Kpss Mikro İktisat 300 Adet Çözümlü soru Test ve Denemesi
1. Aşağıdakilerden hangisi ekonomide belirtilen ihtiyaçların özelliklerinden biridir?
A) İhtiyaçlar sabittir
B) İhtiyaçlar birbirini tamamlayabilirler
C) Subjektiftir
D) Kesinlikle parayla ifade edilmelidirler
E) Tüm ihtiyaçlar karşılandığı zaman şiddeti artar
Ekonomide belirtilen ihtiyaçların özellikleri
– Tekrarlanır;
– Sonsuzdur.
– Bazı ihtiyaçlar karşılandığı zaman şiddeti o an azalır.
– Bazı ihtiyaçların ise karşılandığı zaman şiddeti artacaktır. Uyuşturucu, sigara, alkol gibi…
– İhtiyaçlar birbirinin yerine ikame edilebilirler.
– Sübjektif, yani özneldir. İhtiyaçlar, şiddet bakımından farklılık gösterir. Doğru yanıt C dir.
2. Aşağıdaki mal gruplarından hangisi bağımsız mallara örnek olabilir?
A) Süt –Süt tozu
B) CD – kaset
C) Perde – Sigara
D) Terlik – Sandalet
E) Çay – kahve
Bağımsız (ilişkisiz) mallar: Çapraz esneklik analizine göre tamamlayıcılık ve ikame durumunu içermeyen mallardır. Örneğin, Perde – Sigara gibi. Doğru yanıt C dir.
3. Üretim sürecinde başka mallara dönüşmeyen, mallar ne tür mallardır?
A) Ara mallar
B) Yatırım malları
C) Değişken mallar
D) Sermaye malları
E) Tüketici Malları
Yatırım malları (Investment Goods): Üretim sürecinde başka mallara dönüşmeyen, yok olmayan mallardır.
Ara mallar (Intermediate Goods): Üretim sürecinde başka mallara dönüşen mallara denir. Doğru yanıt B dir.
4. Aşağıdakilerden hangisi fayda yaratma türlerinden biri değildir?
A) Şekil faydası
B) Kardinal fayda
C) Yer faydası
D) Zaman Faydası
E) Mekan faydası
Fayda yaratma türleri
Şekil faydası: Ürünün kimyevi ya da fiziksel özelliklerini değiştirmek, örneğin pamuktan kazak yapılması gibi
Mekân (yer) faydası: Bir malın, fazla bulunan yerden az bulunan yere taşınmasıyla daha faydalı hale getirilme işlemidir.
Zaman faydası: Bir malın çok olduğu dönemde saklanıp az olduğu dönemde bulundurulmasıdır. Doğru yanıt B dir.
5. İnsan ihtiyacını karşılarken çaba sarf edilen, insan ihtiyaçlarına oranla doğada kıt olan ve fiyatı olan mallara ne ad verilir?
A) Serbest Mallar
B) İktisadi mallar
C) Nihai mallar
D) Üretici malları
E) Tüketici malları
Serbest mal (Free Goods): İnsan ihtiyacını kar şılarken çaba sarf edilmeyen ve insan ihtiyaçlarına oranla doğada kıt olmayan mallardır.
Ekonomik mallar (Economic Goods): İnsan ihtiyacını karşılarken herhangi bir çaba sarf edilen ve insan ihtiyaçlarına oranla doğada kıt olan mallara iktisadi ya da ekonomik mallar denir. Doğru yanıt B dir.
6. Aşağıdakilerden hangisi bir malın veya faktörün fiyatının piyasada nasıl belirlendiğini ve değiştiğini, piyasalar arasındaki karşılıklı bağımlılığı dikkate alarak inceleyen analiz türüdür?
A) Kısmi Denge analizi
B) Genel Denge analizi
C) Statik Denge analizi
D) Dinamik Denge analizi
E) Kısmi Statik Denge analizi
Kısmi Denge Analizi: Bir malın veya faktörün fiyatının piyasada nasıl belirlendiğini ve değiştiğini, piyasalar arasındaki karşılıklı bağımlılığı dikkate almadan inceleyen analizdir. Bu analiz yöntemi Alfred Marshall’a aittir.
Genel Denge Analizi: Bir malın veya faktörün fiyatının piyasada nasıl belirlendiğini ve değiştiğini, piyasalar arasındaki karşılıklı bağımlılığı dikkate alarak inceleyen analizdir. Yani daha çok makro iktisadi analiz çerçevesinde değerlendirilecek ve ceteris paribus varsayımının dikkate alınmayacağı analiz türü olacaktır. Bu analiz yöntemi Leon Walras’a aittir. Doğru yanıt B dir.
7. Talep fonksiyonuna göre QD = 600 – 6P şeklindeki fonksiyonuna konu olan malın serbest mal olduğu kabul edilirse talep miktarı ne kadar olacaktır?
A) 100 B) 3600 C) 300
D) 600 E) 1200
Serbest mal (Free Goods): İnsan ihtiyacını karşılarken çaba sarf edilmeyen ve insan ihtiyaçlarına oranla doğada kıt olmayan mallardır.
Ekonomik mallar (Economic Goods): İnsan ihtiyacını karşılarken herhangi bir çaba sarf edilen ve insan ihtiyaçlarına oranla doğada kıt olan mallara iktisadi ya da ekonomik mallar denir.
Bu durumda malın fiyatı (P) sıfır olacağından talep (QD) 600 olacaktır. Doğru yanıt D dir.
8. Bir ekonomide arz ve talep eşanlı olarak arttığında, denge miktarı ve fiyatı hakkında ne söylenebilir?
Denge Fiyatı Denge Miktarı
A) Düşer Düşer
B) Belirsiz Artar
C) Artar Belirsiz
D) Belirsiz Düşer
E) Düşer Belirsiz
Şekil de görüldüğü gibi, arz eğrisi belli bir oran da sağa kaydırıldı, talepte arzın kayma oranına eşit olarak sağa kaydırıldı ve başlangıçta E0 noktası denge noktası iken, yeni durum E1 olmuştur. Buna karşın arz eğrisi S0’dan S1 konumuna gelirken, talep eğrisi D0’dan D1 konumuna gelmiştir. Denge miktarı Q0’dan Q1’e yükselirken, denge fiyatı arz ve talebin aynı oranda kaymaları sebebiyle P0’da kalıp değişmemiştir. Ancak talep daha az değişirse denge E2 ye gelecek denge miktarı artarken denge fiyatı alacaktır. Talep daha fazla artarsa yani D3 gibi olursa bu kez denge fiyatı ve miktarı artacaktır. Görüldüğü gibi her koşulda denge miktarı artarken talebin ne kadar kaydığına bağlı olarak denge fiyatı belirsizlik taşıyacaktır. Doğru yanıt B dir.
9. Aşağıdakilerden hangisi talebi etkileyen etmenlerden biri değildir ?
A) Tüketicinin parasal gelirinin değişmesi
B) İkame malın fiyatının değişmesi
C) Nüfusun değişmesi
D) Tamamlayıcı malın fiyatının değişmesi
E) Talebe konu olan malın fiyatının değişmesi
Talep eğrisinin tamamıyla sağa veya sola doğru k ayması talebin değişmesi (change in demand), Malın fiyatındaki bir değişme sonucunda mevcut talep eğrisi sağa veya sola kaymıyorsa talep eğrisi üzerinde bir harekete neden oluyorsa bu durum talep edilen miktardaki değişme (change in quantity demanded) diye algılanmalıdır.
Talebi artıran ve azaltan unsurlar;
– Talebe konu olan mal, normal bir mal ise, tüketicinin parasal gelirinin artması talebi sağa; talebe konu olan mal, düşük bir mal ise tüketicinin gelirinin artması talebi sola kaydıracaktır.
– Bir mala ilişkin alıcı sayısında bir artış talebi sağa, nüfus sayısında bir azalma ise talebi sola kaydıracaktır.
– Tüketicinin zevk ve tercihleri o malın lehine değişirse talep eğrisi sağa kayar, tüketicinin zevk ve tercihleri o malın aleyhine değişirse talep eğrisi sola kayacaktır.
– Talebe konu olan malı ikame eden diğer malların fiyatında bir azalma talebi sola kaydırırken, talebe konu olan malı ikame eden diğer malların fiyatında bir artma durumunda ise, talep eğrisi sağa kaydıracaktır
– Talebe konu olan mala ait tamamlayıcı malların fiyatında bir azalma talep eğrisini sağa kaydıracakken, talebe konu olan mala ait tamamlayıcı malların fiyatında bir artma talep eğrisini sola kayacaktır. Doğru yanıt E dir.
10. Aşağıdakilerden hangisi talebi etkileyen etmenlerden biridir?
A) Üreticinin parasal gelirinin değişmesi
B) Üretimdeki maliyet unsurlarının değişmesi
C) Teknolojik değişme
D) Tamamlayıcı malın fiyatının değişmesi
E) Talebe konu olan malın fiyatının değişmesi
Talebi artıran ve azaltan unsurlar;
– Talebe konu olan mal normal bir mal ise, tüketicinin parasal gelirinin artması talebi sağa, talebe konu olan mal düşük bir mal ise tüketicinin gelirinin artması talebi sola kaydıracaktır.
– Bir mala ilişkin alıcı sayısında bir artış talebi sağa, nüfus sayısında bir azalma ise talebi sola kaydıracaktır.
– Tüketicinin zevk ve tercihleri o malın lehine değişirse talep eğrisi sağa kayar, tüketicinin zevk ve tercihleri o malın aleyhine değişirse talep eğrisi sola kayacaktır.
– Talebe konu olan malı ikame eden diğer malların fiyatında bir azalma talebi sola kaydırırken, talebe konu olan malı ikame eden diğer malların fiyatında bir artma durumunda ise, talep eğrisi sağa kayacaktır.
– Talebe konu olan mala ait tamamlayıcı malların fiyatında bir azalma talep eğrisini sağa kaydıracakken, talebe konu olan mala ait tamamlayıcı malların fiyatında bir artma talep eğrisini sola kaydıracaktır. Doğru yanıt D dir.
11. Aşağıdakilerden hangisi talep edilen miktarı etkileyen etmenlerden biridir?
A) Nüfus sayısı
B) Zevk ve tercihlerin değişmesi
C) İkame malın fiyatının değişmesi
D) Tamamlayıcı malın fiyatının değişmesi
E) Talebe konu olan malın fiyatının değişmesi
T alep eğrisinin tamamıyla sağa veya sola doğru kayması talebin değişmesi (change in demand), malın fiyatındaki bir değişme sonucunda mevcut talep eğrisi sağa veya sola kaymıyorsa talep eğrisi üzerinde bir harekete neden oluyorsa bu durum talep edilen miktardaki değişme (change in quantity demanded) diye algılanmalıdır. Doğru yanıt E dir.
12. Aşağıdakilerden hangisi tüketicilerin bir maldan talep ettikleri miktarın o maldan kullanan tüketici sayısının artmasına bağlı olarak azalmasına verilen isimdir ?
A) Gösteriş etkisi
B) Züppe etkisi
C) Gelir etkisi
D) İkame etkisi
E) Alıcı etkisi
Tüketicilerin bir maldan talep ettikleri miktarın o maldan kullanan tüketici sayısının artmasına bağlı olarak azalmasına Snop Effect yani Züppe etkisi adı verilir. Doğru yanıt B dir.
13. Aşağıdakilerden hangisi tüketicilerin bir maldan talep ettikleri miktarın o maldan kullanan tüketici sayısının artmasına bağlı olarak artmasına verilen isimdir ?
A) Gösteriş etkisi
B) Züppe etkisi
C) Gelir etkisi
D) İkame etkisi
E) Alıcı etkisi
Tüketicilerin bir maldan talep ettikleri miktarın o maldan kullanan tüketici sayısının artmasına bağlı olarak artmasına Gösteriş etkisi adı verilir. Doğru yanıt A dır.
14. Z malının talep denklemi P = 20 – 02Q ve arz denklemi P = 8 + 0.1Q ise denge fiyatı hakkında ne söylenebilir ?
A) 6 B) 8 C)10 D)12 E)14
Denge düzeyi QS = QD durumunda sağlanır. Bu durumda,
8 + 0.1Q = 20 – 02Q
0.3Q = 12
Q = 40 olacaktır.
Denge miktarını bulduktan sonra verilen arz ya da talep denklemlerinden birine bulduğumuz miktar değerini yere yazarsak, denge fiyatını bulabiliriz.
P = 8 + 0.1Q
P = 8 + 0.1.40
P = 12 olacaktır.
Talep denkleminde de yerine koyarsak
P = 20 – 0.2Q
P = 20 – 0.2.40
P = 12 olacaktır.
Doğru yanıt D dir.
15. Bir ekonomideki arz fonksiyonu Qs = – 20 + 4P dır. Üreticiler P0 = 15 birim fiyattan satıyorlarsa elde edilecek üretici rantı ne kadardır?
A) 50 B) 100 C) 150
D) 200 E) 250
Qs = –20 + 4P durumunda P = 0 iken QS = –20 olur. QS = 0 olursa P = 5 olur. Buna göre piyasa fiyatı 15 TL iken, fonksiyonda P yerine 15 TL koyarsak QS = – 20 + 4.15 = 40 olur.
Üretici rantı 10.40/2 = 200
Doğru yanıt D dir.
16. L malının talep denklemi P = 19 – 03Q ve arz denklemi P = 3 + 0.1Q ise denge fiyatı hakkında ne söylenebilir ?
A) 2 B) 4 C) 6 D) 7 E) 9
Denge düzeyi QS = QD durumunda sağlanır. Bu durumda,
3 + 0.1Q = 19 – 03Q
0.4Q = 16
Q = 40 olacaktır.
Denge miktarını bulduktan sonra verilen arz ya da talep denklemlerinden birine bulduğumuz miktar değerini yere yazarsak, denge fiyatını bulabiliriz.
P = 3 + 0.1Q
P = 3 + 0.1.40
P = 7olacaktır.
Talep denkleminde yerine koyarsak
P = 19 – 0.3Q
P = 19 – 0.3.40
P = 7 olacaktır. Doğru yanıt D dir.
17. T malının talep eğrisinin azalması, aynı malın arz eğrisinin de artması aşağıdaki sonuçlardan hangisini meydana getirir?
A)T malının fiyatı yükselir miktarı belirsizdir
B)T malının fiyatı ve miktarı yükselir.
C) T malının fiyatı ve miktarı düşer.
D) T malının fiyatı düşer; miktarı belirsizdir.
E)T malının miktarı düşer.
Soru 8 incelendiğinde aynı tarz soru olduğu görülmektedir. Arz ve talep aynı oranda değişmediğinde mutlaka fiyat ya da miktarda bir belirsizlik söz konusu olacaktır. Şekil incelenirse talep sola kayıyor ve arz önce aynı oranda, daha fazla ve daha az olmak üzere üç farklı şekilde kaydırılıyor. Bu durumda her üç durumda da fiyat düşerken miktar üç farklı sonuca maruz kalıyor. Doğru yanıt D dir.
18. Bir ekonomideki arz fonksiyonu Qs = – 30 + 5P dır. Üreticiler P0 = 20 birim fiyattan satıyorlarsa elde edilecek üretici rantı ne kadardır ?
A) 300 B) 390
C) 440 D) 470
E) 490
Birinci durumda Qs = – 30 + 5P iken P = 0 iken QS = – 30 olur. QS = 0 olursa P = 6 olur. Buna göre piyasa fiyatı 20 TL iken, fonksiyonda P yerine 20 TL koyarsak QS = – 30 + 5.20 = 70 olur.
Üretici rantı 14.70/2 = 490
Doğru yanıt E dir.
19. Bir malın piyasa talep fonksiyonu Qd = 130 – 20P ve piyasa arz fonksiyonu QS = – 50 + 10P dir.
Buna göre piyasa talebi 60 birim artarsa denge fiyatı ne kadar olur?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
Denge düzeyi QD = QS durumunda sağlanır. Bu durumda,
130 – 20P = – 50 + 10P
P = 6 olacaktır. Ancak piyasa talebi 60 birim artarsa denge fiyatını bulmak için talep fonksiyonuna 60’ı ekleyip yeni denge noktasını bulmamız gerekecektir.
130 – 20P + 60 = –50 + 10P
190 – 20P = –50 + 10P
P = 8 olacaktır. Doğru yanıt C dir.
20. Bir malın piyasa talep fonksiyonu Qd = 210 – 10P ve piyasa arz fonksiyonu QS = –70 + 30P dir.
Buna göre piyasa arzı 40 birim artarsa denge fiyatı ne kadar olur?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
D enge düzeyi QD = QS durumunda sağlanır. Bu durumda,
210 – 10P = – 70 + 30P
P = 7 olacaktır. Ancak piyasa arzı 40 birim artarsa denge fiyatını bulmak için arz fonksiyonuna 40’ı ekleyip yeni denge noktasını bulmamız gerekecektir.
210 – 10P = – 70 + 30P + 40
210 – 10P = – 30 + 30P
P = 6 olacaktır. Doğru yanıt A dır.
21. Bir ekonomideki arz fonksiyonu Qs = – 40 + 5P dır. Üreticiler P0 = 25 birim fiyattan satıyorlarsa elde edilecek üretici rantı ne kadardır ?
A) 350 B) 677.5
C) 722.5 D) 800
E) 850
Biri nci durumda Qs = – 40 + 5P iken P = 0 iken QS = – 40 olur. QS = 0 olursa P = 8 olur. Buna göre piyasa fiyatı 25 TL iken, fonksiyonda P yerine 25 TL koyarsak QS = – 40 + 5.25 = 85 olur.
Üretici rantı 17.85/2 = 722.5 Doğru yanıt C dir.
22. Bir mala ait piyasa talep fonksiyonu Qd = 160 – 40P ve Aynı mala ait piyasa arz fonksiyonu ise QS = – 90 + 20P dir.
Buna göre piyasa talebi 50 birim artarsa denge fiyatı ne kadar olur?
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2
Den ge düzeyi QD = QS durumunda sağlanır. Bu durumda,
160 – 40P = – 90 + 20P
P = 4.1 olacaktır. Ancak piyasa talebi 50 birim artarsa denge fiyatını bulmak için talep fonksiyonuna 50’ı ekleyip yeni denge noktasını bulmamız gerekecektir.
160 – 40P + 50 = – 90 + 20P
210 – 40P = – 90 + 20P
P = 5 olacaktır. Doğru yanıt B dir.
23. Bir ekonomide talep fonksiyonu Qd = 100 – 2P ve arz fonksiyonu ise Qs = 50 + 4P dir.
Buna göre arz eğrisinin eğimi kaçtır?
A) 0.1 B) 0.25 C) 0.5 D) 1 E) 1.5
Arz eğrisinin eğimi, bu doğrunun yatay ekseni kestiği noktada yaptığı açının tanα değeridir. Yani dikey ekse ndeki değişmenin yatay eksendeki değişmeye olan oranıdır. Daha kolay bir yöntemle yatay eksende verilen değerin öndeki parametredir. Arz ve talep eğrisinde yatay eksende miktar olduğuna göre önündeki katsayı eğimdir diyebiliriz. Eğer miktar eşitliğinde fonksiyon verilmiş ise fonksiyonu fiyat eşitliğinde düzenleyerek eğimi bulabiliriz.
Doğru yanıt B dir.
24. Y malın talep denklemi P = 20 – 0,2Q ve arz denklemi P = 4 + 0,2Q ise denge fiyatı kaçtır?
A) 10 B) 12 C) 22 D) 30 E) 32
D enge düzeyi QS = QD durumunda sağlanır. Bu durumda,
20 – 0,2Q = 4 + 0,2Q
0.4Q = 16
Q = 40 olacaktır.
Denge miktarını bulduktan sonra verilen arz ya da talep denklemlerinden birine bulduğumuz miktar değerini yere yazarsak, denge fiyatını bulabiliriz.
P = 4 + 0.2.Q
P = 4 + 0.2.40
P = 12 olacaktır.
Talep denkleminde yerine koyarsak
P = 20 – 0.2Q
P = 20 – 0.2.40
P = 12 olacaktır. Doğru yanıt B dir.
25. Üretici fazlasının tanımı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fiyatın altında, arz eğrisinin üzerinde kalan kısım
B) Arz eğrisinin altında kalan kısım
C) Fiyatın üzerinde, talep eğrisinin altında kalan kısım
D) Talep eğrisinin altında kalan kısım
E) Arz eğrisinin üstünde kalan kısım
Üretici fazlası, bi r üreticinin, bir malı satmaya razı olduğu fiyatın üzerinde satarak elde ettiği fazladan gelirdir. Bu durumda üretici rantı ya da fazlası fiyatın altında, arz eğrisinin üzerinde kalan kısımdır. Doğru yanıt A dır.
26. Grafiksel gösterimde, arz eğrisinin üstünde ve piyasa fiyat çizgisinin altında kalan alan
aşağıdakilerden hangisine eşittir?
A) İktisadi kâra
B) Başabaş noktasına
C) Tüketici artığına
D) Monopolcü güce
E) Üretici artığına
Üretici artığı, bir üreticinin bir malı satmaya razı olduğu fiyatın üzerinde satara k elde ettiği fazladan gelirdir. Bu durumda üretici rantı ya da fazlası fiyatın altında, arz eğrisinin üzerinde kalan kısımdır. Doğru yanıt E dir.
27. Diğer faktörler sabitken Teknolojik gelişmenin ekonomi lehine sonuçlanması arz ve talebi nasıl etkiler?
A) Talep eğrisini sola doğru kaydırır.
B) Talep eğrisini sağa doğru kaydırır.
C) Arz eğrisini sola doğru kaydırır.
D) Arz eğrisini sağa doğru kaydırır.
E) Talep ve toplam arz eğrilerinin yerini değiştirmez
Arz Eğrisini Sağa ya da Sola Kaydıran Etmenler:
– Üretim faktörlerinin maliyeti azalınca üreticinin maliyeti de azalacağından, firmalar aynı fiyat düzeyinde daha fazla mal satmak isteyecek ve arz eğrisini sağa kaydıracaktır.
– Üretimde meydana gelen olumlu bir teknolojik değişme, üreticinin aynı fiyat düzeyinde daha fazla mal üretmek istemesine yol açacak bu durumda arz eğrisi sağa kayacaktır.
– Üretim sürecinde kullanılan girdiler bir vergi (tax) konulması ya da mevcut vergi oranlarının artırılması sonucunda, üreticinin maliyeti de artacağından, arz eğrisi sağa kayacaktır.
– Devletin işletmelere muhtelif şekillerde yaptığı tek taraflı ödemeler olan sübvansiyonların (subsidies) varlığı halinde arz eğrisi sağa kayacaktır.
– Bir malın üretimine getirilen yasaklamalar arz eğrisini sola kaydıracaktır. Doğru yanıt D dir.
28. Bir malın piyasa talep fonksiyonu Qd = 500 – 2P ve piyasa arz fonksiyonu ise QS = – 200 + 3P dir buna göre bu piyasada oluşacak denge miktarı kaçtır?
A) 140 B) 170
C) 190 D) 210
E) 220
De nge düzeyi QS = QD durumunda sağlanır. Bu durumda,
– 200 + 3P = 500 – 2P
5P = 700
P = 140 olacaktır.
Fonksiyonda yerine koyarsak
Qd = 500 – 2.140
Qd = 220
Doğru yanıt E dir.
29. Bir mala ait piyasa talep fonksiyonu Qd = 190 – 10P ve piyasa arz fonksiyonu ise QS = – 40 + 3P dir.
Buna göre piyasa talebi 70 birim artarsa denge miktarı yaklaşık ne kadar olur?
A) 23 B) 29 C) 32 D) 35 E) 39
De nge düzeyi QD = QS durumunda sağlanır. Bu durumda,
190 – 10P = – 40 + 3P
P = 17.6 olacaktır. Ancak piyasa arzı 70 birim artarsa denge fiyatını bulmak için arz fonksiyonuna 70’i ekleyip yeni denge noktasını bulmamız gerekecektir.
190 – 10P + 70 = – 40 + 3P
300 = 13P
P = 23.7 olacaktır.
Sonuçta QS = – 40 + 3.23.7 Þ 29.2
Doğru yanıt B dir.
30. Murat’ın beyaz ete yönelik talep fonksiyonu Qd = 400 – 4P dir. Tavuk etinin fiyatı ise 80 TL dir.
Buna göre Murat’ın net tüketici artığı ne kadar olacaktır?
A) 500 B) 600
C) 700 D) 800
E) 900
Bi rinci durumda Qd = 400 – 4P iken P = 0 iken QD = 400 olur. QD = 0 olursa P = 100 olur. Buna göre piyasa fiyatı 80 TL iken, fonksiyonda P yerine 80 TL koyarsak Qd = 400 – 4.80 = 80 olur.
Tüketici rantı 20.80/2 = 800
Doğru yanıt D dir.
31. QS = g + hP şeklinde verilen arz fonksiyonunda g = 0 ise aşağıdakilerden hangisi doğru olacaktır?
A) Arz eğrisi yatay ekseni keser
B) Arz eğrisi dikey ekseni keser
C) Arz eğrisi orijinden geçer
D) Arz eğrisi yatay eksene paralel olur
E) Arz eğrisi dikey eksene paralel olur
QS = g + hP
Denkleminde g katsayısı, firmanın, fiyatın sıfır olduğunda arz ettiği mal miktarını gösterir. Arz eğrisi yatay ekseni keserse g>0, düşey ekseni keserse g<0 ve orijinden geçerse g = 0 olacaktır. Doğru yanıt C dir.
32. Q = 600 – 5P şeklinde verilen talep fonksiyonunda talep eğrisinin eğimi hakkında ne söylenebilir ?
A) – 0.2 B) – 0.1
C) – 0.5 D) 5
E) – 5
Arz eğrisinin eğimi, bu doğrunun yatay ekseni kestiği noktada yaptığı açının tanα değeridir. Yani dikey ekse ndeki değişmenin yatay eksendeki değişmeye olan oranıdır. Daha kolay bir yöntemle yatay eksende verilen değerin öndeki parametredir. Arz ve talep eğrisinde yatay eksende miktar olduğuna göre önündeki katsayı eğimdir diyebiliriz. Eğer miktar eşitliğinde fonksiyon verilmiş ise fonksiyonu fiyat eşitliğinde düzenleyerek eğimi bulabiliriz.
Q = 600 – 5P Þ 5P = 600 – Q Þ
P = 120 – 1/5Q Þ
P = 120 – 0.2Q
Doğru yanıt A dır.
33. A malının talep denklemi P = 50 – 0,3Q; arz denklemi P = 10 + 0,2Q ise A malının denge miktarı kaçtır?
A) 30 B) 40 C) 60
D) 80 E) 90
De nge düzeyi QD = QS durumunda sağlanır. Bu durumda,
10 + 0,2Q = 50 – 0,3Q
0.5Q = 40 Þ Q = 80
Doğru yanıt D dir.
34. Talep denklemi QD = 40 – 4P ise, piyasa fiyatının 5 TL den 4 TL ye düşmesi sonucu toplam tüketici fazlası nasıl değişir?
A)10 TL artar.
B) 22 TL artar
C) 8 TL artar.
D) 10 TL azalır
E)22 TL azalır.
QD = 40 – 4P ise P = 0 iken Q = 40 ve Q = 0 iken P = 10 olur. Başlangıçta P = 5 TL durumunda yani fonksiyona P yerine 5 koyarak QD = 40 – 4P Þ 40 – 4.5 Þ Q = 20 ve tüketici rantı 5.20/2 = 50 olacaktır. Fiyat 4 TL ye düşerse P = 4YTL durumunda yani fonksiyona P yerine 4 koyarak QD = 40 – 4PÞ 40 – 4.4Þ Q = 24 olacaktır. Bu durumda
tüketici rantı 6.24/2 = 72 olacaktır. Yani tüketici rantında 22 (72 – 50) birim artış vardır. Doğru yanıt B dir.
35. Aşağıdakilerden hangisi ters arz fonksiyonunu ifade eder?
A) QD = f (P)
B) QD = f (i)
C) QS = f (P)
D) P = f (QS)
E) P = f (QD)
T ers arz fonksiyonu; fiyatın bağımlı, miktarın ise bağımsız değişken olduğu yaklaşımdır. Fonksiyonel şekilde ifade edilirse P = (QS) olacaktır. Doğru yanıt D dir.
36. QS = g + hP şeklinde verilen arz fonksiyonunda g = pozitif bir değer alması durumunda aşağıdakilerden hangisi doğru olacaktır? (g ve h sıfırdan farklı değerler alması varsayımında)
A) Arz eğrisi yatay ekseni keser
B) Arz eğrisi dikey ekseni keser
C) Arz eğrisi orijinden geçer
D) Arz eğrisi dikey eksene paraleldir
E) Arz eğrisi yatay eksene paraleldir
QS = g + hP olacaktır.
Denklemde g katsayısı, firmanın, fiyatın sıfır olduğunda arz ettiği mal miktarını gösterir. Arz eğrisi yatay ekseni keserse g>0, düşey ekseni keserse g<0 ve orijinden geçerse g = 0 olacaktır. Doğru yanıt A dır.
37. Telafi edilmiş talep fonksiyonunun, mal fiyatlarına karşı sıfır dereceden homojen olması ne anlama gelmektedir?
A) Malın fiyatında oluşan değişmeler tüketicinin dönem harcamasını değiştirirken faydada bir değişme yaratmaması
B) Malın miktarında oluşan değişmeler tüketicinin dönem harcamasını değiştirirken faydada bir değişme yaratma
C) Malın fiyatında oluşan değişmeler tüketicinin dönem harcamasını değiştirirken üretiminde bir değişme yaratmaması
D) Malın fiyatında oluşan değişmeler tüketicinin dönem harcamasını değiştirmeden faydada bir değişme yaratmaması
E) Malın fiyatında oluşan değişmeler tüketicinin tercihlerini değiştirirken harcamasında bir değişme yaratmaması
Malın fiya tında oluşan değişmeler tüketicinin dönem harcamasını değiştirirken faydada bir değişme yaratmadığından, tüketicinin her bir mal talebinde de değişme oluşmayacaktır. Bu durumda, telafi edilmiş talep fonksiyonu, mal fiyatlarına karşı sıfır dereceden homojendir denir. Doğru yanıt A dır.
38. Herhangi bir maldan talep edilen miktarın, aynı malın fiyatındaki değişmeye olan duyarlılık derecesine ne ad verilir ?
A) Arzın gelir esnekliği
B) Talebin gelir esnekliği
C) Talebin çapraz esnekliği
D) Talebin fiyat esnekliği
E) Arzın fiyat esnekliği
Herhangi bir maldan talep edilen miktarın, aynı malın fiyatındaki değişmeye olan duyarlılık derecesine talebin fiyat esnekliği denir. Doğru yanıt D dir.
