatay ilerleme (her yıl bir kademe), derece ilerlemesi ise dikey ilerlemedir (üç yılda bir derece)
Memurluk sınıfları
Genel idare hizmetleri, yardımcı hizmetler, eğitim ve öğretim, emniyet, teknik hizmetler, sağlık, din hizmetleri, avukatlık hizmetleri, mülki idare amirliği milli istihbarat hizmetleri, sahil güvenlik ve jandarma hizmetleri

Memur olma şartları
-Türk vatandaşı olmak
-18 yaşını doldurmak
-En az ortaokul mezunu olmak
-Kamu haklarından mahrum bulunmamak -Çeşitli suçlardan hükümlü olmamak -Askerlikle ilişiği olmamak
-Engel bir hastalığı bulunmamak
Memurlara verilebilen disiplin cezaları
-Uyarma (yazı ile dikkatli olunması bildirilir- disiplin amiri verir)
-Kınama ( yazı ile kusurlu olduğu bildirilir- disiplin amiri tarafından verilir)
-Aylıktan kesme (disiplin amiri tarafından verilir)
-Kademe ilerlemesinin durdurulması (kademe ilerlemesinin 1-3 yıl arası durdurulmasıdır- disiplin kurulu kararı alındıktan sonra atamaya yetkili amir tarafından verilir)
-Devlet memurluğundan çıkarma:(bir daha atanmamak üzere memurluktan çıkarılmadır- amirlerin isteği üzerine kurumun yüksek disiplin kurulu tarafından verilir)
Not: Görevden uzaklaştırma (en fazla üç ay) bir disiplin cezası değil, ihtiyati tedbirdir
İstisnai memurluk
TBMM memurlukları, TOKİ başkanı, büyükelçilik, Valilik, MİT müsteşarlığı ve bakan yardımcılığı gibi ana personel rejimine tabi olmayan memuriyetlerdir.
Memurların adaylık süresi
Asaletlerini almadan önce aday memur olarak kamu hizmetinde geçirecekleri süre en az 1, en fazla 2 yıldır.
Memurluktan çıkarılma sebepleri:
-İdeolojik ve siyasi eylemler ile grev gibi faaliyetler
-Yasaklanmış yayın veya bildirileri basmak, çoğaltmak yaymak ve asmak
-Siyasi partiye girmek
-Özürsüz olarak bir yılda toplam yirmi gün göreve gelmemek
-Olağanüstü dönemlerde amirlerin verdiği emir ve görevleri yerine getirmemek -Amirlere veya mahiyetindekilere fiili tecavüzde bulunmak
-Yüz kızartıcı ve utanç verici hareketler
-Yetki almadan gizli bilgileri açıklamak
-Yurt dışında devlet itibarını zedeleyici davranışlar
-Atatürk aleyhine işlenen suçlar hakkındaki kanuna aykırı faaliyetler
Memurluğun sona erme sebepleri
-Çekilme (istifa- Kuralla uygun şekilde çekilenler altı ay geçmeden yeniden memur olamazlar) -Çekilmiş sayılma (aynı ile atanan memur izleyen gün, başka ile atanan ise yol hariç onbeş gün içerisinde göreve başlamaz ise çekilmiş yani müstafi sayılır. Aralıksız olarak on gün görev yerini izinsiz ve mazeretsiz terk eden memur da çekilmiş sayılır. Çekilmiş sayılan memurlar bir yıl geçmeden yeniden memur olamazlar)
-Çıkarılma
-Memurluğa alınma şartlarını taşımadığının anlaşılması veya bu şartların yitirilmesi -Emeklilik (istek-yaş haddi veya malullük)
-Ölüm
-Memurlukla bağdaşmayan bir görev üstlenme

Memurların yargılanması
Memurların görevleriyle ilgili suçlardan yargılanabilmesi için, yetkili idari makamdan soruşturma izni alınmalıdır. Aksi halde Cumhuriyet savcılığı harekete geçemez.
Soruşturma izni veren makamlar;
-Bakanlık düzeyinde çalışan memurlar için; bakan veya en üst idari amir
-İl veya merkez ilçe memurları için vali, ilçe memurları için kaymakam
-Belediye başkanları ve meclis üyeleri ile il genel meclisi üyeleri hakkında İçişleri Bakanı -Köy ve mahalle muhtarları için ilçelerde kaymakam, illerde vali
Memurların ödev ve sorumlulukları
-Anayasa ve kanunlara sadakat
-Tarafsızlık ve devlete bağlılık
-Davranış ve işbirliği (hem yurt içinde hem de yurt dışı görevlerinde itibar ve güvene layık davranış) -Kişisel sorumluluk ve zarar (idarenin zarara uğramasına sebep olan memurun bu zararı ödemesi- kişilerin uğradığı zararlarda ise memura rücu edilmesi)
-Mal bildirimi (sonu 0 ve 5 ile biten yıllarda)
-Basına bilgi veya demeç verme (kamu görevleri hakkında bilgi veya demeç veremezler)
-Resmi belge, araç ve gereçlerin iadesi (resmi mahal dışına çıkaramazlar, özel işlerinde kullanamazlar)
Memurların hakları
-İzin (1-10 yıl arası kıdemde 20 gün, 10 yıldan fazla kıdemde 30 gün)
-Uygulamayı isteme (mevzuat hükümlerinin kendilerine aynen uygulanması istemi) -Müracaat, şikayet ve dava (amir ve kurum tarafından uygulanan işlem ve eylemler sebebiyle) -Aylık ve yolluk
-Toplu sözleşme (toplu sözleşme uyuşmazlıkları, “Kamu Görevlileri Hakem Kurulu” tarafından kesinleştirilir)
-Sendika (sendika ve üst kuruluş kurabilir ve üye olabilirler)
-Güvenlik (kanunda yazan sebepler dışında görevine son verilemez, hakları elinden alınamaz) -Emeklilik
-Çekilme
-Kovuşturma ve yargılama (görevleriyle ilgili suçlarda özel hükümlere tabidir)
-İsnat ve iftiralara karşı korunma (isnat sabit olmadığı takdirde mülki amir veya valiler, isnatta bulunanlar hakkında kamu davası açılmasını Cumhuriyet Savcılığından isterler)
Memurların tabi olduğu yasaklar
-Toplu eylem ve hareketler (kamu hizmetini aksatacak şekilde toplu hareketlerde bulunmak) -Grev
-Ticari ve diğer kazanç getirici faaliyet (tacirlik, esnaflık yapamaz, başka bir işte çalışamazlar) -Hediye alma ve menfaat sağlama
-Gizli bilgileri açıklama (görevinden ayrılsa bile, yetkili bakanın yazılı izni olmadan açıklayamaz) -Denetimindeki veya mensubu olduğu kurum ile ilgili bir teşebbüsten menfaat sağlama

[wp_ad_camp_2]

1 2

Kpss Güncel Bilgiler 2025

Kpss Türkçe, Tarih, Coğrafya, Matematik, Güncel Bilgiler ve Güncel Haberler 2025

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın Yanıtı iptal et

Related Articles

Kpss Vatandaşlık Konu Anlatımı pdf indir

Kpss Vatandaşlık Test

Kpss Vatandaşlık Yargı – Konu Özeti

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın Yanıtı iptal et