39. Aşağıdakilerden hangisi M malının talep eğrisinin sola doğru kaymasına neden olmaz?
A) M malını tüketen insanların sayısının azalmasına yol açan bir doğal afet
B) M normal bir mal ise, tüketici gelirinin azalması
C) Tamamlayıcı mal olan N’nin fiyatının artması
D) İkame mal olan T’nin fiyatının azalması
E) M düşük bir mal ise, tüketici gelirinin azalması
Talebi a rtıran ve azaltan unsurlar;
– Talebe konu olan mal normal bir mal ise, tüketicinin parasal gelirinin artması talebi sağa; talebe konu olan mal düşük bir mal ise tüketicinin gelirinin artması talebi sola kaydıracaktır.
– Bir mala ilişkin alıcı sayısında bir artış talebi sağa, nüfus sayısında bir azalma ise talebi sola kaydıracaktır.
– Tüketicinin zevk ve tercihleri o malın lehine değişirse talep eğrisi sağa kayar, tüketicinin zevk ve tercihleri o malın aleyhine değişirse talep eğrisi sola kayacaktır.
– Talebe konu olan malı ikame eden diğer malların fiyatında bir azalma talebi sola kaydırırken, talebe konu olan malı ikame eden diğer malların fiyatında bir artma durumunda ise, talep eğrisi sağa kayacaktır.
– Talebe konu olan mala ait tamamlayıcı malların fiyatında bir azalma talep eğrisini sağa kaydıracakken, talebe konu olan mala ait tamamlayıcı malların fiyatında bir artma talep eğrisini sola kaydıracaktır. Doğru yanıt E dir.
40. Servet’in Çikolataya olan talep fonksiyonu Q = 400 – 4p denklemiyle gösterilmektedir.
Çikolatanın fiyatı 60 ise, Servet’in net tüketici arttığı kaç olur?
A) 1200 B) 2400 C) 2600
D) 2800 E) 3200
Birinci durumda Qd = 400 – 4P iken P = 0 iken QD = 400 olur. QD = 0 olursa P = 100 olur. Buna göre piyasa fiyatı 60 TL iken, fonksiyonda P yerine 60 TL koyarsak Qd = 400 – 4.60 = 160 olur.
Tüketici rantı 40.160/2 = 3200
Doğru yanıt E dir.
41. Aşağıdakilerden hangisi X malının talep eğrisinin sağa doğru kaymasına neden olur?
A) X malını tüketen insanların sayısının azalmasına yol açan bir deprem
B) X normal bir mal ise, tüketici gelirinin azalması
C) Tamamlayıcı mal olan Y’nin fiyatının artması
D) İkame mal olan Z’nin fiyatının azalması
E) X düşük bir mal ise, tüketici gelirinin azalması
Talebi ar tıran ve azaltan unsurlar;
– Talebe konu olan mal normal bir mal ise, tüketicinin parasal gelirinin artması talebi sağa, talebe konu olan mal düşük bir mal ise tüketicinin gelirinin artması talebi sola kaydıracaktır.
– Bir mala ilişkin alıcı sayısında bir artış talebi sağa, nüfus sayısında bir azalma ise talebi sola kaydıracaktır.
– Tüketicinin zevk ve tercihleri o malın lehine değişirse talep eğrisi sağa kayar, tüketicinin zevk ve tercihleri o malın aleyhine değişirse talep eğrisi sola kayacaktır.
– Talebe konu olan malı ikame eden diğer malların fiyatında bir azalma talebi sola kaydırırken, talebe konu olan malı ikame eden diğer malların fiyatında bir artma durumunda ise, talep eğrisi sağa kayacaktır.
– Talebe konu olan mala ait tamamlayıcı malların fiyatında bir azalma talep eğrisini sağa kaydıracakken, talebe konu olan mala ait tamamlayıcı malların fiyatında bir artma talep eğrisini sola kaydıracaktır. Doğru yanıt E dir.
42. Fikret’in kahveye yönelik talebi Q = 200 –2p denklemiyle gösterilmektedir.
Kahvenin fiyatı 40 ise, Fikret’in net tüketici arttığı kaç olur?
A) 3000 B) 3600
C) 4000 D) 4500
E) 4200
Birinci durumda Qd = 200 – 2P iken P = 0 iken QD = 200 olur. QD = 0 olursa P = 100 olur. Buna göre piyasa fiyatı 40 TL iken, fonksiyonda P yerine 40 TL koyarsak Qd = 200 – 2.40 = 120 olur.
Tüketici rantı
60.120/2 = 3600
Doğru yanıt D dir.
43. Talep denklemi QD = 40 – 2P ise, piyasa fiyatının 6 TL den 4 TL ye düşmesi sonucu toplam tüketici fazlası nasıl değişir?
A) 60 TL artar.
B) 50 TL artar.
C) 40 TL artar.
D) 30 TL azalır
E) 60 TL azalır
QD = 40 – 2P ise P = 0 iken Q = 40 ve Q = 0 iken P = 20 olur. Başlangıçta P = 6 TL durumunda yani fonksiyona P yerine 6 koyarak QD = 40 – 2PÞ 40 – 2.6Þ Q = 28 ve tüketici rantı 14.28/2 = 196 olacaktır. Fiyat 4 TL ye düşerse P = 4YTL durumunda yani fonksiyona P yerine 4 koyarak QD = 40 – 2P Þ 40 – 2.4 Þ Q = 32 olacaktır. Bu durumda
tüketici rantı 16.32/2 = 256 olacaktır. Yani tüketici rantında 60 (256 – 196) birim artış vardır. Doğru yanıt A dır.
44. Aşağıdaki durumlardan hangisinin denge fiyatına olan etkisi belirsizdir?
A) Talebin ve arzın artması
B) Talebin azalması ve arzın daha fazla artması
C) Talebin artması ve arzın daha fazla düşmesi
D) Arzın artması ve talebin düşmesi
E) Arzın artması ve talebin sabit kalması
Han gi oranda oldukları belirtilmediğinden etki belirsiz olacaktır. Doğru yanıt A dır.
45. X malından talep edilen miktarın, aynı malın fiyatındaki değişmeye olan duyarlılık derecesine ne ad verilir ?
A) Arzın gelir esnekliği
B) Talebin gelir esnekliği
C) Talebin çapraz esnekliği
D) Talebin fiyat esnekliği
E) Arzın fiyat esnekliği
Herhangi bir maldan talep edilen miktarın, aynı malın fiyatındaki değişmeye olan duyarlılık derece sine talebin fiyat esnekliği (price elasticity of demand) adı verilir. Doğru yanıt D dir.
46. Y malının fiyatı 40 TL iken talep edilen miktarı 4 birim, malın fiyatı 60 TL ye çıkınca talep edilen miktar 1 birim olmaktadır.
Buna göre talebin fiyat esnekliği yaklaşık olarak kaç olacaktır?
A) 0.5 B) 1 C) 1.5 D) 2 E) 2.5
Talebin fiyat esnekliği; talep edilen miktardaki nisbi değişmenin (% ΔQ), aynı malın fiyatında meydana gelen nisbi değişmeye (% ΔP), oranıdır.
Sonuçta ; ed = %ΔQ/%ΔP’dir.
Diğer bir ifadeyle:
Talebin fiyat esnekliği = (ΔQ / Q1) / (ΔP / P1)
Soruya uyarlarsak (3/4)/(20/40) = 1.5
Esnekliğin 1’den büyük çıkması malın fiyatındaki yüzde 1 değişme karşısında malın talep edilen miktarının esneklik değeri kadar ters yönde değiştiğini gösterir. Doğru yanıt C dir.
47. K malının fiyatı 150 TL iken talep edilen miktarı 12 birim, malın fiyatı 200 TL ye çıkınca talep edilen miktar 8 birim olmaktadır.
Buna göre talebin fiyat esnekliği yaklaşık olarak kaç olacaktır?
A) 0.5 B) 1 C) 1.5
D) 2 E) 2.5
Talebin fiya t esnekliği = (ΔQ / Q1) / (ΔP / P1)
Soruya uyarlarsak (4/12)/(50/150) = 1 Doğru yanıt B dir.
48. Malın fiyatındaki nisbi değişme miktarındaki nisbi değişmeden fazla ise talebin fiyat esnekliği hakkında ne söylenebilir?
A) Esnektir
B) Sonsuz esnektir
C) Sıfır esnektir
D) Birim esnektir
E) Esnek değildir
Talebin fiyat esnekliği; talep edilen miktardaki nisbi değişm enin (% ΔQ), aynı malın fiyatında meydana gelen nisbi değişmeye (% ΔP), oranıdır.
Sonuçta; ed = %ΔQ/%ΔP’dir
Talebin fiyat esnekliği birden büyük ise, ed > 1 esnek talep
Talebin fiyat esnekliği birden küçük ise ed < 1 esnek olmayan talep
Talebin fiyat esnekliği bire eşit ise ed = 1 ise birim esnek talep söz konusudur. Doğru yanıt E dir.
49. Aşağıdakilerden hangisi talebin fiyat esnekliğini etkileyen unsurlardan biri değildir?
A) Malın bütçedeki payı
B) Malın insan sağlığına yararlılık derecesi
C) Malın zorunlu bir mal mı yoksa lüks mal mı olduğu
D) Zaman unsuru
E) Malın ikamesinin olup olmaması
Tal ebin Fiyat Esnekliğini Etkileyen Unsurlar
– Malın bütçedeki payı;
– Malın ikame edilebilirliği; malın ikamesi ne kadar fazla ise talebin fiyat esnekliği o kadar yüksek olur.
– Normal ya da lüks mal olması; lüks mallarda esneklik yüksek, zorunlu ve normal mallarda ise esneklik düşüktür.
– Zaman uzadıkça talebin fiyat esnekliği artar. Doğru yanıt B dir.
50. Şeker hastası olan bay X’in kullandığı ilacın ikamesi yoksa ve hükümet aynı ilaca %10 Katma Değer Vergisi koyarsa bu malın arz esnekliği hakkında ne söylenebilir?
A) Esnektir
B) Sonsuz esnektir
C) Sıfır esnektir
D) Birim esnektir
E) Esnek değildir
Ta lebin fiyat esnekliği; talep edilen miktardaki nisbi değişmenin (% ΔQ), aynı malın fiyatında meydana gelen nisbi değişmeye (% ΔP), oranıdır.
Sonuçta; ed = %ΔQ/%ΔP’dir. Malın fiyatı ne kadar değişirse değişsin malın miktarı değişmeyeceğinden bu malın esnekliği sıfır olacaktır. Ve eğrinin şekli şu şekilde olur.
Doğru yanıt C dir.
51. Malın fiyatında herhangi bir değişme olmazken miktarında oluşan değişme karşısında oluşan talep eğrisinin esnekliği hakkında ne söylenebilir?
A) Esnektir
B) Sonsuz esnektir
C) Sıfır esnektir
D) Birim esnektir
E) Esnek değildir
Talebin fiyat esnekliği; talep edilen miktardaki nisbi de ğişmenin (% ΔQ), aynı malın fiyatında meydana gelen nisbi değişmeye (% ΔP), oranıdır.
Sonuçta ; ed = %ΔQ/%ΔP’dir. Malın miktarı ne kadar değişirse değişsin malın fiyatı değişmeyeceğinden bu malın esnekliği sonsuz olacaktır. Ve eğrinin şekli şu şekilde olur.
Doğru yanıt B dir.
52. X malına ilişkin talep fonksiyonu Q = 600 – 4P dur. Buna göre X malının fiyatı 50 olduğu durumda talebin nokta esnekliği kaç olacaktır?
A) –8 B) –4 C) –1
D) –0.5 E) –0.2
ed = % ΔQ / % ΔP Þ (ΔQ / Q1) / (ΔP / P1)’dır.
paydaları değiştirmek sonucu değiştirmez. Bu durumda;
(ΔQ / Q1) / (ΔP / P1) = (ΔQ / ΔP) . (P1 / Q1)
Yeni oluşan formülünün ilk kısmı (ΔQ / ΔP) hatırlanacağı üzere talep denklemindeki (Qd = a – bP) – b parametresine eşittir. sonuçta formül ed = b.P/Q’dür. b parametresinin ise 1/eğim ‘e eşittir. Neticede
ed = ya da ed = olacaktır.
Q = 600 – 4P Þ Q = 600 – 4.50 Þ Q = 400
Soruya uyarlarsak – 4.50/400 = –0.5
Doğru yanıt D dir.
53. K malının talep denklemi Q = 360 – 6P olarak verildiğinde, malın fiyatı 20 TL ise talebin fiyat esnekliği kaçtır?
A) –0.5 B) –1 C) –0,2 D) 0 E) ¥
Q = 360 – 6P Þ Q = 360 – 6.20 Þ Q = 240
Soruya uyarlarsak –6.20/240 = –0.5
Doğru yanıt A dır.
54. Q = 120 – 0.2P şeklinde verilen talep fonksiyonunda talep eğrisinin eğimi hakkında ne söylenebilir ?
A) – 2 B) – 3 C) – 0.2
D) – 1 E) – 5
Talep eğrisinin eğimi, bu doğrunun yatay ekseni kestiği noktada yaptığı tanα değeridir. Yani dikey eksendeki değişmenin yatay eksendeki değişmeye oranıdır. Daha kolay bir yöntemle yatay eksende verilen değerin önündeki parametredir. Arz ve talep eğrisinde dikey eksende fiyat olduğuna göre miktarın önündeki katsayı eğimdir diyebiliriz. Eğer fiyat eşitliğinde fonksiyon verilmiş ise fonksiyonu miktar eşitliğinde düzenleyerek eğimi bulabiliriz. Bu durumda fonksiyonu şu şekilde düzenleriz. Q = 120 – 0.2P Þ 0.2P = 120 – Q Þ P = 600 – 5Q Þ eğim – 5 olacaktır. Doğru yanıt E dir.
55. Bir malın fiyatı düştüğünde, talep esnekliği ve toplam hasılat arasında İlişki hakkında ne söylenebilir?
Talep Esnekliği Toplam Satış Hasılatı
A) e = 1 Negatif
B) e = 1 Sıfır
C) e < 1 Düşer
D) e < 1 Sıfır
E) e > 1 Düşer
– Esnek t alep durumunda, fiyat ile toplam harcama ters yönlüdür.
– Esnek olmayan talep durumunda, fiyat ile toplam harcama doğru yönlüdür.
– Birim Esnek talep durumunda, fiyattaki değişme, toplam harcamayı etkilemez. Doğru yanıt C dir.
56. Y malının talep eğrisi Q = 800 – 4P ve bu malın talebinin nokta fiyat esnekliği de – 4 ise fiyat kaç TL dir?
A) 120 B) 160 C) 180 D) 200 E) 220
ed = ya da ed = olacaktır.
Soruya uyarlarsak – 4.P/800 – 4P = – 4 Þ
– 3200 + 16P = –4P Þ 20P = 3200 Þ P = 160
Doğru yanıt B dir.
57. Talep esnekliği kavramını ekonomiye dahil eden ekonomist kimdir?
A) Adam Smith
B) Fleeming Jenkin
C) Milton Fiedman
D) Alfred Marshall
E) Adolf Wagner
Talep esnekliği kavramını ekonomiye dahil eden ekonomist Fleeming Jenkin dir. Doğru yanıt B dir.
58. QD = 500 – 8P şeklinde verilen talep fonksiyonunun hangi fiyat düzeyinde talep esnekliği – 6 olacaktır?
A) 50 B) 53.5
C) 55.5 D) 60
E) 70
ed = ya da ed olacaktır.
QD = 500 – 8P
Soruya uyarlarsak –8.P/500 – 8P = –6 Þ
–3000 + 48P = –8P Þ 56P = 3000 Þ P = 53.5
Doğru yanıt B dir.
59. Z malının fiyatı azalırken aynı anda toplam harcamada azalıyorsa talep esnekliği hakkında ne söylenebilir?
A) Sıfır esnektir
B) Birim esnektir
C) Sonsuz esnektir
D) Esnektir
E) Esnek değildir
– Esnek talep durumunda, fiyat ile toplam harcama ters yönlüdür.
– Esnek olmayan talep durumunda, fiyat ile toplam harcama doğru yönlüdür.
– Birim Esnek talep durumunda, fiyattaki değişme toplam harcamayı etkilemez. Doğru yanıt E dir.
60. Q = k –dP şeklinde olan bir talep fonksiyonunda k parametresi ne olabilir?
A) Firmanın fiyat sıfır iken kendi ihtiyaçları için tükettiği mal miktarıdır.
B) Firmanın fiyat sıfır iken üretim ihtiyaçları için kullandığı mal miktarıdır
C) malın fiyatı sıfır iken tüketicinin talep edeceği maksimum miktarı göstermektedir
D) malın miktarı sıfır iken tüketicinin talep edeceği maksimum fiyatı göstermektedir
E) Bu fonksiyonun değişim değerini gösterir.
K parame tresi, malın fiyatı sıfır iken tüketicinin talep edeceği maksimum miktarı göstermektedir. Doğru yanıt C dir.
61. Bir malın esnekliği arttığı zaman talep eğrisinin eğimi nasıl değişir?
A) Artar
B) Değişmez
C) Azalır
D) Önce artar sonra azalır
E) Önce azalır sonra artar
Eğim (Slope), iki değişkende meydana gelen mutlak değişmeler arasındaki orandır. Buradaki değişkenler; dikey eksendeki değişmenin yatay eks endeki değişmeye oranıdır. Oysa esneklik yatay eksendeki nisbi değişmenin dikey eksendeki nisbi değişmeye oranıdır. Bu nedenle esneklik artarken eğim azalır ya da tam tersi olur. Doğru yanıt C dir.
62. Arz denklemi Qs = –50 + 4P olan bir malın arz esnekliği için ne söylenebilir?
A) Her noktada “1” e eşittir.
B) Her noktada “1” den büyüktür.
C) Her noktada “1”den küçüktür.
D) Her noktada sıfırdır.
E) Her noktada sonsuzdur.
QS = g + hP olacaktır.
Denklemde g katsayısı, firmanın, fiyatın sıfır olduğunda arz ettiği mal miktarını gösterir. Arz eğrisi yatay ekseni keserse g>0, düşey ekseni keserse g<0 ve orijinden geçerse g = 0 olacaktır.
ise,
(Qs yerine fonksiyonu yazarsak)
olabilir.
çıkan sonuç, 1’den büyük olacaktır.
Şayet arz eğrisi orijinden çıkarsa, P sıfır iken Q da sıfır olacak, sonuçta orijinde QS = hp olacaktır. Bu durumda
olacaktır. Doğru yanıt B dir.
63. Arz denklemi Qs = 4P olan bir malın arz esnekliği için ne söylenebilir?
A) Her noktada “1” e eşittir.
B) Her noktada “1” den büyüktür.
C) Her noktada “1”den küçüktür.
D) Her noktada sıfırdır.
E) Her noktada sonsuzdur.
Arz eğrisi orijinden çıkarsa, P sıfır iken Q da sıfır o lacak, sonuçta orijinde QS = hp olacaktır. Bu durumda
olacaktır. Doğru yanıt A dır.
64. Arz denklemi Qs = 100 + P olan bir malın arz esnekliği için ne söylenebilir?
A) Her noktada “1” e eşittir.
B) Her noktada “1” den büyüktür.
C) Her noktada “1”den küçüktür.
D) Her noktada sıfırdır.
E) Her noktada sonsuzdur.
Bu duru mda da 1’den küçük olacaktır. Doğru yanıt C dir.
65. Q = g + hP şeklinde verilen arz denkleminde h = ∞ ise arz esnekliği ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Sıfır esnektir
B) Birim esnekliğe sahiptir.
C) Esnektir.
D) Esnektir ancak sonsuz esnek değildir.
E) Sonsuz esnektir
ise, h = ∞ Þ ∞.P/Q = ∞
Doğru yanıt E dir.
66. Q = g + hP şeklinde verilen arz denkleminde h = 0 ise arz esnekliği ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Sıfır esnektir
B) Birim esnekliğe sahiptir.
C) Esnektir.
D) Esnektir ancak sonsuz esnek değildir.
E) Sonsuz esnektir
ise, h = 0 Þ 0.P/Q = 0 Doğru yanıt A dır.
67. Orijinden çıkan bir arz eğrisinin düşey eksene paralel yakınlaştığı bir durumda arz esnekliği hakkında ne söylenebilir?
A) Her noktada “1” e eşittir
B) Her noktada “1” den büyüktür
C) Her noktada “1”den küçüktür
D) Her noktada sıfırdır
E) Her noktada sonsuzdur.
Arz eğrisi orijinden çıkarsa, P sıfır iken Q da sıfır ola cak, sonuçta orijinde QS = hp olacaktır. Bu durumda
olacaktır. Doğru yanıt A dır.
68. Arzın fiyat esnekliği uzun dönem içinde nasıl bir durum alacaktır?
A) Negatif
B) Düşük
C) Sıfır
D) Birden büyük
E) Sıfır ile bir arasında
Arz esnekliği piyasa döneminde sıfır, uzun dönemde ise 1’den büyük olur. Doğru yanıt D dir.
69. Arz esnekliğinin sıfır olduğu dönem için ne söylenebilir?
A) Piyasa Dönemi
B) Kısa dönem
C) Uzun dönem
D) Çok uzun dönem
E) Orta dönem
Üretici lerin, ürettikleri malın fiyatındaki değişmelere tepki göstermelerinin mümkün olmadığı dönemdir. Bu dönemde malın fiyatı ne kadar artarsa artsın firmalar hiçbir girdiyi ve üretim miktarını değiştiremediklerinden arz esnekliği sıfır olacaktır. Doğru yanıt A dır.
70.
Yukarıda ki şekilde fiyat 30 dan 40 a yükseldiğinde, orta nokta – yay esneklik (ark esnekliğini) yaklaşımına göre talebin fiyat esnekliği yaklaşık olarak kaçtır?
A) 1 B) 0,65 C) 2 D) 2.5 E) 3
Talebin yay esnekliği: talep eğrisi üzerinde iki nokta a rasındaki esnekliğe talebin yay esnekliği (arc elasticity of demand) denir.
Şöyle gösterilir.
Doğru yanıt B dir.
71. Çapraz esnekliğinin pozitif olduğu durumda aşağıdakilerden hangisi söz konusu olacaktır?
A) Düşük mal
B) Zorunlu mal
C) Lüks mal
D) İkame mal
E) Tamamlayıcı mal
Bir maldan talep edilen miktarın talep edilen başka bir malın fiyatındaki değişmeye oranına talebin çapraz esnekliği adı verilir.
– eÇ > 0 ise, mallar ikamedir
– eÇ < 0 ise, mallar tamamlayıcı mallardır.
– eÇ = 0 ise, mallar ilişkisiz veya bağımsız mallardır. Doğru yanıt D dir.
72. Çapraz esnekliğinin negatif olduğu durumda aşağıdakilerden hangisi söz konusu olacaktır?
A) Düşük mal
B) Zorunlu mal
C) Lüks mal
D) İkame mal
E) Tamamlayıcı mal
– eÇ > 0 ise, mallar ikamedir
– eÇ < 0 ise, mallar tamamlayıcı mallardır.
– eÇ = 0 ise, mallar ilişkisiz veya bağımsız mallardır. Doğru yanıt E dir.
73. Çapraz esnekliğinin negatif ya da pozitif olmadığı durumda aşağıdakilerden hangisi söz konusu olacaktır?
A) Düşük mal
B) Zorunlu mal
C) Bağımsız mal
D) İkame mal
E) Tamamlayıcı mal
– eÇ > 0 is e, mallar ikamedir
– eÇ < 0 ise, mallar tamamlayıcı mallardır.
– eÇ = 0 ise, mallar ilişkisiz veya bağımsız mallardır. Doğru yanıt C dir.
74. Gelir esnekliğinin negatif olduğu durumda aşağıdakilerden hangisi söz konusu olacaktır?
A) Düşük mal
B) Zorunlu mal
C) Bağımsız mal
D) İkame mal
E) Tamamlayıcı mal
Bir malda n talep edilen miktarın, gelirdeki değişmeye oranı, yani duyarlılık derecesine talebin gelir esnekliği denir.
eY = % ΔQ / % ΔY’dir.
Ya da;
– eY>0 durumunda, Normal Mal denir.
– eY<0 durumunda, Düşük Mal denir.
– 1 > eY > 0 durumunda, Zorunlu Mallar veya Zayıf Üstün Mallar denir.
– eY >1 durumunda, Kuvvetli Üstün Mallar veya Lüks Mallar denir. Doğru yanıt A dır.
75. Gelir esnekliğinin pozitif olduğu durumda aşağıdakilerden hangisi söz konusu olacaktır?
A) Düşük mal
B) Zorunlu mal
C) Normal mal
D) İkame mal
E) Lüks mal
– eY>0 durumunda, Normal Mal denir.
– eY<0 durumunda, Düşük Mal denir.
– 1 > eY > 0 durumunda, Zorunlu Mallar veya Zayıf Üstün Mallar denir.
– eY >1 durumunda, Kuvvetli Üstün Mallar veya Lüks Mallar denir. Doğru yanıt C dir.
76. Gelir esnekliğinin sıfır ile bir arasında olduğu durumda aşağıdakilerden hangisi söz konusu olacaktır?
A) Düşük mal
B) Zorunlu mal
C) Normal mal
D) İkame mal
E) Lüks mal
– eY>0 durum unda, Normal Mal denir.
– eY<0 durumunda, Düşük Mal denir.
– 1 > eY > 0 durumunda, Zorunlu Mallar veya Zayıf Üstün Mallar denir.
– eY >1 durumunda, Kuvvetli Üstün Mallar veya Lüks Mallar denir. Doğru yanıt B dir.
77. Gelir esnekliğinin 1’den büyük olduğu durumda aşağıdakilerden hangisi söz konusu olacaktır?
A) Düşük mal
B) Zorunlu mal
C) Normal mal
D) İkame mal
E) Lüks mal
– eY >0 durumunda, Normal Mal denir.
– eY<0 durumunda, Düşük Mal denir.
– 1 > eY > 0 durumunda, Zorunlu Mallar veya Zayıf Üstün Mallar denir.
– eY >1 durumunda, Kuvvetli Üstün Mallar veya Lüks Mallar denir. Doğru yanıt E dir.
78. Bir maldan talep edilen miktarın başka bir maldan talep edilen malın fiyatındaki değişmeye oranına ne ad verilir?
A) Talebin nokta esnekliği
B) Talebin fiyat esnekliği
C) Talebin Gelir esnekliği
D) Talebin çapraz esnekliği
E) Talebin yay esnekliği
Bir maldan talep edilen miktarın başka bir maldan talep edilen malın fiyatında ki değişmeye oranına Talebin çapraz esnekliği denir. Doğru yanıt D dir.
79. Bir maldan talep edilen miktarın, gelirdeki değişmeye oranına ne ad verilir?
A) Talebin nokta esnekliği
B) Talebin fiyat esnekliği
C) Talebin Gelir esnekliği
D) Talebin çapraz esnekliği
E) Talebin yay esnekliği
Bir maldan ta lep edilen miktarın, gelirdeki değişmeye oranına Talebin Gelir esnekliği denir. Doğru yanıt C dir.
80. Aşağıdaki hangi mal çiftinin çapraz talep esnekliği pozitif olacaktır?
A) Çay – kahve
B) Çay – şeker
C) Araba – lastik
D) Sigara – Terlik
E) Tuz – şeker
Çapraz esn eklik analizine göre;
– eÇ > 0 ise, mallar ikamedir
– eÇ < 0 ise, mallar tamamlayıcı mallardır.
– eÇ = 0 ise, mallar ilişkisiz veya bağımsız mallardır. Doğru yanıt A dır.
81. Aşağıdakilerden hangi mal çiftinin çapraz talep esnekliği negatif olacaktır?
A) Çay – kahve
B) Çay – şeker
C) Araba – kalem
D) Sigara – Terlik
E) Tuz – şeker
Çapraz esneklik a nalizine göre;
– eÇ > 0 ise, mallar ikamedir
– eÇ < 0 ise, mallar tamamlayıcı mallardır.
– eÇ = 0 ise, mallar ilişkisiz veya bağımsız mallardır. Doğru yanıt C dir.
82. Fayda fonksiyonu U = 4Q1 Q22 şeklindeki bir tüketicinin tüketim bileşimi Q1 = 30 ve Q2 = 48 birimdir. Bu tüketicinin Marjinal ikame oranı (MRS) kaçtır?
A) 0.2 B) 0.4 C) 0.6
D) 0.8 E) 0.9
MR S = –dQ2/dQ1 = MU1/MU2, fayda fonksiyonlarının kısmi türevleri alınarak malların marjinal faydaları elde edilebilir,
MRS = 4Q22/8Q1 Q2 = Q2/2Q1
Q’nün değerleri yerine konulursa MRS şöyle olur. MRS = Q2/2Q1 = 24/2(15) = 0.8
Doğru yanıt D dir.
83. Toplam hâsılatın toplam değişken maliyete eşit olduğu durum için ne söylenebilir?
A) Normal kar vardır
B) Aşırı kar vardır
C) Aşırı kar pozitiftir
D) Faaliyet karı pozitiftir
E) Faaliyet karı sıfırdır
Toplam hâsılatın toplam değişken maliyete eşit olduğu durumda faaliyet karı sıfırdır. Doğru yanıt E dir.
84. Negatif eğimli bir talep eğrisine sahip olan ve kâr maksimizasyonu yerine hâsıla maksimizasyonunu amaçlayan bir firma üretimini hangi noktada gerçekleştirir?
A) Marjinal Maliyet = Fiyat olduğu noktada
B) Marjinal Maliyet = Marjinal gelir olduğu noktada
C) Marjinal Gelir sıfırdan büyük olduğu noktada
D) Marjinal Gelir sıfırdan küçük olduğu noktada
E) Marjinal Gelirin sıfıra eşit olduğu noktada
Negatif eğimli bir talep eğrisine sahip olan ve kâr maksimizasyonu yerine hasıla maksimizasyonunu amaçlayan bir firma üretimini marjinal maliyeti marjinal gelire eşit olduğu noktada gerçekleştirir. Doğru yanıt B dir.
85. Bir tüketicinin her iki mala yaptığı harcama M = 220 TL ise, (0<P1< + ¥) aralığında, fiyat tüketim eğrisinin denklemi,
Q2 = 9 + (11/2Q1 + 1) ise bu tüketici Q2 malını hangi fiyattan satın almıştır?
A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15
P1→ ∞ giderken tüketici Q1 malından satın alamaz. Bu nedenle
Lim Q2 = Lim 9 + (11/2Q1 + 1) = 20
Q1→0 P2 = M/Q → 220/20 = 11 TL
Doğru yanıt A dır.
86. Bir tüketicinin bütçe doğrusunun eğimi – 2 dir. Bu tüketici tüm gelirini harcadığında ancak 100 birim Q2 malı satın alabilmektedir. P1 = 6 TL/Birim olduğuna göre, tüketicinin dönem harcaması ne kadar olacaktır?
A) 300 B) 250 C) 200
D) 150 E) 100
m = –P 1/P2 = – 2 = –6/ P2
P2 = 3 TL olur
C = P2.Q2
C = 3.100 = 300 TL olacaktır. Doğru yanıt A dır.
87. Bütçe doğrusunun denklemi Q2 = 50x + Q1 şeklindeki bir tüketici C = 200 birim harcama yapmaktadır. Aynı tüketici Q1 malının birimine 2 birim para ödemektedir. Buna göre bütçe doğrusunun denkleminde yer alan x parametresinin değeri ne olabilir?
A) 0.1 B) 0.2 C) 0.5 D) 0.7 E) 0.9
Tüketici tüm parasıyla Q2 malından satın alsaydı yani denklemde görüldüğü gibi Q1 malından hiç tüketmeseydi 50 birim Q2 malı tüketebilecekti. Q2 = C/P2 = 200/P2 = 50 → P2 = 4
Bütçe doğrusunun eğimine bakarsak
m = dQ2/dQ1 = –P1/P2 = –x olacaktır. Buna göre x = 2/4 = 0.5 Doğru yanıt C dir.
88. Sadece X ve Y mallarının bulunduğu bir ortamda gelir – tüketim eğrisi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Gelir – tüketim eğrisi değişik gelir seviyelerinde tüketicinin talep edeceği X ve Y miktarlarını gösterir.
B) Gelir – tüketim eğrisi elde edilirken kullanılan varsayımlara göre her iki malın da düşük mal olması mümkündür.
C) Belli bir gelir düzeyinden sonra X malı düşük mal olursa, gelir – tüketim eğrisi Y eksenine doğru bükülür.
D) Belli bir gelir düzeyinden sonra Y malı düşük mal olursa, gelir – tüketim eğrisi X eksenine doğru bükülür.
E) X ve Y normal mallarsa gelir – tüketim eğrisinin her bölümü pozitif eğimlidir.
Gelir – tüketim eğrisi elde edilirken kullanılan varsayımlara göre her iki malın da düşük mal olması mümkün değildir. Doğru yanıt B dir.
89. Piyasa dengesinin fiyat intibakıyla sağlanması yönünde teori oluşturan iktisatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Walras
B) Marshall
C) Keynes
D) Friedman
E) Smith
Piyasa dengesi nin fiyat intibakıyla sağlanması yönünde teori oluşturan iktisatçı Walras’tır. Doğru yanıt A dır.
90. Piyasa dengesinin miktar intibakıyla sağlanması yönünde teori oluşturan iktisatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Walras
B) Marshall
C) Keynes
D) Friedman
E) Smith
Piyasa dengesinin miktar intibakıyla sağlanması yönünde teori oluşturan iktisatçı Marshal’dır. Doğru yanıt B dir.
91. Aşağıdakilerden hangisi denge miktarının doğru bir ifadesidir?
A) Q = ah – bg/b + h
B) Q = ah.bg/b + h
C) Q = ah + bg/b + h
D) Q = h – b/b + g
E) Q = h.b + g
Talep fo nksiyonu Þ QD= a – bp
Arz fonksiyonu ise Þ QS= g + hP ise iki fonksiyonu eşitlersek Q = ah + bg/b + h olacaktır. Doğru yanıt C dir.
92. Tayın kuponları yöntemi hangi piyasa düzenleme yöntemiyle ilgilidir?
A) Fiyat tavanı
B) Fiyat tabanı
C) Dolaylı yöntemler
D) Doğrudan olmayan yöntemler
E) Kotalar
Bir malın ilgili piyasada işlem göreceği en yüksek fiyatlama düzeyinin işleyişine fiyat tavanı, bu durumda oluşan fiyat düzeyine ise tavan fiyat denir. Doğru yanıt A dır.
93. Fiyat tabanı uygulamasının amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sadece üreticiler korunur
B) Sadece tüketiciler korunur
C) Çiftçiler ve işçiler korunur
D) Sanayiciler korunur
E) Memurlar korunur
Fiyat tabanı uygulamasının amacı çiftçiler ve işçileri korumaktır. Doğru yanıt C dir.
94. Fiyat desteği uygulamasının sonucu aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Karaborsa
B) Kuyruk Yönteminin ortaya çıkması
C) Piyasa fiyatının yükselmesi
D) Talep fazlasının ortaya çıkması
E) Arz fazlasının ortaya çıkması
Bir malın ilgili piyasada işlem göreceği, yani alınıp satılacağı en düşü k fiyatlama düzeyinin işleyişine fiyat tabanı bu durumda oluşan fiyat düzeyine ise taban fiyat denir. Doğru yanıt E dir.
95. Aşağıdakilerden hangisi Spesifik vergilere örnek olabilir?
A) Kitabın satış değeri üzerinden KDV hesaplanması
B) Alınan elbisenin satış değeri üzerinden vergi hesaplanması
C) Şirketin elde ettiği matrah üzerinden vergi hesaplanması
D) Alınan otomobil ile ilgili MTV ödenmesi
E) Kurumlar vergisi hesaplanması
Değer üzerinden alı nan vergiler Advalorem, yaş ağırlık gibi unsurlar üzerinden alınan vergiler ise spesifik vergilerdir. Doğru yanıt D dir.
96. Aşağıdaki hangi durumda tüm vergi üreticiler tarafından ödenir?
A) Talep sıfır esnekse
B) Arz sıfır esnekse
C) Arz ve talebin esneklikleri eşitse
D) Talebin esnekliği daha az ise
E) Arz sonsuz esnek ise
Ödenmesi ge reken bir verginin başka biri tarafından ödenmesine verginin yansıması (Tax Incidence) adı verilir. Sonuçta hangi eğrinin esnekliği daha düşük ise o eğriye ait karar birimi verginin çoğunu öder. Doğru yanıt B dir.
97. Bir tüketicinin fayda fonksiyonu U = –q2 + 50q dur. Buna göre bu tüketici refah fonksiyonunu maksimize etmek için P = 10 fiyat düzeyinde ne kadar mal tüketmelidir?
A) 25 B) 20 C) 15 D) 10 E) 5
W = U – C → C = P.Q→W = (– q2 + 50q) –P.q
Refah fonksiyonunu maksimize etmek için Q’ya göre türev alıp sıfıra eşitlersek
Yani – 2q + 50 – 10 = 0
Q = 25 – 0.5P Þ q = 20
Doğru yanıt B dir.
98. Bir mala ait marjinal fayda eğrisi dikeye çok yakın ise, bu malın talebinin fiyat esnekliği nasıldır?
A) Sıfırdır
B) Birdir
C) Birden küçüktür
D) Birden büyüktür
E) Sonsuzdur
Bu, eğrinin esnekliği sıfır olmayacak ama oldukça düşük ol acak anlamına gelecektir. Doğru yanıt C dir.
99. Bir tüketicinin fayda fonksiyonu U = –q2+60q dur. Buna göre bu tüketici refah fonksiyonunu maksimize etmek için P = 20 fiyat düzeyinde ne kadar mal tüketmelidir.?
A) 20 B) 30 C) 45 D) 50 E) 55
W = U – C → C = P.Q → W = (– q2 + 60q) – P.q
Refah fonksiyonunu maksimize etmek için q’ya göre türev alıp sıfıra eşitlersek
Yani – 2q + 60 – 20 = 0
Q = 40 – 2PÞ q = 20
Doğru yanıt A dır.
100. Bir ekonomide vergi öncesi talep fonksiyonu P = 800 – 4QD ve arz fonksiyonu P = 300 + 6QS dür. Hükümet üretim aşamasında birim maldan 30 TL vergi almaya başlarsa bu verginin ne kadarı üretici tarafından ödenir?
A) 12 B) 18 C) 20 D) 24 E) 30
Tal ep fonksiyonu, P = 800 – 4Q
Arz fonksiyonu, P = 300 + 6Q ise denge fiyatı ve miktarını bulmak için ikisini eşitlemek yeterli olacaktır.
800 – 4Q = 300 + 6Q → Q = 50 olacaktır. Herhangi bir fonksiyonda Q yerine 50 yazarsak denge fiyatını da bulabiliriz. 800 – 8.50 = P → P = 600 olacaktır. Ancak devletin üretimi etkileyen bir vergi koyması arz fonksiyonuna verginin eklenmesiyle mümkün olacaktır. Bu durumda P = 300 + 6Q + 30 olacaktır. Yeni arz fonksiyonu ise PT = 330 + 6Q olacaktır.
Yeni denge noktası ise PT = P→330 + 6Q = 800 – 4Q →Q = 47, Yeni denge fiyatı ise 612 olacaktır. Bu durumda 12 TL (612 – 600 = 12) tüketici tarafından kalan 18 (30 – 12 = 18) TL ise üretici tarafından ödenmektedir. Doğru yanıt B dir.
101. Bir ekonomide vergi öncesi talep fonksiyonu P = 900 – 5QD ve arz fonksiyonu P = 150 + 10QS dür. Hükümet üretim aşamasında birim maldan 60 TL vergi almaya başlarsa bu verginin ne kadarı tüketici tarafından ödenir?
A) 60 B) 40 C) 20 D) 10 E) 0
Talep fonksiyo nu, P = 900 – 5QD
Arz fonksiyonu, P = 150 + 10QS ise denge fiyatı ve miktarını bulmak için ikisini eşitlemek yeterli olacaktır.
900 – 5QD = 150 + 10QS → Q = 50 olacaktır. Herhangi bir fonksiyonda Q yerine 50 yazarsak denge fiyatını da bulabiliriz. 900 – 5.50 = P → P = 650 olacaktır.
Ancak devletin üretimi etkileyen bir vergi koyması arz fonksiyonuna verginin eklenmesiyle mümkün olacaktır. Bu durumda P = 150 + 10Q + 60 olacaktır. Yeni arz fonksiyonu ise PT = 210 + 10Q olacaktır.
Yeni denge noktası ise PT = P→210 + 10Q = 900 – 5Q →Q = 46, Yeni denge fiyatı ise 670 olacaktır. Bu durumda 20 TL (670 – 650 = 20) tüketici tarafından kalan 40 (60 – 20 = 40) TL ise üretici tarafından ödenmektedir. Doğru yanıt C dir.
102. Aşağıdakilerden hangisi kayıtsızlık eğrilerinin özelliklerinden biri değildir ?
A) Genellikle Orijine göre dış bükeydirler
B) Orijinden uzaklaştıkça fayda düzeyi artmaktadır
C) Orijine göre dış bükey olmalarının nedeni artan marjinal fayda yasasıdır.
D) Negatif eğimlidirler
E) Sonsuz sayıda çizilebilir.
Tüketiciye aynı tatmin düzeyini sağ layan farklı mal bileşimlerinin geometrik yerlerinin bileşimine kayıtsızlık ya da farksızlık eğrisi adı verilir. Buna göre farksızlık eğrilerinin özellikleri şunlardır.
– Farksızlık eğrileri doymazlık varsayımı gereği negatif eğimlidir. Yani sol yukarıdan, sağ aşağıya doğru inerler.
– Farksızlık eğrileri doymazlık varsayımı gereği, orijinden uzaklaştıkça fayda düzeyi artmaktadır. Farksızlık eğrileri geçişlilik ve Doymazlık Varsayımı gereği kesişmezler.
– Farksızlık eğrileri Tercihlerin Kesinlikle Dışbükeyliği Varsayımı ve Doymazlık Varsayımı gereği orijine göre dışbükeydirler. Bunun nedeni ise Azalan marjinal Fayda Yasası gereğidir.
– Eksenleri ve birbirlerini kesmezler.
– Sonsuz sayıda çizilebilir.
– Bir farksızlık eğrisi üzerinde her noktada fayda düzeyi birbirine eşittir. Doğru yanıt C dir.
103. Üretim imkanları eğrisinin negatif eğime sahip düz bir çizgi olması nasıl bir anlam taşır?
A) İktisadi kaynakların, bir ürünün üretiminden diğerinin üretimine tam bir şekilde kaydırıldığını
B) İktisadi kaynakların, bir ürünün üretiminden diğerinin üretimine eksik bir şekilde kaydırıldığını
C) İktisadi kaynakların, bir ürünün üretiminin diğerinin üretimini tam bir şekilde tamamladığını
D) İktisadi kaynakların etkin kullanıldığını
E) İktisadi kaynakların etkin kullanılmadığını
Üretim ka ynakları ve teknoloji veri iken üretilebilecek maksimum diğer bir ifade ile, potansiyel mal bileşimlerinin geometrik yeri bileşimi Üretim imkanları eğrisini gösterir. Marjinal Dönüşüm Oranı bir maldan bir birim daha fazla üretmek için diğer malın üretiminin ne kadar azaltılması gerektiğini ifade eder. İktisadi kaynakların, bir ürünün üretiminden diğerinin üretimine tam bir şekilde kaydırılması üretim imkanları eğrisinin negatif eğime sahip düz bir çizgi olması anlamına gelir. Doğru yanıt A dır.
104. Kayıtsızlık eğrisinin orijine göre dış bükey olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisi?
A) Tüketicinin gelirinin sınırlı olması
B) Tercihlerin farklılığı
C) Azalan marjinal fayda yasası
D) Artan marjinal ikame oranı
E) Sabit marjinal ikame oranı
Kayıtsızlık eğrisinin orijine göre dış bükey ol masının nedeni azalan marjinal fayda yasası ve azalan marjinal ikame oranıdır. Doğru yanıt C dir.
105. Fayda fonksiyonu U = 4Q1 Q22 şeklindeki bir tüketicinin tüketim bileşimi Q1 = 15 ve Q2 = 24 birimdir. Bu tüketicinin Marjinal ikame oranı (MRS) kaçtır?
A) 0.2 B) 0.4 C) 0.6
D) 0.8 E) 0.9
MRS = – dQ2/dQ1 = MU1/MU2, fayda fonksiyonlarının kısmi türevleri alınarak malların marjinal faydaları elde edilebilir,
MRS = 4Q22/8Q1 Q2 = Q2/2Q1
Q’nün değerleri yerine konulursa MRS şöyle olur. MRS = Q2/2Q1 = 24/2(15) = 0.8
Doğru yanıt D dir.
106. Fayda fonksiyonu U = Q12 Q2 şeklindeki bir tüketicinin Q1 = 3 ve Q2 = 8 birim mal tüketerek belirli bir fayda elde etmektedir. Bu tüketicinin Q1 malından 2 birim tüketmeye razı olabilmesi için kendisine en az kaç birim Q2 malı önerilmelidir?
A) 10 B) 12 C) 14 D) 16 E) 18
Başlangıçt aki toplam fayda aşağıdaki gibidir
U = Q12 Q2 = 32.8 = 72 birim fayda
Tüketicinin 2 birim Q1 malı tüketerek bu kadar toplam fayda elde etmesi
72 = 22.Q2 ise Q2 = 18
Doğru yanıt E dir.
107. Bir tüketici bir dönem harcamasıyla yalnızca A malı satın aldığında 75 birim, yalnızca B malı satın aldığında ise 30 birim mal satın alabilmektedir. Ancak, tüketicinin gerçekte satın aldığı b malı 10 birimdir.
Buna göre bu tüketicinin bütçe doğrusunun eğimi kaçtır?
A) –0.1 B) –0.2 C) –0.3
D) –0.4 E) –0.5
Bütçe denkl emi
B = M/PB – PA/PB .A buna göre
B = M/PB = 30 M = 30 PB
A = M/PA = 75 M = 75 PA
PA/PB = 30/75 = –0.4
Doğru yanıt D dir.
108. Aşağıdakilerden hangisi fiyat – tüketim eğrisi üzerindeki her nokta için doğru bir ifadedir?
A) Nominal gelir artış göstermektedir.
B) Fayda maksimize edilir ve gelirin de tamamı harcanır.
C) Fayda minimize edilir ve gelirin bir kısmı harcanır.
D) Fayda maksimize edilir, ancak gelirin tamamı harcanmaz.
E) fiyat – tüketim eğrisi üzerinde aşağıya doğru gidildikçe eğim de azalmaktadır
Eksenlerde bulunan m allardan herhangi birinin fiyatındaki değişim nedeniyle oluşan yeni tüketici denge noktalarının geometrik yeri bileşimine Fiyat Tüketim Eğrisi adı verilir. Üzerinde ki her noktada fayda maksimize edilir ve gelirin de tamamı harcanır. Doğru yanıt B dir.
109. Kayıtsızlık eğrisi analizinde gelirin ve iki malın fiyatlarının da aynı oranda artmasına ne ad verilir?
A) Tam enflasyon
B) Eksik enflasyon
C) Saf enflasyon
D) Ilımlı enflasyon
E) Sabit enflasyon
Kayıtsız lık eğrisi analizinde gelirin ve fiyatın aynı oranda artmasına Saf enflasyon denir. Doğru yanıt C dir.
110. Yatay eksende CD, dikey eksende de Kaset var ise ve CD’nin fiyatı Kasetin fiyatına göre azalırsa bütçe doğrusu nasıl bir seyir izler?
A) Daha yatay hale gelir.
B) Daha dik hale gelir.
C) Dışarıya doğru kayar.
D) Orijine doğru kayar.
E) Fiyatlarla gelir arasındaki ilişkiye bağlı olarak, daha dik ve daha yatay hale gelir.
Bir tüketicinin, malların fiyatları ve tüketicinin geliri sabit iken; tüm gelirini harcayarak satın alabile ceği mal demetlerini gösteren noktaların geometrik yeri bileşimine Bütçe Doğrusu adı verilir. Bütçe doğrusunun eğimi, yatay eksendeki malın fiyatının dikey eksendeki malın fiyatı arasındaki orana eşittir. Yani yatay eksendeki malın fiyatında oluşan azalma bütçe doğrusunu dikleştirerek sağa kaydıracaktır. Eksenlerde bulunan mallardan herhangi birinin fiyatındaki değişim nedeniyle oluşan yeni tüketici denge noktalarının geometrik yeri bileşimine Fiyat Tüketim Eğrisi adı verilir. Doğru yanıt A dır.
111. Dikey eksende CD ve fiyatı 48 TL, yatay eksende kaset ve fiyatı 24 TL iken, bütçe doğrusunun eğimi nasıldır?
A) 2 B) 0.5 C) 1 D) 3 E) 4
Bir tük eticinin, malların fiyatları ve tüketicinin geliri sabit iken; tüm gelirini harcayarak satın alabileceği mal demetlerini gösteren noktaların geometrik yeri bileşimine Bütçe Doğrusu adı verilir. Bütçe doğrusunun eğimi, yatay eksendeki malın fiyatının dikey eksendeki malın fiyatı arasındaki orana eşittir. Yani yatay eksendeki malın fiyatında oluşan azalma bütçe doğrusunu dikleştirerek sağa kaydıracaktır. Doğru yanıt B dir.
112. Tüketicilerin, fiyatların ve gelirin nisbi seviyesine değil de, mutlak kararlar vermesine bağlı kalarak kararlar vermesine ne ad verilir?
A) Rasyonellik
B) Akılcılık
C) Ussallık
D) Para hayali
E) Tüketim bulmacası
Tüketicilerin, fiyatların ve gelirin nisbi seviyesine değil de, mutlak karar lar vermesine bağlı kalarak kararlar vermesine Para hayali denir. Doğru yanıt D dir.
113. Esnek olmayan talep durumunda, ed < 1 Fiyat tüketim eğrisinin şekli ile ilgili ne söylenebilir?
A) Fiyat tüketim eğrisi pozitif eğimlidir.
B) Fiyat tüketim eğrisi negatif eğimlidir
C) Fiyat tüketim eğrisi sıfır eğimlidir
D) Fiyat tüketim eğrisi yatay eksene paraleldir
E) Fiyat tüketim eğrisi düşey eksene paraleldir
– Esnek olm ayan talep durumunda, fiyat tüketim eğrisi pozitif eğimlidir.
– Birim esnek durumunda; fiyat tüketim eğrisi yatay eksene paralel bir durum sergiler
– Esnek talep durumunda, fiyat tüketim eğrisi negatif eğimlidir. Doğru yanıt A dır.
114. Birim esnek talep durumunda, Fiyat tüketim eğrisinin şekli ile ilgili ne söylenebilir?
A) Fiyat tüketim eğrisi pozitif eğimlidir.
B) Fiyat tüketim eğrisi negatif eğimlidir
C) Fiyat tüketim eğrisi sıfır eğimlidir
D) Fiyat tüketim eğrisi yatay eksene paraleldir
E) Fiyat tüketim eğrisi düşey eksene paraleldir
– Esnek olmayan talep durumunda, fiyat tüketim eğrisi pozitif eğimlidir.
– Birim esnek durumunda; fiyat tüketim eğrisi yatay eksene paralel bir durum sergiler
– Esnek talep durumunda, fiyat tüketim eğrisi negatif eğimlidir. Doğru yanıt D dir.
115. Esnek talep durumunda, Fiyat tüketim eğrisinin şekli ile ilgili ne söylenebilir?
A) Fiyat tüketim eğrisi pozitif eğimlidir.
B) Fiyat tüketim eğrisi negatif eğimlidir
C) Fiyat tüketim eğrisi sıfır eğimlidir
D) Fiyat tüketim eğrisi yatay eksene paraleldir
E) Fiyat tüketim eğrisi düşey eksene paraleldir
– Esnek olmayan talep durumunda, fiyat tüketim eğrisi pozitif eğimlidir.
– Birim esnek durumunda; fiyat tüketim eğrisi yatay eksene paralel bir durum sergiler
– Esnek talep durumunda, fiyat tüketim eğrisi negatif eğimlidir. Doğru yanıt B dir.
116. Tüketicinin gelirinin değişmesi sonucu ulaşabileceği yeni tüketici denge noktalarının geometrik yeri bileşimine ne ad verilir?
A) Gelir Tüketim Eğrisi
B) Fiyat tüketim eğrisi
C) Bütçe doğrusu
D) Maliyet kısıtı
E) Farksızlık eğrisi
Tüketici nin gelirinin değişmesi sonucu ulaşabileceği yeni tüketici denge noktalarının geometrik yeri bileşimine Gelir Tüketim Eğrisi adı verilir. Doğru yanıt A dır.
117. X malı normal bir mal iken, talebin gelir esnekliği sıfırdan büyük ise, Engel Eğrisinin şekli ile ilgili ne söylenebilir?
A) Negatif
B) Pozitif
C) Önce pozitif sora negatif
D) Önce negatif sonra pozitif
E) Yatay eksene paralel
– X malı normal bir mal iken, talebin gelir esnekliği sıfırdan büyük ise, Engel Eğrisi pozitif eğimli olur.
– Gelir esnekliği belli bir gelir düzeyine kadar pozitif sonra negatif eğimli ise, Engel Eğrisi önce pozitif sonra negatif eğimli olacaktır.
– Talebin gelir esnekliği bire eşit olduğunda; fiyat tüketim eğrisi de Engel Eğrisi de orijinden geçen bir doğru olacaktır.
– Talebin gelir esnekliği sıfıra eşit olduğunda; fiyat tüketim eğrisi de engel Eğrisi de düşey eksene paralel bir doğru olacaktır.
– Gelir esnekliği birden küçük ise; Engel Eğrisine herhangi bir noktadan çizilen teğet düşey ekseni keser.
– Gelir esnekliği birden büyük ise; Engel Eğrisine herhangi bir noktadan çizilen teğet, yatay ekseni keser. Doğru yanıt B dir.
118. X malı normal bir mal iken, talebin gelir esnekliği 1’e eşit ise, Engel Eğrisinin şekli ile ilgili ne söylenebilir?
A) Negatif
B) Pozitif
C) Önce pozitif sora negatif
D) Orijinden geçen bir doğru
E) Yatay eksene paralel
– X ma lı normal bir mal iken, talebin gelir esnekliği sıfırdan büyük ise, Engel Eğrisi pozitif eğimli olur.
– Gelir esnekliği belli bir gelir düzeyine kadar pozitif sonra negatif eğimli ise, Engel Eğrisi önce pozitif sonra negatif eğimli olacaktır.
– Talebin gelir esnekliği bire eşit olduğunda; fiyat tüketim eğrisi de Engel Eğrisi de orijinden geçen bir doğru olacaktır.
– Talebin gelir esnekliği sıfıra eşit olduğunda; fiyat tüketim eğrisi de engel Eğrisi de düşey eksene paralel bir doğru olacaktır.
– Gelir esnekliği birden küçük ise; Engel Eğrisine herhangi bir noktadan çizilen teğet düşey ekseni keser.
– Gelir esnekliği birden büyük ise; Engel Eğrisine herhangi bir noktadan çizilen teğet, yatay ekseni keser. Doğru yanıt D dir.
119. X malı normal bir mal iken, talebin gelir esnekliği sıfıra eşit ise, Engel Eğrisinin şekli ile ilgili ne söylenebilir?
A) Negatif
B) Düşey eksene paralel
C) Önce pozitif sora negatif
D) Orijinden geçen bir doğru
E) Yatay eksene paralel
– X malı norm al bir mal iken, talebin gelir esnekliği sıfırdan büyük ise, Engel Eğrisi pozitif eğimli olur.
– Gelir esnekliği belli bir gelir düzeyine kadar pozitif sonra negatif eğimli ise, Engel Eğrisi önce pozitif sonra negatif eğimli olacaktır.
– Talebin gelir esnekliği bire eşit olduğunda; fiyat tüketim eğrisi de Engel Eğrisi de orijinden geçen bir doğru olacaktır.
– Talebin gelir esnekliği sıfıra eşit olduğunda; fiyat tüketim eğrisi de engel Eğrisi de düşey eksene paralel bir doğru olacaktır.
– Gelir esnekliği birden küçük ise; Engel Eğrisine herhangi bir noktadan çizilen teğet düşey ekseni keser.
– Gelir esnekliği birden büyük ise; Engel Eğrisine herhangi bir noktadan çizilen teğet, yatay ekseni keser. Doğru yanıt B dir.
120. Fayda fonksiyonu U = Q12 Q2 şeklindeki bir tüketicinin Q1 = 6 ve Q2 = 5 birim mal tüketerek belirli bir fayda elde etmektedir. Bu tüketicinin Q1 malından 3 birim tüketmeye razı olabilmesi için kendisine en az kaç birim Q2 malı önerilmelidir?
A) 10 B) 12 C) 14 D) 16 E) 20
Başlangıçtaki top lam fayda aşağıdaki gibidir
U = Q12 Q2 = 62.5 = 180 birim fayda
Tüketicinin 4birim Q1 malı tüketerek bu kadar toplam fayda elde etmesi
180 = 32.Q2 ise Q2 = 20
Doğru yanıt E dir.
121. Bir tüketici belli bir dönem harcamasıyla yalnızca X malı satın aldığında 120 birim, yalnızca Y malı satın aldığında ise 40 birim mal satın alabilmektedir. Ancak, tüketicinin gerçekte satın aldığı Y malı 25 birimdir.
Buna göre bu tüketicinin bütçe doğrusunun eğimi kaçtır?
A) –0.20 B) –0.25 C) –0.30
D) –0.40 E) –0.50
Bütçe den klemi
Y = M/PY – PX/PY .X buna göre
Y = M/PX = 40 M = 40 PY
X = M/PA = 120 M = 120 PX
PX/PY = 40/120 = –0.25
Doğru yanıt B dir.
122. Murat’ın, piyasa fiyatı (P) olan bir (Q) malına ilişkin fayda fonksiyonu U = –Q2 + 120Q dur. Buna göre Murat’ın toplam refahını maksimum kılacak 20 TL fiyat düzeyinde tüketim miktarı ne kadardır?
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50
W = U – C → C = P.Q → W = ( – q2 + 120q ) –P.q
Refah fonksiyonunu maksimize etmek için Q’ya göre türev alıp sıfıra eşitlersek
Yani –2q + 120 – 20 = 0
Þ q = 50
Doğru yanıt E dir.
123. Dikey eksende Y malının fiyatı, yatay eksende X malının talep edilen miktarı bulunan bir grafikte, ilişkisiz mallara ilişkin eğrinin eğimi nasıldır?
A)Negatif
B)Pozitif
C) Sıfır
D) Sonsuz
E)Çizilemez
Ta lebin çapraz esnekliği pozitif ise, ikame mallardır ve çizilecek eğri pozitif eğimlidir.
Talebin çapraz esnekliği negatif ise, tamamlayıcı mallardır ve çizilecek eğri negatif eğimlidir.
Talebin çapraz esnekliği sıfır ise, ilişkisiz mallardır ve çizilecek eğri sonsuz eğimlidir. Doğru yanıt D dir.
124. Aşağıdakilerden hangisi faydanın ölçülemeyeceği varsayımına dayanır?
A) Kardinal fayda
B) Ordinal fayda
C) Marjinal fayda
D) Toplam fayda
E) Eş fayda
Ordinal fayda: Bu teoriye göre, faydanın belirli bir birimle ölçülebilmes i imkânsızdır. Fayda ancak karşılaştırılabilir, mallar ve hizmetler faydaları açısından sadece sıralanabilirler. Doğru yanıt B dir.
125. Aşağıdakilerden hangisi faydanın ölçüleceği varsayımına dayanır?
A) Kardinal fayda
B) Ordinal fayda
C) Marjinal fayda
D) Toplam fayda
E) Eş fayda
Kordinal fayda, çeşitli mal ve hizmetlerin faydalarının teorik bir birim le ölçülebildiği fayda kuramıdır. Buna göre çeşitli mal ve hizmetlerin faydaları “util” adı verilen bir birimle ölçülebilir. Bir tüketicinin tükettiği mal veya hizmetlerin piyasadaki arz ve taleplerini veri olarak kabul edersek, bu mal veya hizmetlerin fiyatlarını görmemezlikten gelmiş oluruz. Bu durumda tüketici davranışlarını ve tüketim analizini ele alırken fiyat kavramını devre dışı bıraktığımızdan, kullanacağımız temel araç fayda kavramı olacaktır. Faydanın, çeşitli mal ve hizmetlerin insan ihtiyaçlarını karşılama özelliği olduğu İktisada Giriş dersinde açıklanmıştı. Burada konunun biraz ayrıntısına girecek olursak, karşımıza ilk olarak faydanın ölçümü tartışmaları çıkmaktadır. Hatırlanacağı gibi, iktisat teorisindeki bu tartışmaların sonucunda iki ayrı fayda kavramından söz edilebilmektedir. Bunlar Ordinal Fayda ve Kardinal Fayda kavramlarıdır.
Ordinal Fayda kavramını ortaya atan iktisatçılara göre faydanın belirli bir birimle ölçülebilmesi imkansızdır. Fayda ancak karşılaştırılabilir. Başka bir deyişle, mallar ve hizmetler faydaları açısından sadece sıralanabilirler. Hatta belirli bir tüketici birimi veya grubu için iki maldan hangisinin faydasının daha çok olduğu bilinebilir. Ancak, aradaki farkın ne kadar olduğu söylenemez.
Kardinal Fayda kavramını savunan iktisatçılar ise, çeşitli mal ve hizmetlerin faydalarının teorik bir birimle ölçülebileceğini ileri sürmektedir. Bunlara göre çeşitli mal ve hizmetlerin faydaları “util” adını verdikleri bir birimle ölçülebilir. Bu iktisatçılara göre örneğin, belirli bazı hesaplamaların sonucunda iki tabak yemeğin faydasının herkes için 200 util, bir birim tatlının faydasının ise 20 util olduğu iddia edilebilecektir. Ordinal fayda görüşünü savunan iktisatçılar faydanın ölçülemeyeceğini, ancak karşılaştırılabileceğini ileri sürerken aynı zamanda belirli bir mal veya hizmetin faydasının kişiden kişiye farklı olacağını peşinen kabul etmektedirler. Kardinal fayda görüşünü savunanlar ise, her mal veya hizmetin faydasını util adını verdikleri birimle ölçtüklerine göre, faydanın kişiden kişiye değişen sübjektif bir kavram değil, herkes İçin aynı, yani objektif bir kavram olduğunu kabul etmektedirler. Günümüzde sadece Ordinal fayda görüşü taraftar bulabilmektedir. Çünkü çok iyi bilindiği gibi herkesçe tüketilen belirli kalite ve miktardaki bir mal veya hizmetin faydası bile kişiden kişiye büyük farklılıklar göstermektedir. Kardinal fayda kavramı taraftar bulamayan bir yapıdadır. Ancak tüketici davranışlarının analizinde ve bir tüketicinin Homo – Economicus varsayımı altında sağladığı faydayı nasıl maksimize edebileceğini, başka bir deyişle tüketicinin nasıl dengeye gelebileceğini incelemek İstersek, reddedildiğini söylediğimiz Kardinal fayda görüşü önemli bir kolaylık sağlamaktadır. Bu yüzden çağdaş iktisat öğretiminde, mikro iktisat derslerinde tüketici dengesi incelenirken, Kardinal fayda kavramına dayanan ve Neo – Klasik İktisatçıların modern fayda teorisinde yer alan eş Marjinal Fayda ilkesi, sık sık kullanılmaktadır. öte yandan, Ordinal fayda kavramından hareket eden farksızlık eğrileri analizi de çok kolay anlaşılan geometrik anlatım tekniğinin uygulanması nedeni ile, iktisat Öğretiminde her zaman kullanabilmektedir. Doğru yanıt A dır.
126. Orijinden çıkan bir arz eğrisinin yatay eksene yakınlaştığı bir durumda arz esnekliği hakkında ne söylenebilir?
A) Her noktada “1” e eşittir
B) Her noktada “1” den büyüktür
C) Her noktada “1”den küçüktür
D) Her noktada sıfırdır
E) Her noktada sonsuzdur.
Arz eğrisi orijinden çıkarsa, P sıfır iken Q da sıfır olacak, sonuçta orijinde QS = hp olacaktır. Bu durumda
olacaktır. Doğru yanıt A dır.
127. Bazı ekonomik faaliyetler sonucunda ortaya çıkan ve bu faaliyetlerle ilgili olmayan üçüncü kişilere yansıyan fayda ve maliyetlere ne ad verilir?
A) Esneklik
B) Eğim
C) Dışsallık
D) Fayda
E) Üretim
Bazı ekonomik faaliyetler sonucunda ortaya çıkan ve bu faaliyetlerle ilgili olmayan üçüncü kişilere yansıyan fayda ve maliyetlere dışsallık adı verilir. Doğru yanıt C dir.
128. Gelir arttığında ekmeğe olan talep azalıyorsa ekmek nasıl bir maldır?
A) Düşük mal
B) Normal mal
C) İkame mal
D) Tamamlayıcı mal
E) Lüks mal
Gelir artınca tüketim miktarı azalan mallara düşük mal denir. Doğru yanıt A dır.
129. Üretim teorisine göre üretimin ikinci bölgesinin başlangıç noktası ile aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Marjinal ürün ortalama üründen küçüktür
B) Marjinal ürün toplam üründen küçüktür
C) Marjinal ürün ortalama ürüne eşittir
D) Marjinal ürün toplam etkiden büyüktür
E) Marjinal ürün maksimumdur
Birinci bölgede, ortalama ürün artmakta ve marjinal ürün, ortalama ürünün üzerindedir
İkinci bölgede, marjinal ürün ortalama ürüne eşittir ve üzerindedir. Aynı bölgede ortalama ürün maksimumdur
Üçüncü bölgede ortalama ürün azalan ve marjinal ürün ise negatiftir. Doğru yanıt C dir.
130. Üretim teorisine göre üretimin birinci bölgesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Marjinal ürün ortalama üründen küçüktür
B) Marjinal ürün ortalama üründen büyüktür
C) Marjinal ürün ortalama ürüne eşittir
D) Marjinal ürün toplam etkiden büyüktür
E) Marjinal ürün minimumdur
Birinci bölgede, ortala ma ürün artmakta ve marjinal ürün, ortalama ürünün üzerindedir
İkinci bölgede, marjinal ürün ortalama ürüne eşittir ve üzerindedir. Aynı bölgede ortalama ürün maksimumdur
Üçüncü bölgede ortalama ürün azalan ve marjinal ürün ise negatiftir. Doğru yanıt B dir.
131. Üretim teorisine göre üretimin üçüncü bölgesi ile aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Marjinal ürün ortalama üründen küçüktür
B) Marjinal ürün ortalama üründen büyüktür
C) Marjinal ürün ortalama ürüne eşittir
D) Marjinal ürün toplam etkiden büyüktür
E) Marjinal ürün minimumdur
Birinci bölgede, o rtalama ürün artmakta ve marjinal ürün, ortalama ürünün üzerindedir
İkinci bölgede, marjinal ürün ortalama ürüne eşittir ve üzerindedir. Aynı bölgede ortalama ürün maksimumdur
Üçüncü bölgede ortalama ürün azalan ve marjinal ürün ise negatiftir. Doğru yanıt A dır.
132. Aşağıdakilerden hangisi eşürün eğrilerinin özelliklerinden biri değildir?
A) Birbirlerini kesmezler
B) Negatif eğimlidirler.
C) Orijinden uzaklaştıkça üretim düzeyi artmaktadır
D) Orijine göre dış bükeydirler
E) Her noktada eğim aynıdır
Muhtelif girdi bileşimleriyle aynı miktarda çıktı üre ten noktaların geometrik yeri bileşimlerine eşürün eğrileri denir..
Eşürün eğrilerinin Özellikleri
– Birbirlerini kesmezler
– Negatif eğimlidirler.
– Orijinden uzaklaştıkça üretim düzeyi artmaktadır
– Orijine göre dış bükeydirler. Doğru yanıt E dir.
133. Aşağıdakilerden hangisi ölçeğe göre artan getiriyi göstermektedir? (Y = üretim düzeyi, K = Sermaye, L = işgücü)
A) Y = 7K1/3 L1/3
B) Y = K1/3 L2/3
C) Y = 0.3K2/5 L2/5
D) Y = 53K1/3 L2/6
E) Y = 0.6K4/5L3/5
Co bb – Douglas Üretim Fonksiyonunda
Q = A. Kα . Lβ fonksiyonunda
– α + β = 1 durumunda Ölçeğe Göre Sabit Getiri
– α + β > 1 durumunda Ölçeğe Göre Artan Getiri
– α + β < 1 durumunda Ölçeğe Göre azalan Getiri söz konusudur. Doğru yanıt E dir.
134. Aşağıdakilerden hangisi ölçeğe göre sabit getiriyi göstermektedir? (Y = üretim düzeyi, K = Sermaye, L = işgücü)
A) Y = 7K1/3 L1/3
B) Y = K1/3 L2/3
C) Y = 0.3K2/5 L2/5
D) Y = 53K1/3 L2/6
E) Y = 0.6K4/5L3/5
Cobb – Dou glas Üretim Fonksiyonunda Q = A. Kα . Lβ fonksiyonunda
– α + β = 1 durumunda Ölçeğe Göre Sabit Getiri
– α + β > 1 durumunda Ölçeğe Göre Artan Getiri
– α + β < 1 durumunda Ölçeğe Göre azalan Getiri söz konusudur. Doğru yanıt B dir.
135. Aşağıdakilerden hangisi ölçeğe göre azalan getiriyi göstermektedir? (Y = üretim düzeyi, K = Sermaye, L = işgücü )
A) Y = 7K1/3 L1/3
B) Y = K1/3 L3/3
C) Y = 0.3K2/5 L3/5
D) Y = 53K1/3 L5/6
E) Y = 0.6K4/5L3/5
Cobb – Douglas Üretim F onksiyonunda
Q = A. Kα . Lβ fonksiyonunda
– α + β = 1 durumunda Ölçeğe Göre Sabit Getiri
– α + β > 1 durumunda Ölçeğe Göre Artan Getiri
– α + β < 1 durumunda Ölçeğe Göre azalan Getiri söz konusudur. Doğru yanıt A dır.
136. Eşürün eğrilerinin dışbükey olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir ?
A) Azalan marjinal ikame haddi
B) Artan marjinal ikame haddi
C) Azalan marjinal teknik ikame haddi
D) Sabit marjinal teknik ikame haddi
E) Artan marjinal teknik ikame haddi
Eş ürün eğr isine çizilen doğrunun eğimine ya da bir eşürün eğrisi üzerinde bir birim emek girdisi kullanmak için teknolojik açıdan vazgeçmeye razı olduğu sermaye girdisi miktarına, marjinal teknik ikame haddi adı verilir. Doğru yanıt C dir.
137. İkame esnekliği sonsuz olduğu durumda oluşan fonksiyona ne ad verilir?
A) Doğrusal Üretim Fonksiyonu
B) Doğrusal Tüketim Fonksiyonu
C) Doğrusal Olmayan Üretim Fonksiyonu
D) Doğrusal Olmayan Tüketim Fonksiyonu
E) Üretim Fonksiyonu
Sermaye emek oranınd aki değişmenin, marjinal teknik ikame haddinde oluşan değişmeye oranına İkame Esnekliği denir.
– İkame esnekliği katsayısı, negatif eğimli eşürün eğrileri için her zaman sıfırdan büyüktür,
– İkame esnekliği katsayısı pozitif değeri ne kadar küçük olursa, girdilerin birbirleriyle ikamesi de o kadar zor olacaktır. Bu durumda negatif eğimli eşürün eğrisi de oransal olarak daha yatık olacaktır. İkame esnekliği sonsuz olduğu durumda oluşan fonksiyona, Doğrusal Üretim Fonksiyonu adı verilir.
– Sermaye ve emek arasında ikamenin hiç olmadığı duruma ise sabit oranlı üretim fonksiyonu veya Leontief Üretim Fonksiyonu adı verilir. Doğru yanıt A dır.
138. İkame esnekliği katsayısının negatif eğimli eşürün eğrileri için durumu hakkında ne söylenebilir?
A) İkame esnekliği katsayısı, negatif eğimli eşürün eğrileri için her zaman sıfırdan büyüktür
B) İkame esnekliği katsayısı, pozitif eğimli eşürün eğrileri için her zaman sıfırdan büyüktür
C) İkame esnekliği katsayısı, negatif eğimli eşürün eğrileri için her zaman birden büyüktür
D) İkame esnekliği katsayısı, pozitif eğimli eşürün eğrileri için her zaman birden büyüktür
E) İkame esnekliği katsayısı, negatif eğimli eşürün eğrileri için her zaman negatiftir
– İkam e esnekliği katsayısı, negatif eğimli eşürün eğrileri için her zaman sıfırdan büyüktür.
– İkame esnekliği katsayısı pozitif değeri ne kadar küçük olursa, girdilerin birbirleriyle ikamesi de o kadar zor olacaktır. Bu durumda negatif eğimli eşürün eğrisi de oransal olarak daha yatık olacaktır. İkame esnekliği sonsuz olduğu durumda oluşan fonksiyona, Doğrusal Üretim Fonksiyonu adı verilir.
– Sermaye ve emek arasında ikamenin hiç olmadığı duruma ise sabit oranlı üretim fonksiyonu veya Leontief Üretim Fonksiyonu adı verilir. Doğru yanıt A dır.
139. Y, K ve L sırasıyla üretim, sermaye ve işgücü miktarını gösterdiğine göre, aşağıdakilerden hangisi ölçeğe göre sabit getirinin olduğu bir üretim yapısını göstermektedir?
A) Y = 7K1/3L3/4
B) Y = 2K4/3L1/3
C) Y = 0,4K4/5L2/5
D) Y = 5K1/3L2/3
E) Y = 0,2 K1/6L3/5
Cobb – Dou glas Üretim Fonksiyonunda
Q = A.Kα . Lβ fonksiyonunda
– α + β = 1 durumunda Ölçeğe Göre Sabit Getiri
– α + β > 1 durumunda Ölçeğe Göre Artan Getiri
– α + β < 1 durumunda Ölçeğe Göre Azalan Getiri söz konusudur. Doğru yanıt D dir.
140. Bir ekonomide satış hasılatı 500, açık maliyetler 100, zımni maliyet 150 ve muhasebe karı ise 400 dür.
Buna göre bu ekonomide ekonomik kar ne kadar olacaktır?
A) 100 B) 150 C) 200
D) 250 E) 300
Muhas ebe karı = satış hasılatı – açık maliyet
400 = 500 – 100
ekonomik kar = satış hasılatı – (açık maliyet + zımni maliyet)
ekonomik kar = 500 – (100 + 150)
ekonomik kar = 250
veya
ekonomik kar = muhasebe karı – zımni maliyet
ekonomik kar = 400 – 150 = 250
Doğru yanıt D dir.
141. Firmanın tam kapasitedeki üretim miktarının altında üretimini sürdürmesi durumu aşağıdakilerden hangisini göstermektedir?
A) Atıl kapasite
B) Tam kapasite
C) Aşırı kapasite
D) Maksimum kapasite
E) Tekel kapasite
– Tam k apasite üretim miktarı, firmanın kısa dönemde en düşük maliyetle üretimidir
– Atıl (eksik) kapasite, firmanın tam kapasitedeki üretim miktarının altında üretimini sürdürmesi durumunu ifade etmektedir,
– Aşırı (kapasite üstü) kapasite, firmanın üretimini tam kapasite üretim miktarının üzerine çıkarması halini ifade eder
– Maksimum kapasite, firmanın kısa dönemde mevcut tesisleriyle üretebileceği en yüksek üretim miktarını ifade eder. Doğru yanıt A dır.
142. Firmanın kısa dönemde en düşük maliyetle üretimde bulunma durumu aşağıdakilerden hangisini göstermektedir?
A) Atıl kapasite
B) Tam kapasite
C) Aşırı kapasite
D) Maksimum kapasite
E) Tekel kapasite
– Tam kapa site üretim miktarı, firmanın kısa dönemde en düşük maliyetle üretimidir
– Atıl (eksik) kapasite, firmanın tam kapasitedeki üretim miktarının altında üretimini sürdürmesi durumunu ifade etmektedir,
– Aşırı (kapasite üstü) kapasite, firmanın üretimini tam kapasite üretim miktarının üzerine çıkarması halini ifade eder
– Maksimum kapasite, firmanın kısa dönemde mevcut tesisleriyle üretebileceği en yüksek üretim miktarını ifade eder. Doğru yanıt B dir.
143. Firmanın üretimini tam kapasite üretim miktarının üzerine çıkarması durumu aşağıdakilerden hangisini göstermektedir?
A) Atıl kapasite
B) Tam kapasite
C) Aşırı kapasite
D) Maksimum kapasite
E) Tekel kapasite
– Tam kapasite üretim miktarı, firmanın kısa dönemde en düşük maliyetle üretimidir
– Atıl (eksik) kapasite, firmanın tam kapasitedeki üretim miktarının altında üretimini sürdürmesi durumunu ifade etmektedir,
– Aşırı (kapasite üstü) kapasite, firmanın üretimini tam kapasite üretim miktarının üzerine çıkarması halini ifade eder
– Maksimum kapasite, firmanın kısa dönemde mevcut tesisleriyle üretebileceği en yüksek üretim miktarını ifade eder. Doğru yanıt C dir.
144. Firmanın kısa dönemde mevcut tesisleriyle üretebileceği en yüksek üretim durumu aşağıdakilerden hangisini göstermektedir?
A) Atıl kapasite
B) Tam kapasite
C) Aşırı kapasite
D) Maksimum kapasite
E) Tekel kapasite
– Tam kapasite üretim miktarı, firmanın kısa dönemde en düşük maliyetle üretimidir
– Atıl (eksik) kapasite, firmanın tam kapasitedeki üretim miktarının altında üretimini sürdürmesi durumunu ifade etmektedir,
– Aşırı (kapasite üstü) kapasite, firmanın üretimini tam kapasite üretim miktarının üzerine çıkarması halini ifade eder
– Maksimum kapasite, firmanın kısa dönemde mevcut tesisleriyle üretebileceği en yüksek üretim miktarını ifade eder. Doğru yanıt D dir.
145. Firmanın maliyetlerini etkileyen fakat firmanın faaliyetleri dışında, içinde bulunduğu endüstriden sağladığı kazanç ve kayıplara ne ad verilir?
A) Dışsallık
B) Dışsal maliyet
C) Dışsal ekonomi
D) Dışsal fayda
E) Dışsal kazanç
Fir manın maliyetlerini etkileyen fakat firmanın faaliyetleri dışında, içinde bulunduğu endüstriden sağladığı kazanç ve kayıplara dışsal ekonomiler denilmektedir. Dışsal ekonomiler negatif ve pozitif diye ikiye ayrılır.
Pozitif Dışsal Ekonomiler
Bir endüstri gelişip büyüdükçe ya da endüstride faaliyette bulunan firma sayısı ve dolayısıyla toplam üretim hacmi arttıkça o endüstride, faaliyette bulunan firmaların maliyetlerinin azalmasına neden olan avantajlar ortaya çıkabilecektir.
a) Satın Alınan Yarı İşlenmiş Mamullerden sağlanan avantajlar
b) Uzmanlaşmış işgücü temini sonucu sağlanan avantajlar
c) Satın alınan hizmetlerden sağlanan avantajlar
d) Alt yapı tesis ve hizmetlerinden sağlanan avantajlar
Negatif Dışsal Ekonomiler
Bir endüstrinin büyümesi, bazen maliyetlerin yükselmesine neden olabilir. Negatif dışsal ekonomiler dediğimiz bu kayıplar genellikle, endüstri büyüdükçe sayısı artan firmaların birbirlerine verdikleri zararlardan kaynaklanmaktadır. Doğru yanıt C dir.
146. Marjinal maliyet eğrisinin minimum noktalarında kestiği eğriler aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?
A) Sadece Ortalama sabit maliyet
B) Ortalama değişken maliyet ve Ortalama maliyet
C) Ortalama sabit maliyet ve Ortalama değişken maliyet
D) Ortalama sabit maliyet ve Ortalama maliyet
E) Sadece Ortalama değişken maliyet
Ortalama değişken maliyetin (AVC) minimum olduğu noktayı bulmak için önce Toplam Maliye t (TC) fonksiyonu içinde toplam değişken maliyet (TVC) fonksiyonunu almak gerekmektedir. Doğru yanıt B dir.
MC = AVC
bu firmanın kapanma noktasıdır.
Görüldüğü gibi MC, AVC’yi minimum olduğu noktada kesmektedir. Aynı şey AC için de geçerlidir.
Ortalama Toplam Maliyet (AC) İşletmenin Toplam maliyetinin çıktı miktarına bölümüdür. Bir birim çıktı başına düşen toplam maliyettir. Yukarıdaki fonksiyonu AC’ye de uygularsak MC = AC sonucu bulunur.
147. Bir işletmenin kısa dönem Toplam Maliyet fonksiyonu, TC = Q3 – 75Q2 + 600Q + 5000 ise bu firmanın büküm noktasındaki üretim düzeyi kaçtır?
A) 25 B) 40 C) 60 D) 80 E) 90
Büküm noktasını bulmak için fonksiyonu Q’ya göre türe v alıp sıfıra eşitlememiz gerekmektedir.
dTC/dQ = 3Q2 – 150Q + 600 Þ
0 = 3Q2 – 150Q + 600 Þ fonksiyon 3. dereceden olduğundan bir kez daha türev alıp sıfıra eşitlenmesi gerekmektedir. 6Q–150 = 0ÞQ=25
Doğru yanıt A dır.
148. 147. sorudaki toplam değişken maliyet (TVC) fonksiyonunda marjinal eğimin ortalama eğime eşit olduğu noktada üretim düzeyi kaçtır?
A) 30 B) 32.5 C) 35 D) 37.5 E) 40
Firmanın katlanacağı tüm maliyetlere yani Toplam Değişken Maliyet + Toplam Sabit Maliyet = Toplam maliyet (TC) adı verilir. Şöyle ki
TC = TFC + TVC
Bu durumda Q3 – 75Q2 + 600Q değişken maliyeti, 5000 ise sabit maliyeti göstermektedir. Bu fonksiyonu Q’ya bölüp, AVC’yi bulup Q’ya göre türev alıp sıfıra eşitlememiz gerekecektir.
TVC/Q Yani AVC = Q2 – 75Q + 600
0 = 2Q – 75 Þ Q = 37.5
Doğru yanıt D dir.
149. Bir işletmenin kısa dönem Toplam Maliyet fonksiyonu, TC = Q3 – 90Q2 + 700Q + 2000 ise bu firmanın büküm noktasındaki üretim düzeyi kaçtır?
A) 25 B) 30 C) 35 D) 40 E) 45
Büküm noktasını bulmak için fonksiyonun Q’ye göre türe vi alınıp sıfıra eşitlenmesi gerekmektedir.
dTC/dQ = 3Q2 – 180Q + 700 Þ
0 = 3Q2 – 180Q + 700 Þ fonksiyon 3. dereceden olduğundan bir kez daha türev alıp sıfıra eşitlenmesi gerekmektedir. 6Q –180 =0ÞQ=30
Doğru yanıt B dir.
150. 149. sorudaki toplam değişken maliyet (TVC) fonksiyonunda marjinal eğimin ortalama eğime eşit olduğu noktada üretim düzeyi kaçtır?
A) 30 B) 32.5 C) 35 D) 40 E) 45
Firmanın ka tlanacağı tüm maliyetlere yani Toplam Değişken Maliyet + Toplam Sabit Maliyet = Toplam maliyet (TC) adı verilir. Şöyle ki
TC = TFC + TVC
Bu durumda Q3 – 90Q2 + 700Q değişken maliyeti, 2000 ise sabit maliyeti göstermektedir. Bu fonksiyonu Q’ya bölüp AVC’yi bulup Q’ya göre türev alıp sıfıra eşitlememiz gerekecektir.
TVC/Q Yani AVC = Q2 – 90Q + 700
0 = 2Q – 90 Þ Q = 45
Doğru yanıt E dir.
151. Aralarında sabit marjinal ikame oranı olan iki mal ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Tam ikame mallardır
B) Tamamlayıcı mallardır
C) İlişkisiz mallardır
D) Düşük mallardır
E) Lüks mallardır
Sabit marjinal i kame oranı söz konusu ise iki mal birbirlerini mükemmel bir şekilde ikame ediyor demektir. Doğru yanıt A dır.
152. Bir firmanın kısa dönem Toplam Maliyet fonksiyonu, TC = Q3 – 60Q2 + 240Q + 500 ise bu firmanın büküm noktasındaki üretim düzeyi kaçtır?
A) 20 B) 40 C) 60 D) 80 E) 100
Büküm no ktasını bulmak için fonksiyonu Q’ya göre türev alıp sıfıra eşitlememiz gerekmektedir.
dTC/dQ = 3Q2 – 120Q + 240 Þ
0 = 3Q2 – 120Q + 240Þ fonksiyon 3.dereceden olduğundan bir kez daha türev alıp sıfıra eşitlenmesi gerekmektedir. 6Q–120 = 0 Þ Q = 20
Doğru yanıt A dır.
153. 152. sorudaki toplam değişken maliyet (TVC) fonksiyonunda marjinal eğimin ortalama eğime eşit olduğu noktada üretim düzeyi kaçtır?
A) 20 B) 30 C) 50 D) 80 E) 90
Firmanın katlana cağı tüm maliyetlere yani Toplam Değişken Maliyet + Toplam Sabit Maliyet = Toplam maliyet (TC) adı verilir. Şöyle ki
TC = TFC + TVC
Bu durumda Q3 – 60Q2 + 240Q değişken maliyeti, 500 ise sabit maliyeti göstermektedir. Bu fonksiyonu Q’ya bölüp AVC’yi bulup Q’ya göre türev alıp sıfıra eşitlememiz gerekecektir.
TVC/Q Yani AVC = Q2 – 60Q + 240
0 = 2Q – 60 Þ Q = 30
Doğru yanıt B dir.
154. TFC = 60 TL, MC = 8Q + 20 olan tam rekabetteki bir firma 200 TL kar elde etmektedir.
Buna göre bu firma ürettiği malı kaçtan satacaktır?
A) 10 B) 27 C) 38 D) 42 E) 53
Firma nın katlanacağı tüm maliyetlere yani Toplam Değişken Maliyet + Toplam Sabit Maliyet = Toplam maliyet (TC) adı verilir. Şöyle ki
TC = TFC + TVC
TC = 4Q2 + 20Q + 60
TP = TR – TC
TP = (P.Q) – 4Q2 + 20Q + 60
200 = (8Q + 20)Q – 4Q2 + 20Q + 60
Q = 2.7→P = MC → P = 8Q + 20 P = 42
Doğru yanıt D dir.
155. Kısa dönem toplam maliyet fonksiyonu STC = Q3 – 10Q2 – 50Q olan bir tam rekabet firmasının kapanma noktasına hangi üretim düzeyi neden olur?
A) 57 B) 25 C) 6,5 D) 5 E) 0
F irmanın katlanacağı tüm maliyetlere yani Toplam Değişken Maliyet + Toplam Sabit Maliyet = Toplam maliyet (TC) adı verilir. Şöyle ki
TC = TFC + TVC
Q3 – 10Q2 – 50Q bu fonksiyonu Q’ya bölüp AVC’yi bulup Q’ya göre türev alıp sıfıra eşitlememiz gerekecektir. Bunu firmanın kapanma noktasını bulmak için yapıyoruz. 146. sorunun yanıtına dikkatli bakın.
TVC/Q Yani AVC = Q2 – 10Q – 50
0 = 2Q – 10 Þ Q = 5
Doğru yanıt D dir.
156. Tam rekabetçi bir firmanın kısa dönemde kapanması için, marjinal gelirin nasıl olması gerekir?
A)Ortalama toplam maliyetten düşük
B)Ortalama toplam maliyete eşit
C) Marjinal maliyete eşit
D) Ortalama sabit maliyetten düşük
E)Ortalama değişken maliyete eşit
Ort alama değişken maliyetin (AVC) minimum olduğu noktayı bulmak için önce Toplam Maliyet (TC) fonksiyonu içinde toplam değişken maliyet (TVC) fonksiyonunu almak gerekmektedir.
MC = AVC
Bu firmanın kapanma noktasıdır.
Görüldüğü gibi MC, AVC’yi minimum olduğu noktada kesmektedir. Tam rekabet piyasasında da; Fiyat = Marjinal Gelir = Talep = ortalama Gelirdir. Doğru yanıt E dir.
157. Toplam Sabit maliyet eğrisinin şekli hakkında ne söylenebilir ?
A) Yatay eksene iç bükeydir
B) Düşey eksene iç bükeydir
C) Yatay eksene paraleldir
D) Negatif eğimlidir
E) Pozitif eğimlidir
Üretim miktarı sıfır da hi olsa firmanın katlanmak zorunda olduğu maliyetlere Toplam Sabit Maliyet adı verilir. Üretim miktarından bağımsız yatay eksene paralel bir doğrudur. Doğru yanıt C dir.
158. Ortalama sabit maliyet eğrisinin şekli hakkında ne söylenebilir ?
A) Yatay eksene iç bükeydir
B) Düşey eksene iç bükeydir
C) Yatay eksene paraleldir
D) Negatif eğimlidir
E) Pozitif eğimlidir
Negatif eğimli olmasının nedeni, toplam sabit maliyetin her üretim seviyesinde sabit olması ve üretim miktarının artmasıdır. Doğru yanıt D dir.
159. Bir üretim aşamasında toplam maliyet fonksiyonu TC = 4Q2 + 50Q + 600 şeklinde verildiğinde marjinal maliyet fonksiyonu aşağıdakilerden hangisidir?
A) 4Q + 50
B) 4Q2 + 50Q
C) 600
D) 4Q2
E) 8Q + 50
MC = dTC/ dQ = 8Q + 50
Doğru yanıt E dir.
160. Ortalama değişken maliyet eğrisinin U biçiminde olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Artan verimler kanunudur.
B) Azalan verimler kanunudur.
C) Sabit verimler kanunudur.
D) Azalan marjinal fayda kanunudur.
E) Artan marjinal fayda kanunudur.
Ortalama d eğişken maliyet ve Ortalama maliyet eğrilerinin U biçiminde olmasının nedeni, azalan verimler kanunudur. Doğru yanıt B dir.
161. Girdilerin fiyatları sabitken, her alternatif çıktı seviyesindeki optimal girdi bileşimlerinin oluşturduğu noktaların geometrik yeri bileşimlerine ad verilir?
A) Gelir tüketim eğrisi
B) Fiyat tüketim eğrisi
C) Genişleme yolu
D) Eş maliyet doğrusu
E) Bütçe doğrusu
Girdilerin fiyatları sabitken, her alternatif çıktı seviy esindeki optimal girdi bileşimlerinin oluşturduğu noktaların geometrik yeri bileşimlerine Genişleme yolu denir. Doğru yanıt C dir.
162. Robot üretiminin toplam maliyet fonksiyonu TC = Q3 – 4Q2 + 100Q + 1500 şeklinde verildiğinde firmanın kapanma noktasında ki üretim düzeyi kaçtır? (Q üretilen robot miktarıdır)
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
Firmanın katlanacağı tüm maliyetlere yani Toplam D eğişken Maliyet + Toplam Sabit Maliyet = Toplam maliyet (TC) adı verilir. Şöyle ki
TC = TFC + TVC
Q3 – 4Q2 + 100Q + 1500 bu fonksiyonu Q’ya bölüp AVC’yi bulup Q’ya göre türev alıp sıfıra eşitlememiz gerekecektir. Bunu firmanın kapanma noktasını bulmak için yapıyoruz. 146. sorunun yanıtına dikkatli bakın.
TVC/Q Yani AVC = Q2 – 4Q + 100
0 = 2Q – 4 Þ Q = 2
Doğru yanıt A dır.
163. TV üretiminin toplam maliyet fonksiyonu TC = Q3 – 6Q2 + 300Q + 4000 şeklinde verildiğinde firmanın ortalama maliyetinin minimum olduğu noktadaki üretim düzeyi kaçtır? (Q üretilen Bilgisayar malzemelerinin miktarıdır)
A) 2 B)3 C) 4 D) 5 E)6
Firmanın katlanacağı tüm maliyetlere yani Toplam Değ işken Maliyet + Toplam Sabit Maliyet = Toplam maliyet (TC) adı verilir. Şöyle ki
TC = TFC + TVC
Q3 – 6Q2 + 300Q + 4000 bu fonksiyonu Q’ya bölüp AC’yi bulup Q’ya göre türev alıp sıfıra eşitlememiz gerekecektir.
TC/Q Yani AC = Q2 – 6Q + 300
0 = 2Q – 6 Þ Q = 3
Doğru yanıt B dir.
164. 163. soruya göre marjinal maliyet fonksiyonu nedir?
A) Q3 – 6Q2 + 300Q + 4000
B) Q2 – 12Q + 300
C) 3Q2 – 12Q + 300
D) 3Q2 – 6Q + 300
E) Q3 – 6Q2
Marjinal maliyet toplam maliyet fonksiyonun Q’ya göre türev alınmasıdır. Buna göre Q3 – 6Q2 + 300Q + 4000 şeklindeki fonksiyonun türevi 3Q2 – 12Q + 300 biçiminde olacaktır. Doğru yanıt C dir.
165. Tam rekabetçi bir endüstride çalışan işletmenin toplam maliyet fonksiyonu TC = Q2 + 64, marjinal maliyet eğrisi MC = 2Q ve ortalama toplam maliyet eğrisi de ATC = Q + (64/Q) olarak verildiğinde, uzun dönemde üretim miktarı kaç olur?
A) 0 B) 8 C) 16 D) 24 E) 32
Uzu n dönemde MC = ATC olacağından,
Q + (64/Q) = 2Q
Q = 8
Doğru yanıt B dir.
166. Mevcut üretim düzeyinde, tam rekabetçi bir firmanın ortalama hasılası 50 TL, ortalama maliyeti 87 TL, ortalama değişken maliyeti 40 TL ve marjinal maliyeti de 54 TL dir.
Bu firma ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Firma tekelci güce sahiptir
B) Firma üretimi artırmalıdır.
C) Firma üretimini azaltmaktadır.
D) Firma hemen kapanmalıdır
E) Firma ne kâr ne de zarar etmektedir
Firmanın ortalama hasılası 50 TL yani talep, marji nal gelir ve fiyat 50 TL demektir. ortalama maliyeti 87 TL olduğundan ve ortalama hasıladan büyük olduğundan firma zarar etmektedir. Karını maksimize etmek için MC = MR olacağından firmanın MC si 54 ancak MR si 50 olduğundan maliyeti azaltıp karını maksimize etmelidir. Doğru yanıt C dir.
167. Aşağıdakilerden hangisi tam rekabet piyasalarının özelliklerinden biri değildir?
A) Alıcı sayısı çoktur
B) Satıcı sayısı sınırlıdır
C) Mallar birbirlerini tam ikame eder
D) Piyasaya giriş çıkış serbesttir
E) Üretici ve tüketici piyasa hakkında tam bilgiye sahiptirler
Tam rekab et piyasasının Özellikleri;
– Atomize olma özelliği: Alıcı ve satıcı sayısının çok fazla olmasıdır. Yani Malın Piyasa Fiyatını etkilemeyecek kadar çok sayıda olması anlamındadır. Böylece bunlardan biri veya birkaçı piyasa fiyatı üzerinde etkili olamayacak ve piyasada oluşan fiyatı veri (Fiyatın sabit olmasına neden olacak ve böylece Bu piyasada Talep Eğrisinin Yatay Eksene paralel Olmasını yani Sonsuz Esnek Olması sonucunu doğuracaktır) olarak kabullenecektir.
– Mobilite özelliği: Alıcıların, satıcıların, mal ve hizmetler ile üretim faktörlerinin hiçbir ek maliyete katlanmadan tam bir hareket serbestliğine sahip olmalarıdır. Yani Hiçbir ek maliyete katlanmadan istenildiği zaman piyasaya girip çıkabilme özelliğini göstermektedir. Bu özelliğin sonucu olarak piyasada belirli bir malın sadece bir fiyatı olacaktır.
– Homojenlik özelliği: Belirli bir mal veya hizmeti üreten çok sayıda firma olsa da her birimin arasında ne objektif ne de sübjektif fark olmaması demektir. Yani üretilen mal ve hizmetin tümü aynı kalitede aynı görünümdedir. Başka bir deyişle üretilen mal ve hizmetin yakın ikamesi yoktur. Bu yüzden bu piyasada reklama gerek yoktur.
– Şeffaflık özelliği: Olup bitenler konusunda piyasadaki tüm alıcı ve satıcıların tam bilgi sahibi olmalarını gerektirir.
Tam rekabet piyasası birçok özellik taşıyan, gerçek hayatta pek görülmeyen bir piyasa türüdür. Tam rekabet piyasasının özelliklerinden bir tanesi bile gerçekleşmediğinde, eksik rekabet piyasası oluştur. Doğru yanıt B dir.
168. Aşağıdakilerden hangisi tam rekabet piyasalarının özelliklerinden alıcı ve satıcı sayısının çok fazla olması anlamına gelir?
A) Atomize
B) Mobilite
C) Homojenlik
D) Şeffaflık
E) Heterojenlik
Atomize olma özelliği: Alıcı ve satıcı sayısının çok fazla ol masıdır. Yani Malın Piyasa Fiyatını etkilemeyecek kadar çok sayıda olması anlamındadır. Böylece bunlardan biri veya birkaçı piyasa fiyatı üzerinde etkili olamayacak ve piyasada oluşan fiyatı veri ( Fiyatın sabit olmasına neden olacak ve böylece Bu piyasada Talep Eğrisinin Yatay Eksene paralel Olmasını yani Sonsuz Esnek Olması sonucunu doğuracaktır ) olarak kabullenecektir. Doğru yanıt A dır.
169. Aşağıdakilerden hangisi tam rekabet piyasalarının özelliklerinden alıcıların, satıcıların, mal ve hizmetler ile üretim faktörlerinin hiçbir ek maliyete katlanmadan tam bir hareket serbestliğine sahip olması anlamına gelir?
A) Atomize
B) Mobilite
C) Homojenlik
D) Şeffaflık
E) Heterojenlik
Mobilite özelliği: Alıcıların, satıcıların, mal ve hizmetler ile üretim faktörlerinin hiçbir ek maliyete katlanmada n tam bir hareket serbestliğine sahip olmalarıdır. Yani Hiçbir ek maliyete katlanmadan istenildiği zaman piyasaya girip çıkabilme özelliğini göstermektedir. Bu özelliğin sonucu olarak piyasada belirli bir malın sadece bir fiyatı olacaktır. Doğru yanıt B dir.
170. Aşağıdakilerden hangisi tam rekabet piyasalarının özelliklerinden belirli bir mal veya hizmeti üreten çok sayıda firma olsa da her birimin arasında ne objektif ne de sübjektif fark olmaması anlamına gelir?
A) Atomize
B) Mobilite
C) Homojenlik
D) Şeffaflık
E) Heterojenlik
Homojenlik özelliği: Belirli bir mal veya hizmeti üreten çok sayıda firma olsa da her birimin arasında ne objektif ne de sübj ektif fark olmaması demektir. Yani üretilen mal ve hizmetin tümü aynı kalitede aynı görünümdedir. Başka bir deyişle üretilen mal ve hizmetin yakın ikamesi yoktur. Bu yüzden bu piyasada reklama gerek yoktur. Doğru yanıt C dir.
171. Aşağıdakilerden hangisi tam rekabet piyasalarının özelliklerinden, olup bitenler konusunda piyasadaki tüm alıcı ve satıcıların tam bilgi sahibi olmaları anlamına gelir?
A) Atomize
B) Mobilite
C) Homojenlik
D) Şeffaflık
E) Heterojenlik
Şeffaflık özelliği: Olup bitenler konusunda piyasadaki tüm alıcı ve satıcıların tam bilgi sahibi olmalarını gerektirir. Doğru yanıt D dir.
172. Tam rekabet piyasasında piyasa talep eğrisinin şekli ile ilgili ne söylenebilir?
A) Yatay eksene paraleldir
B) Dikey eksene paraleldir
C) Orjinden çıkar
D) Pozitif eğimlidir
E) Negatif eğimlidir
Firmanın malı ister hiç talep edilmesin, isterse çok fazla talep edilsin, fiyat fazla değişmez. Ayrıca firma, talebi arttırmak için fiyat değiştirmez. Bu nedenle Tam Rekabet Piyasasında firma malına talep eğrisi yatay eksene paralel bir doğrudur. Ancak piyasa talep eğrisi ise negatif eğimlidir. Doğru yanıt E dir.
173. Aşağıdakilerden hangisi tam rekabet piyasasının toplam gelirinin şekli ile ilgili doğru bir ifadedir?
A) Yatay eksene paraleldir
B) Dikey eksene paraleldir
C) Orjinden çıkan 45 derecelik bir doğrudur
D) Pozitif eğimlidir
E) Negatif eğimlidir
Top lam gelir eğrisi; malın piyasa fiyatı sabit olduğundan, üretim miktarı arttıkça doğrusal olarak artmasına neden olur. Toplam gelir eğrisi orijinden geçen bir doğrudur. Toplam gelir eğrisinin eğimini belirleyen malın fiyatıdır. Çünkü, firmanın toplam hasılatı (TR), o firmanın ürettiği ürün miktarının (Q), malın piyasa fiyatıyla çarpımı sonucunda bulunur. Ancak marjinal gelir (MR) ise TR’nin Q’ya göre türevini verdiğine göre aynı zamanda TR’nin eğimini de verir. Sonuçta toplam gelir eğrisinin eğimini belirleyen malın fiyatıdır. Doğru yanıt C dir.
174. Tam rekabet piyasasında toplam gelir eğrisinin eğimini belirleyen faktör aşağıdakilerden hangisidir?
A) Malın miktarı
B) Malın fiyatı
C) Marjinal maliyet
D) Toplam gelir
E) Ortalama gelir
Toplam gelir eğrisi; malın piyasa fiyatı sabit olduğundan, üretim miktarı arttıkça doğrusal olarak artmasına neden olur. Toplam gelir eğrisi orijinden geçen bir doğrudur. Toplam gelir eğrisinin eğimini belirleyen malın fiyatıdır. Çünkü, firmanın toplam hasılatı (TR), o firmanın ürettiği ürün miktarının (Q), malın piyasa fiyatıyla çarpımı sonucunda bulunur. Ancak marjinal gelir (MR) ise TR’nin Q’ya göre türevini verdiğine göre aynı zamanda TR’nin eğimini de verir. Sonuçta toplam gelir eğrisinin eğimini belirleyen malın fiyatıdır. Doğru yanıt B dir.
175. Aşağıdakilerden hangisi tam rekabet piyasasında malın fiyatını verir?
A) Malın miktarı
B) Malın türü
C) Marjinal maliyet
D) Toplam gelir
E) Ortalama gelir
ise TR yerine P . Q yazarsak,
olacaktır.
Diğer taraftan marjinal gelir (MR) ise TR’nin Q’ya göre türevini verdiğine göre aynı zamanda TR’nin eğimini verir. Yani eğim eşittir fiyattır. Bu durumda MR = P = AR ve bunlarında tamamı talebe eşittir. Sonuçta MR = P = AR = D olacaktır. Doğru yanıt E dir.
176. Tam rekabet piyasasında marjinal gelir her zaman aşağıdakilerden hangisine eşittir?
A) Malın miktarına
B) Ortalama maliyete
C) Marjinal maliyete
D) Toplam gelire
E) Talebe
ise TR yerine P . Q yazarsak,
olacaktır.
Diğer taraftan marjinal gelir (MR) ise TR’nin Q’ya göre türevini verdiğine göre aynı zamanda TR’nin eğimini verir. Yani eğim eşittir fiyattır. Bu durumda MR = P = AR ve bunlarında tamamı talebe eşittir. Sonuçta MR = P = AR = D olacaktır. Doğru yanıt E dir.
177. Tam rekabet piyasasında firmanın karını maksimize etmek için marjinal gelir her zaman aşağıdakilerden hangisine eşit olmak zorundadır?
A) Ortalama gelir
B) Ortalama maliyete
C) Marjinal maliyete
D) Toplam gelire
E) Toplam değişken maliyete
TR > TC ya da A R > AC durumunda Aşırı ya da İktisadi Kâr
TR < TC ya da AR < AC durumunda zarar
TR = TC ya da AR = AC durumunda Başa Baş Noktası ya da Normal Kâr denir.
Ancak firmanın karını maksimize etmek için Toplam Gelir ile Toplam Maliyet arasındaki farkın maksimum olduğu noktada iki eğrinin eğimlerinin eşitlendiği noktada firma karını maksimize edecektir. Bu iki nokta marjinal gelir ile marjinal maliyetin eşitlendiği noktadır. Doğru yanıt C dir.
178. Tam rekabet piyasasında firma karını maksimize etmek için nasıl bir yol izlemelidir?
A) AC = AR
B) MR = MC
C) AC = MR
D) AR = MC
E) TR = TC
Firma kârını maksimize etmek için Toplam Gelir ile Toplam Maliyet arasındaki farkın maksimum old uğu noktada (iki eğrinin eğimlerinin eşitlendiği noktada) firma kârını maksimize edecektir. Bu iki nokta marjinal gelir ile marjinal maliyetin eşitlendiği noktalardır. Doğru yanıt B dir.
179. Tam rekabet piyasasında bulunan bir firma karını maksimize etmek için nasıl bir yol izlemelidir?
A) Toplam geliri toplam maliyete eşitleyen üretim düzeyini seçecektir
B) Toplam geliri ortalama maliyete eşitleyen üretim düzeyini seçecektir
C) Toplam gelirin, toplam maliyeti en çok geçtiği üretim düzeyini seçecektir
D) Toplam gelirin, ortalama maliyeti en çok geçtiği üretim düzeyini seçecektir
E) Toplam gelirin, toplam maliyetin en çok altında kaldığı üretim düzeyini seçecektir
Firmanın kârını maksimize etmek için Toplam Gelir ile Toplam Maliyet arasındaki farkın maksimum o lduğu noktada (iki eğrinin eğimlerinin eşitlendiği noktada) firma kârını maksimize edecektir. Bu iki nokta marjinal gelir ile marjinal maliyetin eşitlendiği noktalardır. Doğru yanıt C dir.
180. Marjinal ikame oranının bütçe doğrusunun eğimine eşit olduğu noktaya ne ad verilir?
A) Üretici dengesi
B) Tüketici dengesi
C) Denge noktası
D) Üretici artığı
E) Tüketici artığı
Marjinal ikame oranının bütçe doğrusunun eğimine eşit o lduğu noktaya tüketici dengesi denir. Doğru yanıt B dir.
181. Bir mala ait bireysel talep eğrisi aşağıdaki eğrilerden hangisinden türetilebilir?
A) Tüketim – gelir eğrisi
B) Fiyat – tüketim eğrisi
C) Gelir – Fiyat eğrisi
D) Gelir – tüketim eğrisi
E) Engel eğrisi
Bir mala ait bireysel talep eğrisi Fiyat – tüketim eğrisinden türetilir. Doğru yanıt B dir.
182. Tam rekabetçi bir firmanın toplam hasılatı, toplam değişken maliyete eşit ise ne söylenebilir?
A) Firmanın faaliyet karı pozitiftir
B) Firmanın faaliyet karı sıfırdır
C) Firmanın faaliyet karı negatiftir
D) Firmanın normal karı sıfırdır
E) Firma monopolcü güce sahiptir
Tam rekabetçi bir firmanın toplam hasılatı, toplam değişken maliyete eşit olduğu noktada faaliyet karı sıfırdır. Doğru yanıt B dir.
183. Homojen mal üreten firmalar topluluğuna ne ad verilir?
A) Ürün grubu
B) Endüstri
C) Sektör
D) Kartel
E) Tröst
Homojen mal üreten firmalar topluluğuna Endüstri adı verilir. H omojen olmayan mal üreten firmalar topluluğuna ise ürün grubu adı verilir. Doğru yanıt B dir.
184. Tam rekabet piyasasında çalışan bir firmanın alternatif fiyat seviyelerinde kısa dönemde satmayı planladığı mal düzeyini gösteren noktaların geometrik yeri bileşimine ne ad verilir?
A) Uzun dönem arz eğrisi
B) Kısa dönem arz eğrisi
C) Uzun dönem talep eğrisi
D) Kısa dönem talep eğrisi
E) Genişleme yolu
Tam rekabet piyasasında çalışan bir firmanın alternatif fiyat seviyelerinde kısa dönemde satmayı planladığı mal düzeyini gösteren noktaların geometrik yeri bileşimine kısa dönem arz eğrisi adı verilir. Doğru yanıt B dir.
185. Tam rekabet piyasasında çalışan bir firmanın kapanma noktasının üstünde kalan marjinal maliyet eğrisi boyunca oluşan noktalara ne ad verilir?
A) Uzun dönem arz eğrisi
B) Kısa dönem arz eğrisi
C) Uzun dönem talep eğrisi
D) Kısa dönem talep eğrisi
E) Genişleme yolu
Tam rekabet piyasasında çalışan bir firmanın kapanma nokt asının üstünde kalan marjinal maliyet eğrisi boyunca oluşan noktalara kısa dönem arz eğrisi adı verilir. Doğru yanıt B dir.
186. Tam rekabet piyasasında çalışan bir firmanın kısa dönemde belli bir miktarda X malı üreterek sağlayacağı para miktarı ile kısa dönemde aynı miktarda X malı üretmek için sağlamaya razı olacağı en az para seviyesi arasındaki farka ne ad verilir?
A) Kısa dönem üretici fazlası
B) Uzun dönem üretici fazlası
C) Kısa dönem tüketici fazlası
D) Uzun dönem tüketici fazlası
E) Kısa dönem üretici açığı
Tam rekabet piyasasında çalışan bir firmanın kısa dönemde belli bir miktarda X malı üreterek sağlayacağı para miktarı ile kısa dönemde aynı miktarda X malı üretmek için sağlamaya razı olacağı en az para seviyesi arasındaki farka Kısa dönem üretici fazlası denir. Doğru yanıt A dır.
187. Toplam sabit maliyet eşitliği aşağıdakilerden hangisine eşit olabilir?
A) Toplam Maliyet + Toplam Değişken Maliyet
B) Toplam Maliyet /Toplam Değişken Maliyet
C) Toplam Değişken Maliyet/Toplam Maliyet
D) Toplam Maliyet – Toplam Değişken Maliyet
E) Toplam Maliyet*Toplam Değişken Maliyet
Toplam Maliy et = Toplam sabit maliyet + Toplam Değişken Maliyet Þ
Toplam sabit maliyet = Toplam Maliyet – Toplam Değişken Maliyet. Doğru yanıt D dir.
188. Üretim arttığında aşağıdakilerden hangisi her zaman artar?
A) Ortalama değişken maliyet
B) Ortalama toplam maliyet
C) Marjinal maliyet
D) Ortalama sabit maliyet
E) Toplam maliyet
Toplam maliyet ve toplam değişken maliyet üretim arttığında her zaman artar. Doğru yanıt E dir.
189. Azalan verim yasasına göre, daha fazla işçi çalıştırıldıkça aşağıdakilerden hangisi oluşur?
A) Marjinal fayda azalır
B) Toplam fayda azalır
C) Fırsat maliyeti artar
D) Marjinal fiziki ürün artar
E) Marjinal fiziki ürün azalır
Teknoloji ve diğer girdilerin miktarları veri iken bir girdinin miktarı arttıkça toplam ürünün bir noktay a kadar artması ve o noktadan itibaren azalması – ilave işçilerin üretime katkıları bir noktadan sonra azalan oranlı olması – kuramı Azalan Verimler Kanunu olarak adlandırılır. Azalan verimler kanunu yalnızca kısa dönem analizlerde kullanılabilir. Doğru yanıt E dir.
190. Tam rekabetçi bir firma hangi noktada karını maksimum yapar?
A) Fiyat = ortalama maliyet
B) Fiyat = toplam maliyet
C) Fiyat = marjinal maliyet
D) Fiyat = sabit maliyet
E) Fiyat = ortalama değişken maliyet
Firmanın kârını maksimize etmek için Toplam Gelir ile Toplam Maliyet arasındaki farkın maksimum olduğu noktada (iki eğrinin eğimlerinin eşitlendiği nokt ada) firma kârını maksimize edecektir. Bu iki nokta marjinal gelir ile marjinal maliyetin eşitlendiği (MR = MC) noktalardır.
Marjinal gelir (MR), TR’nin Q’ya göre türevini verdiğine göre aynı zamanda TR’nin eğimini verir. Yani eğim eşittir fiyattır. Bu durumda MR = P = AR ve bunlarında tamamı talebe eşittir. Sonuçta MR = P = AR = D olacaktır. Doğru yanıt C dir.
191. Tam rekabetçi bir şirketin talep eğrisi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Düşey eksene paraleldir
B) Negatiftir
C) Monopolcü şirketin talep eğrisi ile aynıdır
D) Şirketin ortalama gelir eğrisi ile aynıdır
E) Şirketin ortalama maliyet eğrisi ile aynıdır
Firmanın malı ister hiç talep edilmesin, isterse çok fazla talep edilsin, fiyat fazla değişmez. Ayrıca firma, talebi arttırmak için fiyat değiştirmez. Bu nedenle Tam Rekabet Piyasasında firma malına olan talep eğrisi yatay eksene paralel bir doğrudur. Ancak piyasa talep eğrisi ise negatif eğimlidir. Doğru yanıt D dir.
192. Herhangi bir tam rekabetçi firmanın ürününün talep fiyat esnekliği değeri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) 1’e eşittir
B) 1’den büyüktür
C) 1’den küçüktür
D) Sonsuzdur
E) 0’a eşittir
Firmanın malı ister hiç talep edilmesin, isterse çok fazla talep edilsin, fiyat fazla değişmez. Ayrıca firma, talebi arttırmak için fiyat değiştirmez. Bu nedenle Tam Rekabet Piyasasında firma malına talep eğrisi yatay eksene paralel bir doğrudur. Piyasa talep eğrisi ise negatif eğimlidir. Doğru yanıt D dir.
193. Herhangi bir tam rekabetçi firmanın ürününün piyasa talep fiyat esnekliğinin değeri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) 1’e eşittir
B) 1’den büyüktür
C) 1’den küçüktür
D) Sonsuzdur
E) 0’dan büyüktür.
Firmanın malı ister hiç talep edilmesin, isterse çok fazla talep edilsin, fiyat fazla değişmez. Ayrıca firma, talebi arttırmak için fiyat değiştirmez. Bu nedenle Tam Rekabet Piyasasında firma malına talep eğrisi yat ay eksene paralel bir doğrudur. Ancak piyasa talep eğrisi ise negatif eğimlidir. Bu nedenle eğrinin her noktasında esneklik farklı olduğundan mutlak değer eşitliği sıfırdan büyük olacaktır. Doğru yanıt E dir.
194. Aşağıdaki hangi özelliğin varlığının olmaması tam rekabeti saf rekabete dönüştürür?
A) Mobilite
B) Homojenlik
C) Şeffaflık
D) Heterojenlik
E) Atomize
Şeffaflık özelliği: Olup bitenler konusunda piyasadaki tüm alıcı ve satıcıların tam bilgi sahibi olmalarını g erektirir. Doğru yanıt C dir.
195. Tam rekabet piyasasında çalışan bir firmanın toplam maliyeti toplam TC = Q3 – 2Q2 + 20Q şeklindedir. Firma rasyonel davrandığında 2 birim mal üretmektedir.
Buna göre bu firmanın marjinal geliri (MR)ne kadardır?
A) 20 B) 21 C) 22 D) 23 E) 24
P = MR dir. Dengede bir firma için her zaman P = MC olmalıdır. Buna göre TC nin türevi yani,
MC = 3Q2 – 4Q + 20 olacaktır. MC = P olacağından MC fonksiyonunda Q = 2 yi koyarsak P = 24 çıkacaktır. Doğru yanıt E dir.
196. Tam rekabet piyasasında çalışan bir firmanın TC = 4Q2 – 20Q şeklindedir. Firmanın ürettiği malın fiyatı ise 10 TL iken karını maksimize ettiği miktar kaçtır?
A) 1.5 B) 2 C) 2.5 D) 3 E) 3.75
Firmanın kârını maksimize etmek için Toplam Gelir ile Toplam Maliyet arasındaki farkın maksimum olduğu noktada (iki eğrinin eğimlerinin eşitlendiği noktada) firma kârını maksimize edecektir. Bu iki nokta marjinal gelir ile marjinal maliyetin eşitlendiği (MR = MC) noktalardır.
Bu durumda TC’nin birinci türevi MC’yi verecek. Yani MC = 8Q – 20 ve MR = P = AR = D olduğundan MR = 10 ise 8Q – 20 = 10 Þ 8Q = 30 Þ Q = 3,75 Doğru yanıt E dir.
197. Tam rekabet piyasasında çalışan bir firmanın TC = 6Q2 – 32Q şeklindedir. Firmanın ürettiği malın fiyatı ise 16 TL iken karını maksimize ettiği miktar kaçtır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
Firmanın karını maksimize etmek için Toplam Gelir ile Toplam Maliyet arasındaki farkın maksimum olduğu noktada iki eğrinin eğimlerinin eşitlendiği noktada firma karını maksimize edecektir. Bu iki nokta marjinal gelir ile marjinal maliyetin eşitlendiği (MR = MC) noktalardır.
Bu durumda TC’nin birinci türevi MC’yi verecek. Yani
MC = 12Q – 32 ve MR = P = AR = D olduğundan MR = 16 ise
12Q – 32 = 16 Þ 12Q = 48 ÞQ = 4
Doğru yanıt C dir.
198. Tam rekabetçi firmanın uzun dönemi ile ilgili ne söylenemez?
A) Firmanın talep eğrisi sonsuz esnektir
B) Firmanın marjinal gelir eğrisi sonsuz esnektir
C) Ortalama maliyet fiyata eşittir
D) Ekonomik kar vardır
E) Marjinal gelir marjinal maliyete eşittir
Piyasaya girişin serbest ve üretici sayısının çok olması nedeniyle uzun dönemde bir çok firma daha önceki dönemde hangi üründen daha fazla aşırı kâr elde edilmiş ise o alana kayarak aşırı kârın yok olmasına neden olmaktadırlar. Doğru yanıt D dir.
199. Homojen olmayan mal üreten firmalar topluluğuna ne ad verilir?
A) Ürün grubu
B) Endüstri
C) Sektör
D) Kartel
E) Tröst
Homojen mal üreten firmalar topluluğuna Endüstri adı verilir. H omojen olmayan mal üreten firmalar topluluğuna ise ürün grubu adı verilir. Doğru yanıt A dır.
200. Aşağıdaki ürün gruplarından hangisi tam rekabet piyasasına daha uygun olabilir?
A) Otomobil
B) Ticari bankalar
C) Deterjan
D) Tarımsal ürünler
E) Sigortacılık
Bu piyasa varsayımları daha çok tarımsal ürünler için geçerlidir. Deterja n, tekelci rekabet; diğer üç şık ise oligopole uygundur. Doğru yanıt D dir.
201. Aşağıdakilerden hangisi monopol piyasasının özelliklerinden biri değildir?
A) Malın satışında tek bir firma söz konusudur
B) Üretilen ürünün yakın ikamesi yoktur
C) Piyasaya giriş çıkış mümkün değildir
D) Fiyat rekabeti yoktur
E) Üretilen ürünün tek alıcısı vardır
Monopol pi yasanın özellikleri
– Malın satışında tek bir firma söz konusudur
– Üretilen ürünün yakın ikamesi yoktur
– Piyasaya giriş çıkış mümkün değildir
– Fiyat rekabeti yoktur
Tek bir alıcının olduğu piyasaya ise Monopson piyasa adı verilir. Doğru yanıt E dir.
202. Monopolcü bir şirketin karşı karşıya olduğu talep eğrisi hakkında ne söylenebilir?
A) Tam rekabette bulunan bir firma ile aynıdır
B) Marjinal gelirin altındadır
C) Marjinal gelir ile aynıdır
D) Marjinal gelirin üstündedir
E) Pozitif eğimlidir
Tekel piyasasında negatif eğimli bir talep eğrisi vardır. Monopolde negatif eğimli bir talep eğrisinden kaynaklı olarak monopolcü satış hasılatını artırmak için fiyatı düşürür. Dolayısıyla marjinal hasılat ise talep eğrisinin altında ve negatif eğimli bir durumdadır.
Piyasa talep denklemi hatırlanırsa QD = A–B.P idi. Piyasa ters talep denklemi ise P = A–B.QD idi. Buradaki –B parametresi, talep eğrisinin sabit olan eğimini (–B = ΔP / ΔQ) gösterdiğinden marjinal gelir (MR) denklemi ise,
MR = P + Q ( – B) = (A – BQ) + (–BQ) Þ
MR = A – 2BQ olacaktır.
Bu durumda marjinal gelirin eğimi talep eğrisinin eğiminden 2 kez daha fazladır. Yani 2 kat daha diktir. Sonuçta monopolde talep eğrisi ortalama gelire ve fiyata eşit ve marjinal gelirin üstündedir. Doğru yanıt D dir.
203. Yakın ikamesi olmayan bir malın üretiminde ikinci bir firmanın üretim yapması durumunda üretime dahil olan firmanın artan maliyetleri karşısında üretimde bulunan birinci firmanın üretimde tek başına kalması durumunda ortaya çıkan monopole ne ad verilir?
A) Tam rekabet
B) Oligopol
C) Tekelci rekabet
D) Doğal tekel
E) Monopolcü rekabet
Yakın ikamesi olmayan bir malın üretiminde ikinci bir firmanın üretim yapması durumunda üretime dahil olan firmanın artan maliyetleri karşısında üretimde bul unan birinci firmanın üretimde tek başına kalması durumunda ortaya çıkan monopole doğal tekel adı verilmektedir. Doğru yanıt D dir.
204. Monopolcü bir firmanın talep eğrisi hakkında ne söylenebilir?
A) Tam rekabette bulunan bir firma ile aynıdır
B) Ortalama gelirin altındadır
C) Ortalama gelir ile aynıdır
D) Marjinal gelir ile aynıdır
E) Orijinden çıkan bir doğrudur
Tekel piyasasında negatif eğimli bir talep eğrisi vardır. Monopolde neg atif eğimli bir talep eğrisinden kaynaklı olarak monopolcü satış hasılatını artırmak için fiyatı düşürür. Dolayısıyla marjinal hasılat ise talep eğrisinin altında ve negatif eğimli bir durumdadır.
Piyasa talep denklemi hatırlanırsa QD = A–B.P idi. Piyasa ters talep denklemi ise P = A–B.QD idi. Buradaki –B parametresi, talep eğrisinin sabit olan eğimini (–B = ΔP / ΔQ) gösterdiğinden marjinal gelir (MR) denklemi ise,
MR = P + Q ( – B) = (A – BQ) + (–BQ) Þ
MR = A – 2BQ olacaktır.
Bu durumda marjinal gelirin eğimi talep eğrisinin eğiminden 2 kez daha fazladır. Yani 2 kat daha diktir. Sonuçta monopolde talep eğrisi ortalama gelire ve fiyata eşit ve marjinal gelirin üstündedir. Doğru yanıt C dir.
205. Monopolcü firma hangi noktada üretim yapmalıdır?
A) Toplam gelirin negatif olduğu bölgede
B) Marjinal gelirin negatif olduğu bölgede
C) Marjinal gelirin sıfır olduğu bölgede
D) Toplam gelirin pozitif olduğu bölgede
E) Ortalama gelirin pozitif olduğu bölgede
Monopolcü firma negatif eğimli bir talep eğrisine sahip olduğunda n talep eğrisi üzerinde her noktada da esneklik aynı değildir. Bu nedenle esnek olan bölgede toplam hasılat pozitif eğimli ve marjinal gelir pozitif bölgededir. Monopolcü firma bu bölgede üretim yaparsa toplam hasılat artış gösterir. Oysa toplam gelirin maksimum olduğu noktada marjinal hasılat sıfır ve esneklik 1’e eşittir. Esnekliğin 1’den küçük olduğu noktada ise toplam hasılat eğrisi negatif eğimli ve marjinal hasılat eğrisi ise negatif bölgededir. Bu durumu şöyle özetlemek mümkündür.
– Talep esnekliği birden büyükse, fiyat artınca toplam hasılat azalır. Esnek talep durumunda, fiyat ile toplam hasılat ters yönlüdür.
– Talep esnekliği birden küçükse, fiyat artınca toplam hasılat artar. İnelastik talep durumunda, fiyat ile toplam hasılat doğru yönlüdür.
– Talep esnekliği bire eşitse, yani birim esnek talep durumunda, fiyat artınca toplam hasılat değişmez. Birim Esnek talep durumunda, fiyattaki değişme toplam hasılatı etkilemez. Doğru yanıt D dir.
206. Monopolcü firma hangi noktada fiyatı düşürürse toplam hasılat azalır?
A) Toplam gelirin maksimum olduğu bölgede
B) Marjinal gelirin negatif olduğu bölgede
C) Marjinal gelirin sıfır olduğu bölgede
D) Toplam gelirin pozitif olduğu bölgede
E) Ortalama gelirin pozitif olduğu bölgede
Monopolcü firma negatif eğimli bir talep eğrisine sahip olduğundan talep eğrisi üzerinde her noktada da esneklik aynı değildir. Bu nedenle esnek olan bölgede toplam hasılat pozitif eğimli ve marjinal gelir pozitif bölgededir. Monopolcü firma bu bölgede üretim yaparsa toplam hasılat artış gösterir. Oysa toplam gelirin maksimum olduğu noktada marjinal hasılat sıfır ve esneklik 1’e eşittir. Esnekliğin 1’den küçük olduğu noktada ise toplam hasılat eğrisi negatif eğimli ve marjinal hasılat eğrisi ise negatif bölgededir. Bu durumu şöyle özetlemek mümkündür.
– Talep esnekliği birden büyükse, fiyat artınca toplam hasılat azalır. Esnek talep durumunda, fiyat ile toplam hasılat ters yönlüdür.
– Talep esnekliği birden küçükse, fiyat artınca toplam hasılat artar. İnelastik talep durumunda, fiyat ile toplam hasılat doğru yönlüdür.
– Talep esnekliği bire eşitse, yani birim esnek talep durumunda, fiyat artınca toplam hasılat değişmez. Birim Esnek talep durumunda, fiyattaki değişme toplam hasılatı etkilemez. Doğru yanıt B dir.
207. Monopolcü firma hangi noktada karı maksimize ederse marjinal maliyet (MC) sıfır olur?
A) Toplam gelirin maksimum olduğu bölgede
B) Marjinal gelirin negatif olduğu bölgede
C) Marjinal gelirin pozitif olduğu bölgede
D) Toplam gelirin pozitif olduğu bölgede
E) Ortalama gelirin pozitif olduğu bölgede
Monopolcü firma negatif eğimli bir talep eğrisine sahip olduğundan talep eğrisi üzerinde her noktada da esn eklik aynı değildir. Bu nedenle esnek olan bölgede toplam hasılat pozitif eğimli ve marjinal gelir pozitif bölgededir. Monopolcü firma bu bölgede üretim yaparsa toplam hasılat artış gösterir. Oysa toplam gelirin maksimum olduğu noktada marjinal hasılat sıfır ve esneklik 1’e eşittir. Esnekliğin 1’den küçük olduğu noktada ise toplam hasılat eğrisi negatif eğimli ve marjinal hasılat eğrisi ise negatif bölgededir. Firma karını maksimize etmek için MR = MC eşitliğini gerçekleştirmek zorundadır. Toplam gelir maksimum ise marjinal gelir sıfır olacak MC’ye eşitlenirse MC’de sıfır olacaktır. Doğru yanıt A dır.
208. Bir ülkede yatırım tasarruf düzeyleri arasında ki fark aşağıdakilerden hangisine neden olacaktır?
A) Net ihracatın fazla vermesine
B) Net ihracatın açık vermesine
C) İthalatın azalmasına
D) Yurt dışına mal ve hizmet satışının artmasına
E) Ülke ekonomisinin güçlenmesine
Eğer bir ülkede tasarruf düzeyi yatırımları aşarsa (S>I), ticaret dengesinde fazlalık olacaktır. Yani bir ülkede yatırım tas arruf düzeyleri arasındaki fark, net ihracatın açık vermesine neden olacaktır. Doğru yanıt B dir.
209. Bir piyasada, çok büyük sayıda satıcı karşısında sadece bir alıcının bulunması durumunda ortaya çıkan piyasa türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tam rekabet
B) Oligopol
C) Tekelci rekabet
D) Monopson
E) Monopolcü rekabet
Bir piyasada, çok büyük sayıda satıcı karşısında sadece bir alıcının bulun ması durumunda ortaya çıkan piyasa türüdür. Monopsoncu, genelde ya kendi tüketimi için veya önce mal toplayıp sonra satmak için, belirli bir malın tümünü talep eden bir birimdir. Bazen de Monopsoncu, piyasadaki üretim faktörlerinden birinin toplu alıcısı durumundaki bir büyük firma olabilir. Örnek olarak devlet (şekerpancarı, tütün, çay piyasaları gibi) gösterilebilir. Monopsoncunun tek amacı kar maksimizasyonudur. Alıcı konumunda olduğu için kar yönün ilk koşulu olan maliyet minimizasyonuna ulaşmak isteyecek ve fiyatı mümkün aşağı çekmeye çalışacaktır. Doğru yanıt D dir.
210. Aşağıdakilerden hangisi doğal monopolün oluşma koşulları arasında yer almaz?
A) Ölçek ekonomileri
B) Patent uygulaması
C) Know How sahibi olma
D) Doğal kaynaklara sahip olunması
E) Nüfus miktarı
Doğal monop olün oluşma koşulları;
– Ölçek ekonomileri
– Patent uygulaması
– Know How sahibi olma
– Petrol, elmas, uranyum gibi doğal kaynaklara sahip olunması. Doğru yanıt E dir.
211. Monopolcü bir firmanın talep eğrisi P = 600 – 6Q, marjinal hasılat eğrisi MR = 600 – 12Q ve marjinal maliyet eğrisi MC = 8Q şeklinde verildiğinde, kârı ençoklaştıran çıktı düzeyinde tüketici artığı ne olur?
A) 2700 B) 2900 C) 4200
D) 5100 E) 5400
K ârı maksimize etmek isteyen tüketici firma üretimini
MR = MC koşulunda gerçekleştirir.
Buna göre;
MR = MC ise,
600–12Q = 8Q
20Q = 600
Q = 30, kârını maksimize ettiği üretim miktarı 30 olacaktır. Bu fiyat denkleminde yerine konulursa tüketici artığı;
P = 600–16Q (Q yerine 30 yazarsak)
P = 600– Þ P = 420
Q’nün sıfır olması halinde ise fiyat,
P = 600– Þ P = 600 olacaktır.
Buna göre tüketici artığı alanı
Doğru yanıt A dir.
212. Monopolcü bir firmanın talep eğrisi P = 900 – 8Q, marjinal hasılat eğrisi MR = 900 – 16Q ve marjinal maliyet eğrisi MC = 29Q şeklinde verildiğinde, kârı ençoklaştıran çıktı düzeyinde tüketici artığı ne olur?
A) 1600 B) 1900 C) 3200
D) 3100 E) 3400
Kârı m aksimize etmek isteyen tüketici firma üretimini
MR = MC koşulunda gerçekleştirir.
Buna göre;
MR = MC ise,
900–16Q = 29Q
45Q = 900
Q = 20, kârını maksimize ettiği üretim miktarı 20 olacaktır. Bu fiyat denkleminde yerine konulursa tüketici artığı;
P= 900–18Q (Q yerine 20 yazarsak)
P= 900– Þ P = 740
Q’nün sıfır olması halinde ise fiyat,
P = 900–16.0 Þ P = 900 olacaktır.
Buna göre tüketici artığı alanı
(900 – 740)
Doğru yanıt A dir.
213. Tekelci bir firma, talep eğrisinin hangi bölümünde üretim yapar?
A) Esnekliğin 1’den küçük olduğu bölgede
B) Birim esnekliğin olduğu noktada
C) Esnek olduğu bölgede
D) Herhangi bir noktasında
E) Negatif bölgede
Monopolcü firma negatif eğimli bir talep eğrisine sahip olduğundan talep eğrisi üzerinde her noktada da esneklik aynı değildir. Bu nedenle esnek olan bölgede toplam hasılat pozitif eğimli ve marjinal gelir pozitif bölg ededir. Monopolcü firma bu bölgede üretim yaparsa toplam hasılat artış gösterir. Oysa toplam gelirin maksimum olduğu noktada marjinal hasılat sıfır ve esneklik 1’e eşittir. Esnekliğin 1’den küçük olduğu noktada ise toplam hasılat eğrisi negatif eğimli ve marjinal hasılat eğrisi ise negatif bölgededir. Bu durumu şöyle özetlemek mümkündür.
– Talep esnekliği birden büyükse, fiyat artınca toplam hasılat azalır. Esnek talep durumunda, fiyat ile toplam hasılat ters yönlüdür.
– Talep esnekliği birden küçükse, fiyat artınca toplam hasılat artar. İnelastik talep durumunda, fiyat ile toplam hasılat doğru yönlüdür.
– Talep esnekliği bire eşitse, yani birim esnek talep durumunda, fiyat artınca toplam hasılat değişmez. Birim Esnek talep durumunda, fiyattaki değişme toplam hasılatı etkilemez. Doğru yanıt C dir.
214. Monopolcü bir işletmenin karşılaştığı piyasa talep fonksiyonu Q = 80 – 0.2P, toplam maliyet fonksiyonu ise TC = Q2 + 20Q + 2000 ise bu işletmenin karını maksimize ettiği noktada fiyat yaklaşık olarak ne kadardır?
A) 110 B) 120 C) 130 D) 140 E) 150
Kar maks imizasyonu MR = MC dir. Firmanın toplam hasılası (TR) fiyat ile miktarın (P*Q) çarpımından ibarettir. Bu durumda düz talep fonksiyonu verilen fonksiyonu (Q = 80 – 0.2P) ters fonksiyon haline dönüştürmek gerekecektir.
Q = 80 – 0.2P Þ 0.2P = 80 – Q Þ P = 400 – 5Q olacaktır.
TR’yi bulmak için bu fonksiyonu Q ile çarpmamız yeterli olacaktır. TR = P*QÞ (400 – 5Q)*Q Þ TR = 400Q – 5Q2 olacaktır. Fonksiyonun Q’ya göre türevi MR’yi verecektir.
Ve MR = + 400 olacaktır. TC fonksiyonunun da Q’ya göre türevi MC’yi verecektir. MC = 2Q + 20 dir. Bu durumda MR = MC koşuluyla
+ 400 = 2Q + 20 Þ 12Q = 380 ÞQ = 31,5 ise fiyat fonksiyonunda yerine yerleştirelim
P = 400 Þ P = 400 – Þ P = 85 olacaktır. Doğru yanıt A dir.
215. Monopolcü bir işletmenin karşılaştığı piyasa talep fonksiyonu Q = 100 – 0.2P, toplam maliyet fonksiyonu ise TC = Q2 + 50Q + 1976 ise bu işletmenin karını maksimize ettiği noktada miktar yaklaşık olarak ne kadardır?
A) 55 B) 58 C) 62 D) 64 E) 69
Kar maksimizasyonu MR = MC dir. Firmanın toplam hasılası (TR) fiyat ile miktarın (P*Q) çarpımından ibarettir. Bu durumda düz talep fonksiyon u verilen fonksiyonu (Q = 100 – 0.2P) ters fonksiyon haline dönüştürmek gerekecektir.
Q = 100 – 0.2P Þ 0.2P = 100 – Q Þ P = 500 – 5Q olacaktır.
TR’yi bulmak için bu fonksiyonu Q ile çarpmamız yeterli olacaktır. TR = P*QÞ (500 – 5Q)*Q Þ TR = 500Q – 5Q2 olacaktır. Fonksiyonun Q’ya göre türevi MR’yi verecektir. Ve MR = – 5Q + 500 olacaktır. TC fonksiyonunun da Q’ya göre türevi MC’yi verecektir. MC = 2Q + 50 dir. Bu durumda MR = MC koşuluyla
– 5Q + 500 = 2Q + 50 Þ 7Q = 450 ÞQ = 64
Doğru yanıt D dir.
216. Monopolcü bir şirketin marjinal gelir fonksiyonu MR = 400 – 8Q şeklindedir. Malın piyasa satış fiyatı P = 60 TL olduğuna göre, tekelci şirket piyasaya ne kadar mal satmaktadır?
A) 85 B) 120 C) 130 D) 140 E) 160
MR talep fonksiyonunun 2 kat daha az eğimine sahipti r. Bu nedenle; MR = 400 – 8Q ise
P = 400 – 4Q
60 = 400 – 4Q ÞQ = 85
Doğru yanıt A dır.
217. Monopolcü bir şirketin marjinal gelir fonksiyonu MR = 600 – 6Q şeklindedir. Malın piyasa satış fiyatı P = 30 TL olduğuna göre, tekelci şirketin toplam geliri ne kadardır?
A) 5000 B) 5200 C) 5400
D) 5600 E) 5700
MR t alep fonksiyonunun 2 kat daha az eğimine sahiptir. Bu nedenle; MR = 600 – 6Q
P = 600 – 3Q
30 = 600 – 3Q ÞQ = 190
TR = P*Q ise TR = 190*30 = 5700
Doğru yanıt E dir.
218. Monopolcü bir firmanın, fiyatını marjinal maliyetinin üzerinde belirleyebilme kabiliyetine ne ad verilir?
A) Tüketici gücü
B) Esneklik değeri
C) Tekelci Güç
D) Tam rekabetçi güç
E) Fiyat farklılaştırması
Tekelci piyasada ki işletmeler fiyat alıcı konumda oldukl arından tam rekabetçi bir firma ile fiyat belirleyici konumda olduğu monopol arasındaki temel fark, rekabetçi koşullarda marjinal maliyete eşit olan fiyatın (P = MC) tekelde marjinal maliyetten büyük olmasıdır. Bu nedenle de tekelde fiyat, marjinal maliyetten ne kadar büyük olursa, monopolcünün fiyat belirleme gücü veya monopol gücü o kadar yüksek olur. Formülü ise
Lerner endeksi denilen bu duruma göre, fiyatın marjinal maliyete eşit olduğu tam rekabette monopol gücü sıfırdır: P = SRMC, L = 0. Buna karşılık P ile MC arasındaki fark arttıkça, L sıfırdan giderek uzaklaşır ve monopol gücü giderek artar. Ancak denklemin sağ tarafında yer alan parametre, fiyat marjına eşittir:
Dolayısıyla da Lerner endeksi, aslında fiyat marjına (talep esnekliği) eşittir. Bu yüzden de monopol gücü ile talep esnekliği arasında ters yönde bir ilişki vardır. Talep esnekliği arttıkça monopol gücü azalır veya talep esnekliği azaldıkça monopol gücü artar: Doğru yanıt C dir.
219. Tekelci bir ekonomide malın fiyatı 150 TL ve Kısa dönem marjinal maliyeti ise 90 TL dır.
Bu durumda, tekelci firmanın, marj fiyatlandırma yöntemini kullanarak ürettiği ürünün sahip olduğu noktada talep esnekliğinin değeri kaç olacaktır?
A) 1 B) 2 C) 2.5 D) 3 E) 3.5
150 – 90/150 = 1/ed Þ2.5
Doğru yanıt C dir.
220. Tekelci bir ekonomide malın fiyatı 300 TL ve talep esnekliği 2 dir.
Bu durumda, tekelci firmanın, marj fiyatlandırma yöntemini kullanarak ürettiği ürünün sahip olduğu noktada marjinal maliyet değeri kaç olacaktır?
A) 100 B) 150 C) 200 D) 250 E) 300
300 – SRMC/300 = 1/2 Þ 600 – 2.SRMC = 300Þ
SRMC = 150
Doğru yanıt B dir.
221. Malın fiyatı azalırken aynı anda toplam hasılat ta azalıyorsa, talep esnekliği hakkında ne söylenebilir?
A) Sıfır esnektir
B) Birim esnektir
C) Sonsuz esnektir
D) Esnektir
E) İne lastiktir
– Talep esnekliği birden büyükse, fiyat artınca toplam hasılat azalır. Esnek talep durumunda, fiyat ile toplam hasılat ters yönlüdür.
– Talep esnekliği birden küçükse, fiyat artınca toplam hasılat artar. İnelastik talep durumunda, fiyat ile toplam hasılat doğru yönlüdür.
– Talep esnekliği bire eşitse, yani birim esnek talep durumunda, fiyat artınca toplam hasılat değişmez. Birim Esnek talep durumunda, fiyattaki değişme toplam hasılatı etkilemez. Doğru yanıt E dir.
222. Toplam gelir – toplam harcama modelinde toplam gelir aşağıdakilerden hangisine en uygundur?
A) Yatay eksene paraleldir
B) Dikey eksene paraleldir
C) Dikey eksene diktir
D) Yatay eksene diktir
E) Yatay eksene göre iç bükeydir
Tam r ekabet piyasasında malın fiyatı sabit olduğundan toplam hasılat eğrisi orijinden çıkan bir doğrudur. Ancak tekelci piyasada fiyat veri olmadığından toplam hasılat yatay eksene paralel olacaktır. Doğru yanıt E dir.
223. Tekelci bir firmanın ürettiği malın farklı birimlerini farklı fiyatlardan satmasına ne ad verilir?
A) Ürün farklılaştırılması
B) Piyasa farklılaştırılması
C) Fiyat farklılaştırılması
D) Değişik piyasalaştırma
E) Marj fiyatlandırma
Tekelci bir firmanın ürettiği malın farkı birimlerini farklı fiyatlardan satmasına fiyat farklılaştırılması denir. Doğru yanıt C dir.
224. Ürettiği malın farklı birimlerini farklı fiyatlardan satan tekelcinin her tüketiciye farklı fiyat uygulamasıyla oluşan fiyat farklılaştırılmasına ne ad verilir?
A) Birinci derece fiyat farklılaştırılması
B) İkinci derece fiyat farklılaştırılması
C) Üçüncü derece fiyat farklılaştırılması
D) İsteğe göre farklılaştırma
E) Piyasa farklılaştırma
Ürettiği malın farklı birimlerini farklı fiyatlardan satan monopolcünün her tüketiciye farklı fiyat uygulamasıyl a, Birinci Derece Fiyat Farklılaştırması ya da Tam Fiyat Farklılaştırması denir. Doğru yanıt A dır.
225. Ürettiği malın farklı birimlerini farklı fiyatlardan satan monopolcünün, satın alınan mal miktarı değiştikçe farklı fiyat uygulamasıyla oluşan fiyat farklılaştırılmasına ne ad verilir?
A) Birinci derece fiyat farklılaştırılması
B) İkinci derece fiyat farklılaştırılması
C) Üçüncü derece fiyat farklılaştırılması
D) İsteğe göre farklılaştırma
E) Piyasa farklılaştırma
Ürettiği malın farklı birimlerini farklı fiyatlardan satan monopolcünün, satın alınan mal miktarı değiştikçe farklı fiyat uygulamasına İkinci Derece Fiyat Farklıl aştırması denir. Doğru yanıt B dir.
226. Ürettiği malın farklı birimlerini farklı fiyatlardan satan monopolcünün, her alt piyasadaki tüketici grubuna farklı fiyat uygulamasıyla oluşan fiyat farklılaştırılmasına ne ad verilir?
A) Birinci derece fiyat farklılaştırılması
B) İkinci derece fiyat farklılaştırılması
C) Üçüncü derece fiyat farklılaştırılması
D) İsteğe göre farklılaştırma
E) Piyasa farklılaştırma
Ürettiği malın farklı birimlerini farklı fiyatlardan satan monopolc ünün, her alt piyasadaki tüketici grubuna farklı fiyat uygulamasına, Üçüncü Derece Fiyat Farklılaştırması denir. Doğru yanıt C dir.
227. Monopolcü bir firmanın marjinal maliyeti sabittir ve 60 TL ye eşittir. Firmanın marjinal hasıla eğrisi de MR = 800 – 20Q şeklinde verilmiştir.
Buna göre, bu firmanın kârını ençoklaştıran fiyat düzeyi kaç TL dir?
A) 430 B) 450 C) 470 D) 490 E) 500
Kar maksimizasyonunun koşulu MR = MC dir.
800 – 20Q = 60→ Q = 37 yani Karı maksimize eden üretim miktarı 37 birimdir. Buna göre istenen fiyat (P) olduğuna göre MR fonksiyonun integrali TR’yi verecektir.
Yani → MR = 800 – 20Q ise TR = 800Q – 10Q2
→ TR = Q(800 – 10Q) olacaktır. Hatırlanacağı üzere TR = P.Q dür.
Yani, TR = Q(800 – 10Q) → 800 – 10Q = P → 800 – 10.37 = 430
Doğru yanıt A dır.
228. Aşağıdakilerden hangisi bir piyasanın tekelci rekabet olabilmesi için gerekli koşullardan biri değildir?
A) Satıcı ve alıcı sayısının fazla olması
B) Piyasaya giriş ve çıkışın serbest olması
C) Karar birimlerinin tam bilgiye sahip olması
D) Faktör akışkanlığının tam olması
E) Mallar homojendir
Bir piyasanın tekelci rekabet olabilmesi için aşağıdaki k oşulları taşıması gerekecektir. Bunlar:
Satıcı ve alıcı sayısının fazla olması,
Piyasaya giriş ve çıkışın serbest olması,
Karar birimleri tam bilgiye sahip olması,
Faktör akışkanlığının tam olması,
mallar homojen değildir. Doğru yanıt E dir.
229. Aşağıdakilerden hangisi tam rekabet piyasası ile tekelci rekabet piyasasını birbirinden ayıran özelliktir?
A) Satıcı ve alıcı sayısının fazla olması
B) Piyasaya giriş ve çıkışın serbest olması
C) Karar birimlerinin tam bilgiye sahip olması
D) Faktör akışkanlığının tam olması
E) Malların homojen olması
Tam rekabet piyasasında mallar homojen, tekelci rekabette ise ürün farklılaştırılmıştır. Bu özellik iki pi yasa arasındaki en önemli farktır. Doğru yanıt E dir.
230. Tekelci rekabet piyasalarında simetri varsayımının geçerli olduğu durumda karşı karşıya olduğu piyasa talep eğrisi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Telafi edilmiş talep eğrisi
B) Algılanan talep eğrisi
C) Sonsuz esnek talep eğrisi
D) Sıfır esnek talep eğrisi
E) Değişken talep eğrisi
Tekelci rekabet piyasalarında Simetri varsayımının geçerli olduğu durumda karşı karşıya olduğu piyasa talep eğrisi Algılanan talep eğrisidir. Doğru yanıt B dir.
231. Tekelci rekabetçi bir şirketin talep eğrisinin şekli nasıldır?
A) Pozitif eğimlidir
B) Negatif eğimlidir
C) Sonsuz esnektir
D) Sıfır esnektir
E) Dikey eksenden çıkar
Eksik rekabet piyasalardan bir olan monopolcü rekabetçi piyasaya ait bir şirketin talep eğrisi negatif eği mlidir. Doğru yanıt B dir.
232. Aşağıdakilerden hangisi az sayıda satıcı ve çok sayıda alıcının bulunduğu piyasa türüdür?
A) Monopol
B) Tam rekabet
C) Tekelci rekabet
D) Eksik rekabet
E) Oligopol
Oligopo l, birbirlerini etkileyebilecek kadar az sayıda alıcıyla karşı karşıya gelinen piyasadır. Doğru yanıt E dir.
233. X malının üretiminin tamamına yakınını birkaç firma tarafından üretilmesi sonucu oluşan piyasa türü aşağıdakilerden hangisi?
A) Monopol
B) Tam rekabet
C) Tekelci rekabet
D) Eksik rekabet
E) Oligopol
Oligopol, birbirlerini etkileyebilecek kadar az sayıda alıcıyla karşı karşıya gelinen piyasadır. Buna, Bankalar, sigorta şirketleri örnek gösterilebilir. Doğru yanıt E dir.
234. Aşağıdakilerden hangisi anlaşmasız oligopol modellerinden biri değildir?
A) Cournot
B) Edgeworth
C) Chamberlin
D) Stackelberg
E) Barometrik Liderlik
Anlaşma sız Oligopol Modelleri
– Cournot Modeli
– Bertrand Modeli
– Edgeworth Modeli
– Chamberlin Modeli
– Stackelberg Modeli
– Sweezy Modeli (Dirsekli Talep Modeli)
Doğru yanıt E dir.
235. Aşağıdakilerden hangisi COURNOT MODELİ’nin varsayımlarından biri değildir?
A) İstikrarlı denge vardır
B) Aynılık varsayımı geçerlidir
C) Simetri varsayımı geçerlidir
D) Ekonomik kararlar eşgüdümlü alınır
E) İstikrarsız denge söz konusudur
– İst ikrarlı denge vardır.
– Bağımlı değişken fiyat, bağımsız değişken miktardır.
– Ekonomik kararlar üretim miktarına göre belirlenir
– Simetri varsayımı geçerlidir.
– Firmaların kararları eşgüdümlü alınır
– Firmalar eşit koşullarda varsayılır
– Aynılık varsayımı geçerlidir.
– Bir firmanın diğer firmaların ürettiği miktara nasıl tepki göstereceğini gösteren fonksiyona tepki fonksiyonu denir.
– Firmaların tepki fonksiyonları, her firmanın ayrı ayrı kar maksimizasyonlarını oluşturdukları noktada gerçekleşir.
– Fonksiyonel ilişkiyi gösteren firmaların tepki eğrilerinin kesiştiği noktada yani piyasa denge üretim düzeyi gerçekleştirdiği noktaya Cournot Dengesi adı verilir. Doğru yanıt E dir.
236. Aşağıdakilerden hangisi COURNOT MODELİ ile ilgili doğru bir ifadedir?
A) Bir firmanın, diğer firmanın ürettiği miktara nasıl tepki verdiğini gösteren fonksiyona Cournot Modelinde etki fonksiyonu denir.
B) Marjinal gelirin marjinal maliyete eşitlediği noktada normal kâr elde edilir.
C) Firmaların etki fonksiyonları ayrı ayrı kar maksimizasyonunu gerçekleştirmesi sonucu elde edilir
D) Fonksiyonel ilişkiyi gösteren firmaların tepki eğrilerinin kesiştiği noktada piyasa, denge üretim düzeyini gerçekleştirir ve bu noktaya Cournot dengesi denir
E) Firmaların tepki fonksiyonları, her firmanın ayrı ayrı kar minimizasyonlarını oluşturdukları noktada gerçekleşir
– İstikr arlı denge vardır.
– Bağımlı değişken fiyat, bağımsız değişken miktardır.
– Ekonomik kararlar üretim miktarına göre belirlenir
– Simetri varsayımı geçerlidir.
– Firmaların kararları eşgüdümlü alınır
– Firmalar eşit koşullarda varsayılır
– Aynılık varsayımı geçerlidir.
– Bir firmanın diğer firmaların ürettiği miktara nasıl tepki göstereceğini gösteren fonksiyona tepki fonksiyonu denir.
– Firmaların tepki fonksiyonları, her firmanın ayrı ayrı kar maksimizasyonlarını oluşturdukları noktada gerçekleşir.
– Fonksiyonel ilişkiyi gösteren firmaların tepki eğrilerinin kesiştiği noktada piyasa denge üretim düzeyi gerçekleştirdiği noktaya Cournot Dengesi adı verilir. Doğru yanıt D dir.
237. Aşağıdakilerden hangisi BERTRAND MODELİNİN varsayımlarından biridir?
A) İstikrarlı dengenin olduğu bir modeldir
B) Simetri varsayımı geçerli değildir
C) Aynılık varsayımı geçerli değildir
D) İktisadi kararlar eşgüdümlü alınır
E) Bu modelde iktisadi kararlar miktar düzeyinde alınır
– İstikr arlı denge vardır.
– Bağımlı değişken miktar, bağımsız değişken fiyattır.
– İktisadi kararlar üretim miktarı bünyesinde alınır.
– Simetri varsayımı geçerlidir.
– Firmaların kararları eşgüdümlü alınır
– Firmalar eşit koşullarda varsayılır
– Aynılık varsayımı geçerlidir. Doğru yanıt D dir.
238. Aşağıdakilerden hangisi BERTRAND MODELİNİN varsayımlarından biri değildir ?
A) Firmaların kararları eşgüdümlü alınır
B) Aynılık varsayımı geçerlidir
C) Bağımlı değişken miktar, bağımsız değişken fiyattır.
D) İstikrarlı denge yoktur
E) İktisadi kararlar üretim miktarı bünyesinde alınır
– İstikr arlı denge vardır.
– Bağımlı değişken miktar, bağımsız değişken fiyattır.
– İktisadi kararlar üretim miktarı bünyesinde alınır.
– Simetri varsayımı geçerlidir.
– Firmaların kararları eşgüdümlü alınır
– Firmalar eşit koşullarda varsayılır
– Aynılık varsayımı geçerlidir. Doğru yanıt D dir.
239. Aşağıdakilerden hangisi EDGEWORTH MODELİNİN varsayımlarından biridir?
A) İstikrarlı denge vardır
B) Bu modelde iktisadi kararlar miktar düzeyinde alınır
C) Firmaların kapasiteleri maksimumdur
D) Fiyat indirimi sonucunda firma karını maksimize eder
E) Bağımsız değişken fiyattır
– İstikrarlı denge yoktur.
– Bağımlı değişken miktar, bağımsız değişken fiyattır.
– Ekonomik kararlar üretim miktarı bünyesinde alınır.
– Simetri varsayımı geçerlidir.
– Firmaların kararları eşgüdümlü alınır
– Firmalar eşit koşullarda varsayılır
– Aynılık varsayımı geçerlidir.
– Firmaların kapasiteleri sınırlıdır. Doğru yanıt E dir.
240. Aşağıdakilerden hangisi EDGEWORTH MODELİNİN varsayımlarından biri değildir?
A) İstikrarlı denge yoktur
B) Bağımlı değişken miktar, bağımsız değişken fiyattır.
C) Firmalar eşit koşullarda varsayılır
D) Simetri varsayımı geçerli değildir
E) Aynılık varsayımı geçerlidir.
– İstikrar lı denge yoktur.
– Bağımlı değişken miktar, bağımsız değişken fiyattır.
– Ekonomik kararlar üretim miktarı bünyesinde alınır.
– Simetri varsayımı geçerlidir.
– Firmaların kararları eşgüdümlü alınır
– Firmalar eşit koşullarda varsayılır
– Aynılık varsayımı geçerlidir.
– Firmaların kapasiteleri sınırlıdır. Doğru yanıt D dir.
241. Aşağıdakilerden hangisi CHAMBERLIN MODELİNİN varsayımlarından biridir?
A) İstikrarlı denge söz konusu değildir
B) Simetri varsayımı geçerlidir
C) Firmaların toplam üretimi monopol üretimi kadar olur
D) Sadece fiyat bağımsız değişkendir
E) Fiyat ta miktar da bağımsız değişkendir
– İstikra rlı denge vardır.
– Bağımsız değişken hem miktar hem de fiyattır.
– Ekonomik kararlar üretim miktarı bünyesinde alınır.
– Simetri varsayımı geçerli değildir.
– Firmaların kararları geçmişteki deneyimlerine bağlı olarak alınır.
– Aynılık varsayımı geçerlidir. Doğru yanıt E dir.
242. Aşağıdakilerden hangisi CHAMBERLIN MODELİNİN varsayımlarından biri değildir?
A) Aynılık varsayımı geçerlidir
B) Simetri varsayımı geçerli değildir
C) İstikrarlı denge vardır.
D) Firmalar kararları gelecekteki deneyimlerine bağlı olarak alacaklar
E) Bağımsız değişken hem miktar hem de fiyattır
– İstikrar lı denge vardır.
– Bağımsız değişken hem miktar hem de fiyattır.
– Ekonomik kararlar üretim miktarı bünyesinde alınır.
– Simetri varsayımı geçerli değildir.
– Firmaların kararları geçmişteki deneyimlerine bağlı olarak alacaklardır.
– Aynılık varsayımı geçerlidir. Doğru yanıt D dir.
243. Aşağıdakilerden hangisi STACKELBERG Modelinin varsayımlarından biridir?
A) İstikrarlı denge yoktur
B) Simetri varsayımı geçerlidir
C) Eşgüdümlü karar alma geçerlidir
D) Diğer firmaların tepki fonksiyonlarını bilirler ve buna uydu firma denir.
E) Bağımsız değişken miktardır
– İstikrarlı deng e vardır.
– Bağımlı değişken fiyat, bağımsız değişken ise miktardır.
– Simetri varsayımı geçerlidir.
– Firmaların kararları ardışık olarak alırlar
– Firmalar, diğer firmaların tepki fonksiyonları hakkında bilgi sahibidirler. İşte bu firmaya da lider firma adı verilir. Diğer firmalar ise boşuna bekleyişlerde bulunur ki bu firmalara uydu firma adı verilir. Lider firma kendi üretim miktarını, uydu firmanın tepkisine göre ayarlar. Doğru yanıt E dir.
244. Aşağıdakilerden hangisi STACKELBERG Modelinin varsayımlarından biri değildir?
A) Firmalar kararlarını ardışık olarak alırlar
B) İstikrarlı denge vardır.
C) Bağımlı değişken miktardır.
D) Lider firma kendi üretim miktarını, uydu firmanın tepkisine göre ayarlar
E) Tam bilgi söz konusudur
– İstikra rlı denge vardır.
– Bağımlı değişken fiyat, bağımsız değişken ise miktardır.
– Simetri varsayımı geçerlidir.
– Firmalar kararlarını ardışık olarak alırlar
– Firmalar, diğer firmaların tepki fonksiyonları hakkında bilgi sahibidirler. İşte bu firmaya da lider firma adı verilir. Diğer firmalar ise boşuna bekleyişlerde bulunur ki bu firmalara uydu firma adı verilir. Lider firma kendi üretim miktarını, uydu firmanın tepkisine göre ayarlar. Doğru yanıt C dir.
245. Aşağıdakilerden hangisi SWEEZY Modelinin varsayımlarından biri değildir?
A) Mal farklılaştırılması temel öğedir
B) Denge İstikrarlıdır
C) Simetri varsayımı geçerlidir
D) Bağımsız değişken fiyattır
E) Kararlar asimetriktir.
– İstikr arlı denge vardır.
– Temel öğe mal farklılaştırılmasıdır.
– Bağımsız değişken fiyattır.
– Simetri varsayımı geçersizdir.
– Bir firmanın vereceği kararla, diğer firmaların vereceği kararlar asimetriktir.
– Temel analiz, firmalardan biri fiyat yükseltirse diğer firmaların fiyatı değiştirmeyeceği, ancak fiyatı düşürürse diğer firmalarında fiyatları düreceğidir.
– Diğer adı dirsekli talep modelidir. Doğru yanıt C dir.
246. Aşağıdakilerden hangisi SWEEZY Modelinin varsayımlarından biridir?
A) Firma kararları her zaman aynı yönde değişmez
B) Model Tam rekabetçidir
C) Aynılık varsayımı geçerlidir
D) Talep miktar faiz düzeyine bağlıdır
E) Denge istikrarsızdır
– İstikrarlı den ge vardır.
– Temel öğe mal farklılaştırılmasıdır.
– Bağımsız değişken fiyattır.
– Simetri varsayımı geçersizdir.
– Bir firmanın vereceği kararla, diğer firmaların vereceği kararlar asimetriktir.
– Temel analiz, firmalardan biri fiyat yükseltirse diğer firmaların fiyatı değiştirmeyeceği, ancak fiyatı düşürürse diğer firmalarında fiyatları düreceğidir. Doğru yanıt A dır.
247. Aşağıdakilerden hangisi Bir malın veya faktörün fiyatının piyasada nasıl belirlendiğini ve değiştiğini, piyasalar arasındaki karşılıklı bağımlılığı dikkate almadan inceleyen analiz türüdür?
A) Kısmi Denge analizi
B) Genel Denge analizi
C) Statik Denge analizi
D) Dinamik Denge analizi
E) Kısmi Statik Denge analizi
Kısmi Denge Analizi: Bir malın veya faktörün fiyatının piyas ada nasıl belirlendiğini ve değiştiğini, piyasalar arasındaki karşılıklı bağımlılığı dikkate almadan inceleyen analizdir. Bu analiz yöntemi Alfred Marshall’a aittir. Doğru yanıt A dır.
248. Aşağıdakilerden hangisi talep edilen miktarı etkileyen etmenlerden biridir?
A) Parasal gelirinin artması
B) İkame malın fiyatının artması
C) Nüfusun artması
D) Tamamlayıcı malın fiyatının artması
E) Talebe konu olan malın fiyatının artması
Talep eğrisinin tamamıyla sağa veya sola doğru kayması talebin d eğişmesi (change in demand), Malın fiyatındaki bir değişme sonucunda mevcut talep eğrisi sağa veya sola kaymıyorsa talep eğrisi üzerinde bir harekete neden oluyorsa bu durum talep edilen miktardaki değişme (change in quantity demanded) diye algılanmalıdır. Doğru yanıt E dir.
249. Eğimi yüksek olan talep eğrisinin fiyat esnekliği nasıldır?
A) Sıfır
B) Düşük esnek
C) Birim esnek
D) Yüksek esnek
E) Sonsuz esnek
Esneklikle eğim arasında ters yönlü bir ilişki söz konusudur. Doğru yanıt B dir.
250. Ülke ekonomisinde piyasaya konu olan bir malın talep denklemi P = 50 – 06Q ve arz denklemi P = 1 + 0.1Q ise denge fiyatı hakkında ne söylenebilir ?
A) 6 B) 8 C)10 D) 12 E) 14
Den ge düzeyi QS = QD durumunda sağlanır. Bu durumda,
50 – 06Q = 1 + 0.1Q
0.7Q = 49
Q = 70 olacaktır.
Denge miktarını bulduktan sonra verilen arz ya da talep denklemlerinden birine bulduğumuz miktar değerini yere yazarsak, denge fiyatını bulabiliriz.
P = 1 + 0.1Q Þ P = 1 + 0.1.70 Þ
P = 8 olacaktır.
Talep denkleminde de yerine koyarsak
P = 50 – 06Q Þ P = 50 – 0.6.70Þ
P = 8 olacaktır. Doğru yanıt B dir.
251. Ülke ekonomisinde piyasaya konu olan bir malın piyasa talep fonksiyonu Qd = 320 – 30P ve aynı mala ait piyasa arz fonksiyonu ise QS = – 160 + 10P dir.
Buna göre piyasa talebi 70 birim artarsa denge fiyatı ne kadar olur?
A) 10 B) 12.5 C) 13.5 D) 15 E) 16
Denge düzeyi QD = QS durumunda sağlanır. Bu durumda,
320 – 30P = – 160 + 10P Þ P = 12 olacaktır. Ancak piyasa talebi 70 birim artarsa denge fiyatını bulmak için talep fonksiyonuna 70’i ekleyip yeni denge noktasını bulmamız gerekecektir.
320 – 30P + 70 = –160 + 10PÞ
390 – 30P = –160 + 10PÞ
P = 13.5 olacaktır. Doğru yanıt C dir.
252. Bir ekonomideki arz fonksiyonu Qs = –100 + 4P dır. Üreticiler X malını P0 = 40 birim fiyattan satıyorlarsa elde edilecek üretici rantı ne kadardır?
A) 100 B) 275 C) 450
D) 750 E) 950
Birinci durumda Qs = – 100 + 4P iken P = 0 iken QS = – 100 olur. QS = 0 olursa P = 25 olur. Buna göre piyasa fiyatı 40 TL iken, fonksiyonda P yerine 40 TL koyarsak QS = – 100 + 5.40 = 100 olur.
Üretici rantı 15.100/2 = 750
Doğru yanıt D dir.
253. Bir firmanın sabit maliyetleri sıfır olduğunda iktisadi kârı neye eşit olur?
A) Talep fazlasına
B) Arz fazlasına
C) Tüketici rantına
D) Üretici rantına
E) Normal kara
Bir firmanın sabit maliyetleri sıfır olduğunda iktisad i kârı üretici rantına eşit olur. Doğru yanıt D dir.
254. Normal bir mal için, gelir ve ikame etkilerine ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Gelir etkisinin değeri sıfırdır ve toplam etkinin tamamı ikame etkisinden oluşur.
B) İki etkinin yönü birbirine terstir.
C) İki etkinin yönü birbiriyle aynıdır.
D) İkame etkisi pozitiftir
E) Gelir etkisi pozitiftir..
Nor mal mallarda; gelir etkisi negatif eğimlidir. İkame etkisi normal mallarda negatiftir.
Düşük mallarda; gelir etkisi pozitiftir. İkame etkisi düşük mallarda negatiftir. Doğru yanıt C dir.
255.
İşçi sayısı
Toplam üretim
1
12
2
32
3
60
4
100
5
127
6
142
Bu tabloya göre, işgücünün marjinal verimliliği, işçi sayısı kaçtan kaça çıktığında azalmaya başlar?
A) 1’den 2’ye
B) 2’den 3’e
C) 3’ten 4’e
D) 4’ten 5’e
E) 5’ten 6’ya
Toplam ür etimdeki değişimin işçi sayısındaki değişmeye işgücünün marjinal verimliliği denir. İşçi sayısı 4’ten 5’e çıkınca toplam üretime katkıları da azalmaya başlayacaktır. Doğru yanıt D dir.
256. QS = g + hP şeklinde verilen arz fonksiyonunda g sıfırdan büyük ama 1’den küçük ise aşağıdakilerden hangisi doğru olacaktır?
A) Arz eğrisi yatay ekseni keser
B) Arz eğrisi dikey ekseni keser
C) Arz eğrisi orijinden geçer
D) Arz eğrisi yatay eksene paralel olur
E) Arz eğrisi dikey eksene paralel olur
QS = g + hP olac aktır.
Denklemde g katsayısı, firmanın, fiyatın sıfır olduğunda arz ettiği mal miktarını gösterir. Arz eğrisi yatay ekseni keserse g>0, düşey ekseni keserse g<0 ve orijinden geçerse g = 0 olacaktır. Doğru yanıt A dır.
257. Portakalın talep eğrisi Q = 480 – 12P ve bu malın talebinin nokta fiyat esnekliği de – 2 ise fiyat kaç TL dir?
A) 20 B) 24 C) 27 D) 30 E) 34
ed = ya da ed = olacaktır.
Soruya uyarlarsak – 12.P/480 – 12P = –2 Þ
–960 + 24P = –12P Þ 36P = 960 Þ P = 27 Doğru yanıt C dir.
258. Negatif eğimli bir talep eğrisine sahip piyasada, Z malının fiyatı azalırken aynı anda toplam hasıla artıyorsa talep esnekliği hakkında ne söylenebilir?
A) Sıfır esnektir
B) Birim esnektir
C) Sonsuz esnektir
D) Esnektir
E) Esnek değildir
– Esnek talep durumunda, fiyat ile toplam hasıla t ers yönlüdür.
– Esnek olmayan talep durumunda, fiyat ile toplam hasıla doğru yönlüdür.
– Birim Esnek talep durumunda, fiyattaki değişme toplam hasılayı etkilemez. Doğru yanıt D dir.
259. Talebin çapraz esnekliğinin sıfır olduğu durumda aşağıdakilerden hangisi söz konusu olabilir?
A) Düşük mal
B) Zorunlu mal
C) İlişkisiz mal
D) İkame mal
E) Tamamlayıcı mal
Bir ma ldan talep edilen miktarın başka bir maldan talep edilen malın fiyatındaki değişmeye oranına talebin çapraz esnekliği adı verilir.
– eÇ > 0 ise, mallar ikamedir
– eÇ < 0 ise, mallar tamamlayıcı mallardır.
– eÇ = 0 ise, mallar ilişkisiz veya bağımsız mallardır. Doğru yanıt C dir.
260. Kalem ile TV nasıl mallardır?
A) İkame mallar
B) Tamamlayıcı mallar
C) Bağımsız mallar
D) Düşük mallar
E) Lüks mallar
Araları nda ikame ya da tamamlayıcılık unsuru bulunmayan mallar ilişkisiz ya da bağımsız mallardır. Bu nedenle, kalem ile TV bağımsız ya da ilişkisiz mallardır. Doğru yanıt C dir.
261. Kalem ile defter nasıl mallardır?
A) İkame mallar
B) Tamamlayıcı mallar
C) Bağımsız mallar
D) Düşük mallar
E) Lüks mallar
Bir ihtiyacı giderme özelliğine beraber sahip olunabilen mallar tamamlayıcı mallardır. Doğru yanıt B dir.
262. Tren ile otobüs nasıl mallardır?
A) İkame mallar
B) Tamamlayıcı mallar
C) Bağımsız mallar
D) Düşük mallar
E) Lüks mallar
Aynı ihtiyacı giderme ö zelliğine sahip olan mallar ikame mallardır. Doğru yanıt A dır.
263. X malının fiyatında meydana gelen %15’lik bir artış talep edilen miktarı %60 oranında azaltıyorsa bu malın talep esnekliği nasıldır?
A) Sıfır
B) Düşük esnek
C) Birim esnek
D) Esnek
E) Sonsuz esnek
ed = % Δ Q / % ΔP Þ (ΔQ / Q1) / (ΔP / P1)’dır
bu durumda %60/%15 = 4 olacaktır. Doğru yanıt D dir.
264. Ülke ekonomisinde piyasa değeri olan bir malın talep denklemi Q = 420 – 7P olarak verildiğinde, malın fiyatı 25 TL ise talebin fiyat esnekliği hakkında ne söylenebilir?
A) –0.3 B) –5 C) –0,7 D) 1 E) 1.5
Q = 420 – 7P Þ Q = 420 – 7.25Þ Q = 245
Soruya uyarlarsak –7.25 / 245 = –0.7
Doğru yanıt C dir.
265. Ülke ekonomisinde piyasa değeri olan bir malın talep denklemi P = 80 – 5Q olarak verildiğinde, malın fiyatı 15 TL ise talebin fiyat esnekliği hakkında ne söylenebilir?
A) –0.3 B) –0.45 C) –0,65
D) 0.75 E) 0.95
P = 80 – 5Q Þ 15 = 80 – 5.QÞ 5Q = 80 – 15 ÞQ = 13
Soruya uyarlarsak (1/ – 5).15/13 = 15/ – 65 = 0.45
Not; (1/5) almamızın nedeni Q’nün önündeki katsayının eğim olmasından kaynaklanıyor. Doğru yanıt B dir.
266. H malının talep denklemi P = 120 – 3Q olarak verildiğinde, malın fiyatı 30 TL ise talebin fiyat esnekliği hakkında ne söylenebilir?
A) –0.33 B) –0.48 C) –0,55
D) 0.65 E) 0.80
P = 120 – 3Q Þ 30 = 120 – 3Q Þ 3Q = 120 – 30 ÞQ = 30
Soruya uyarlarsak (1/ – 3).30/30 = 30/ – 90 = – 0.33
Doğru yanıt A dır.
267. Bir tüketicinin fayda fonksiyonu U = – q2 + 300q dur. Buna göre bu tüketici refah fonksiyonunu maksimize etmek için P = 60 fiyat düzeyinde ne kadar mal tüketmelidir.?
A) 120 B) 130 C) 145
D) 150 E) 165
W = U – C→C = P.q →W = (– q2 + 300q) – P.q
Refah fonksiyonunu maksimize etmek için q’ya göre türev alıp sıfıra eşitlersek
Yani – 2q + 300 – 60 = 0
2q = 240 Þ q = 120
Doğru yanıt A dır.
268. Arz artarken, talebin daha az arttığı durumda denge fiyatı ve miktarı hakkında aşağıdakilerden hangisi doğru olabilir ?
A) Fiyat ve miktar düşer
B) Fiyat artar, miktar düşer
C) Fiyat ve miktar aynı oranda artar
D) Fiyat düşer, miktar artar
E) İkisi de artar
Arz sa ğa kayarken talep daha az sağa kayarsa fiyat düşer, miktar artar. Doğru yanıt D dir.
269. QD = 180 – 3P şeklinde verilen talep fonksiyonunda malın fiyatının 10 TL olduğu durumda talebin fiyat esnekliği kaç olacaktır?
A) – 0.1 B) – 0.2 C) – 1.5
D) – 1 E) 2
ed = ya da ed = olacaktır.
QD = 180 – 3P
Soruya uyarlarsak – 3.(10/150)Þ – 0.2
Doğru yanıt B dir.
270.
İşçi sayısı
Toplam üretim
1
18
2
38
3
52
4
62
5
67
6
70
Bu tabloya göre, işgücünün marjinal verimliliği, işçi sayısı kaçtan kaça çıktığında azalmaya başlar?
A) 1’den 2’ye
B) 2’den 3’e
C) 3’ten 4’e
D) 4’ten 5’e
E) 5’ten 6’ya
Toplam üretimdeki değişimin işçi sayısındaki değişmey e işgücünün marjinal verimliliği denir. İşçi sayısı 2’den 3’e çıkınca toplam üretime katkıları da azalmaya başlayacaktır. Doğru yanıt B dir.
271. Fiyat tüketim eğrisinin şekli pozitif ise talep eğrisinin esnekliği ilgili ne söylenebilir?
A) Sonsuzdur
B) Sıfır esnektir
C) Birim esnektir
D) Esnektir
E) İnelastiktir
– Esn ek olmayan talep durumunda, fiyat tüketim eğrisi pozitif eğimlidir.
– Birim esnek durumunda; fiyat tüketim eğrisi yatay eksene paralel bir durum sergiler
– Esnek talep durumunda, fiyat tüketim eğrisi negatif eğimlidir. Doğru yanıt D dir.
272. Üreticinin sermayesinin değişmesi ya da üretimde kullanılan girdilerden birinin maliyet bedelinin değişmesi sonucu ulaşabileceği yeni üretici denge noktalarının geometrik yeri bileşimine ne ad verilir?
A) Gelir Tüketim Eğrisi
B) Fiyat tüketim eğrisi
C) Bütçe doğrusu
D) Maliyet kısıtı
E) Genişleme yolu
Üreticinin Sermayesinin değişmesi ya da üretimde kullanılan girdilerden birinin maliyet bedelinin değişmesi sonucu ulaşabileceği yeni üretici denge noktalarının geometrik yeri bileşimine Genişleme Yolu adı verilir. Doğru yanıt E dir.
273. X malı normal bir mal iken, Engel Eğrisi orijinden çıkan bir doğru ise talebin gelir esnekliği ile ilgili ne söylenebilir?
A) 1’e eşittir
B) Sonsuzdur
C) 1’den büyüktür
D) 1’den küçüktür
E) Sıfırdan büyük ama 1’den küçüktür
– X malı normal bir mal iken, talebin gelir esnekliği sıfırdan büyük ise, Engel Eğrisi pozitif eğimli olur.
– Gelir esnekliği belli bir gelir düzeyine kadar pozitif sonra negatif eğimli ise, Engel Eğrisi önce pozitif sonra negatif eğimli olacaktır.
– Talebin gelir esnekliği bire eşit olduğunda; fiyat tüketim eğrisi de Engel Eğrisi de orijinden geçen bir doğru olacaktır.
– Talebin gelir esnekliği sıfıra eşit olduğunda; fiyat tüketim eğrisi de engel Eğrisi de düşey eksene paralel bir doğru olacaktır.
– Gelir esnekliği birden küçük ise; Engel Eğrisine herhangi bir noktadan çizilen teğet düşey ekseni keser.
– Gelir esnekliği birden büyük ise; Engel Eğrisine herhangi bir noktadan çizilen teğet, yatay ekseni keser. Doğru yanıt A dır.
274. Farksızlık eğrileri analizi hangi fayda kuramına dayandırılmaktadır?
A) Kardinal fayda
B) Ordinal fayda
C) Marjinal fayda
D) Toplam fayda
E) Eş fayda
Ordinal F ayda kavramını ortaya atan iktisatçılara göre faydanın belirli bir birimle ölçülebilmesi imkansızdır. Fayda ancak karşılaştırılabilir. Başka bir deyişle, mallar ve hizmetler faydaları açısından sadece sıralanabilirler. Hatta belirli bir tüketici birimi veya grubu için iki maldan hangisinin faydasının daha çok olduğu bilinebilir. Ancak, aradaki farkın ne kadar olduğu söylenemez.
Kardinal Fayda kavramım savunan iktisatçılar ise, çeşitli mal ve hizmetlerin faydaların teorik bir birimle ölçülebileceğini ileri sürmektedir. Bunlara göre çeşitli mal ve hizmetlerin faydaları “util” adını verdikleri bir birimle ölçülebilir. Bu iktisatçılara göre örneğin, belirli bazı hesaplamaların sonucunda iki tabak yemeğin faydasının herkes için 200 util, bir birim tatlının faydasının ise 20 util olduğu iddia edilebilecektir. Ordinal fayda görüşünü savunan iktisatçılar faydanın ölçülemeyeceğini, ancak karşılaştırılabileceğini ileri sürerken aynı zamanda belirli bir mal veya hizmetin faydasının kişiden kişiye farklı olacağını peşinen kabul etmektedirler. Kardinal fayda görüşünü savunanlar ise, her mal veya hizmetin faydasını util adını verdikleri birimle ölçtüklerine göre, faydanın kişiden kişiye değişen sübjektif bir kavram değil herkes İçin aynı, yani objektif bir kavram olduğunu kabul etmektedirler. Günümüzde sadece Ordinal fayda görüşü taraftar bulabilmektedir. Çünkü çok iyi bilindiği gibi herkesçe tüketilen belirli kalite ve miktardaki bir mal veya hizmetin taydaşı bile kişiden kişiye büyük farklılıklar göstermektedir. Kardinal fayda kavramı taraftar bulamayan bir yapıdadır. ancak tüketici davranışlarının analizinde ve bir tüketicinin Homo – Economicus varsayımı altında sağladığı faydayı nasıl maksimize edebileceğini, başka bir deyişle tüketicinin nasıl dengeye gelebileceğini incelemek İstersek, reddedildiğin söylediğimiz Kardinal fayda görüşü önemli bir kolaylık sağlamaktadır. Bu yüzden çağdaş iktisat öğretiminde, mikro iktisat derslerinde tüketici dengesi incelenirken, Kardinal fayda kavramına dayanan ve Neo – Klasik İktisatçıların modern fayda teorisinde yer alan Eş Marjinal Fayda ilkesi, sık sık kullanılmaktadır. öte yandan, Ordinal fayda kavramından hareket eden farksızlık eğrileri analizi de çok kolay anlaşılan geometrik anlatım tekniğinin uygulanması nedeni ile, iktisat Öğretiminde her zaman kullanabilmektedir. Doğru yanıt B dir.
275. Bir değişkenin dönem başında planlanan (umulan) değerine ne ad verilir?
A) Ex – post değer
B) Ex – ante değer
C) Değişken değer
D) Stabil değer
E) Maliyet değeri
Bir değişkenin dönem başında planlanan (umulan) değ eri, değişkenin ex – ante değeridir. Bir değişkenin dönem sonunda gerçekleşen (fiili) değeri, o değişkenin ex – post değeridir. Doğru yanıt B dir.
276. Alfred Marshall tarafından dönem ile ilgili ilk çalışmalar yapılırken aşağıdakilerden hangisi bu ilk çalışmalarda yer bulmamıştır?
A) Çok kısa dönem
B) Kısa dönem
C) Uzun dönem
D) Çok uzun dönem
E) Orta dönem
Dönem ile ilgili ilk çalışmalar Alfred Marshall tarafından yap ılmıştır. Marshall dönemleri 4 ana başlıkta incelemiştir.
– Çok kısa dönem (piyasa, Pazar )
– Kısa dönem
– Uzun dönem
– Çok uzun dönem
Piyasa dönemi: Malın piyasaya çıktığı dönemi ifade eder. Bu dönemde üretim ile ilgili tüm girdiler sabittir. Hiçbir girdi değişken değildir. Bu yüzden de malın üretim miktarı sabit, arz esnekliği ise sıfırdır.
Kısa dönem, sistemdeki bazı değişkenlerin değiştirildiği bir zaman dilimidir. Bunun gün, ay, yıl gibi değişmez bir ölçüsü yoktur. ele alınan duruma göre değişir. Sistemdeki girdilerden en az birinin sabit, diğerlerinin ise değişken olması bu dönemin özelliğini verir.
Uzun dönem ise, sistemdeki bütün değişkenlerin değişebileceği bir zaman dilimidir. Tüm girdilerin değiştirilebilir olması üretim miktarının da artırılabileceğini göstermekte ve arz esnekliği ile ilgili birden büyüktür sonucunu verecektir. Yani uzun dönemde arz esnekliği esnektir. Doğru yanıt E dir.
277. Türkçe çalışmalarda “serbest giriş – çıkışlı piyasalar”, “ultra serbest girişli piyasalar” olarak da anılan piyasa türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tam rekabet piyasası
B) Monopol
C) Tekelci rekabet
D) Yarışılabilir piyasalar
E) Oligopol
Yarışmacı piyasalar (contestable markets) kavramı iktisat literatüründe son 20 yıl içinde tartışılmaya başlanmıştır. Türkçe çalışmalarda “serbest giriş – çıkışlı piyasalar”, “ultra serbest girişli piyasalar” (ultra free entry) ya da “yarışılabilir piyasalar” isimleriyle de bilinen bu teori, son dönemde oligopol piyasalarına ilişkin çalışmalarda ve uluslararası ticaret gibi alanlarda sıklıkla kullanılır olmuştur. Daha önceleri çok farklı şekillerde ortaya koyulmuş bir kavram olmasına karşın teorinin son şeklini alması John Panzar, Robert Willig ve özellikle William Baumol’un çalışmalarıyla mümkün olmuştur. Baumol’un bir “isyan” ya da “başkaldırı” olarak tanımladığı bu teori, piyasaya girme olasılığı yüksek olan potansiyel firmaların varlığını mevcut firmaların davranışlarının temel etkileyici faktörü olarak ele almaktadır. Bu yönüyle neoklasik firma teorisine karşı alternatif bir görüş sunarken endüstri yapısına da birçok yönden yeni bir bakış açısı getirmektedir.
Standart Teoriden Ayrılan Temel Noktalar
– Standart teoride tam rekabet piyasası refahı maksimum yapan yapının ve davranışların bir ölçütüdür. Yarışmacı piyasa analizinde ise tam rekabet piyasası, “tam yarışmacı piyasa” kavramı içinde genelleştirilir. Bu genelleşme kapsamında optimal davranış biçimleri varlığını sürdürür ama piyasa yapısı Oligopol, hatta monopol bile olabilir.
– Standart analizde Oligopol ortamlarındaki davranış biçimleri piyasadaki mevcut firmalara göre belirlenir. Yarışmacı piyasa analizinde ise firmaların bu davranışları mevcut firmalardan (rakiplerden) tamamen bağımsızdır ve yalnızca potansiyel firmaların varlığına göre belirlenir.
– Standart analiz, monopolden tam rekabete doğru gidilip firma sayısı arttıkça endüstri performansının da monoton olarak arttığını söyler. Tam yarışmacı analizde ise performansa ilişkin bu tür kesin bir sınırlama yoktur. Monopollerin de optimum fiyat – çıktı seviyesini benimsemek için geçerli sebepleri vardır, ancak başka türlü davranış biçimlerini benimsemeleri de mümkündür. Her ürünün ikinci bir üreticisi var olduğu zaman, yani her ürün piyasası bir düopol ya da Oligopol durumuna erişince bu tür davranış biçimleri de kaybolacaktır. Yarışmacı bir piyasanın yalnızca tek bir davranış biçimi vardır. Söz konusu firma fiyatını marjinal maliyete eşitlemek ve her faaliyetini optimum seviyede yapmak zorundadır. Yani monopol durumu bir kere terk edilince, piyasa mutlaka ideal biçimde işler. Optimum davranışın artması için firma sayısının artması zorunlu değildir. Yalnızca iki firmayla bile optimuma ulaşılabilir.
– Eski teori endüstri yapısını belirleyen faktörleri açıklamaz. Sektörün yapısının tam rekabet, tekel ya da Oligopol oluşu dışsal bir faktördür. Yarışmacı piyasa analizinde ise endüstri yapısı içsel olarak, ve diğer firmaların fiyat, çıktı, reklam ve diğer konulardaki kararlarıyla eş zamanlı olarak belirlenir.
Yarışmacı Piyasaların Özellikleri
– Serbest giriş: Oligopolcü bir piyasada serbest ve sınırsız giriş söz konusudur. Bunun ön koşulu, tüm firmaların aynı teknolojiye sahip olması ve aynı maliyetle üretim yapmasıdır. Sektöre yeni giriş yapan firmaların marka, ölçek, ürün kalitesi gibi konularda dezavantajlı olmaması gerekir. Özel lisans, izin, patent, yasal olan ya da olmayan pazarlama engelleri, diğer rakipler tarafından yaratılan engeller, korumacı politikalar gibi hiçbir suni engel de bulunmamalıdır.
– Mutlak giriş: Yeni giren firma eski firmalar buna bir tepki vermeden önce faaliyete başlar. Dolayısıyla yeni firma girerken öncekilerin karlılık düzeyini esas alır.
– Serbest çıkış: Sektörden çıkan bir firmanın karşılanamayan maliyeti yoktur. Yani batık maliyet (sunk cost) sıfırdır. Bilindiği gibi batık maliyet, firmaların sektörü terk ederken karşılayamadığı maliyet türüdür. Bu tip maliyetler serbest çıkışın önünde büyük bir engel teşkil edebilir. Örneğin firmanın bir isim yaratması, tanınan bir marka oluşturması için harcanan para pazarı terk edince geri döndürülemez. Piyasanın tam yarışmacı olması için bu tür maliyetlerin sıfır olması zorunludur.
Bu üç koşulu barındıran piyasalar “yarışmacı” olarak tanımlanır. Tam yarışmacı bir piyasanın temel belirleyici yanı vur – kaç girişine (“hit – and – run entry” – Firmanın anormal karlılık seviyesinin bulunduğu bir pazara girip yüksek kar sağlaması ve karlar normal seviyesine düşünce pazarı terk etmesi) karşı savunmasız olmasıdır. Bu tür bir kar peşinde koşan firma hızla pazara girip henüz diğer firmalar savunma mekanizması kurmadan önce yüksek kar oranlarından yararlanıp pazarı hızla terk edebilir. Bu olasılığın var olması durumunda mevcut firmaların potansiyel rekabetten korunmasının tek yolu, tüketicinin faydasını en az rekabet ortamının sağlayacağı kadar yüksek tutmaktır. Dolayısıyla potansiyel girişlerin varlığı tekelci davranışları engeller ve piyasanın tam rekabet ortamındaki gibi çalışmasını sağlar.
Yarışmacı piyasalara ilişkin verilen en klasik örnek havayolu ulaşımıdır. Yarışmacı piyasa anlayışında potansiyel rekabetin piyasa üzerinde gerçek rekabet gibi etki yaptığı savunulmaktadır. Bu yüzden W. Baumol “piyasa içindeki rekabet yerine piyasa için rekabete” yoğunlaşılması gerektiğini vurgulamaktadır. Doğru yanıt D dir.
278. Yarışmacı piyasalara ilişkin verilen en klasik örnek aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Karayolu ulaşımı
B) Deniz yolu ulaşımı
C) Havayolu ulaşımı
D) Tarım
E) Bilişim
Yarışmacı piyasalara ilişkin verilen en klasik örnek havayolu ulaşımıdır. Doğru yanıt C dir.
279. Aşağıdaki koşullardan hangisi tekelciliğe yol açan unsurlardan biri değildir?
A) Ölçeğe göre artan getirinin çok geniş bir üretim aralığında geçerli olması
B) Bir malın üretimi için gerekli olan hammaddelerin tamamen bir firmanın denetimi altında olması
C) Bir firmanın, başka firmaların da aynı malı üretmesine engel olan bir patente sahip olması
D) Kamunun imtiyazları
E) Firma sayısının çok olması
– Ölçeğe göre arta n getirinin çok geniş bir üretim aralığında geçerli olması ve endüstrinin tüm üretimi tek bir firmanın gerçekleştirmesinin daha karlı (daha düşük maliyetli) olması belli başlı koşullardır. Bunlara “doğal tekeller” adı verilir ve kamusal mal ve hizmet üreten endüstrilerde oldukça yaygındırlar. Hükümetler, genellikle bunların özel firmalar tarafından işletilmesine izin vermekle beraber, bir taraftan da bunları denetim altında tutarak, çeşitli düzenlemeler aracılığıyla yatırımların yalnızca belirli bir yüzdesi kadar kar elde etmelerine olanak verirler.
– Bir malın üretimi için gerekli olan hammaddeler tamamen bir firmanın denetimi altında alabilir.
– Bir firma, başka firmaların da aynı malı üretmesine engel olan bir patente sahip olabilir.
– Devletin verdiği bir ayrıcalık (imtiyaz) da tekelciliğe yol açabilir. Böyle bir durumda, devlet, bir firmaya belli bir mal veya hizmetin tek satıcısı veya dağıtıcısı olma hakkını vermekte, ama bir taraftan da firmanın çeşitli faaliyetlerini denetim altında tutmaktadır. İmtiyaz verilmesi etkinlik sağlamaya yönelik olarak özellikle kamusal mal ve hizmetlerin üretilmesinde oldukça yaygın bir uygulama alanına sahiptir. Doğru yanıt E dir.
280. Aşağıdakilerden hangisi Tam rekabet piyasasının en önemli üstünlüğü olarak kabul edilir?
A) Bireylerin en çok talep ettikleri mal ve hizmetlerin üretilmesinde kaynakların en etkin biçimde kullanılması ve tüketicilerin mal ve hizmetlere en düşük fiyatı ödemeleridir.
B) Bireylerin en az talep ettikleri mal ve hizmetlerin üretilmesinde kaynakların en etkin biçimde kullanılması ve tüketicilerin mal ve hizmetlere en küçük fiyatı ödemeleridir.
C) Bireylerin en az talep ettikleri mal ve hizmetlerin üretilmesinde kaynakların en etkin biçimde kullanılmaması ve tüketicilerin mal ve hizmetlere en yüksek fiyatı ödemeleridir.
D) Firmaların en çok arz ettikleri mal ve hizmetlerin üretilmesinde kaynakların en etkin biçimde kullanılması ve üreticilerin mal ve hizmetlere en düşük fiyatı ödemeleridir.
E) Firmaların en çok arz ettikleri mal ve hizmetlerin üretilmesinde kaynakların en etkin biçimde kullanılması ve tüketicilerin mal ve hizmetlere en yüksek fiyatı ödemeleridir.
Tam rekabetçi piyasa örgütlenmesi biçiminin en önemli üstünlükleri, bireylerin en çok talep ettikleri mal ve hizmetlerin üretilmesinde kaynakların en etkin biçimde kullanılması ve tüketicilerin mal ve hizmetlere en küçük fiyatı ödemeleridir. Uzun – dönem denge durumunda. her firma optimum Ölçekle ve optimum üretim düzeyinde Üretim yapmaktadır. Bunun nedeni, firmaların SRAC eğrisinin en düşük noktasında, ki bu nokta aynı zamanda LRAC eğrisinin en düşük noktasını oluşturmaktadır, faaliyette bulunmalarıdır. Bundan daha etken bir kaynak dağılımı herhalde düşünülemez. Dahası, rekabet nedeniyle uzun dönemde kar ortadan kalktığı İçin, tüketiciler mal veya hizmetleri P = en düşük LRAC fiyatından satın almaktadırlar. Son olarak, malın fiyatı, üretilen son birimin tüketiciye verdiği fayda veya doyumu gösterdiğine ve aynı zamanda bu birimi üretmeni n marjinal maliyetine eşitlendiğine göre, kaynakların bundan daha etken bir biçimde kullanılması söz konusu edilemez. Bir başka deyişle, aynı kaynakları kullanarak tüketiciye daha fazla fayda veya doyum verecek bir mal ve hizmet üretimi yapılamaz. Başka piyasa örgütlenme biçimlerinin etkenliklerinin karşılaştırılmasında tam rekabet modelinin temel alınmasının nedeni budur. Doğru yanıt A dır.
281. Aşağıdakilerden hangisi tekelci rekabet ile tam rekabet piyasasının ortak özelliğidir?
A) Malın homojenlik özelliği
B) Piyasa giriş koşulları
C) Satıcı sayısı
D) Alıcı sayısı
E) Piyasadan çıkış koşulları
Tekelci r ekabet piyasalarında “farklılaştırılmış” mal ve hizmet satan birçok firma vardır. Bu piyasalar tam rekabet ve tekel piyasalarının bir karışımıdır. Piyasalar tam rekabet özelliğini, çok sayıda firmanın piyasaya giriş kolaylığına sahip olmasından alır. Tekel özelliği ise piyasaya sunulan farklılaştırılmış mal ve hizmetlerin bir sonucudur. Mal farklılaştırması gerçek veya hayali olabilir ve genellikle reklamlar aracılığıyla oluşturulur. Doğru yanıt A dır.
282. Tekelci rekabetin talep eğrisinin şekli ile ilgili ne söylenebilir?
A) Pozitif eğimlidir
B) Negatif eğimlidir
C) Yatay eksene paraleldir
D) Düşey eksene paraleldir
E) Orijinden çıkan
Tekelci rekabetçi, negatif eğimli (mal farklılaştırması nedeniyle) fakat yüksek esnekliğe sahip (mallar arasında yakın ikamenin varlığı nedeniyle) bir talep eğrisiyle karşı karşıyadır. Doğru yanıt B dir.
283. Oligopol piyasasında gözlenen fiyat kararlılığını veya piyasadaki katılığı açıklamaya çalışan bir model aşağıdakilerden hangisidir?
A) Cournot modeli
B) Edgeworth modeli
C) Chamberlin modeli
D) Stackelberg modeli
E) Sweezy modeli
Dirsekli talep eğrisi, Oligopol piyasasında gözlenen fiyat kararlılığını veya piyasadaki katılığı açıklamaya çalışan bir modeldir. Bu model, her oligopolcü firmanın talep eğrisinin, cari piyasa fiyatında, bir dirseğe (kırılma noktasına) sahip olduğunu önerir. Talep eğrisi, dirseğin üst kısmında, dirseğin alt kısmına göre daha fazla esnektir. Çünkü, diğer oligopolcü firmalar fiyat yükselişlerini takip etmeyecekler fakat bir firmanın fiyatını düşürmesi halinde onlarda aynı doğrultuda davranışa gireceklerdir. Öte yandan, dirseğin alt kısmında marjinal gelir eğrisinin dikey olarak belirlenen bir kopukluğu vardır. Marjinal gelir eğrisinin bu kopuk kısmında, marjinal maliyet eğrisinin farklı düzeylerinde, oligopolist firma fiyatını hiç değiştirmez. Doğru yanıt E dir.
284. Açık anlaşmanın en aşırı biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Merkezleşmiş kartel
B) Kartel
C) Tröst
D) Devletleşme
E) Kamulaşma
Maliyet koşullarında fiyat değişikliklerini kaçınılmaz kılan değişmeler ortaya çıktığında, mal fiyatlarındaki değişiklikler, genellikle firmalar arasındaki anlaşmalar ile (bir fiyat savaşı başlamaksızın) düzenlenir. Anlaşmalar açık veya gizli olabilir. Açık anlaşmanın en aşırı biçimi “merkezleşmiş kartel”dir. Bu biçimde, Oligopolcü firmalar üretimi tekel olarak gerçekleştirirler, fiyatı tekel olarak belirlerler ve anlaşmaya uygun bir şekilde de üretimi ve karları kartel üyeleri arasında paylaştırırlar. Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri’nde anti – tröst yasaları açık antlaşmaları yasal bulmamaktadır. Gizli anlaşmalarda ise, oligopolcü firmalar, resmi olmayan yollarla ve toplanmaksızın, fiyatı belirleyecek bir “lider firma” seçerler. Daha sonra da fiyatların belirlenmesi ve piyasanın ne şekilde paylaşılacağı konusunda lider firmanın davranışına göre davranışlarını belirlerler. Doğru yanıt A dır.
285. Gelirdeki bir değişme, tüketicinin gelirini artırmak ve azaltmak suretiyle (fiyatlar değişmemek şartıyla) tüketicinin ulaşacağı tatmin seviyesini artırır veya azaltır. Bu duruma ne ad verilir?
A) Fiyat etkisi
B) İkame etkisi
C) Toplam etki
D) Gelir etkisi
E) Bütçe etkisi
Gelirdeki bir değişme, tüketicinin gelirini artırmak ve azaltmak suretiyle (fiyatlar değişmemek kaydıyla) tüketicinin ulaşacağı tatmin seviyesini artırır veya azaltır. Fi yatları sabit kabul ettiğimizde gelir değişmelerinin tüketici durumunda meydana getireceği etkiye teknik deyim ile gelir etkisi denir. Doğru yanıt D dir.
286. Aşağıdakilerden hangisi iktisadi akılcılık kavramının özellikleri kapsamında yer almaz?
A) Tam bilgiye sahip olma
B) Seçici olma
C) Çoğu aza tercih etme
D) Tercihler arasında tutarlı olma.
E) Monopol gücüne sahip olma
İktisat kuramının en temel varsayımı “iktisadi insan” varsayımıdır. (Homo Economomicus) İktisadi insan “iktisadi akılcı insan” olarak da isimlendirilir. Akılcılığın özel bir biçimi olan iktisadi akılcılık şu özellikleri kapsar.
– Tam bilgiye (enformasyona) sahip olma
– Seçici olma
– Çoğu aza tercih etme
– Tercihler arasında tutarlı olma.
a) Tam bilgiye sahip olma: Mallar, piyasalar ve diğer ekonomik konularda tam bilgiye sahip olmaktır.
b) Seçici olma ve çoğu aza tercih etme; İktisadi insan, karşılaştığı seçenekler arasından seçim yapar.
c) Tercihler arasında tutarlı olma; İktisadi insanın yaptığı tercihlerin gerekir. A>B ve B>C ise tüketici A>C demek zorundadır. Bu nedenle bu varsayıma tercihler arasında geçişkenlik varsayımı da denir. Doğru yanıt E dir.
287. Mal piyasasında Pareto maksimumu sağlanabilmesi için, aşağıdakilerden hangisinin gerçekleşmesi gerekmektedir?
A) Herhangi iki girdi arasındaki marjinal ikame oranının, bu iki malı tüketen her tüketici için aynı olması gerekir.
B) Herhangi iki girdi arasındaki marjinal teknik ikame oranının, bu iki malı tüketen her tüketici için aynı olması gerekir.
C) Herhangi iki girdi arasındaki marjinal faydalarının, bu iki malı tüketen her tüketici için farklı olması gerekir.
D) Herhangi iki girdi arasındaki marjinal ikame oranının, bu iki malı tüketen her tüketici için farklı olması gerekir.
E) Herhangi iki girdi arasındaki marjinal teknik ikame oranının, bu iki malı tüketen her tüketici için farklı olması gerekir.
Pareto değer yargısı: Bir toplumda tüm diğer bireylerin refahı değişmeks izin, bir bireyin refahı arttırıldığında toplumun refahı artar. Pareto optimumu: Bir toplumda başkalarının refahını azaltmadan bir bireyin refahını arttırmak imkansızsa, Pareto optimumu sağlanmış olur. Mal piyasasında Pareto maksimumu sağlanabilmesi için, herhangi iki girdi arasındaki marjinal ikame oranının, bu iki malı tüketen her tüketici için aynı olması gerekir. Faktör piyasasındaki Pareto maksimumu sağlanabilmesi için herhangi iki girdi arasındaki marjinal teknik ikame oranının, bu girdileri kullanan tüm üreticiler için aynı olması gerekir. Mal ve girdi piyasalarındaki tüketiciler ve üreticiler arası denge ve süreklilik için tam rekabet koşulları geçerli olmalıdır. Doğru yanıt A dır.
288. Faktör piyasasında Pareto maksimumu sağlanabilmesi için, aşağıdakilerden hangisinin gerçekleşmesi gerekmektedir?
A) Herhangi iki girdi arasındaki marjinal ikame oranının, bu iki malı tüketen her tüketici için aynı olması gerekir.
B) Herhangi iki girdi arasındaki marjinal teknik ikame oranının, bu iki malı tüketen her tüketici için aynı olması gerekir.
C) Herhangi iki girdi arasındaki marjinal faydalarının, bu iki malı tüketen her tüketici için farklı olması gerekir.
D) Herhangi iki girdi arasındaki marjinal teknik ikame oranının, bu girdileri kullanan tüm üreticiler için aynı olması gerekir.
E) Herhangi iki girdi arasındaki marjinal teknik ikame oranının, bu iki malı tüketen her tüketici için farklı olması gerekir.
Pareto değer yargısı: Bir toplumda tüm diğer bireylerin refahı değişm eksizin, bir bireyin refahı arttırıldığında toplumun refahı artar. Pareto optimumu: Bir toplumda başkalarının refahını azaltmadan bir bireyin refahını arttırmak imkansızsa, Pareto optimumu sağlanmış olur. Mal piyasasında Pareto maksimumu sağlanabilmesi için, herhangi iki girdi arasındaki marjinal ikame oranının, bu iki malı tüketen her tüketici için aynı olması gerekir. Faktör piyasasındaki Pareto maksimumu sağlanabilmesi için herhangi iki girdi arasındaki marjinal teknik ikame oranının, bu girdileri kullanan tüm üreticiler için aynı olması gerekir. Mal ve girdi piyasalarındaki tüketiciler ve üreticiler arası denge için ve sürekliliği için tam rekabet koşulları geçerli olmalıdır. Doğru yanıt D dir.
289. Tam rekabette, maksimum toplumsal refaha nasıl ulaşılabilir?
A) Marjinal özel maliyet, marjinal toplumsal maliyete eşit olduğunda ulaşılır.
B) Marjinal özel fayda, marjinal toplumsal maliyete eşit olduğunda ulaşılır.
C) Marjinal özel maliyet, marjinal toplumsal faydaya eşit olduğunda ulaşılır.
D) Marjinal özel fayda, marjinal toplumsal faydaya eşit olduğunda ulaşılır.
E) Marjinal özel maliyet, marjinal toplumsal maliyetten fazla olduğunda ulaşılır.
Tam rekabette kar maksimizasyonu, fiyatın marjinal özel maliyete eşitlenmesini gerektirir. Maksimum toplumsal refaha, ancak marjinal özel maliyet, marjinal toplumsal maliyete eşit olduğu nda ulaşılır. Eğer marjinal toplumsal maliyet, marjinal toplumsal faydadan az ise (veya fazlaysa) bir dışsal tasarruftan (veya dışsal maliyetten) söz edilir. Doğru yanıt A dır.
290. Aşağıdakilerden hangisi bir endüstride faaliyette bulunan oligopolcü firmaların aralarında rekabeti azaltarak, ortak karlarını en yüksek düzeye çıkarmak amacıyla aralarında açık veya zımni olarak anlaşmaya vardıkları örgütlenme tipidir?
A) Faktoring
B) Forfaiting
C) Trust
D) Kartel
E) Şirket
Bir endüstride faaliyette bulunan oligopolcü firmaların aralarında rekabeti azaltarak, ortak karlarını en yüksek düzeye çıkarmak amacıyla aralarında açık veya zımni olarak anlaşmaya varmalarıdır. Temel amaç, kârın artırılmasıdır. Kartel, p iyasada oligopolistik belirsizliği ortadan kaldırarak, fiyat ve ticaret yasaklayarak, rekabete engeller getirerek, pazar kotaları ve alanları belirleyerek, standart fiyatlar oluşturarak, rekabete olanak tanımamak için imtiyazları kontrol altında tutmak suretiyle birlik kurarak bu amaca ulaşılmasını sağlar. Firmalar arasındaki anlaşmalar, “ortak karın maksimizasyonu amacına yönelik olabildiği gibi, “piyasayı paylaşma” amacına yönelik de olabilir. Karteller başlıca dört biçimde görülebilir.
– Karteller üretim miktarında anlaşabilirler: Her firma belli bir miktarda üretimde bulunur ve o miktarı aşamaz.
– Karteller, fiyatlarda anlaşabilirler. Burada amaç, belirlenen fiyatın altında satış yapılmamasıdır. Satışlara göre fiyatlarda indirim söz konusu değildir. Ancak anlaşma, firmaların teminat akçeleriyle garanti altına alınır
– Karteller, bölgelerde anlaşabilirler. Her firma ancak kendi bölgesinde satış yapabilir
– Karteller malı ucuza ithal edip içerde pahalı satma yoluna gidebilir,
– Ayrıca, koşul kartelleri, satın alma kartelleri, kazanç bölüşüm kartelleri ve üretim düzenleme, satış bölgesini sınırlama ve fiyat kartelleri sayılabilir. Doğru yanıt D dir.
291. Kartellerde temel amaç aşağıdakilerden hangisidir?
A) İstihdam sağlamak
B) İktisadi büyümeyi sağlamak
C) Fiyat istikrarı sağlamak
D) Kalkınmayı sağlamak
E) Kârı artırmak
Bir endüstride faaliyette bulunan oligopolcü firmaların aralarında rekabeti azaltarak, ortak karlarını en yüksek düzey e çıkarmak amacıyla aralarında açık veya zımni olarak anlaşmaya varmalarıdır. Temel amaç, karın artırılmasıdır. Kartel, piyasada oligopolistik belirsizliği ortadan kaldırarak, fiyat ve ticaret yasaklayarak, rekabete engeller getirerek, pazar kotaları ve alanları belirleyerek, standart fiyatlar oluşturarak, rekabete olanak tanımamak için imtiyazları kontrol altında tutmak suretiyle birlik kurarak bu amaca ulaşılmasını sağlar. Doğru yanıt E dir.
292. 1933’te, Chamberlain’ce esasları belirlenen homojenlik hariç tam rekabet varsayımlarına dayanan piyasa aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tekelci rekabet
B) Monopol
C) Düopol
D) Monopson
E) Oligopol
1933’te, Chamberlain’ce esasları belirlenen bu piyasa, homojenlik hariç tam rekabet varsayımlarına dayanır. Piyasada, firmaların payı oldukça küçüktür . Firmaların fiyat üzerinde kontrol ve etkileme gücü sınırlı olduğu gibi, firmaların fiyat ve üretim konusunda birbirleriyle anlaşabilmeleri imkansızdır. Her firma, kendi kararını, diğerlerinin davranışlarını dikkate almadan ve bağımsız bir şekilde verebilir. Fiyat dışı rekabete sık başvurulur. Ürün kalitesi farklılıkları, reklam ve çeşitli ürün garantileri söz konusudur. Piyasaya giriş tam rekabetteki gibi olmasa bile, oldukça kolaydır. Firmalar küçük ölçekli olduklarından, ölçek ekonomisi ve sermaye yatırımları küçük boyutlardadır. Bu piyasanın en önemli özelliği, firmaların sattığı ürünün homojen olmamasıdır. Bu da, firmalara sınırlı da olsa, monopolcü güç sağlamaktadır. Firma talep eğrisi, ikamenin kolay olması nedeniyle esnektir, ama negatif eğimlidir. Bu da, hasılat eğrilerinin, monopol-cününki ile aynı olduğu anlamına gelmektedir. Talep eğrisi, monopolcü firmanın talep eğrisine oranla katı bir yapıda olduğuna alıcıları inandırdıkça, karşı talep eğrisinin esnekliği azalır.
Doğru yanıt A dır.
293. Monopol gücü ile talep esnekliği arasında nasıl bir ilişki söz konusudur?
A) Ters yönde bir ilişki
B) Doğru yönde bir ilişki
C) Önce doğru sonra ters yönde bir ilişki
D) İlişki yoktur
E) Sadece arz esnekliği ile ilişki vardır
Tekelci piyasada ki işletmeler fiyat alıcı konumda oldukları ve tam rekabet ile bir firmanın fiyat belirleyici k onumda olduğu monopol arasındaki temel fark, rekabetçi koşullarda marjinal maliyete eşit olan fiyatın (P = MC) tekelde marjinal maliyetten büyük olmasıdır. Bu nedenle de tekelde fiyat, marjinal maliyetten ne kadar büyük olursa, monopolcünün fiyat belirleme gücü veya monopol gücü o kadar yüksek olur. Formülü ise
Lerner endeksi denilen bu duruma göre, fiyatın marjinal maliyete eşit olduğu tam rekabette monopol gücü sıfırdır: P = SRMC, L = 0. Buna karşılık P ile MC arasındaki fark arttıkça, L sıfırdan giderek uzaklaşır ve monopol gücü giderek artar. Ancak denklemin sağ tarafında yer alan parametre, fiyat marjına eşittir:
Dolayısıyla da Lerner endeksi, aslında fiyat marjına (talep esnekliği) eşittir. Bu yüzden de monopol gücü ile talep esnekliği arasında ters yönde bir ilişki vardır. Talep esnekliği arttıkça monopol gücü azalır veya talep esnekliği azaldıkça monopol gücü artar: Doğru yanıt A dır.
294. Monopolcü bir şirketin marjinal gelir fonksiyonu MR = 800 – 4Q şeklindedir. Malın piyasa satış fiyatı P = 100 TL olduğuna göre, tekelci şirket piyasaya ne kadar mal satmaktadır?
A) 150 B) 190 C) 280 D) 320 E) 350
MR ta lep fonksiyonunun 2 kat daha az eğimine sahiptir. Bu nedenle; MR = 800 – 4Q ise
P = 800 – 2Q
100 = 800 – 2Q ÞQ = 350
Doğru yanıt E dir.
295. Tekelci bir ekonomide malın fiyatı 400 TL ve Kısa dönem marjinal maliyeti ise 240 TL dir.
Bu durumda, tekelci firmanın, marj fiyatlandırma yöntemini kullanarak ürettiği ürünün sahip olduğu noktada talep esnekliğinin değeri kaç olacaktır?
A) 1 B) 2 C) 2.5 D) 4 E) 5
400 – 240/400 = 1/ed Þ2.5
Doğru yanıt C dir.
296. Tekelci bir şirket hangi bölgede kesinlikle üretim yapmamalıdır?
A) Toplam gelirin negatif olduğu bölgede
B) Marjinal gelirin pozitif olduğu bölgede
C) Marjinal gelirin sıfır olduğu bölgede
D) Toplam gelirin pozitif olduğu bölgede
E) Ortalama gelirin pozitif olduğu bölgede
Monopolcü firma negatif eğimli bir talep eğrisine sahip olduğundan talep eğrisi üzerinde her noktada da esneklik aynı değildir. Bu nedenle esnek olan bölgede toplam hasılat pozitif eğimli ve marjinal gelir pozitif bölgededir. Monopolcü firma bu bölgede üretim yaparsa toplam hasılat artış gösterir. Oysa to plam gelirin maksimum olduğu noktada marjinal hasılat sıfır ve esneklik 1’e eşittir. Esnekliğin 1’den küçük olduğu noktada ise toplam hasılat eğrisi negatif eğimli ve marjinal hasılat eğrisi ise negatif bölgededir. Bu durum şöyle özetlemek mümkündür.
– Talep esnekliği birden büyükse, fiyat artınca toplam hasılat azalır. Esnek talep durumunda, fiyat ile toplam hasılat ters yönlüdür.
– Talep esnekliği birden küçükse, fiyat artınca toplam hasılat artar. İnelastik talep durumunda, fiyat ile toplam hasılat doğru yönlüdür.
– Talep esnekliği bire eşitse, yani birim esnek talep durumunda, fiyat artınca toplam hasılat değişmez. Birim Esnek talep durumunda, fiyattaki değişme toplam hasılatı etkilemez. Doğru yanıt A dır.
297. Tekelci rekabet piyasasında firma karını maksimize etmek için nasıl bir yol izlemelidir?
A) AC = AR
B) MR = MC
C) AC = MR
D) AR = MC
E) TR = TC
Firmanın kârını maksimize etmek için Toplam Gelir ile Toplam Maliyet arasındaki farkın maksimum olduğu noktad a (iki eğrinin eğimlerinin eşitlendiği noktada) firma kârını maksimize edecektir. Bu iki nokta marjinal gelir ile marjinal maliyetin eşitlendiği noktalardır. Doğru yanıt B dir.
298. Tam rekabetçi bir firmanın piyasaya girişin serbest olması ve üreticilerin çok fazla olması aşağıdaki sonuçlardan hangisine neden olur?
A) Kısa dönemde normal kar elde etmelerine
B) Kısa dönemde aşırı kar elde etmelerine
C) Kısa dönemde iktisadi kar elde etmelerine
D) Uzun dönemde normal kar elde etmelerine
E) Uzun dönemde aşırı kar elde etmelerine
Tam rekabetçi bir firmanın piyasaya girişin serbest olm ası ve üreticilerin çok fazla olması uzun dönemde normal kar elde etmelerine yani aşırı karın ortadan kalkmasına neden olur. Doğru yanıt D dir.
299. Tekelci bir firmanın uzun dönemde kar durumu ile ilgili aşağıdaki sonuçlardan hangisi söylenebilir?
A) Kısa dönemde normal kar elde edemezler
B) Kısa dönemde aşırı kar elde edemezler
C) Kısa dönemde iktisadi kar elde edemezler
D) Uzun dönemde aşırı kar ortadan kalkar
E) Uzun dönemde aşırı kar elde ederler
Piyasaya girişin imkansız olması ve üreticinin tek olması tekelinin aşırı kârını uzun dönemde de korumasını sağlar. Doğru yanıt E dir.
300. Tam rekabetçi bir firmanın talep eğrisi için ne söylenebilir?
A) Malın fiyatından büyüktür.
B) Malın fiyatından küçüktür.
C) Toplam gelire eşittir.
D) Ortalama gelirden küçüktür.
E) Ortalama gelire eşittir.
Tam rekabetçi bir piyasada D=P=AR=MR’dir. Doğru yanıt E dir.
pdf olarak nasıl indirebiliriz?